-
chirle brez okusa, pust, priskuten; redek (blato)
-
dēserō2 -ere -seruī -sertum
1. zapustiti (zapuščati), na cedilu pustiti (puščati), od česa ločiti se; abs.: tu repente relinquis, deseris Ci., haec duo in malis deserunt Ci., capillago deserit Tert. lasje izpadajo; z acc. rei: Lyciam deserit … Apollo V., inamabile regnum desere O.; z acc. personae: omnes noti me atque amici deserunt Ter., te deserit aetate (sčasoma) et satietate Pl., sitientem me virtutis tuae deseruisti ac reliquisti Ci., fratrem ne desere frater V.; pass.: sin a vobis deserar Ci.; pesn. in poklas. tudi s samim abl.: deseror coniuge O., desertus coniuge Pr., desertus suis ali utrisque T.; pesn. tudi z gen.: deserta natorum (= a natis) Stat.; occ. odkazano mesto zapustiti: d. legationem Icti., excubias palatii Icti.; poseb. voj. zapustiti (zapuščati) vojsko, poveljnika idr., abs. = ubežati, uteči, dezertirati: d. exercitum Ci., exercitum ducesque C., castra L., T.; abs.: Sen. ph., Q., Icti., qui deseruerant, … capitis absentes damnantur N., multi deserebant T.
2. pren.
a) čemu izneveriti se, kaj zapustiti (zapuščati), opustiti (opuščati), vnemar pustiti (puščati), zanemariti (zanemarjati): d. suum ius, negotium, officium, causam Ci., si meam vitam deseruissem Ci., rem publicam non deseram Ci., d. rem publicam libertatemque suam S., Petreius non deserit sese C. ne izgubi poguma, ne obupa nad sabo, d. inceptum V., curam belli, publica sacra L., cultum deorum non d. L., d. studia sapientiae Q.; (o stvarnih in abstr. subj.) koga zapustiti (zapuščati), včasih komu kaj poiti, pohajati: genua hunc cursorem deserunt Pl., tardius fama deseret Curium Ci., nisi me lucerna desereret Ci. = ko mi ne bi pohajalo olje v svetilki, tempus maturius quam res me deseret S. prej mi poide čas kakor snov, donec te deserat aetas (mladost) H., iam Tiberium corpus, iam vires, nondum dissimulatio deserebat T.; pass.: agri cultura deseritur Ci., causa deseritur Ci., cur honorem Caesaris deseri patimur? Ci., quod … numquam deseritur a se Ci. kar nikoli ne izgubi gibalne sile, neque is, qui optime potest, deserendus ullo modo est a nostra cohortatione, neque Ci. niti ne smemo odstopiti od spodbude … niti … ; pren.: non facundia deseret hunc nec lucidus ordo H., mensa deserit toros O. se odmakne od … ; pass.: a mente deseri Ci. glavo izgubiti, leo desertus viribus Ph. onemogel.
b) jur. α) vadimonium deserere Ci. idr. poroštvo pustiti = rok zamuditi; abs.: deserui … valetudine impeditus O. β) od kake pravne zadeve, tožbe odstopiti: d. litem inchoatam ali causam appellationis Icti.
c) α) od kakega posla odstopiti, zadevo iz rok spustiti: negotia peritura d. Icti. β) obljube ne izpolniti (izpolnjevati): promissum officium d. Icti. — Od tod
1. adj. pt. pf. dēsertus 3 (o osebah) zapuščen, osamljen: ecquis desertior? Ca. fr.; (o krajih) zapuščen, opustel, nenaseljen, neobdelan, prazen, pust, samoten: locus Ci., Q., loca C. puščave, locus desertior Ci., deserta via Ci., regio Ci., S., regio desertissima, solitudo desertissima Ci., in oras Africae desertissimas pervenisse Ci., d. fana N. podrta, planities deserta penuriā aquae S., castellum d., vici castellaque fugā cultorum deserta S., d. ager L., Gabiis desertior … vicus H., desertae villae Plin. iun.; occ. = na samem stoječ, osamljen: stipes Tib., arbores Pr.; pren.: vita deserta ab amicis Ci. brez prijateljev, ut nullius negotiatoris … reditus umquam fuerit desertior Ci. manj opažen.
2. subst. pt. pf. dēserta -ōrum, n puščave, pustinje, stepe: Mel., Plin., Libyae deserta peragro, d. ferarum V., deserta petere Cu., Fl. poiskati, d. Apuliae Sen. ph.; sg. dēsertum -ī, n: Eccl.
