Franja

Zadetki iskanja

  • dēnūntiō -āre -āvī -ātum

    1. napoved(ov)ati, na znanje da(ja)ti, naznaniti (naznanjati), izjaviti (izjavljati); abs.: monebo, praedicam, denuntiabo Ci.; z dat. personae.: domino denuntiatum est Ci.; z acc. rei: quid haec repens consternatio denuntiat? Cu. kaj pomeni … ? hoc data arma denuntiant T.; z dat. personae. in acc. rei: illa arma, centuriones, cohortes non periculum nobis, sed praesidium denuntiant Ci.; z ACI: denuntiat Caecinae se armatos habere Ci., quom se (Gorgias) ad omnia … esse paratum denuntiaret Ci., denuntians quidam iussisse consulem ad pedes descendere equites L. poročajoč, consul denuntiavit populo L. Aemilium … cum rege Perseo pugnasse L., mater morituram se ante denuntians Cu.; s finalnim stavkom: tibi … denuntio, ipsi mihi indices, quid extis cognoveris Cu., ut a deo denuntiatum videatur, ut exeamus e vita Ci.; z odvisnim vprašanjem: ut denuntiet, quid caveant Ci., denuntiasti homo adulescens, quid de summa rei publicae sentires Ci.

    2. occ.
    a) (za)pretiti komu s čim: d. proscriptionem, caedem, direptionem Ci., mihi caedem et dimicationem Ci., mortem Miloni Ci., ei (Sulpicio) vim denuntiabat, rei publicae minabatur Ci., mihi … vim, arma, exercitūs, imperatores, castra denuntiabat Ci., d. alicui catenas Sen. rh., poena, quam lex denuntiat Icti.; brez obj. v acc.: is, qui antea denuntiarat Ci., (Clodius) volitat, furit, multis denuntiat Ci., praesertim cum tribunus plebis vel denuntiare potueris vel etiam cogere Ci., qui manu sublatā denuntiant Q.; poseb. bellum d. Ci., C., bellum d. ante et indicere Ci.
    b) zapovedati, (za)ukazati, veleti, naročiti (naročati); abs.: d. veteranis Brutus et Cassius in Ci. ep.; z acc.: iter ad novum imperatorem Suet.; s finalnim stavkom (prim. zgoraj navedene finalne stavke): moneo, praedīco, denuntio: qui … professi sunt, abstineant in hoc iudicio manus oculosque ab hoc scelere nefario Ci., denuntiatum senatūs verbis, facerent propere ex urbe ab ore atque oculis populi Romani L., audebat denuntiare Caesari, excederet Siciliā Vell., Gaditanos denuntiavisse Gallonio, ut sua sponte excederet Gadibus C., voce clara denuntiasse sibi, ut triduo regni sui decederent finibus L., ei senatus denuntiaret, ne oppugnaret Saguntinos Ci., legati venerant … denuntiatum Fabio senatūs verbis, ne saltum transiret L., satis habuit pro contione denuntiare, ne preseverarent Suet.; z ACI: capite se illum demnaturos denuntiarunt N.; redk. s samim inf.: prorumpit Narcissus denuntiatque centurionibus et tribuno … exsequi caedem T., denuntiant hospiti nostro nos … dedere potius, quam … Ap., denuntiat praeco neque principia dicere neque miserationem commovere Ap.
    c) kaj prihodnjega (hudega) naznaniti (naznanjati), napoved(ov)ati, prerokovati, pomeniti: qui (Hector) moriens propinquam Achilli mortem denuntiat Ci., Celaeno … tristes denuntiat iras obscaenamque famem V., caeruleus (color aurorae) pluviam denuntiat, igneus euros V., at mihi Persephone nigram denuntiat horam Tib., illa dies hornis caedem denuntiat agnis Pr., arbor … statim pestem denuntians Plin., si id membrum ostenditur, morbum futurum esse denuntiat Cels.; v pass.: quibus portentis magna populo Romano bella perniciosaeque seditiones denuntiabantur Ci., mors denuntiatur, ubi aeger supinus cubat Cels., Caesari futura caedes evidentibus prodigiis denuntiata est Suet., denuntiata mors eius per crinitam stellam Eutr.
    č) jur. α) alicui testimonium denuntiare poz(i)vati koga na pričanje: si accusator voluerit testimonium iis denuntiare Ci.; tako tudi testibus d. priče poz(i)vati na pričanje: Q., Plin. iun., testes, quibus nos praesentibus denuntiavimus Ci.; v stiku abs.: fratres saltem exhibe (sc. testes). „Non denuntiavi“ (sc. testibus illis ali iis testimonium) Ci. β) predhodno napoved(ov)ati tožbo = predhodno naznaniti (naznanjati), da hoče kdo po določenem roku začeti tožbo proti komu pred sodnikom: d. alicui SC ap. Ulp. (Dig.); z de: cur tu … de isto potius fundo … Caecinae denuntiabas, … ? Ci.; z ACI: homini Romae in foro denuntiat fundum illum … suum esse seseque sibi emisse Ci. … izjavi, da ga bo s tožbo prijel, češ da je tisto zemljišče njegovo; toda litem d. komu kar brez določenega roka pravdo napovedati in ga pozvati, naj gre z njim pred sodišče: Aur., Symm., pozni Icti. γ) denuntiare in iudicium svoje priče, prijatelje pridobiti, da pridejo ob določenem času kot priče pred sodišče: in iudicium ut denuntiaret Ci.; toda iudici denuntiare sodnika obvestiti, da je tožnik odstopil od tožbe: iudici hic denuntiavit, absolutus est Ci.
  • deposizione f

