Franja

Zadetki iskanja

  • razgáđati ràzgāđām
    1. razdeljevati, deliti: treba to pametno razgađati, a ne sve odmah potrošiti
    2. odlašati, odlagati: tko razgađa, ne pogađa
    3. razmišljati, ugibati: stadoše među se gonetati i razgađati ko je lupež
  • recrāstinō -āre (re in crāstinus) iz jutra v jutro (iz dneva v dan, dan na dan) odlašati, odlagati, odkladati, prelagati: si vero procellae ventorum aut turbines incesserunt, maior pars ad terram defluit, propter quae recrastinari non debet Col., punica vero et ficum quaeque alia sicca sunt recrastinare minime utile Plin.
  • remettre* [rəmɛtrə] verbe transitif nazaj dejati, položiti, postaviti; zopet obleči; médecine zopet uravnati, spraviti v red, na noge; pomiriti, spraviti; poslati nazaj; prepoznati, spoznati, zopet se spomniti; izročiti; zaupati; nakazati (denar); prepustiti; dati na voljo; izročiti (zločinca justici); nazai dati, odreči se (quelque chose čemu); odložiti (funkcijo); odpustiti, spregledati (kazen, grehe); odgoditi, odložiti; commerce odobriti popust; théâtre odpovedati; izboljšati (vino); verbe intransitif odlašati, odložiti

    se remettre opomoči si (de od), ozdraveti; zavedeti se; pomiriti se; spomniti se (quelque chose česa); spraviti se; spet začeti (à quelque chose kaj); spet se lotiti; priti nazaj na kaj
    en remettre (familier) pretiravati
    s'en remettre à zanesti se na; sklicevati se na
    je m'en remets à vous zanesem se (glede tega) na vas, zaupam vam
    pour remettre à (izročiti) v roke (neke osebe)
    je ne vous remets pas ne spoznam vas več, ne morem se vas spomniti
    cela m'a remis fo mi je pomagalo, me spravilo spet k sebi
    ce n'est que partie remise to je samo odloženo
    remettre ça (populaire) znova začeti; naliti, natočiti novo rundo
    remettre ses chaussures spet se obuti
    remettre quelqu'un sans cesse stalno koga tolažiti
    remettre son chapeau zopet se pokriti (s klobukom)
    remettre en crédit, en honneur vrniti komu ugled, čast
    remettre l'esprit de quelqu'un pomiriti koga
    remettre sa démission podati ostavko
    remettre quelqu'un dans ses droits vrniti komu njegove pravice
    remettre un habit zopet obleči (neko) obleko
    se remettre à fumer zopet začeti kaditi
    remettre au hasard prepustiti slučaju
    remettre une lettre izročiti pismo
    se remettre entre les mains de quelqu'un staviti se komu na voljo
    se remettre entre les mains de Dieu prepustiti se božji roki (volji)
    remettre au lendemain, à huitaine odložiti, odgoditi na naslednji dan, za en teden
    remettre à neuf obnoviti, napraviti novo, prenoviti
    remettre une partie končati igro neodločeno
    remettre quelqu'un au pas (figuré) pokazati komu, energično ga spraviti, priganjati k delu
    remettre une peine au condamné pomilostiti obsojenca
    remettre quelqu'un sur pied pomagati komu na noge
    remettre à sa place (figuré) posvariti, pokarati, poučiti koga, spraviti ga na pravo pot
    remettre en place (figuré) spet spraviti v red
    remettre un os luxé zopet uravnati izpahnjeno kost
    remettre en question spet napraviti vprašljivo, zopet dvomiti (o)
    remettre à la scène, au théâtre spet uprizoriti
    se remettre à table; au lit spet sesti k mizi, spet leči v posteljo
    remettre sur le tapis spet prinesti na tapet
    remettre au point pojasniti
    remettre en usage, en vogue spraviti zopet v rabo, v modo
    remettre en vigueur zopet uveljaviti
    le temps s'est remis au beau vreme se je izboljšalo
    se remettre au travail iti zopet na delo
    il ne s'en est pas ramis ni si opomogel od tega, tega ni prebolel
    il ne faut jamais remettre à demain ce qu'on peut faire le jour même (proverbe) ne odlašaj na jutri, kar lahko danes storiš!
  • reprieve [riprí:v]

    1. samostalnik
    odgoditev, odlaganje, odložitev, odlašanje (izvršitve smrtne obsodbe); odlog; pomilostitev, milostni odlog; podaljšanje roka; premor, odmor; rešitev (od)