-
desert2 [dézət]
1. pridevnik
zapuščen, pust
2. samostalnik
puščava
poetično miren kotiček
figurativno puščoba, pusta stvar
-
désertique [dezɛrtik] adjectif puščavski; pust, neobdelan
climat masculin désertique puščavsko podnebje
-
desērto1 agg.
1. zapuščen, pust; prazen:
strade deserte prazne ceste
2.
causa deserta pravo zastarana tožba
3. ekst. neobdelan, nerodoviten; pust
-
desierto pust, puščoben, neobljuden, prazen; neveljaven
-
desolate2 [désəlit] pridevnik (desolately prislov)
opustošen, razdejan, pust, neobljuden; neutešljiv, žalosten, otožen; nesrečen, obupan, zapuščen
-
desolato agg.
1. pust, zapuščen; turoben:
paesaggio desolato turobna pokrajina
2. žalosten; obupan
-
désolé, e [dezɔle] adjectif opustošen, zapuščen, pust; žalosten; obupan
région féminin désolée pusta, puščobna pokrajina
je suis désolé de vous avoir fait attendre zelo mi je žal, da sem vas pustil čakati
désolé, je ne puis vous aider žal (mi je, oprostite mi), ne morem vam pomagati
-
dēsōlō -āre -āvī -ātum (dē in sōlus) osamiti (osamljati), zapustiti (zapuščati): agros V., Col., urbes Stat. Pogosto adj. pt. pf. dēsōlātus 3 zapuščen, pust: Suet., Ap., manipli V. zapuščeni (od vojskovodij), terrae O., templa Plin. iun., nonanus desolatus aliorum discessione T. sam ostal, aevo desolata senectus Petr. oslabela; z gen.: desolatae virorum gentes Sil.
-
disabitato agg. neobljuden, pust
-
dismal [dízməl] pridevnik (dismally prislov)
temen, mračen; pust; strašen; žalosten, nesrečen, beden, potrt, turoben
the dismal science politična ekonomija
-
drear [driə] pridevnik
poetično pust, mrk; otožen; dolgočasen
-
dreary [dríəri] pridevnik (drearily prislov)
žalosten, otožen, mrk; pust, puščoben
-
dröge suh, pust, puščoben
-
ennuyeux, euse [ɑ̃nɥijö, z] adjectif dolgočasen, suhoparen, pust; neprijeten, nevšečen, mučen; nadležen, siten
roman masculin ennuyeux comme la pluie kot jesenski dež dolgočasen roman
-
erial, eriazo neobdelan, pust
erial m pustinja, ledina
-
erio pust
erio m pustina
-
exsanguis in exanguis -e (gl. začetek ex)
1. brezkrven, brez krvi: exsanguia corpora mortuorum Ci., animantum copia … exsanguis Lucr., exsangues umbrae V., animae O.
2. occ.
a) vso kri izgubljajoč, (po izgubi krvi) nezavesten, onemogel: exsangue corpus Acc. fr., exsanguis et mortuus concidisti Ci., quem cum exsanguem et confectum viderent Ci., ipsum … prope exsanguem naso auribusque mutilatis relinquunt L., multis vulneribus exsanguis Cu.
b) bled kakor mrlič, mrliško bled, bled, brezbarven: color S., Ap., os Cu., vultus Sil., frons Petr. brezsramno, exsangues genae Ci. poet., exsanguis se ex curia proripuit Ci., diffugimus visu exsangues V., exsanguis metu O., Auct. b. Afr., sollicitudine … exsanguis Cu.; pesn.: charta, herbae O., tabum (enalaga) O.; act. bledeč = ki stori človeka bledega: exangue cuminum H., horror Cl.
c) izkrvavel = mrtev: corpus V., O., Rhamnete reperto exsangui V., pars confixi et exsangues aut laceri T.
3. pren. onemogel, oslabel: corpus Acc. fr., homines enervati atque exsangues Ci., defessi et exsangues S., exsanguis senectus Lucan., exsangues vires finitimorum Iust. nemoč sosedov; (o govoru, govorniku, glasu) brez moči, brez jedra, medel, suh, suhoparen, pust: tenuis et exsanguis sermo Ci., aridum et exsangue genus orationis Corn., aridi … et exsangues (oratores) Q., accidit, ut (scripta) sint exsanguia Q., facile est deprehendere Calvum … Ciceroni visum (esse) exsanguem T., vox exsanguis Gell. medel.
-
fadasse [fadas] adjectif pust, neokusen, neslan, plehek, postán, nezačinjen