tenāx -ācis, adv. -iter (tenēre)
1. trdno držeč, trdno oklepajoč, trpežen, trden, zmožen držanja, starejše dŕžen, držéčen: Ap., Amm., Aug. idr., vincla tenacia O., V., complexus O., pondere tenacior navis (trdna ladja, ki se ne ziblje) L., prensat tenaci forcipe ferrum V., dens tenax ancorae V., tenaces (lepljiv) cerae V., gramen tenax H. gosta, hedera Cat., lappa O., loca tenacia caeno T. ovirajoči, zamudo povzročajoči; tako tudi: tenacissimum sabulum Cu., pressisse tenaciter angues O., tenaciter vincire Macr., tenacius apprehendere Val. Max.; z gen.: asperitate etiam vestium tenaci Plin., cutis tenacior capilli Plin.
2. metaf.
a) (denar) skupaj (na kupu) držeč = skóp (skòp), skopuški, škrt(av), stiskaški, stiskàv: restricti et tenaces Ci., pater parcus et tenax Ci., tenaxne pater est eius? Ph., da cupidum, avidum, tenacem, iam tibi eum liberalem dabo L.; z in z abl.: in largiendo tenax Lact.; pesn. o podzemlju: regnum, umbrae Sen. tr.
b) (trdno) držeč se česa, vztrajen, stanoviten, trden: passu stare tenaci O. trdno stati, tenax fortuna O., longa tenaxque fides O., tenaciter urgere O., tenacissime dissimulare Ap.; z objektnim gen.: genus quaesiti tenax O., tenaciores auri et argenti Suet., fama ficti pravique tenax V., tenax propositi vir H. zavzet, vztrajen, tenax veri Pers., sui iuris Col., iustitiae Iuv., iusti Eutr., amicitiarum Vell., animus parum tenax recti Sen. ph., tenax disciplinae suae Cu.; occ.: fata tenacia O. trajen, memoria tenax Q. trden (= dober) spomin, quo tenaciores armorum essent Suet. da bi tem bolj skušali obdržati orožje, ne sit ad extremum ira Caesaris tenax O., equus tenax L. trmast, morbi tenaces Suet. trdovratne, nimis tenax es Pl.
Zadetki iskanja
- ūvidus 3 (iz *ougu̯idus : ūvēre; indoev. kor. *ūgu̯ē- biti moker, mokriti; prim. skr. ukśati [on] škropi, ukṣán- bik, got. aùhsa = stvnem. ohso = nem. Ochse, gr. ὑγρός vlažen, lat. ūmeō, ūdus, ūvor)
1. moker, vlažen (naspr. āridus): Pl., Varr. ap. Non. idr., vestimenta H., locus aspergine uvidus desilientis aquae O., rura uvida aquis O. ali uvida terra Col. ali uvidum Tibur H. dobro napojen (-a, -o), Menalcas V. od rose moker, (p)orošen, Iuppiter uvidus austris V. ob jugu dežeči, gemma palmitis O. lepek, lepljiv, poma uvidiora Tert. sočnejše; pren.: verba Gell. vodene, puhle.
2. occ. opit, napit, napojen, pijan, vinjen, od vina navdušen: Bacchus H., (sc. haec) dicimus integro sicci mane die, dicimus uvidi H. - vlážen damp, humid, moist, wet
vlážen in hladen dank
vlážen in lepljiv clammy
nekoliko vlážen dampish
precéj vlážen rather damp, pretty damp - γλίσχρος 2 [Et. kor. glei-t-; lat. glūten, inis, klej; nem. kleben, Kleister; slov. glena, Schleim, glina; gršk. γλοιός, γλίχομαι] smolnat, klejnat, (pri)lepljiv, žilav, trd, skop, varčen, siromašen, vztrajen; – adv. γλίσχρως komaj, pičlo, jedva.