bed|en [é] (-na, -no) armselig, elend, elendlich; (boren, klavrn) kärglich, kümmerlich; ostanki: traurig
bedno živeti vegetieren, dahinvegetieren
bedno bivališče das Elendsquartier
Zadetki iskanja
- béden pauvre, indigent, misérable, malheureux, pitoyable, piètre, minable
bedna plača salaire moški spol misérable (ali de misère) - béden (-dna -o) adj.
1. misero, miserabile, povero; gramo; vulg. fottuto;
bedno življenje vita misera
bedna plača misera paga
bedna koča catapecchia
bedna soba covile
bedno stanovanje stamberga
2. ekspr. miserabile, ignorabile, meschino, squallido:
beden izdajalec miserabile traditore
bedna zvijača mezzuccio - béden -dna -o bijedan, bedan, jadan, kukavan: -o ljudstvo
jadni narod, -i izdajalec - béden prid., бі́дний прикм.; мізе́рний прикм.
- béden -dna -o prid.
1. mizer, jalnic, lamentabil
2. mişel - bèden miserable, pobre
- bêden miserable, poor; indigent, needy; wretched; distressed
- abietto agg. nizkoten, podel, beden
- aerumnōsus 3 (aerumna) poln težav, težaven, beden, nesrečen, bridek: filiam aerumnoso patri redde Ci., infelix et aerumnosus Ci., nihil est aerumnosius sapiente Sen. ph., aerumnosissima mulier Terentia Ci. poet.; aerumnoso navigare salo Ci. poet. po nemirnem morju.
- affligeant, e [-žɑ̃, t] adjectif beden, žalosten
nouvelle féminin affligeante žalostna novica
film masculin affligeant beden, ničvreden film - afflīgō (adflīgō) -ere -flīxī -flīctum
1. udariti (udarjati) ob kaj, vreči (metati) ob (na) kaj; z ad: aliquem ad terram Pl.; pren.: neque tuas rationes ad eos scopulos appulisses, ad quos Titii adflictum (vrženo) navem... videres Ci.; z dat.: Cu., Sil., Suet., vasa parietibus L., navem undae L. udariti z ladjo ob..., naleteti z njo na val, (Ulixes vidit) adfligi sociorum corpora terrae O., Galbae imaginem solo adflixit T., Hispanus saxo caput adflixit T. je udaril z glavo ob ...; pesn.: oscula (labellis) adf. Lucr. poljubljati (ustnice); v pass. z loc.: infantes suos afflictos humi in ora militum adversa miserunt Fl.; pren. se adfligere Ci. biti se (po prsih v znak žalosti) = žalostiti se, gristi se.
2.
a) kaj ob (na) tla vreči (metati), podreti (podirati), zvrniti (zvračati), v pass. tudi pasti (padati) na tla: statuam... deturbant, adfligunt, comminuunt, dissipant Ci., monumentum Catuli adflixit, meam domum diruit Ci., (alces) infirmas arbores pondere affligunt C., mensam evertere, pocula affligere Sen. ph., infestantes adflixit et ad terram dedit Suet.; nolo equidem te adfligi Pl. da bi padel, vertice intorti adfligebantur L., qui supersteterant (scalis), adflicti sunt S., equi atque viri adflicti S., neque (alces), si quo afflictae casu conciderunt, erigere sese... possunt C., lapsu equi adflictus T.... padel s konjem.
b) (z udarcem) poškodovati, pokvariti, grdo zdelati: trierarchus fusti (abl.) caput eius (Agrippinae) adflixit T., ferro, saxo, aliis telis adfligebantur capita S. fr., adflicti alvos (grški acc.) undarum vi S. fr., naves, quae gravissime afflictae erant C. ki so bile hudo okvarjene; pren.: cum (fortuna) reflavit, adfligimur Ci. se nam ladja razbije.