    1. usedanje, usedlina

    2. relig., umet. snemanje s križa

    3. pren. odstavitev, odstavljanje (s položaja, funkcije)

    4. pravo pričevanje, izpoved priče:
    deposizione giurata pričevanje pod prisego
    falsa deposizione krivo pričevanje
    ritrattare una deposizione preklicati pričevanje
  • prìkumak -ūmka m namestnik krstnega botra ali poročne priče: kum ću biti, ali prikumak nikada; nije mu ni kum ni prikumak nič nista v sorodu
  • stand1 [stænd] samostalnik
    stanje (na nogah), položaj, mesto; stališče; tribuna, oder; stojnica, začasna prodajalna na trgu; stojalo, mizica, regal, polica
    fotografija stativ; postaja, postajališče, parkirni prostor za taksije; zastoj (tudi figurativno)
    ustavitev, odpor
    gledališče gostovanje igralcev, trajanje gostovanja
    ameriško (še) nepožeto žito; (še) neposekan gozd; zajezena voda
    zastarelo garnitura
    zastarelo, narečno roj (čebel)
    zgodovina krdelo (vojakov)
    pravno, ameriško prostor za priče

    a stand of arms popolna oprema z orožjem za vojaka, puška s priborom
    stand of colours polkovna zastava
    band-stand paviljon za godbo
    a bold stand junaški odpor
    book-stand stojnica, kiosk za prodajo knjig
    cab-stand postajališče taksijev ali kočij
    cruet-stand steklenički za olje in kis
    flower-stand stojalo za cvetlice
    fruit-stand stojnica za prodajo sadja na trgu
    grand stand uradna (glavna) tribuna (na tekmah, dirkah itd.)
    hat-stand polica (obešalnik) za klobuk
    ink-stand tintnik
    news stand ameriško kiosk za prodajo časopisov
    one-night stand gledališče enkratno (igralsko) gostovanje
    umbrella-stand stojalo za dežnike
    wash-stand umivalnik
    to be at a stand zastarelo odreveneti, obstrmeti (od začudenja), biti zbegan, zmeden
    there is a cabstand in this street v tej ulici je parkirni prostor za taksije
    to be brought (to come) to a stand ustaviti se, zastati, obstati
    we were brought to a stand by a deep river zaustavila nas je globoka reka
    to bring to a stand (za)ustaviti, privesti do ustavitve, do zastoja
    to make a stand upirati se, ustavljati se (čemu)
    the enamy made a good stand against our attack sovražnik je nudil krepak odpor našemu napadu
    to take stand in a debate zavzeti stališče v debati
    he took his stand near the door zavzel je mesto (postavil se je) poleg vrat
    he took his stand on the letter figurativno oprl, skliceval se je na pismo
    to take the stand ameriško, pravno nastopiti kot priča, potrditi s prisego (on s.th. kaj)
  • testimoniale agg. pravo pričevalen, ki se nanaša na priče
  • tēstimōnium -iī, n (tēstis1)

    1. pričanje, pričevanje, dolžnost pričanja, izjava, izpoved, testimónij, starejše svedočba: testimonium effugere non potes Ci., si accusator voluerit testimonium, eis denuntiare Ci. primorati k izpovedi.

