Franja

complessione f postava, rast:
essere di robusta, gracile complessione biti krepke, krhke postave; biti krepko, slabo raščen

contextura ženski spol zveza, ureditev; rast, postava

cōrpo m

1. telo:
corpo solido, liquido, gassoso fiz. trdno, tekoče, plinasto telo
corpo morto kem. inertno telo
corpi celesti nebesna telesa
gravità dei corpi težnost teles; ekst. predmet:
corpo del reato pravo korpus delikti

2. človeško telo; postava; telesna konstitucija:
avere un corpo asciutto biti vitke postave
guardia del corpo telesni stražar; pren. zaupna oseba
anima e corpo pren. z dušo in telesom
in corpo e anima pren. osebno
avere qcs. in corpo pren. biti zaskrbljen
avere il diavolo in corpo pren. biti nemiren
ricacciare le parole in corpo a qcn. koga ostro zavrniti
a corpo morto pren. besno, z vso silo
combattere corpo a corpo bojevati se prsi v prsi
gli dissi tutto ciò che avevo in corpo povedal sem mu, kar mi je ležalo na srcu
corpo di Bacco! inter. hudiča! prekleto!; ekst. truplo

3. trebuh:
a corpo vuoto, pieno tešč, po jedi
andare di corpo pog. evfemistično opraviti potrebo

4. glavni, osrednji del:
il corpo di un palazzo osrednji del zgradbe
il corpo del discorso osrednji del govora

5. trdnost, čvrstost:
il corpo della voce čvrstost glasu
questo vino ha corpo to vino je močno

6. zbor, ansambel:
corpo diplomatico diplomatski zbor
corpo insegnante učiteljski, predavateljski zbor
corpo di ballo balet, baletni ansambel
corpo elettorale volilno telo, volivci
spirito di corpo solidarnost

7. voj. rod; posebna enota; korpus:
il corpo degli alpini rod alpincev
corpo di guardia stražarji (v izmeni); ekst. stražarnica
corpo d'armata armadni korpus

8. (raccolta ordinata delle opere di un autore) korpus

9. navt. ladijski trup

10. tisk korpus:
corpo minore petit

corporatura f postava, rast, stas

corporātūra -ae, f (corporāre) telesna sestava, telesnost, stas, postava: Col., Vitr.

dŕža -e ž., поведі́нка -и ж., поста́ва -и ж., по́за -и ж.

estatura ženski spol postava, stas

colocar por estaturas urediti po velikosti

faciēs -ēī (facere)

1. podoba, postava, stas, oblika: Pl., Lucr., Cu. idr., cum … Homeri faciem cogito Ci., ignoti, faciem eius (sc. Agesilai) cum intuerentur, contemnebant N., praeclara, decora facies S., variae comitum facies V., faciem (gr. acc.) mutatus … Cupido V., se in omnes facies vertere V., in faciem alicuius (con)verti V., in veram faciem redire O., facies humana O., induitur (Iuppiter) faciem tauri O.; pren.: nec pingues unam in faciem nascuntur olivae V., acie (poma Tiburtina) praestant H., unda curvata in montis faciem O. kakor gora visok.

2. zunanjost, zunanjščina, pogled, videz, lice = podoba: Pl., Ter., locorum O., T., aquarum O., mentis et oris O., ripae Cu., loci T., decora facies T. pogled, multarum urbium faciem praestare Plin. iun.; legatus senatūs faciem secum attulerat Ci. = je senat zastopal, facies totius negotii (boja) varia, incerta, foeda atque miserabilis S.; occ.
a) način, vrsta, kakovost: laborum nova facies V., quae scelerum facies? V., in heredae faciem frondescere O., non una pugnae facies T. način bojevanja ni bil enakomeren.
b) videz = navidezna, prazna podoba, navidezen obraz: facie ingenii blandiri Q., publici consilii facie T. pod obrazom (podobo), convenit illis et facie maioris vivere census Iust.

3. lice = obraz, obličje: torva V., O., terribilis Cu., depravata (skremžen[o]) Sen. ph., cicatricosa Q., rubida Suet., contracta (skrčen[o]) Plin. iun., agnoscunt faciem invisam V., facies non omnibus una, nec diversa tamen O., occupat os faciemque O., nomen epops volucri; facies (glava) armata videtur O., faciem quaerere Pr. vaditi se v obrazni mimiki; pren.: tu virtutem ne de facie quidem nosti Ci.; preg.: aciem perfricare Plin., Q. = sram izgubiti.

4. occ. lep obraz, lepo lice: iuvenis insignis facie O., cum faciem dempto nudaverat aere, … vix virgo Nisēia compos mentis erat O.

5. sijajna lepota, milina: tibi Tyndaridis facies invisa Lacaenae V., cura dabit faciem O., digna deā facies O., hic … procubuit faciem loci … secutus O.

