esoteric1 [esoutérik] pridevnik (esoterically prislov)
zaupen; namenjen samo za določen krog, poseben, ekskluziven
especial [ispéšəl] pridevnik
poseben, izreden, nenavaden
especial poseben, specialen, strokoven; izvrsten
tren especial posebni vlak
especiales pl cenena vrsta španskih cigaret
conocimientos especiales strokovno znanje
específico specifičen, poseben, svojevrsten
específico m gotovo (specifično) zdravilo
estrafalario zanikrn; poseben, čuden, smešen
estrafalario m posebnež, čudak
estrambótico poseben, čuden, nor, čudaški
excellō -ere (—) (—) (ex in cellō1) (po)vzdig(ov)ati se nad koga, presegati koga, odlikovati se pred kom, izkaz(ov)ati se: Mac. fr., Cu., Mel., Prud., Gell., scio solere plerisque hominibus (in) rebus secundis animum excellere Ca. ap., Gell., illud excellit regium nomen Ci., dixi me … electurum ea, quae maxime excellerent Ci., multarum artium scientia eminet atque excellit T. S čim? z abl. instrumenti: Lucr., Plin., excellere animi magnitudine Ci., ut excellas pulchritudine et viribus Ci., excellebat Aristides abstinentiā N., si qui excellit dignitate C., excellere arte colendi religiones L.; tudi v slabem pomenu: excellere improbitate Ci., singulis vitiis aut etiam pluribus Ci. V čem?: cum in omni genere artium Pompeius excellat Ci., excellere in aliqua arte et facultate Ci., maxime in amicitiis expetendis colendisque Ci. Pred kom?
a) z dat.: Q., hunc hominem tantum excellere ceteris Ci. pred drugimi, qui dignitate principibus excellit Ci., in quibus tu longe aliis meā sententiā excellis Ci.
b) s praep.: inter quos posset excellere Ci., excellere praeter ceteros Ci., super ceteros L., ante ceteros Ap. Kje?: excellit in ista provincia Ci. — Od tod pogosto
I. adj. pt. pr. excellēns -entis, adv. excellenter,
1. vzvišen, visok: oppida excelentibus locis constituta Auct. b. Hisp., unus e barbaris corpore excellens Vell.
2. pren. odlikujoč se, odličen, izbran, izvrsten, vrl, poseben, slaven: Galba fuit inter aequalīs unus excellens Ci., excellens ars, virtus, venustas Ci., natura excellens atque praestans Ci., excellentissima virtus Ci., C., Sen. ph., hominis excellens bonitas N., qui dominatum … tenuerunt, excellentissimi fuerunt Persarum Cyrus et Darius N., excellens studium C., ingenium L., cycnus V. krasen, ova excellentiora, aurum excellentissimum Plin., quae … fortiter excellenterque gesta sunt Ci., in re publica excellentius se gerere Ci. imenitnejše mesto zavzemati, excellenter pronunutiare (predavati) N., excellenter accrescens fama Amm., cuius nomen excellenter clarebat apud servos tuos Aug. S čim?: excellens omni genere laudis Ci., homo excellens cum ingenio tum etiam doctrinā Ci., dii rerum omnium praestantiā excellentes Ci. V čem?: homo in omni virtute excellens Ci., nihil illo (Alcibiade) fuisse excellentius vel in vitiis vel in virtutibus N.; subst. neutr. pl.: nec excellentia, sed cotidiana tractabo Aus.
— II. adj. pt. pf. excelsus 3, adv. -ē,
1. vzvišen, visok: Plin., Suet., editus atque excelsus locus Ci., porticus Ci. ep., Diana posita in excelsa basi Ci., aves excelsae Cels., excelsus mons C., vertex montis V., cornu excelsius C., excelsissimus mons C., vitis scandit excelsius Col.; subst. excelsum -ī, n višava: Plin., Iovis simulacrum in excelso conlocare Ci. na visoko mesto, ab excelso aspicere O., gloria in excelsis deo Vulg. na višavah.
