Franja

Zadetki iskanja

  • coach2 [kouč]

    1. neprehodni glagol
    kočijažiti; peljati se v kočiji; dobivati inštrukcije

    2. prehodni glagol
    peljati koga s kočijo
    pogovorno inštruirati, trenirati
  • coaequālis -e

    1. enak: c. nobiscum fides Vulg.

    2. enake (iste) starosti: coaequale natalium suorum sinciput Petr., erit tibi quasi coaequalis Vulg.; subst. coaequālēs -ium, m vrstniki, tovariši v (otroških) igrah: Iust., Vulg.; pren. (o goseh) vrstnice: Col. Adv. coaequāliter z dat. enako čemu: Boet., Cass.
  • coal-miner [kóulmainə] samostalnik
    rudar v premogovniku
  • coal-sack [kóulsæk] samostalnik
    astronomija temna mesta v rimski cesti
  • coated [kóutid] pridevnik
    s plaščem ogrnjen, v plašč oblečen; obložen; premazan

    coated paper kredni papir
  • cobelligérant, e [kɔbɛližerɑ̃, t] masculin, féminin zaveznik, -ica v vojni; adjectif sobojujoč se, zavezniški
  • coccinātus 3 (coccinum) v škrlat oblečen: Mart., Suet.
  • cocinar kuhati, pripraviti (jedi); vmešavati se v tuje zadeve
  • cock3 [kɔk]

    1. samostalnik
    kopica sena

    2. prehodni glagol
    spravljati v kopice
  • cockshy [kɔ́kšai] samostalnik
    metanje v tarčo; tarča
  • cocktail1 [kɔ́kteil] samostalnik
    nečistokrven dirkalni konj; mešana opojna pijača
    ameriško mečano sadje v koščkih; raki ali ostrige s paradižnikovo mezgo; povzpetnik, parveni
    zoologija kratkokrilec
  • cock-up [kɔ́kʌ́p] samostalnik
    spredaj navzgor zavihan klobuk; dvignjena črka v vrstici (npr. Mrs)
  • cóclea ženski spol anatomija polž v ušesu
  • codage [kɔdaž] masculin prepisanje v šifrirani pisavi
  • coder [kɔde] verbe transitif prepisati v šifrirani pisavi v kak drug jezik
  • codificare v. tr. (pres. codifico)

    1. kodificirati; urediti, urejati v kodeks; zbrati pravne določbe v enotno zbirko; uzakoniti

    2. kodirati, šifrirati
  • coeliacus 3 (gr. κοιλιακός)

    1. trebušen, želodčen: dolor Ca., morbus Cels. zapeka, medicamentum Plin.

    2. v trebuhu bolan: apes Varr.; subst. coeliacī -ōrum, m v trebuhu bolni ljudje: Plin.
  • coeō -īre -iī (redko -īvī; pogosto sinkop. coīsse, coīssem, coīstī, coīstis idr.) -itūrus

    1. skupaj iti, sniti se, shajati se, sestajati se, zb(i)rati se: milia crabronum coëunt O., cum frequentes coissent Cu., coëunt certis diebus T. Kje? Capuae L., in cuius templo coiretur Suet. Kam? Pharsaliam Cat., in (ad) regiam Cu., quo populus coibat H., locus, in quem coibatur T. kjer so se navadno shajali. Od kod? undique collecti coëunt Martemque fatigant V.

    2. sovražno se sest(aj)ati, skupaj udariti (udarjati), skupaj trčiti, spopasti (spopadati) se, spoprije(ma)ti se: inter se coisse viros et cernere ferro V., trepidae inter se coëunt (apes) V., manus coit in unum (proti enemu) V., cetera turba coit O., iam agmina coibant Cu.

    3. skupaj stopiti (stopati), združiti (združevati) se, zediniti (zedinjati) se, zvezati se: coëat par iungaturque pari H., binaque cum populis regna coisse suis O., c. ad praestanda iusta Cu.; poseb. politično združiti se, zvezati se: duodecim adulescentuli coierunt N., in amicitiam coëunt V. stopijo v prijateljsko zvezo, gener atque socer coëant V., c. in societatem T.; pesn.: dextrae coëunt in foedera V. podajo si roke v zvezo; cum hoc tu coire ausus es, ut... Ci., se neque cum quoquam de ea re collocuturum neque coiturum N.; od tod occ. trans., toda le v zvezi s societatem = zvezo skleniti (sklepati) (acc. kot smer): si nullam societatem neque sceleris neque praemii cum homine alio coieras Ci., utinam... cum Caesare societatem numquam... coisses Ci.; (le enkrat) pass.: societas coitur Ci. se sklene.

    4. voj. združiti se, zb(i)rati se, (s)koncentrirati se: reliqui coëunt inter se C., neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium L., coire ad sonitum vocis Cu.

    5. zakonsko zvezo skleniti (sklepati), v zakon stopiti (stopati): Q., conubio cum primoribus suae gentis Cu., nuptiis cum captiva Cu., coëuntium pignus Cu. zaročencev; occ. (evfem.) telesno (z)družiti se, spojiti (spajati) se, (o živalih) goniti se, pariti se, (o ptičih) pariti se, jariti se: liberos cum hospitibus stupro coire Cu., c. cum viro, cum aliena uxore Q., pecus coit O., cum pare quaeque suo coëunt volucresque feraeque O.; pesn. z dat.: privigno videar coitura noverca O.