Opomba: Star. gen. sg.: faciē Pl., faciēs in faciī Quadr. ap. Gell.; dat. sg.: faciē ali faciī Luc. ap. Gell.; gen. pl.: faciērum Ca. ap. Prisc., Vulg.; dat. pl.: faciēbus Hier.

factura ženski spol faktura, blagovni račun; postava, videz, podoba

acompañar, adjuntar la factura priložiti fakturo
extender la factura izstaviti fakturo
saldar (liquidar, abonar, satisfacer) una factura poravnati račun

figura f

1. oblika; postava:
figura snella vitka postava
figura tozza čokata postava
far figura pasti v oči, vzbujati pozornost, izstopati
fare bella figura izkazati se, napraviti dober vtis
fare brutta figura osramotiti se, izpasti klavrno
che figura! kakšna sramota!
bella figura! iron. si se pa res odrezal!
far la figura dello sciocco, del disonesto izpasti neumen, nepošten

2. mat. lik:
figura piana geometrična figura
figura solida geometrijsko telo

3. podoba, lik; osebnost:
dipingere una figura al naturale naslikati podobo v naravni velikosti
la figura di Otello lik Otela
una figura di primo piano della Rivoluzione francese ena osrednjih osebnosti francoske revolucije
figura retorica retorična figura

4. figura (pri kartah, šahu)

5. figura, lik (pri plesu, športu)

figúra ž (lat. figura)
1. figura, kip, podoba: ikonostas s redom bizantinskih figura; voštane -e
2. lik: geometrijske -e
3. figura, postava: ponosna figura moga oca; sporedna figura u romanu; odijela za manje -e
4. figura v šahu, igralnih kartah ipd.: igrati bijelim -ama, uzeti konja kraljicom, uzeti desetku damom
5. plesna figura: aranžer je navijestio novu -u; pilot izvodi drske -e; govornik se služi odabranim -ama; klizački par je izvodio vanredne -e

figura ženski spol figura, postava; slika; obraz; simbol, (gledališka) vloga; gizdalin(ka)

figura de bulto kip; doprsni kip (iz marmorja)
figura decorativa statist, nem igralec
figura de nieve snežak, sneženi mož

figūra -ae, f (fingere), pravzaprav „tvorba“, „oblikovanje“, od tod

1.
a) lik, oblika, slika: formae figure Ci. oblikovanje, forma nostra ceteraque figura Ci. formāī servare figuram Lucr. tellus … partim figuras rettulit antiquas, partim nova monstra creavit O.
b) lik (kot geom. t. t.): f. triquetra, quadrangula, f. rotunditatas aut proceritatis Plin.; metaf.
a) način, vrsta, kakovost, značaj: f. negotii Ci., pereundi (smrti) mille figurae O. capiendi figurae G. (Dig.) pridobitni načini, f. eius loci Amm.
b) kot ret. t. t. α) svojstvo: vocis Corn. servatque (vox) figuram Lucr. β) oblika govora, izraževanja: quasi figura dicendi Ci. hac tres figurae (orationis) Ci. Graeca f. Q. γ) govorna podoba, umetni obrat (= gr. τρόπος, σχῆμα): sententiis iisdem … tamquam figuris (converti orationem) Ci. dicta … per omnes figuras exponere Sen. rh. figuras dicendi captare Sen. ph. figuras variare Q., figurae orationis Q., Plin. iun., figurae liberiores Q., figurarum commenta Amm.; poseb. po(d)smeh, ironija: vir … , cuius per figuras sermo procederet Sen. ph.; prilika, alegorija: Macr. (Somn. Scip. 1, 2, 18); Sen. ph. (De benef. 2, 11, 3) cikanje, figuras in filium facere Q. meriti na, causidicorum figurae Suet. omemba; kot gram. t. t. (besedna) oblika: f. verbi, vocabulorum figurae Varr., figura verborum Q.

2. meton. zunanjost (vnanjost), podoba, postava: f. hominis Ci., portentum humanā figurā Ci. v človeški podobi, in muliebrem figuram formata Ci., homo venustā figurā N., bos figurā cervi C. jelenu podobno, f. alitis V., virginea Tib., gemina tauri iuvenisque f. O., se mentitis superos celasse figuris O.; f. oris Ter., corporis, signorum, caeli, mundi Ci., navium C., lapidis O., litterae X f. Cels., f. membrorum Amm.; occ. lepa zunanjost (vnanjost), lepa podoba (postava), lepota: f. fallax O., confisa figurae O., inque figurā capta dei nymphe est O.