    2. prehodni glagol
    odgoditi, odložiti, odlašati, odlagati (izvršitev smrtne obsodbe), pomilostiti; oprostiti, rešiti (from pred)
    dati odlog ali drug rok, začasno odložiti
    figurativno dati komu duška, dovoliti premor, odmor
  • reservar shraniti, rezervirati, pridržati; zamolčati; odlašati

    reservar de alg skrivati pred kom
    reservarse el derecho pridržati si pravico
    reservarse de varovati se (česa)
  • re-stitō -āre (frequ. k restāre) zaostajati, postajati, postavati; metaf. obotavljati se, muditi se, odlašati, omahovati, upirati se: L., idr., ita me miserum restitando retinendoque lassum reddiderunt Pl., Menelaus me obiurgat: id meis rebus regimen restitat Enn. fr., nunqui hic restitat, qui nondum labeas lerarit mihi? Pomp. fr., restitare ac tergiversari L., quamlibet magna canum et venantium urguente vi contemptim restitansque cedit (sc. leo) Plin.
  • retard2 [ritá:d] prehodni glagol & neprehodni glagol
    zmanjšati hitrost, retardirati; zavirati, preprečiti; zadržati (se), zaustavljati (se), zavlačevati (se), odlašati (se), zakasniti (se), kasniti, zaostajati

    retarded zaostal
  • retardar odložiti, odlašati, zavlačevati, zadržati

    retardar el pago zakasneti s plačilom
    retardar el reloj pomaknili uro nazaj
    retardarse zakasniti se, zaostati (ura)
  • retarder [rətarde] verbe transitif odlašati, odložiti; zavlačevati, zadrževati; zaustavljati, ovirati; pomakniti nazaj (uro); verbe intransitif zaostajati, prepočasi iti (ura); zaostati (sur za); zakasniti se, familier priti prepozno, zamuditi (de 10 minutes za 10 minut); ne vedeti za najnovejše novice

    se retarder zakasniti se
    on a retardé la date des examens datum izpitov so preložili na kasneje
    deux mots seulement, je ne veux pas vous retarder samo dve besedi, nočem vas zadrževati
    cet incident m'a retardé ta pripetljaj me je zadržal, zamudil
    retarder sa montre pomakniti svojo uro nazaj
    ma montre retarde de 3 minutes, (familier) je retarde de 3 minules moja ura zaostaja tri minute
    retarder sur sontemps zaostajati za svojim časom
  • retrasar zadržati, ustaviti; zavlačevati, odlašati; obotavljati se

    retrasarse zakasniti se, zamudo imeti (vlak)
    estar retrasado biti v zaostanku
    llegar retrasado (pre)pozno dospeti
  • rezagar [g/gu] za seboj (zadaj) pustiti; zavlačevati, odlašati

    rezagarse zaostati
  • roncear odlašati, počasen biti; figurativno koga opravljati; ameriška španščina gugati
  • slow [slóu]

    1. pridevnik (slowly prislov)
    počasen (of, in v, pri)
    len; malo inteligenten, ki težko in počasi umeva; topoglav; zastajajoč (o uri), netočen; slaboten (ogenj); nemaren; nepripravljen, nerad, nenaklonjen; oklevajoč; nenapreden, zaostal, zastarel; slab, ki stagnira (kupčije); dolgotrajen, dolgočasen (o zabavi)
    sleng moreč; postopen, dolgo časa delujoč; ki ne dopušča hitrega premikanja, mehek (o zemljišču)

    a slow current počasen tok
    slow growth počasna rast
    slow poison počasi delujoč strup
    a slow worker počasen delavec
    slow and steady počasen in vztrajen
    slow and sure počasen in siguren
    he is slow and sure on dela počasi in zanesljivo
    he is slow to anger on se težko razjezi
    it is a slow entertainment ta zabava je dolgočasna
    this is very slow to ni prav nič zabavno, to je dolgočasno
    you have been slow about it precéj časa si potreboval za to
    to be slow to do z nevoljo, nerad, proti svoji volji delati
    to be slow of wit biti počasne pameti
    he was slow to see the point težko je razumel, za kaj gre
    he was not slow to seize the opportunity hitro je pograbil priložnost
    to make slow progress počasi napredovati
    slow and steady wins the race figurativno vztrajnost, čeprav počasna, zmaguje
    he is slow in the uptake on počasi dojema
    my watch is 3 minutes slow moja ura zaostaja 3 minute

    2. prislov
    počasi

    slow! vozite počasi!
    read slower! čitaj(te) počasneje!
    my watch goes slow moja ura zaostaja

