dušic|a1 ženski spol (-e …) das Seelchen
dušica draga! mein Lieber/ meine Liebe!
Zadetki iskanja
- dušic|a2 ženski spol (-e …) v večni luči: der Lampendocht
- dušic|a3 ženski spol (-e …) rastlinstvo, botanika (materina dušica) der Feld-Thymian, der Quendel
- dùšica ž
1. dušica, srček; ljubica
2. dušica: malogradanske -e
3. stenj v oljenki: dušica pliva povrh tankog sioja ulja
4. duša: dušica u nogometnoj lopti
5. majčina dušica bot. materina dušica, Thymus vulg. - dušíca ž sipnja, astma
- dúšica (dragica) darling
materina dúšica botanika thyme - dúšica petite âme, petit cœur
moja dušica mon cœur, mon chéri, ma chérie, mon mignon, ma mignonne
(botanika) materina dušica serpolet moški spol (variété de thym) - dúšica (-e) f dem. od duša
1. animuccia; animula:
pren. dušico izdihniti, spustiti rendere l'anima a Dio
2. (ljubkovalno) cocco (-a):
mamina dušica cocco di mamma
govori, dušica, poslušam te parla anima mia, ti ascolto
3. lucignolo
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
bot. materina dušica timo (Thimus)
bot. svinjska dušica (navadni kristavec) stramonio, noce spinosa (Datura stramonium) - dúšica ž
1. dušica: nedolžna otroška dušica
2. mamina dušica mamina maza
3. dragana: govori dušica, poslušam te
4. stijenjak (stenj-) uljanice, žižak, fitilj: dušica na olju brli noč in dan
5. materina dušica bot.
majčina dušica, Thymus; svinjska dušica bot.
kužnjak, Datura stramonium - materina dušica ženski spol rastlinstvo, botanika der Thymian (alpska Alpen-Thymian, poljska Feld-Thymian, der Quendel, vrtna Echter/Gemeiner Thymian)
- polajeva materina dušica stalna zveza
botanika Thymus pulegioides (grmičasta rastlina) ▸ hegyi kakukkfű - svinjska dušica ženski spol rastlinstvo, botanika (kristavec) Gemeiner Stechapfel
- Seelchen, das, dušica
- душенька f dušica
- душечка f dušica
- anima -ae, f (prim. animus)
1. sapa, veter: anima reviviscit Varr. ap. Non., aurarum leves animae Lucr., impellunt animae lintea Thraciae H., quantum ignes animaeque (namreč Vulkanovega meha) valent V.; occ.
a) zrak: aqua, terra, anima, sol Varr., tenuis an. Ci., (animus) si anima est, fortasse dissipabitur Ci., magnum per inane coacta semina terrarumque animaeque marisque... et liquidi simul ignis V., tudi kje zaprti zrak: Phrygios per ossa cantus liquida canit animā Varr. ap. Non., plena animae vesicula parva saepe ita dat sonitum displosa repente Lucr., motione vero vectium vehementiore spiritus... influit et replet anima canales Vitr.
b) sapa = dih, dihanje: animam recipe Ter. odsopi, oddahni si, animam comprimere Ter. ali continere Cl. ali tenere O. sapo zadrž(ev)ati, animam ducere Ci. ali trahere Plin., qui non modo animum integrum, sed ne animam quidem puram conservare potuisset Ci., animā interclusā exspirare L., interclusā animā creditus est mortalitatem explevisse T. ker mu je sapa zastala; angues inspirant graves animas O. strupen dih, vipeream spirans animam V. gadjo (strupeno) besnost, anima foetida ali redolens Kom., Sen. rh. smrdeča (zoprna) sapa, anima deficit Cels. človek omedli, animae gravitas Plin. težko dihanje; pesn. = duh, vonj: anima amphorae Ph. vinski duh.
2. (dih kot znamenje ali bistvo življenja =) duša, življenjska moč, življenje (anima je počelo fizičnega, animus umskega, duševnega življenja): Lucr., S., Cu. idr., sapimus animo, fruimur animā; sine animo anima est debilis Acc. ap. Non., neque in homine inesse animum vel animam nec in bestia Ci. breztelesna... telesna duša; prvotni pomen „sapa“, „dih“ se kaže v evfem. zvezah, kakršne so npr.: animam efflare Ci. ali exhalare, exspirare O. ali emittere N. = dušo izdihniti, pustiti, animam edere Ci. ali dare V. ali effundere, finire O. ali deponere N. = umreti, animam agere Ci., L. idr. dušo puščati, umirati; abstr.: animā se privare Enn., anima corpus liquit Acc. fr., animam relinquam potius Ter., alterum anima reliquit N., animam abstulit hosti V., quin animam eripis? O., animam ducere L. medleti, giniti, animam trahere L., T. životariti, dum anima est Ci. dokler diha (živi); pesn. = kri (v kateri je življenje): purpuream vomit ille animam V. škrlatni sok življenja; preg.: animam debere Ter. življenje dolgovati (o zelo zadolženih).
3. occ.
a) duša umrlega, večinoma v pl. duše umrlih, duhovi, sence, mani: animamque sepulcro condimus V., cineres animaeque paternae V., tu pias laetis animas reponis sedibus H. (o Merkurju), cruor in fossam confusus, ut inde manes elicerent, animas responsa daturas H., indefletaeque vagantur natarum matrumque animae O., nigrantisque domos animarum intrasse silentium Pr.
b) met. bitje, ki ima dušo, živo bitje: ova parire solet genus pennis condecoratum, non animam Enn. ap. Varr., hi fibris animaque litant Stat., animae rationis expertes Lact.; od tod o umnih živih bitjih kot ljubkovalna ali grajalna beseda = dušica, duša: vos, meae carissimae animae Ci. ep., egregias animas... decorate supremis muneribus V., Plotius et Varius... Vergiliusque..., animae, quales neque candidiores terra tulit neque... H., imbelles animae Lucan. mevžaste duše, bebe, vos Treviri et ceterae servientium animae T. suženjske duše.
4. (redko = animus) duh, um, miselnost: anima rationis consiliique particeps Ci., ingenii facinora sicut anima immortalia sunt S., morte carent animae O.
Opomba: Arh. gen. sg. animāī: Enn., Lucr.; dat. in abl. pl. pravilno animis, pri poznih piscih, poseb. pri Eccl. tudi animābus. - animula -ae, f (demin. anima)
1. dušica = ljuba duša ali (v slabem pomenu) zlobna duša: in unius mulierculae animula si iactura facta est Servius Sulpicius in Ci. ep., elicere animulas noxias Amm. zlobne duhove.
2. nekaj življenja, nekaj življenjske moči: tuae litterae mihi quidquam quasi animulae instillarunt Ci. ep. je moje življenjske moči (živce) zopet nekoliko okrepilo. - cimbrişór -i m materina dušica
- Feld-Thymian, der, Pflanzenkunde materina dušica
- gilarus -ī, f bot. galsko ime rastline, imenovane serpyllum materina dušica: MARC.