    6. pren. (o stvareh)
    a) zb(i)rati se, zli(va)ti se: coit in praecordia sanguis V. se steka k srcu, humor intus coit Cels., amnes in artius coëunt Cu., coëuntibus aquis ex superiore fastigio in vallem Cu.
    b) zbliž(ev)ati se, strniti (strnjevati) se, sklopiti (sklapljati) se: coëunt inter se capita V. oba konca (glavici) loka se zbližujeta, tako tudi: coëunt cornua O.; c. in unum globum Lucr. zgručiti se, v gručo se zbrati, in artum coëuntibus ripis Cu.; od tod tudi o abstr.: non possunt ullis ista coire modis O. se ne dajo združiti; pesn. z dat.: ut placidis coëant immitia H.; occ. (o telesnih delih, ranah): zapreti (zapirati) se, skleniti (sklepati) se: arteria incisa neque coit neque sanescit Cels. se ne sklene niti ne zaceli, si palpebrae dormientis non coëunt Cels., nondum coëuntia rumpam vulnera O.; od tod pren.: male sarta gratia nequiquam coit H.
    c) zgostiti (zgoščati) se, strditi (strjevati) se, zakrkniti: lac coit Varr. se sesiri, se sesede, coit formidine sanguis V. zakrkne, mentiar, an coëat duratus frigore pontus O. zamrzne, skrepeni, simul coquuntur mel, galbanum; ubi autem coierunt... Cels.
  • coërceō -ēre -cuī -citum (cum in arcēre)

    1. skupaj držati, obda(ja)ti, okleniti (oklepati): qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet Ci., omnia cingens et coërcens caeli complexus Ci., quibus (operibus) intra muros coërcetur hostis L., est animus vitaï claustra coërcens Lucr., (animas) noviens Styx interfusa coërcet V., hic... Tantalum atque Tantali genus coërcet (Orcus) H., frenis coërcuit ora (anguium) O., ubi... vitta coërcuerat neglectos alba capillos O., consilium coërcendi intra terminos imperii T.; o vodi: amnis nullis ripis coërcitus L. ograjen, flumen coërcitum Cu. zajezena; pesn. pren.: numeris verba c. O. besede spravljati v mero = pesniti (prim. „vezana beseda“).

    2. occ.
    a) v red spraviti (spravljati), v redu držati (imeti), urediti (urejati): Messapus primas acies, postrema coërcent Tyrrhidae iuvenes V., virgāque levem coërces aureā turbam H., c. terga equorum verbere Sen., examen aeris strepitu Col.
    b) hort. rastline na kratko držati (gojiti), da ne rastejo prebujno, obrez(ov)ati, prikrajš(ev)ati: Dig., illiusce sacri (luci) coërcendi ergo Ca., quam vitem... ferro amputans coërcet ars agricolarum Ci., c. angusta putatione vitem Col., surgentia in altum cacumina oleae ferro Q.; pren.: carmen reprendite, quod non multa dies et multa litura coërcuit H. opilila (in tako okrajšala).

    3. pren. stesniti, utesniti (utesnjevati), skrčiti (skrčevati), v meje vrniti (vračati), omejiti (omejevati): faenus L., iudex ipse coërcebitur Ci., tribunum plebis c. Ci.; poseb. o govoru in govorniku: is dedit operam, ut... nos... quasi extra ripas diffluentes coërceret Ci., se multa ex iuvenili abundantia coërcuisse Q.; occ.
    a) ovreti (ovirati), zadrž(ev)ati, brzdati, (u)krotiti: Sen. tr., Suet., flumen coërcet impetum Cu., c. audaciam, temeritatem Ci., cupiditates Ci., Q., rabiem gentis, iras L., iram Stat., procacitatem hominis manibus N., lubidinem feminarum T.; ut vos non consul coërcere posset Ci., c. iuventutem Ci. ep., milites C., omnibus modis socios atque civīs S., hostem armis O., fures dextra coërcet H., genus hominum... ante neque beneficio neque metu coërcitum S. ki se prej ni dal brzdati, tako tudi: delatores, genus hominum... ne poenis quidem umquam satis coërcitum T.; c. seditionem L., T. pomiriti, (za)dušiti, matrimonia sua severius Iust. svoje zakonske žene bolj trdo (ostro) držati.
    b) medic. ustaviti (ustavljati), ovreti (ovirati): fluentem nauseam H., supercrescentem carnem Cels.
    c) kaznovati, strahovati: aliquem verberibus potius quam verbis Varr., magistratus nec oboedientem et noxium civem multā, vinclis verberibusve coërceto Lex ap. Ci., acrioribus suppliciis civem perniciosum quam acerbissimum hostem c. Ci., aliquem morte, exsilio, vinculis, damno Ci., delicta suppliciis H., aliquem fuste H., aliquem fame, vinculis, plagis Cels., praeceptis T. po učiteljsko strahovati, incesta Vestalium severe Suet.
  • coërcitor -ōris, m (coërcēre) ki ima (drži) v redu, čuvar, utesnjevalec: diligens c. disciplinae militaris Eutr., coërcitores luxuriae Aug.