    3. prehodni glagol & neprehodni glagol (večinoma slow down, slow off, slow up)
    zmanjšati (čemu) hitrost; počasneje hoditi ali voziti; zavlačevati, odlašati, zadrževati

    4. samostalnik
    (kriket) počasna žoga
  • step down neprehodni glagol
    stopiti dol, sestopiti
    prehodni glagol
    zmanjšati, zadrževati, odlašati
  • suspender obesiti; pretrgati, prekiniti; zadržati, odložiti, odlašati; začasno odstaviti (uradnika); v začudenje ali zadrego spraviti, osupiti, zbegati; razveljaviti; vreči (pri izpitu)

    suspender el canto nehati peti
    suspender las garantías (constitucionales) proglasiti nagli sod, ukiniti ustavne pravice
    suspender los pagos ustaviti plačila
    suspender la respiración zadržati dih
    suspender la sesión zaključiti sejo
    suspender el tráfico zapreti promet
    suspender de un aro obesiti na obroč
    suspender por los cabellos za lase obesiti
    suspender la publicación (de) ustaviti izhajanje (časopisa)
    suspender de empleo y sueldo (začasno) razrešiti službe in plače
  • sus-tineō -ēre -tinuī (iz *subs-teneō)

    1. kvišku držati, pokonci (ob)držati, ne dati (dajati), pustiti (puščati), dovoliti (dovoljevati) čemu pasti: quae manibus sublatis sacra quaedam more Atheniensium virginum reposita in capitibus sustinebant Ci., ut bracchia atque umeri ad sustinenda arma liberi ab aqua esse possent C., P. Sextio Baculo … vulneribus confecto, ut iam se sustinere non posset C., sustinuere tamen se … alis O. vendar so se obdržale leteč (plavajoč) po zraku; occ.
    a) kaj podpreti (podpirati), držati, nesti (nositi): idemque (sc. aër) et volatūs alitum sustinet et … Ci., columnae et templum et porticūs sustinent Ci., cum (sc. Milo) humeris sustineret bovem vivum Ci., homo, quantum hominum terra sustinet, acerrimus Pl., homo omnium quos terra sustinet sceleratissimus S., furcis spectacula (gledališke sedeže) sustinentibus L., reliquias illorum virorum vix arma membraque sustinentīs pugnare L., male sustinere arma L. ščitov ne držati prav, lubrica arma sudore vix sustinens Cu., manibus clipeos et hastam et galeam pressā sustinuisse comā O., infirmos baculo quoque sustinet artus O. podpira, Atlas, aetherios umero qui sustinet orbīs V., (sc. Atlas) vix umeris sustinet axem O., sustinere myrtum, speculum manu O., sinūs similes fluctibus (valovito se spuščajočo obleko) O., vestem O., sustine hoc Pl. drži to (oblačilo), fornice, quo pons sustinebatur Auct. b. Afr., nec iam sustineant onus (sc. nivis) silvae laborantes H., lapis albus (= točilna miza (nalivalnica) iz belega marmorja) pocula cum cyatho duo sustinet H., undaque iam tergo ferratos sustinet orbīs V. in že nosi led okovana vozna kolesa, flagrantem pinum sustinet V. zavihti v zrak, undam de flumine palmis sustinet V. zajame, sustineant aliae (sc. arbores) poma O., (sc. Tigris) influit in lacum Aretissam omnia inlata pondera sustinentem Plin., sustinere domum Plin. iun., hoc illum pavimentum tam vile sustinuit Sen. ph., ebore sustineri vult Sen. ph. počivati na slonokoščeni postelji.
    b) ustaviti (ustavljati), zaustaviti (zaustavljati), zadrž(ev)ati (v pravem pomenu in pren.): sustineas currum Luc. in Ci. ep., est … prudentis sustinere ut currum, sic impetum benevolentiae Ci., impetum C., L., incitatos equos C., perterritum exercitum C., agmen, signa L. ali ordines V. ustaviti vojsko, ustaviti se (obstati) z vojsko, sustinere remos Ci. ep. ustaviti veslanje, prenehati veslati, počakati z veslanjem, aliud priori simile miraculum eos sustinuit L., clamor eos utrimque par accidens sustinuit L., sustinet a iugulo dextram V., quam (sc. phalaricam) nec duo taurea terga nec … lorica … sustinuit V., sustinere morantem V., gradum, manum O., fugientem animam herbis O., manum Sen. tr.; pesn.: celeres vias sustinere Sen. tr. ustaviti se, obstati; brezos.: senatus metuit, ne sustineri nec in urbe nec in castris possit L. da se ne bo dalo zaustaviti niti v mestu niti … ; refl.: se sustinere Val. Fl. ustaviti se, obstati, sustinere se a lapsu L. ali samo sustinere se Ci., L. (padajoč) zadržati (obdržati) se; sustinere se tudi = vzdržati se česa, zadrž(ev)ati se, obvladati (obvladovati) se, opustiti (opuščati) kaj: me sustinebo nec respondebo Ci., sustinere se a respondendo Ci., se ab omni assensu Ci., meque sustinebam, ne ad te prius ipse aliquid scriberem, quam … Ci. ep.; abs.: sustine carnifex, adsum, quem spopondit Hyg. (po)stoj, nehaj, sustinete hic Vulg. ostanite tu.

