Franja

Zadetki iskanja

  • starost, starost1 [ó] ženski spol (-i …) das Alter, das Lebensalter (inteligenčna Intelligenzalter, mejna Grenzalter, minimalna Mindestalter, povprečna Durchschnittsalter, predšolska Vorschulalter, razvojna Entwicklungsalter, šolska Schulalter)
    starost, starost za … -alter, -mündigkeit
    (za upokojitev Pensionsalter, za prisego Eidesmündigkeit, za sklenitev zakonske zveze Ehemündigkeit)
    kritična starost, starost kritisches Alter
    starost, starost 10/80 let das Alter von zehn/achtzig Jahren
    v starosti 10/80 let im Alter von zehn/achtzig Jahren, im zehnten/achtzigsten Lebensjahr
    ko doseže 65 let nach Erreichung des fünfundsechzigsten Lebensjahres
    … starosti Alters-
    (določanje die Altersbestimmung, navedba die Altersangabe, razlika v der Altersunterschied)
    doseči starost, starost ein Alter erreichen
    (šolsko das Schulalter erreichen)
    ki ni več v starost, starosti šolanja schulentwachsen
    specifičen za starost, starost altersspezifisch
  • starost, starost2 [ó] ženski spol (-i …) življenjsko obdobje: das Alter, (večer življenja) der Lebensabend
    v visoki starost, starosti im hohen Alter
    slabenje zaradi starost, starosti der Altersabbau
    zaradi starost, starosti zdravstvene težave: altersbedingt, odložiti funkcijo,. upokojiti se ipd.: aus Altersgründen
  • stȁrōst ž starost: poludjeti pod starost
  • staróst (-i) f

    1. vecchiaia;
    bolezni starosti gli acciacchi della vecchiaia
    starost ne pride sama la vecchiaia non viene da sola
    v starosti se je ukvarjal z zbirateljstvom da vecchio si diede al collezionismo

    2. età; anni:
    povprečna starost prebivalstva età media della popolazione
    moški srednje starosti uomo di mezza età
    za svojo starost je velik per i suoi anni è grande
    v šolo je šel s šestimi leti starosti cominciò a frequentare la scuola all'età di sei anni
    šalj. častitljiva starost (starost med štiridesetimi in devetdesetimi) età veneranda; gli anta
  • stárost age, old age, oldness; advanced years pl; declining age

    na stárost in one's old age
    v stárosti od at the age of
    prezgodnja stárost premature decrepitude
    mož srednje stárosti a man of middle age
    visoka stárost extreme old age
    doživel je visoko stárost he lived to a great age
    umrl je v visoki stárosti (v stárosti 20 let) he died at a great age (at the age of twenty years)
    doseči visoko stárost to reach a great age, (pogovorno) to make old bones
    sem njegove stárosti I am his age
    ne kaže svoje stárosti he doesn't look his age
    v tem poklicu človek ne doživi stárosti in that occupation men never reach a great age
    on je palica moje stárosti (figurativno) he is the staff of my old age
    če bi mladost znala, če bi stárost mogla... if one had an old head on young shoulders...
  • stárost âge moški spol ; (priletnost) vieillesse ženski spol

    v starosti (od) à l'âge de
    v moji starosti à mon âge
    v starosti šolske obveznosti d'âge scolaire
    srednje starosti d'âge moyen
    visoka starost grand âge
    kritična starost âge critique, (pri ženskah) âge climatérique, retour moški spol d'âge
    zrela starost âge mûr (ali viril)
    v svoji najboljši starosti dans la force de l'âge
    on je mojestarosti il est de mon âge
    biti iste starosti être du même âge
    starost ni vedno modrost on fait des bêtises à tout âge, le temps blanchit les têtes sans les mûrir
  • stárost i staróst ž starost: častitljiva starost
    čestita starost; metuzalemska starost
    duboka starost; v veliki -i umreti; na starost je začel bolehati
    pod stare dane poče pobolijevati, pobolevati; pod starost se je lotil novih nalog
    pod starost prihvati se novih zadataka; fant je moje -i
    momak je mojih godina
  • stárost edad f ; (priletnost) vejez f , senectud f

    on je moje starosti él es de mi edad
    v starosti (od) a la edad de
    v moji starosti a mi edad
    srednje starosti de mediana edad
    visoka starost edad avanzada
    v zreli starosti en la edad adulta, en la edad madura
    v svoji najboljši starosti en sus mejores años
    to je tipično za njegovo starost son cosas de su edad
    kritična starost (pri ženskah) época f climacérica
    starost ni vedno modrost a la vejez, aladares de paz
  • stárost -i ž., ста́рість -рості ж.
  • stárost -i ž
    1. vârstă, bătrâneţe
    2. vechime
  • helijska starost ženski spol das Heliumalter
  • pȍd starōst prisl. na stara leta
  • preolska starost ženski spol das Kindergartenalter, Vorschulalter
  • šolska starost ženski spol das Schulalter (doseči erreichen)
  • visoka starost ženski spol vorgerücktes Alter, hohes Alter
  • aetās -ātis, gen. pl. aetātum, od L. naprej tudi aetātium, f (kontr. iz st.lat. aevitās; aevum)

    I.

