Franja

pristri|či (-žem) stutzen, zurückstutzen, beschneiden
figurativno pristriči peruti komu (jemandem) die Flügel stutzen

pristríči to cut (short); (živo mejo) to trim

pristríči lase to clip the hair
pristríči komu peruti (figurativno) to clip someone's wings
pristríči (prikrajšati) koga to deprive (za of)

pristríči raccourcir, écourter, couper ; (lase, brado) rafraîchir ; (peruti) rogner

pristríči (-strížem) perf.

1. spuntare; cimare; tagliare, accorciare:
pristriči lase spuntare i capelli
pristriči rep scodare

2. pren. ridurre, diminuire:
pristriči dotacije za industrijo ridurre le sovvenzioni all'industria

3. pren. sgonfiare; rintuzzare:
pristriči samozaverovanost sgonfiare la presunzione di qcn.
pristriči komu jezik rintuzzare la lingua a qcn.
pristriči komu peruti tarpare le ali a qcn.

pristríči -strížem
1. škarama, makazama podsjeći (-se-), pristrići: pristriči lase, nohte
2. podrezati: pristriči komu perutnice; pristriči dohodke
3. potkusiti: pristriči konju rep
4. skratiti: pristriči komu jezik
5. potkresati: pristriči brke

pristríči (re)cortar; acortar ; (lase, brado, živo mejo) recortar

pristriči komu krila (fig) cortar las alas a alg

jêzik (-íka) m

1. (organ) lingua:
zgornji del jezika dorso della lingua
konica jezika apice della lingua
otekel, raskav, rdeč, vlažen jezik lingua gonfia, ruvida, rossa, umida

2. gastr. (živalski jezik) lingua:
goveji, svinjski jezik lingua di bue, di maiale
prekajeni, soljeni jezik lingua affumicata, salmistrata

3. (kar je po obliki podobno jeziku) lingua; linguetta:
ognjeni jeziki lingue di fuoco
jezik pri čevljih linguetta delle scarpe
jezik pri denarnici linguetta del portamonete

4. (organ pri človeku glede na pomembnost pri govorjenju) lingua:
kaj nimaš jezika? non ce l'hai la lingua? hai perso la lingua?
ugrizniti se v jezik mordersi la lingua

5. (sistem izraznih sredstev za govorno in pisno sporazumevanje) lingua, linguaggio, parlata:
govoriti, naučiti se jezik parlare, imparare una lingua
lomiti, obvladati, razumeti, znati jezik masticare, padroneggiare, capire, sapere una lingua
klasični, moderni jeziki lingue classiche, moderne
germanski, romanski, slovanski, indoevropski jeziki lingue germaniche, romanze, slave, indoeuropee
aglutinacijski, fleksijski, monosilabični jeziki lingue agglutinanti, flessive, monosillabiche
kentumski, satemski jeziki lingue centum, satem
angleški, italijanski, slovenski jezik (lingua) inglese; lingua italiana, italiano; lingua slovena, sloveno
knjižni jezik lingua letteraria
ljudski jezik parlata popolare
manjšinski jezik lingua della minoranza
materni jezik lingua materna, madrelingua
občevalni jezik linguaggio popolare
otroški jezik linguaggio infantile
svetovni jezik lingua mondiale
učni jezik lingua di insegnamento
zvrstni jezik linguaggio settoriale

6. pren. (kar kdo govori, pove) lingua, parola:
paziti na svoj jezik frenare, moderare la propria lingua, stare attento a quel che dici
sam jezik ga je è bravo solo a parole
pren. pog. jeziki (opravljivci) malelingue

7. knjiž. (način izražanja, vezano na določeno pojmovanje česa) linguaggio:
kulinarični jezik linguaggio della gastronomia
matematični jezik linguaggio della matematica
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
jezik mu ni dal miru, da ne bi rekel non poteva non dirlo
jezik ga je srbel, vendar ni rekel gli prudeva la lingua, ma si trattenne
tekal je ves dan, da mu je jezik visel iz ust a furia di correre tutto il giorno aveva fuori la lingua
jezik ji gladko teče, ji teče kot namazan ha la parlantina sciolta
jezik se mu zapleta, zatika farfuglia, si impappina
brusiti jezike na kom sparlare di qcn., tagliare i panni addosso a qcn., spettegolare su qcn.
jezik za zobe! acqua in bocca!
držati jezik (za zobmi) tenere la lingua a casa, essere muto come un pesce
opletati, otresati jezik sparlare, criticare
pokazati komu jezik mostrare la lingua, fare le boccacce, gli sberleffi
vsemu svetu pokazati jezik infischiarsene degli altri
lomiti si jezik parlucchiare una lingua
pristriči, zavezati komu jezik tappare la bocca a qcn.
kar naprej sukati, vrteti jezik non far che parlare, parlare continuamente
polagati komu na jezik mettere le parole in bocca a qcn.
govoriti, kar pride na jezik parlare a vanvera
imeti dar za jezike essere dotato per le lingue, avere il pallino delle lingue
prijeti koga za jezik prendere uno in parola
imeti besedo na jeziku avere la parola sulla punta della lingua
ne imeti dlake na jeziku non avere peli sulla lingua
imeti dolg jezik avere la lingua lunga, essere un ciarlone, un pettegolo
imeti nabrušen jezik avere la battuta pronta
imeti strupen jezik calunniare, diffamare, sparlare
etn. jezik (premični del trlice) gramolatrice
geol. jezik roccia intrusiva
bot. jelenov jezik lingua cervina, scolopendrio (Scolopendrium officinale)
bot. mačji jezik ofioglosso (Ophioglossum)
geol. ledeniški jezik lingua glaciale, di ablazione
bot. navadni volovski jezik buglossa (Anchusa officinalis)
zool. morski jezik (list) sogliola (Solea)
inform. programski jezik linguaggio di programma
med. obložen jezik lingua patinosa, sporca
umetni jezik lingua artificiale
PREGOVORI:
kolikor jezikov znaš, toliko veljaš ogni lingua vale un uomo
jezik tišči, kjer zob boli; kar govori jezik, čuti tudi srce la lingua batte dove il dente duole