    2. metaf.
    a) vzdrž(ev)ati = (za)ščititi, (za)varovati, obvarovati, podpreti (podpirati), ohraniti (ohranjati, ohranjevati): historiam veterem atque antiquam haec mea senectus sustinet Pl. obsega ta moja stara glava, eius (sc. civitatis) dignitatem et decus sustinere Ci., sustinere auctoritatem imperii (sc. senatūs) contra invidiam Ci., amicum labentem (gmotno propadajočega) fulsit et sustinuit re, fortuna, fide Ci., animos (pogum) pugnantium L., imperium Cu., hanc mihi sustine vitam Maecenas ap. Sen. ph.; sustineri stati v čem, biti v čem: iurisdictione Ci.
    b) vzdrževati = (na)hraniti, prehraniti (prehranjevati), (pre)rediti, živiti, preživiti (preživljati), pomoči (pomagati), podpreti (podpirati) v čem: qui ager non amplius hominum quinque milia potest sustinere Ci. ep., hac (sc. re frumentaria) alimur et sustineamur Ci., plebem … sustinendo rem ab seditionibus continuere L., opibus vestris sustinendo necessitates aliorum L., (sc. adolescens) meretriculae munificentia sustinebatur L., hinc (sc. agricola) patriam parvosque nepotes sustinet V., (sc. arbos) media ipsa ingentem sustinet umbram V. goji (tvori) listje (vejevje), ki daje širno senco, sustinere penuriam temporum Col. lajšati.
    c) kaj (nadležnega, težavnega) prenesti (prenašati), presta(ja)ti, (pre)trpeti (pretrpevati), utrpe(va)ti, prebi(ja)ti, nase vzeti (jemati), prevze(ma)ti, na skrbi imeti, opraviti (opravljati), dognati (doganjati), podvreči se čemu: quantum malarum rerum sustineam Pl., qui suis cervicibus tanta munia atque rem publicam sustinent Ci., sustinere verborum pondus Ci. tehtne besede, quod onus te putas sustinere non posse Ci., qui fert sustinetque praesentia (sc. mala) Ci., cur tuum munus sustineo? Ci., sustinere munus in re publica Ci., sustinere causam (krivdo) Ci., causam publicam, causas multorum, crimen, quaestionem, molem invidiae, tempestatem, nomen consulis Ci., bellum Cretense sustinuit Ci., sustines non parvam exspectationem imitandae industriae nostrae Ci. nemajhno upanje se stavi nate, da boš posnemal mojo delavnost, sustinere poenam Ci., L. presta(ja)ti, potentiam alicuius Ci., non posse eius imperia diutius sustineri C., quam (sc. unam aestatem napore, vojno enega poletja) si sustinere potuissent C., sustinere vulnera C., ut eorum, qui ea (sc. praeturam et consulatum atque alia omnia huiusce modi) sustinent, virtus est S., qui ferrum ignesque Iovemque sustinuit totiens O., sustinere dolorem pedum, dolores Plin. iun., praeceptum Ap. ravnati se po … , upoštevati, periculum Dig., indignanter sustinens (= ferens) Amm. ne(je)voljen; od tod subst. pt. pf. sustinēns -entis, m (kot medic. t.t.) bolnik: Plin. Val.; sustinere z inf. ali ACI srce imeti, srce dati komu kaj, prenesti, (i)zdržati, moči, upati si, (pre)drzniti se (si); predvsem za zanikanim glagolom ali v stavkih (zlasti vprašanjih) z nikalnim pomenom: nec regia coniunx sustinet oranti … negare O., non sustinet ultra perdere blanditias iuvenis deus O., nec credere sustinet O. ne more, non ultra sustinet rogari O. ne prenese še naprej dati se prositi, nemo tamen armatus opem a dis petere sustinuit Cu., non sustineo illum deserere, cui dedi vitam Sen. ph. srce mi ne da, da bi … , non sustineo esse conscius mihi dissimulati … iudicii mei Q., qui deprecari quidem pro se non sustinerent Vell., admissam in se perfidiam non sustinuit imitari Suet., Cornelio numquam nocere sustinuit Suet., nemo quicquam ex patrio more libare sustinuit Cu. nihče ni trpel (prenesel), quis hominum sustineat petulans esse? Q., sustinebunt tales viri se tot senatoribus … non credidisse, tantae populi Romani voluntati restitisse? Ci.; redkeje v trdilnih stavkih = biti sposoben, biti zmožen, (z)moči, upati si, (pre)drzniti se (si), zdeti se komu kaj vzdržno (znosno): Ph., sustinuit coniunx exsulis esse viri O., quae se praeferre Dianae sustinuit O., si quis aquam … haurire sustineat Plin., mentiri sustinere Petr.