3. pren.
a) treščiti na tla, poraziti, potlačiti, ukloniti, upropastiti, oslabiti koga ali kaj, poniž(ev)ati: non plane me enervavit, non adflixit senectus Ci., adf. equestrem ordinem, consulare nomen Ci., Lyciam frumento imperando adflixit Ci. je oškodil, causam susceptam adf. Ci. nalašč opustiti, ubi Mars communis et victum saepe erigeret et adfligeret victorem L., ut Persarum imperium magno motu concuterent magis quam adfligerent Cu., Corsicam prope adflixit Decumi Pacarii temeritas T. bi skoraj pogubila; pogosto le v pass.: senatus oppressus et adflictus Ci., auctoritas huius ordinis adflicta est: adflixit Antonius Ci., quorum scelere religiones tum prostratae adflictaeque sunt Ci. se je teptala in v nič dajala, vectigalia difficultatibus belli adfliguntur Ci. vojne težave prizadevajo davke, adfligi uno genere morbi Ci. ena vrsta bolezni napade koga, adflictam civitatem pestilentiā esse L. da je državljane napadla kuga, adflictus vulnere Cu. trpeč za rano, afflictus frigoribus Col. zmrzujoč, arbor afflicta senio aut tempestate Col. onemoglo, civitates terrae motu aut incendio afflictae Suet. ki jih je prizadel potres ali požar, mutatione bonorum affligi Amm. izguba posestev zadane koga.
b) (duševno) potreti, pobiti, srčnost vzeti (jemati) komu (naspr. levare): animos adfligere et debilitare metu Ci., si hunc vestris sententiis adflixeritis, quo se vertet? Ci., amissi eius desiderio vehementer adflictus est Cu., fames adfligebat serendis frugibus incuriosos T.
c) (moralno) oškodovati = izpriditi, poslabšati, pohujšati: Asia donata multo etiam gravius adflixit mores Plin., illae opes atque divitiae afflixere saeculi mores Fl. — Pogosto adj. pt. pf. afflīctus (adflīctus) 3, pren.
1. razmajan, razvetren, nesrečen, beden, neugoden (naspr. integer, florens, prosper): ruinae eversae atque adflictae rei publ. Ci., provincia adflicta et perdita Ci., regum adflictae fortunae Ci., opes C., adflicta res Romana L., adflictae res (naspr. prosperae) L., rebus afflictis N. v stiskah, Italia cladibus adflicta T., fides adflicta T. omajano zaupanje, afflictior condicio Ci. ep.
2. potrt, pobit, upadlega srca: in illo timore... Tigranes adflictum erexit Ci., adflicti et fracti animi fuit Ci., aegritudine adflictus Ci., reus adflictus Ci., adflictus vitam in tenebris luctuque trahebam V.; subst. masc.: succurrere afflictis N.
3. zaničevan, zavržen, propadel: homo afflictus et perditus Ci., afflicti mores Macr.
Opomba: Star. afflīxint = afflīxerint: Fr. - alcanzado pomanjkanje trpeč, siromašen, beden
andar (ali estar) alcanzado tičati v dolgovih
alcanzado de fondos zadolžen - apesarado žalosten, beden
- armselig beden, boren
- astroso ostuden, umazan, nečist; beden, slab
- bȉjedan -dna -o (ijek.), bêdan -dna -o (ek.)
1. beden, reven, ubog: bijedan narod preturio je mnoge nevolje
2. nesrečen
3. podel, nizkoten, obžalovanja vreden: baš je bijedan taj moj protivnik - bottegaio
A) m (f -ia)
1. trgovec (zlasti s hrano)
2. slabš. mešetar, kramar
B) agg. slabš. kramarski, beden, ozek:
mentalità bottegaia kramarska miselnost - calamiteux, euse [-tö, z] adjectif katastrofalen, poln nesreče; beden, žalosten
- calamitōsus 3, adv. -ē (calamitās)
I. act. škodljiv, poguben, pogubonosen, kvaren: Ca., Fl., tempestas pestisque Ci., calamitosissimum bellum Ci.; z dat.: fuga patriae calamitosa Ci., incendium plebi calamitosum S., victoriae funestae populo Romano et calamitosae Suet.
— II. pass.
1. škodi podvržen, ujmi izpostavljen: Ca., agri vectigal loco et caelo calamitosum Ci., hordeum... minime calamitosum Plin.
2. pren. nesrečo trpeč, nesrečen, beden: Ca., civis Ci., homines miseri et... calamitosi Ci., calamitosissimus omnium Regulus Sen. ph.; res misera et calamitosa Ci., c. otium, exsilium Ci., calamitose vivere Ci.