krílo (ptičje, hiše) wing; aeronavtika wing, plane; (nogomet) wing

krílo okna casement
krílo vrat fold, side, leaf
hlačno krílo divided skirt, culottes
žensko krílo skirt
spodnje (žensko) krílo petticoat, underskirt
mlinsko krílo arm (of windmill), sail, vane; (pljučno) lobe, wing; figurativno lap, (Cerkve) bosom; figurativno midst, bosom, circle
držati se za materino krílo to be always at one's mother's knee, to be tied to one's mother's apron strings
sedeti v materinem krílu to sit on one's mother's lap
kriliti s kríli to flutter
udarjati s kríli to flap the wings
razpeti kríla to stretch the wings
razpetina kríl aeronavtika wingspan, wingspread
povesiti kríla (figurativno) to be downcast
pristriči komu kríla to clip someone's wings
zrasla so mu kríla (figurativno) his spirit has got wings

krílo¹ aile ženski spol , (okna, vrat) battant moški spol , vantail moški spol

krilo pljuč (anatomija) poumon moški spol, lobule moški spol pulmonaire; (propelerja) pale ženski spol
desno (levo) krilo (pri nogometu) ailier moški spol droit (gauche)
dati komu krila (figurativno) donner des ailes à quelqu'un
pristriči komu krila (figurativno) rogner les ailes à quelqu'un
udarjati s krili battre des ailes

krílo¹ (perut) ala f

krilo pljuč (anat) lóbulo m
krilo vrat hoja f, batiente m; (mlinskega kolesa, helikopterja) aleta f
dati krila komu (fig) dar alas a alg
pristriči komu krila cortar a alg las alas
udarjati s krili batir las alas, aletear