    d) occ. α) (kako vlogo) prevze(ma)ti, igrati, (kako osebo) predstavljati, (pri)kazati, prikazovati: gravitatis personam Ci., tris personas unus sustineo … meam, adversarii, iudicis Ci. kos sem trem vlogam, nunquam enim ita docuit, ut magistri personam sustineret Suet., cum Thaida sustinet Iuv. kadar igra vlogo Taide. β) (kot voj. t.t.) prenesti (prenašati) kaj, vzdržati kaj, koga, postaviti (postavljati) se v bran, postaviti (postavljati) se po robu, ustaviti (ustavljati) se, upreti (upirati) se komu, čemu: hostium impetum Ci., C., impetum nostrorum militum C., proelium C., quorum vim rex cum sustinere non posset, fugā salutem petiit N.; za zanikanim glag. stoji quin: nec ultra sustinuere certamen Galli, quin terga verterent L. niso več vzdržali boja, zato so se pognali v beg, sustineri ira non potuit, quin confligerent L. jeze ni bilo mogoče brzdati, ampak so se spoprijeli; pren.: neque M. Messallae preces sustinere potui Ci. upreti se silnim prošnjam; tako tudi: non sustinuit eos rogantes (njihovim prošnjam) Brutus in Ci. ep., senatus querentes eos (njihovih tožb) non sustinuit L.; abs. vzdržati se, zadržati se, mirovati, prenesti: sustinere Pompeiani non potuerunt C., si ipsi lacesserentur, sustinerent C. naj se mirno držijo, naj bodo mirni, nisi subsidium sibi mittatur, sese diutius sustinere non posse C., suos ab hostibus premi atque aegre sustinere … animadvertit C., nec sustinuissent Romani, nisi Locrensium multitudo … ad Romanos inclinasset L.; pesn. pren.: aliud super atque aliud (sc. telum) figitque volatque (= figit volans) ingenti gyro, sed sustinet aureus umbo V. vzdrži (je vzdržal).
    e) zadrž(ev)ati, zavleči (zavlačevati), zategniti (zategovati, zatezati, zatezovati), (po)kasniti, odložiti (odlagati), odlašati s čim: assensus lubricos Ci., solutionem nominis Cerelliani Ci. ep., rem in noctem L., sustinuit consilio (hote, hotoma, nalašč) bellum L., extremum fati sustinet ille diem O., sustinere spiritum Ph., animam Ps.-Q. (Decl.); abs.: exspectes et sustineas, Auguste, necesse est Mart. čakati in potrpeti moraš.

    Opomba: Ker glag. nima sup., se obl., ki se tvorijo iz sup. debla, nadomeščajo z ustreznimi obl. glag. sustentō -āre.
  • tărăgăná -éz vt. odlašati, zavlačevati
  • tardar muditi se, kasniti, (dolgo) izostati, pozen biti; obotavljati se, odlašati

    a más tardar najkasneje
    no puede tardar mucho ne more več dolgo trajati; vsak hip mora biti tu
    ¡no tardes! ne bodi pozen! ne zadržavaj se predolgo!
    ¡cuánto tardas! kako si pozen!
    ¿cuánto tardará? kako dolgo bo trajalo? kdaj bo prišel nazaj?
    tardar en contestar odlašati z odgovorom
    tardará una hora en volver bo (šele) čez eno uro nazaj
    tardarse obotavljati se, zakasniti se
    hoy se tarda danes traja (pre)dolgo
  • tardare

    A) v. tr. (pres. tardo) zamuditi, zamujati; zakasniti se; ekst. odlašati; zadržati se

    B) v. tr. odlašati; zadržati
  • tardēō -ēre (tardus) muditi se, obotavljati se, odlašati: tardet ingenuus pudor Cat.