    2. meton. izpoved priče, pričanje, pričevanje, starejše svedočba: Ciceronis C., testimonia testium vestrorum Ci., honorificum civitatis testimonium Vell. častno priznanje, testimonium falsum L., Gell., testimonium dicere in (contra) aliquem Ci. pričati zoper koga (proti komu), testimonium falsum dicere Gell., testimonium falsum dicere in aliquem L. krivo pričati proti komu (zoper koga), testimonium dare pro aliquo (naspr. testimonium ferre adversus aliquem) Icti. (po)dati pričevanje, pričati za koga (v korist koga, v prid komu), biti priča komu (za koga) (naspr. zoper koga), alicui testimonium … imperii conservati dare Ci. komu pričati (biti pričati), da … , testimonium non audire Ci., ut etiam grave testimonium impertitum clari hominis magnique videatur Ci., perhibere testimonium Varr., reddere alicui testimonium stuporis Sen. rh. ali iustitiae Q. ali integritatis Plin. iun., dicere pro testimonio Ci. pri zaslišanju (prič) povedati (izpovedati, izjaviti, dati izjavo), mentiri pro testimonio Gell. krivo pričati, virtuti debitum testimonium recusare Ci., ad testimonium vocare Varr., aliquem testimonio fraudare Ci., neque testimonii dictio est Ter. nima pravice pričati (biti za pričo); occ. pis(me)no spričevalo, pis(me)no pričevanje: recita testimonium Ci., legite testimonia testium vestrorum Ci., testimonium componere, obsignare Ci., ad ephoros sibi testimonium daret N.

    3. metaf. dokaz, dokazilo, priča, starejše svedočba: abstinentiae N., testimonia moderatae vitae N., laboris sui testimonium afferre C., petere testimonium veritatis Ci., dedisti iudicii tui testimonium Ci., verba sunt testimonio Ci.
  • Zeugenbank, die, Recht klop za priče
  • Zeugenbeeinflussung, die, Recht vplivanje na pričo/priče
  • Zeugenverhör, das, Recht zaslišanje prič/priče
  • Zeugenvernehmung, die, Recht zaslišanje prič/priče
  • anonimen pridevnik
    1. (o neimenovanem avtorju) ▸ névtelen, anonim
    anonimno pismo ▸ névtelen levél
    anonimne prijave ▸ anonim feljelentés
    anonimni pošiljatelj ▸ névtelen feladó
    anonimni darovalec ▸ anonim donor
    Dobival je anonimna pisma in dopisnice z grožnjami. ▸ Névtelen leveleket és fenyegető levelezőlapokat küldtek neki.
    Povezane iztočnice: anonimni grob

    2. (še neuveljavljen) ▸ ismeretlen
    povsem anonimen ▸ teljesen ismeretlen
    V stranko niste prišli kot anonimno ime, ampak ste že imeli politično kilometrino. ▸ A pártba ön nem ismeretlen személyként érkezett, hiszen már megtette a politikai kilométereket.

    3. (ki zagotavlja skrito identiteto) ▸ anonim
    anonimna anketa ▸ anonim kérdőív
    anonimna številka ▸ anonim szám, anonim telefonszám, telefontanú
    anonimni telefon ▸ anonim telefon
    anonimno testiranje ▸ anonim szűrővizsgálat
    sporočiti na anonimno številko ▸ anonim telefonszámon értesít
    V podjetju vsako leto opravimo anonimno anketo o zadovoljstvu zaposlenih. ▸ A vállalatnál évente készítünk névtelen felmérést az alkalmazottak elégedettségéről.
    Policija prosi morebitne priče, naj pokličejo na anonimno številko 080 1200. ▸ A rendőrség kéri az esetleges tanúkat, hogy a 080 1200 anonim hívószámon tegyék meg bejelentésüket.
    Povezane iztočnice: anonimni alkoholiki, anonimni narkomani, anonimni račun

    4. (neopazen) ▸ jellegtelen, névtelen
    Po 25 letih dela je bila odpuščena in se je pridružila anonimni množici na zavodu za zaposlovanje. ▸ 25 évnyi munka után elbocsátották, és csatlakozott a munkaügyi hivatal névtelen sokaságához.
    Po vojni živi anonimno življenje vestnega in poštenega uradnika. ▸ A háború után a lelkiismeretes és becsületes hivatalnokok jellegtelen életét éli.
  • box1 [bɔks] samostalnik
    škatla, zaboj; skrinja; okrov; posoda, predal; kozel na kočiji; loža, predel; staja; garažni oddelek za avto, boks; uta, hišica, soba; klop; oblikovalni okvir; darilo
    ameriško votlina v deblu