    1. doba (človeškega) življenja, življenje: omnis aetas Pl., in aetate hominum Pl., breve tempus aetatis Ci., aetas eius incidit in ea tempora, quibus Macedones florebant N., quartus decimus aetatis annus T., aetatem agere Ci., Lucr., S. idr. ali degere Kom., Ci., Lucr., ali exigere in aliqua re Plin. ali gerere L. ali consumere, conterere in aliqua re CI. življenje prebiti. Pomni izraze: aetatem = celo ljubo življenje, svoje žive dni, vedno, večno: ut tibi superstes uxor aetatem siet Pl., quod solis vapor aetatem non posse videtur efficere Lucr.; in aetate (hominum) v človeškem življenju = na čase, včasih: amicum castigare... in aetate utile Pl., tako tudi: in vita atque in aetate Pl.; od tod aetas mea, tua moje, tvoje življenje, moja, tvoja blaginja, skoraj = jaz, ti: in te nunc omnes spes sunt aetati meae Pl., vae aetati tuae, vae capiti atque aetati tuae Pl., aliquid tulisse mali capiti atque aetati illorum Ter.; occ. doba (človeškega) življenja = človeški rod (= 30 let): hominis aetatem duratura erat magnitudo L. le en rod, tertiam iam aetatem hominum vivebat (Nestor) Ci., singulis aetatibus Ci., quattuor continuis aetatibus, per multas aetates Cu., altera iam teritur bellis civilibus aetas H.; redko in le pri pesnikih je aetas doba 100 let: vixi annos bis centum: nunc tertia vivitur aetas O.

    2. doba (človeškega) življenja = leta, (relativna) starost: amicitia incepta pueris cum aetate accrevit Ter. z leti, aetas succedit aetati Ci., pueri huius aetatis Ci., filius id (= eius) aetatis, sumus id aetatis Ci., tako tudi: hoc (illud, istuc) aetatis Kom., quid aetatis tibi videor? Pl. kaj misliš, koliko let imam? aetate superiores (naspr. pueri) Varr., aetate pares V., maior aetate et dignitate L., anteire alicui aetate, aliquem aetate praecurrere Ci., antecedere aetate Ci. ali antecedere aliquem aetate C. starejši biti (od koga), procedere, progredi aetate Ci. starejši postajati, per aetatem C. zaradi starosti; v pl. (o več osebah): vincunt numero, vincunt aetatibus Ci., ambo florentes aetatibus V., discrimine aetatium, plures omnium generum atque aetatium L., homines omnium aetatium Gell.; z natančnejšimi določili: iniens aetas CI. prva leta življenja, ab ineunte aetate Ci. = a prima aetate Ci. ali ab aetate prima Suet. = ab initio aetatis Ci. = a primo tempore, a primis temporibus aetatis Ci. = a principio aetatis Suet. od mladih nog, bona aetas Ci. dobra leta, mala aetas Pl., Acc. ap. Non., Afr. ap. Non., Pac. ap. Non. huda leta, aetas nova (naspr. aetas serior) O. čvrsta mladost, aet. integra Pac. fr., Afr. fr., Kom., T. cvet mladosti, florens aetas Ci. ali flos aetatis Ci., Lucr., L., Suet. cvetoča mladost, cvet mladosti, mladost, aet. media Pl., Ci., Plin., aet. adulta Ci., Lucr., iam constans Ci., nondum constans Suet., imbecilla S., segnis Cu., mollis, inertior O., firmata Ci., V., iam corroborata, infirma, decrepita, ingravescens, provecta, grandior, inferior, superior, extrema, longa, longissima Ci., aetas senecta Pl., S. fr., maior Gell., aetate iam affectā Ci. že v letih, aetate exactā Ci. idr. ali actā aetate Ci. v visoki starosti, aetas pubes, tenera, virilis H., puellaris Q., iuvenilis Aug., ad petendum (magistratum) legitima aetas L., aet. senatoria (25. leto) T., consularis (43. leto) Ci., militaris (17. leto) S. zakonita starost za vojaščino, quibus aetas ad militandum gravior esset L. ki bi bili že prestari za vojaščino, aetatem habes opportunissimam Ci. ep. v najlepših letih si; pesn. z inf.: aetas... pati hymenaeos V.