2. pren. vzvišen, veličasten, odličen, vrl: Q., Iust., in hanc excelsissimam sedem dignitatis Ci., ad omnīs virtutes magnus et excelsus homo Ci., grandior et quodammodo excelsior orator Ci., tua in me humanitas excelsior quam in te mea Ci. ep., animus excelsus et magnificus Ci., excelso et illustri loco sita est laus tua Ci. ep., duces excelsi Vell., excelsissima victoria Vell. sijajna, species magnae excelsaeque gloriae T., hic qui omnibus excelsior inconcussus stetit Plin. iun., excelse ornat Plin. iun. (o govorniku), excelsius … et dicet et sentiet Ci., excelsissime floruit Vell. (o državi); kot subst. neutr. visokost, visok položaj, visoko dostojanstvo: cuius opes in excelso sunt S. je na vrhuncu, in excelso aetatem agunt S. žive kot visoki dostojanstveniki, excelsa spectare L. po časteh (dostojanstvih) hlepeti. — Poznejša soobl. excelleō -ēre -celluī: Prisc., Prud., excelleat Ci. ap. Prisc., gens … sapientiā excellet bonisque moribus regitur Cu., excelluit Aug., excelluerunt Gell.
Opomba: Neutr. sg.: excellente (od adj. *excellentis -e) Petr.
extra1 [ékstrə] pridevnik
nenavaden, izreden, poseben; postranski, dodaten
extra charge doplačilo
ēxtra
A) agg. invar.
1. ekstra, izvrsten, odličen:
un prodotto extra odličen izdelek
2. poseben, ekstra:
limitare le spese extra omejiti posebne izdatke
B) m invar.
1. dodatek, dodatno (v gostinskem lokalu):
tutti gli extra sono a carico mio vse dodatno gre na moj račun
2. začasni delavec; honorarec
C) prep. izven:
spese extra bilancio izvenproračunski izdatki
extrăōrdinārius 3 (extra in ōrdō)
1. izreden, nenavaden, neobičajen, poseben: fructuum species Varr., pecunia Ci. ki ne prihaja iz navadnih dohodkov = podarjen ali podedovan, hinc illae pecuniae extraordinariae Ci. nenavadni dohodki, cupiditates Ci. protinaravne, reus Ci. na nenavaden način (za)tožen, consulatūs petitio Ci., natura ac necessitas Ci. nenavadna naravna potreba, periculum Cu., ludi Suet., bella Suet.; poseb. izredno podeljen, izročen: honos Ci., C., imperium Ci. idr., munus (naspr. iustum et legitimum) Ci., Suet., potestates, fasces Ci.; subst. extraōrdināria -ium, n izredna oblast, nenavadna oblast: Vell.
2. occ. voj. izbran, odbran: cohortes, equites L. tudi subst. extraōrdināriī -ōrum, m odbranci („cvet“) pomožnih čet (petina pešcev, tretjina konjenikov); ti oddelki so taborili poleg glavnih vrat, ki so se po njih imenovala porta extraōrdināria (sicer tudi porta praetōria): L.
extraordinary [ikstrɔ́:dnəri] pridevnik (extraordinarily prislov)
izreden, nenavaden, čuden; poseben
extravagánt -ă (-ţi, -te) adj. nenavaden, poseben, čudaški, ekstravaganten
individual1 [indivídjuəl] pridevnik (individually prislov)
posamezen, oseben, poedin, poseben, individualen
individual property osebna last
individuel, le [-düɛl] adjectif oseben, posamezen, poseben, poedin, individualen
maison féminin individuelle enodružinska hiša
liberté féminin, responsabilité féminin individuelle osebna svoboda, osebna odgovornost
insigne1 [ɛ̃sinj] adjectif vreden pozornosti; odličen, izreden, (prav) poseben
honneurs masculin pluriel insignes izredne časti