    Christmas box božično darilo
    jury box porotniška klop
    ballot box volilna žara
    box of bricks škatla s kockami
    elektrika junction box odcepna pušica
    money box hranilnik
    sentry box stražnica
    shooting box lovska koča
    strong box kaseta, železna blagajna
    to be in the same box deliti isto usodo
    to be in the wrong box motiti se
    prisoner's box zatožna klop
    witness box prostor za priče na sodišču
    sleng box of dominoes klavir
    ameriško, sleng eternity box grob
    to he in a (tight) box biti v zagati
    to be in one's thinking box resno premišljevati
    the whole box of tricks vse skupaj
  • ci [si] adverbe tu, tukaj

    les témoins ci-présents tu navzoče priče
    ci-annexé v prilogi
    ci-après dalje spodaj, niže, pozneje
    ci-contre poleg, nasproti, na drugi strani
    ci-dessous (tu) spodaj
    ci-dessus (tu) zgoraj
    ci-devant prej; prejšnji
    ci-gît tukaj počiva
    ci-inclus, e, ci-joint, e priložen, v prilogi
    cet homme-ci ta(le) človek
    à cette heure-ci ob tej uri
    de-ci de-là tu pa tam
    par-ci par-là tu in tam, od časa do časa
    comme ci comme ça (familier) tako tako, kolikor toliko
    faire ci et ça (familier) napraviti to in ono
    trois mètres de drap à 50 francs ci 150 francs trije metri sukna po 50 frankov znese (je) 150 frankov
  • commodō -āre -āvī -ātum (commodus)

    I.

    1. primerno urediti (urejati), prilagoditi (prilagajati): trapetum Ca., stirpium natura sic se commodat, ut … Col.

    2. pristaviti (pristavljati), nade(va)ti: spongiae commodandae podici Cael. —

    II. pren.

    1. ugoditi, ustreči, po godu komu storiti: commodabo: sequere hac sis Pl., neque enim cum tuā causā cuipiam commodes, beneficium id habendum est Ci., at publice (državi) commodasti Ci.

    2. iz prijaznosti komu kaj v korist odstopiti (odstopati), prepustiti (prepuščati), posoditi (posojati), da(ja)ti na razpolago, da(ja)ti sploh, podeliti (podeljevati): Pl., Ter., Sen. ph. et tr., Q., Plin. iun. idr., ut haec a Virtute donata, cetera a Fortuna commodata esse videantur Ci., se aurum Caelio commodasse non dicit Ci. da je posodil, quidquid sine detrimento possit commodari, id tribuatur etiam ignoto Ci., c. alicui aurem O. ali aurem patientem c. H. (potrpežljivo) poslušati koga, c. ex illis (iuvenibus) testes … falsos S. postaviti (dati) priče, rei publicae tempus L. časa dati, podaljšati rok, commoda manum Petr. posodi mi roko = usmrti me, parvis peccatis veniam, magnis severitatem commodare T. majhne pregrehe je spregledal, velike strogo kaznoval.

    3. (o stvareh) primeren biti, ugoden biti, znosen biti; abs.: quo (foro) parum commodante Aur.; z dat.: quod nobis commodet Macr., agrum rei publicae commodantem facere Aur. — Od tod

    I. adv. pt. pf. commodātē, v komp.: usurpatum … commodātius Fr., v superl.: si id commodātissimē facias Favorinus ap. Gell. —

    II. subst. pt. pf. commodātum -ī, n

    1. posojilo: Icti.

    2. posojilna pogodba: actio commodati Icti.
  • concrēdō -ere -didī -ditum zaupati, poveriti (poverjati): c. alicui aliquid Pl., Luc. fr., Col., Sil., famam mortui, fortunas vivi alicui commendare atque c. Ci., c. gnatum ventis Cat., alicui nugas H.; quoniam non es veritus concredere (sc. laetitiam) nobis Pr. dopustiti, da smo priče veselja; tudi: c. alicui aliquid in custodiam, c. alicui aliquid in manum Pl.
  • confronto m

    1. primerjava:
    mettere a confronto una cosa con un'altra primerjati kaj s čim
    reggere al confronto con qcs., con qcn. biti enakovreden čemu, komu
    non temere confronti biti nenadkriljiv
    senza confronto, confronti neprimerno
    termine di confronto primerjalni izraz
    nei confronti di v odnosu do

    2. pravo soočenje:
    mettere a confronto i testimoni soočiti priče
  • entendre* [ɑ̃tɑ̃drə] verbe transitif slišati, čuti; uslišati; imeti razumevanje (quelque chose za kaj), razumeti; pojmiti; meniti; nameravati, hoteti; zaslišati (priče); pričakovati (que ... da ...)