    3. occ.
    a) mladost: neque sciebat neque per aetatem etiam potis erat Ter. zaradi mladosti, huius formam (lepoto) atque aetatem vides Ter., qui aliquid formae, aetatis artificiique habebant Ci., ad dicendum impedimento est aetas et pudor, qui ornat aetatem Ci., amici regis, qui propter aetatem eius in curatione regni erant C., aetatis maxime paenitebat L. najbolj so se spotikali nad njegovo mladostjo, te superesse velim, tua vitā dignior aetas V., in ipso robore aetatis Cu., carus eris Romae, donec te deseret aetas H., aetati indulgere Suet., expers belli propter aetatem Suet.
    b) doraslost, leta za ženitev (možitev), moška leta: in aetatem venire L. priti v leta, aetas populorum et civitatum Ci. „cvetoča“ doba.
    c) visoka, siva starost, (stara) leta, priletnost: aetate non quis obtuerier Pl. od starosti, aetate gravis L., aetate confectus S., V., Cat., adfectus aetate Ci., aetatis vacatio N. ali excusatio C., Hirt., Cu. spričo visoke starosti, propter aetatem pedibus iam non valebat N., nusquam tantum tribuitur aetati, nusquam senectus est honoratior Ci.; o stvareh: aetatem ferre Ci. ap. Macr. ali pati Sen. ph. (o vinu) starost prenesti = postarati se moči (in vendar se ne pokvariti), aetates tabularum Petr., aetates aedificiorum Pap. (Dig.).

    4. met. starostna vrsta = ljudje neke starosti: H., O., aetas puerilis Ci. ali puerilis aetas N. = deštvo, dečki, senilis aetas (= senes) Cael., infirmitas puerorum, gravitas constantis aetatis Ci., puellis parcere, a qua aetate hostes abstinerent L., aetas robustior L., vestra aetas CI. ljudje vaše starosti, vaši vrstniki, omnis aetas L., T., Suet. ali omnes aetates Ci. ljudje vsake starosti, stari in mladi.

    — II.

    1. čas: sunt facta eius immortalitatis, nomen aetatis Ci., volat enim aetas Ci., labitur occulte fallitque volatilis aetas O., veniet aetas, cum... V., omnia fert aetas V., attulit nobis aetas consilium V., quidquid sub terra est, in apricum proferet aetas H., nec si quid lusit Anacreon, delevit aetas H., omnis aetatis clarissimus Cu., longa aetas H. dolgost časa, aetate tam longā Fl., aetate Fl. (III, 13, 7) zaradi zastarelosti; v pl.: sempiternae saeculorum aetates Ci.

    2. occ. (določena) doba, vek, obdobje: Romuli aetas Ci., clarissimus imperator suae aetatis L., ultima Cumaei carminis aetas V., superior aetas C., praesens aetas Cu., haec extrema fuit aetas imperatorum Atheniensium N. zadnja sijajna doba, Thucydides eiusdem aetatis fuit N. vrstnik, heroicis aetatibus Ci., nostram ad aetatem, usque ad hanc aetatem Ci., illustrium hominum aetates et tempora Ci.

    3. met. rod kake dobe: omnis quem credidit aetas V., quid nos dura refugimus aetas H., aurea prima sata est aetas O., disce tamen, veniens aetas O., saecula aetas Plin., incuriosa suorum aetas T.; pesn.: verborum vetus aetas H. zastarele besede.
  • aevum -ī, n (iz *aivom, st.lat. aevom; prim. gr. αἰών doba življenja, večnost, αἰεί vedno, lat. aevitas, aetas, aeviternus, aeternus)

    1. neomejeni čas, večnost: Varr., in caelo beati aevo sempiterno fruuntur Ci., securum agere aevum Lucr., H., aevum annosum Lucan., aevum saeculorum omnium Q.; aevum H. ali in aevum H., Plin. ali in omne aevum H. na vse večne čase, ne veke, ex aevo Vitr. od vekomaj, per aevum Lucr. večno = aevo Col. ali aevo immortali, aevo perpetuo Vitr. ali aevis (durare) Plin., ab aevo condito Plin. od začetka sveta; pren.: de quibus consensus aevi iudicaverint Plin. soglasne sodbe vseh časov.

    2. večno trajanje, neminljivost, nesmrtnost: populis donare mortalibus aevum Lucan.

    3. doba (čas) človeškega življenja, življenje: imbecilla (natura hominum) atque aevi brevis S. kratkoživa, vive memor, quam sis aevi brevis H.; pesn.: aevum agere in armis Pac. ap. Ci. ali aevum agitare Enn. ap. Ci., V. čas življenja preživeti, tako tudi: in beatorum insulis immortale aevum degere Ci. fr., aevum exigere studiis O., aevum traducere leniter H.; o stvareh: perbrevis aevi Carthaginem esse L.; tudi doba (človeškega) življenja = človeški rod (= 30 let): ter aevo functus (Nestor) H.