lás lasjé hair; (ščetina) bristle

brez las hairless, (plešast) bald
kratki (dolgi) lás, lasjéje short (long) hair
gosti (redki) lás, lasjéje thick (thin) hair
kodrasti (gladki) lás, lasjéje curly (straight) hair
tanek kot lás, lasjé hair-thin; as fine as a hair
za las natančno to a hair, to a T
niti za las boljši not a bit (ali whit) better
beljeni lasje bleached hair
valoviti lasje wavy hair
rdeči lasje red hair, žargon carrots pl
na balin ostriženi lasje hair cut close to the skull
negovani lasje well-groomed hair
plavi (blond) lasje fair hair
umetni lasje false hair
za lasé privlečen (figurativno) far-fetched, strained
za lás, lasjé within (ali by) a hair's breadth; narrowly, nearly
beljenje las bleaching of hair
barva las colo(u)r of hair
barva za lase hair dye
sredstvo za krepitev lás, lasjé hair restorer
čop las tress, braid, pigtail
kita las braid of hair
čop las tuft of hair
izpadanje las hair loss, loss of hair, fall of the hair
pranje las shampoo, shampooing
losjon za lás, lasjéé hair lotion, hair tonic
pomada za lás, lasjéé pomade
puder za lás, lasjéé hair powder
navijač za lás, lasjéé wave clip, curler, curl clip, (iz papirja) curlpaper
klešče za kodranje lás, lasjé curling tongs pl, curling iron
rast las growth of hair
striženje las haircut, haircutting
sušílec za lás, lasjéé (fen) electric hairdryer, dryer
mrežica za lás, lasjéé hairnet
nakit za lás, lasjéé ornament for the hair
ščetka za lás, lasjéé hairbrush
trak za lás, lasjéé ribbon, bow for the hair
koder las curl, ringlet, lock
sredstvo za odstranjevanje las depilatory
biti si v lás, lasjééh z to be at loggerheads with, to be at daggers drawn with, (gledé, zaradi) over
lasje mi izpadajo my hair is thinning
delati sive lás, lasjéé komu (figurativno) to prove a headache for someone, to turn someone's hair grey
ne si delati sivih las glede, zaradi not to distress oneself about something
lás, lasjéé si puliti to tear one's hair
izgubiti lás, lasjéé to lose one's hair
(po)česati si lás, lasjéé to comb one's hair
urediti si lás, lasjéé, sfrizirati si lás, lasjéé to do (ali to dress) one's hair, ZDA to fix one's hair, to set one's hair
pristriči lás, lasjéé to trim the hair
razpustiti (si) lás, lasjéé to let one's hair down
(po)vleči koga za lás, lasjéé to pull someone's hair
imeti plave, blond lás, lasjéé to have fair hair
dati si ostriči lás, lasjéé to have (ali to get) one's hair cut
skočiti si v lás, lasjéé (figurativno) to come to blows; VB žargon to get stuck in
to je nekoliko za lás, lasjéé privlečeno that's a little far-fetched
lasje se mi ježé I feel my hair standing on end
lasje so se mi ježili my hair stood on end
pepelnato pobarvati lás, lasjéé to dye the hair grey
za lás, lasjé je manjkalo it was a close shave, it was within a hair's breadth, it was a near thing
za las je šlo! that was a touch too near (for comfort)!
niti lás, lasjéú ji niso skrivili they didn't harm a hair of her head, not a hair on her head has been touched
on ne bi nikomur skrivil lasá he would not hurt (ali harm) a fly
za lás, lasjéé privleči to drag in by the head and shoulders, to force in
oprati si lás, lasjéé to wash one's hair
za las uiti to have a narrow (ali a hairbreadth) escape, to have a narrow (ali close, tight) squeeze
za las smo ušli smrti we were within a hair's breadth of being killed, we just escaped death by the skin of our teeth
za lás, lasjé zgrešiti to miss by a hair
ni vredno, da si delate sive lás, lasjéé glede tega it is not worth while worrying yourself to death over it
to visi (je) na lás, lasjéu zdaj it is touch and go now
ta otrok mi dela sive lás, lasjée (figurativno) this child is a great worry (ali trial) to me

nóht fingernail, nail

lak (pila, ščetka) za nóhte nail polish (file, brush)
kleščice (škarjice) za nóhte nail clippers pl (scissors pl)
nega nóhtov manicure, (na nogi) pedicure
umazani, črni nóhti grimy fingernails
nóhte si gristi to bite one's nails, (figurativno) to be impatient
nóhte si odstriči to cut one's nails
nóht si pristriči to trim (ali to pare) one's fingernails
za nóhte mi gre (figurativno) I am hard pressed (ali pogovorno up the creek)
boriti se z zobmi in nóhti to fight tooth and nail

perut ženski spol (-i …) živalstvo, zoologija die Schwinge
obrazec peruti das Schwingenverhältnis
figurativno pristriči peruti die Flügel stutzen
s poškodovano perutjo flügellahm
figurativno vzeti pod svoje peruti unter seine Fittiche nehmen

perút perutníca wing

pristriči komu perút, perutnícai (figurativno) to clip someone's wlngs
udarjati s perút, perutnícami to flap (ali to beat) one's wings
opeči si perút, perutnícai to singe one's feathers
piščančeva perút, perutníca (jed) the wing of a chicken
razpetina perút, perutnícai wingspread
udarec s perút, perutnícajo wing-beat

perút, perutníca aile ženski spol ; (ključa) panneton moški spol (de clé) ; (svedra) arête ženski spol coupante, coupant moški spol , coupe ženski spol

razpon peruti envergure ženski spol des ailes
udarec s perutjo coup moški spol d'aile
peruti pristriči rogner les ailes à (tudi figurativno)
kriliti, plahutati, udarjati s perutmi battre des ailes

perút (-i) f

1. zool. ala (pl. ali); piuma:
razprostirati peruti essere sulle ali
mahati, udarjati s perutmi sbattere le ali
pren. prepuščati se perutim domišljije abbandonarsi ai voli della fantasia

2. (kar je takim organom podobno) ala:
peruti vetrnice pale del mulino a vento
peruti fraka falde della marsina

3. nareč. grad. (napušč) cornicione del tetto

4. star. (brada ključa) ingegno
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
kot bi ga peruti nosile come avesse le ali
dati peruti dare l'aire, le ali ai piedi
pristriči komu peruti tarpare le ali a qcn.
vzeti koga pod peruti difendere qcn., prendere qcn. sotto la propria protezione

perút ala f

razpon peruti envergadura f
udarec s perutjo aletazo m, aleteo m
peruti dati komu (fig) dar alas a alg
pristríči komu peruti (fig) cortar a alg las alas
udarjati s perutmi batir las alas, aletear

pore|zati [é] (-žem) schneiden, živo mejo: beschneiden; (pristriči) stutzen, zurechtstutzen