    s'entendre slišati se; razumeti se (medsebojno), ujemati se, dobro shajati (avec quelqu'un s kom); sporazumeti se (avec quelqu'un, sur quelque chose s kom, glede česa); spoznati se (à v, na), razumeti se (à, en na)
    entendre dur slabo slišati
    entendre des témoins zaslišati priče
    entendre la prière uslišati prošnjo
    entendre la messe (religion) prisostvovati maši
    entendre de ses propres oreilles slišati na lastna ušesa
    je ne l'entends pas de cette oreille-là nočem o tem niti slišati
    entendre la plaisanterie razumeti šalo
    entendre raison ubogati pameten nasvet, dati si dopovedati, spametovati se
    j'entends qu'on m'obéisse pričakujem, da me bodo ubogali, zahtevam poslušnost
  • esaminare v. tr. (pres. esamino)

    1. pretresti, preučiti, pregledati:
    esaminare una questione pretresti vprašanje

    2. izprašati; zaslišati:
    esaminare i candidati izprašati kandidate
    esaminare i testimoni zaslišati priče
  • escussione f pravo

    1. toženje, tožba:
    escussione dei debitori toženje dolžnikov

    2. zaslišanje:
    escussione del teste zaslišanje priče
  • ēvocō -āre -āvī -ātum

    I.

    1. ven poklicati, izklic(ev)ati, poz(i)vati iz česa: gubernatorem e navi, aliquem ante ostium, foras Pl., iuvenes duos stare ad ianuam, qui eum magnopere (nujno) evocarent Ci., evocare eum e curia L., e convivio Iust.; od tod: nostros ad pugnam C. iz tabora na boj pozvati; pesn.: non vigil ales cantibus evocat Auroram O. naznanja jutro; tudi v pomenu izvabiti (izvabljati), zvoditi, zavajati, zapeljati (zapeljevati): Col., Plin., Sen. ph., Sil., praedae cupiditas milites longius (predaleč) evocabat C.; occ.
    a) (mrtvece iz podzemlja) priklic(ov)ati, (mrtvece) obuditi (obujati): Tert., virgā animas Orco pallentes evocare V., evocare proavos sepulcris O. iz grobov, Metellos ab inferis Ci., manes Suet.
    b) (bogove iz obleganega mesta) poz(i)vati na izselitev: Plin., Macr., unum eum deorum (sc. Terminum) non evocatum … portendere L.

    2. pren. vzbuditi, obuditi (obujati): misericordia nullius oratione evocata Ci., probitas praemiorum mercedibus evocata Ci., evocare ad spem L., aliquem in laetitiam L., tacitas cogitationes in medium L.

    — II.

    1. poklicati, (k sebi) poz(i)vati, povabiti (povabljati): Tiribazus Cononem evocavit N., evocare aliquem ad colloquium L.; jur.: testīs evocare Ci., Plin. iun. priče pozvati; drž.pr. (o pozivih javnih oblasti): eos homines consulum litteris evocandos curavit Ci., principibus cuiusque civitatis ad se evocatis Ci., senatum omnem … ad se evocavit C., evocare magistratūs Ci., Suet., legatos Corinthum Iust.; occ.
    a) vojake na vojno poz(i)vati, k orožju pozvati, k orožju (s)klicati: Q., cum ad arma consules evocassent Ci., vocare viros fortes nominatim C., legionem XIII initio tumultūs evocaverat C.; decuriones ex municipiis Domitius evocaverat C.; od tod subst. ēvōcātī -ōrum, m veterani, vojaki, ki so doslužili, a so jih v nevarnih časih zopet poklicali k orožju, gr. ἀνάκλητοι (zopet pozvani); v službi so uživali prednost, na pohodu so jezdili; bili so v istem činovnem redu kakor centurioni: Ci., Suet., ab equitibus Romanis atque evocatis equos sumit C., vocatos in primam aciem subducit S.
    b) odpoklicati, odpraviti kam, poslati kam: exercitum a Pelusio Alexandriam C., milites ex hibernis in expeditionem S., equites undique C. od vseh strani zbrati, oppidanos ad bellum C., legiones ex hibernis ad fines Treverorum Hirt.

    2. pren. v kak stan pozvati, do kake časti povišati, povzdigniti: Deiotarus vestram familiam a tenebris in lucem evocavit Ci., ad eum est honorem evocatus C.