    4. doba (človeškega) življenja = leta, (relativna) starost: meum si quis te percontabitur aevum H., omnis aevi homines Suet. ljudje vsake starosti, mladi in stari, aev. iuvenile Sen. ph., flos aevi Lucr., O. mladost, aevo florente puella Lucr. v cvetoči mladosti, integer aevi sanguis V. neoslabljena, integer aevi Ascanius V. v cvetu mladosti = integri aevi Enn. fr., iniens aevum Lucr. = primum aev. O., Val. Fl. = viride aev. O. mladost; pren. starost rastlin in živali: aevi piscium memorandum exemplum Plin., aev. arborum Plin., crescit occulto velut arbor aevo fama Marcelli H. neopaženo; occ. visoka, siva starost, priletnost, stara leta: aevo macieque senescunt Lucr., aevi maturus V. mator, prileten, grandis aevo T. ali aevo gravis Lamp. prileten, annis aevoque soluti O. ostareli in onemogli, aevo confectus, obsitus V. od let sključen.

    5. doba = čas, vek: omnis aevi clari viri L., nostrum aev. O., Vell., omnibus aevis O. v vseh obdobjih, veteris non inscius aevi O., haud venturi inscius aevi V., fama miratrix senioris aevi Sen. tr., aevo sequenti V. v prihodnjih časih, sequentis aevi memoria T., ad hoc aevi Plin. doslej, per tantum aevi occulta T. toliko časa, tako dolgo, aevum animo percurrere Sen. ph. stoletja, corpus aevo terraque putrefactum Plin. iun., rursus aevo durat Plin. drži zopet dolgo. — Soobl. aevus -ī, m: Pl., Lucr.
  • age1 [eidž] samostalnik
    starost; vek, era, čas; polnoletnost

    sleng to act (ali be) one's age obnašati se svoji starosti primerno
    at the age of v starosti
    at this age dandanes
    to bear one's age well biti videti mlajši kot je v resnici
    to come of age postati polnoleten
    age of discretion doba duševne zrelosti
    down the ages cela stoletja
    age of fishes geologija devon
    age group starostna skupina
    geologija the Ice Age ledena doba
    Middle (ali Dark) Ages srednji vek
    he is my age je moje starosti
    of age polnoleten
    old age starost
    old age pension starostna pokojnina
    over age prestar
    tender age nežna starost, zgodnja mladost
    under age mladoleten
    what age are you? koliko si star?
  • âge [ɑž] masculin (življenjska) starost; vek, doba

    à l'âge de 40 ans v starosti 40 let
    à mon âge v, pri moji starosti
    à notre âge v našem času, dandanes
    à la fleur de l'âge v najboljših letih
    d'âge scolaire v starosti šolske obveznosti
    d'un certain âge, entre deux âges (že) starejši, ne več mlad
    hors d'âge zastarel
    le bel âge mladost
    bas, jeune âge otroška, mlada leta
    grand âge visoka starost
    Moyen Age srednji vek
    président masculin d'âge starostni predsednik
    retour d'âge, âge critique, âge climactérique kritična leta, klimakterij, mena
    âge ingrat, âge des folies nora, nerodna leta
    âge limite starostna meja
    âge moyen poprečna starost
    âge mûr, viril zrela, moška leta
    âge nubile za možitev godna starost
    âge d'or, d'argent, de bronze, de fer, de pierre zlata, srebrna, bronasta, železna, kamena doba
    âge de puberté pubertetna doba
    âge de raison leta pameti (od 7. leta naprej)
    quel âge avez-vous? koliko ste stari?
    avoir passé l'âge de biti prestar za
    cacher son âge skrivati svoja leta, svojo starost
    il est de mon âge mojih let je, enako sva stara
    être d'âge à, en âge à biti v pravi starosti za
    il faut être de son âge treba je biti sodoben
    être du même âge biti istih let, iste starosti
    être avancé en âge biti že v letih
    il est vieux avant l'âge zgodaj se je postaral
    être atteint par la limite d'âge doseči starostno mejo
    être entre deux âges biti v srednjih letih
    quel âge lui donnez-vous? za koliko starega ga imate?
    il ne paraît pas son âge ne kaže svojih let
    il porte son âge videti je starejši, kot je v resnici
    il fait plus jeune que son âge videti je mlajši, kot je v resnici
    prendre de l'âge starati se
  • Alter, das, (-s, -) starost; Zeitalter: doba, vek
Število zadetkov: 290