3. podoba, kip(ec): f. fictilis Ci. glinena podoba, novis facile signatur cera figuris O., aliquot figuras exprimere Petr., figurae impressae Suet., ligneolae hominum figurae Ap.; occ.
a) prikazen, pojav, senca (umrlih): cum saepe figuras contuimur miras simulacraque luce carentum Lucr., morte obitā qualis fama est volitare figuras V.
b) (v pl.) atomske oblike, atomska telesca: tenues figurae, volubiles parvaeque figurae Lucr., effingere … illas Epicuri figuras Q.
c) kot fil. t. t. (= gr. ἰδέα) (pra)vzor: Sen. ph. (Ep. 67, 7).

figure¹ [fígə] samostalnik
postava; slika, risba; podoba, lik, kip; videz; vzorec, diagram; številka; znesek, cena; vloga; ugled; simbol; pesniška figura; plesna figura; sijaj; osebnost

to cut (ali make) a figure imeti vlogo, predstavljati, biti videti
figure of fun smešna oseba
double figures dvomestno število
at a low figure poceni
he is a figure above me je veliko boljši od mene
at a high figure drago
to keep one's figure ne se rediti
to cut no figure nič ne veljati
a man of figures, clever at figures dober računar
a poor hand at figures slab računar
what's the figure? koliko stane?, kakšen je račun?
person of figure ugledna oseba
a well developed figure lepa postava

figure [figür] féminin obraz, obličje; postava, zunanjost, figura, podoba; osebnost; simbol, metafora; (mečevanje) pozicija

en pleine figure naravnost v obraz
sous la figure de v podobi
figure de danse, de style plesna, stilistična figura
chevalier masculin de la triste figure vitez žalostne postave
avoir une bonne figure biti simpatičen
avoir bonne figure biti pri dobrem zdravju
casser la figure à quelqu'un (familier) pretepsti koga
se casser la figure pasti, doživeti nesrečo, ponesrečiti se
être bien de figure biti čedne zunanjosti
faire figure igrati neko vlogo, nekaj predstavljati
faire figure de nastopiti kot, biti uporabljen kot
faire bonne figure izkazati se moža na pravem mestu, (pravega moža), nekaj veljati; ostati miren, lepo se zadržati
faire bonne figure à quelqu'un koga prijazno sprejeti
faire triste figure, piètre figure slabo, bedno izgledati, figuré ne biti kos svoji nalogi
jeter quelque chose à la figure de quelqu'un (familier) komu kaj v obraz vreči, pod nos dati
prendre figure začeti se realizirati, dobi(va)ti obliko

fīlum² -ī, n (iz *figslom: fingere; prim. figūra)

1. oblika, podoba, postava: Stat., Gell., f. mulieris Pl., decente corporis filo Amm., virgo filo liberali Ap.

2. klas. le metaf. (o govoru) način, značaj, vrsta, slog: aliud quoddam f. orationis tuae Ci. (tako rekoč druga „preja“, tkanina tvojega govora), tenui deducta poëmata filo H. spredene iz tankih niti, tenue argumentandi f. Ci., uberiore filo esse Ci., debent non omnia esse pari filo Lucr., gracili connectere carmina filo Col., bono filo esse Petr., brevitatis filum tenuissimum Gell.

Opomba: Masc. fīlus, i, m. Arn.

fisico

A) agg. (m pl. -ci)

1. fizikalen; fizičen:
geografia fisica fizična geografija
leggi fisiche fizikalni zakoni

2. fizičen, telesen:
difetto fisico telesna hiba
prestanza fisica krepkost telesa

B) m

1. fizik

2. postava, telo, telesni ustroj, konstitucija:
avere un bel fisico imeti lepo postavo

fízic

I. -ă (-i, -e) adj.

1. fizičen, telesen

2. fizikalen

II. n postava, telo

form¹ [fɔ:m] samostalnik
oblika; navada; šablona, model, kalup; tiskovni sestavek; formular, obrazec; zajčji brlog; obred, ceremonija
anatomija postava; šolska klop; razred (v šoli); način, vedenje

to be bad form ne se spodobiti
in due form po predpisih
in form v kaki obliki; dobro; v kondiciji
in great form dobro razpoložen
out of form slabo; v slabi kondiciji
good form takt, obzirnost
form letter poslovno pismo, ki je v glavnem tiskano
form master razrednik
form mistress razredničarka
form register razredna knjiga, razrednica
matter of form zgolj formalnost
requisition form naročilnica

forma f

1. oblika:
la forma del naso oblika nosu
a forma di, in forma di kot, podoben

2. (zlasti pl.) postava, obline, forma:
forma snella vitka postava
l'abito attillato faceva risaltare le sue forme tesno prilegajoča se obleka je poudarjala njene obline

3. zunanjost, videz:
la forma è scadente, ma la materia è buona zunanjost je povprečna, vsebina pa je dobra

4. šport forma:
essere in forma biti v formi
essere giù di forma, in cattiva forma biti v slabi formi, ne biti v formi (tudi pren.)

5. kalup, kopito, model:
forma per calzature kopito za obutev
una forma di formaggio hlebec sira

6. način (kako se kaj dela):
in forma privata, ufficiale privatno, službeno
vizio di forma proceduralna napaka

7. formalnost, formalizem, videz, konvencije, ustaljen način vedenja:
badare molto alla forma skrbno paziti na formo, videz
esprimersi nelle debite forme izražati se, kot se spodobi

8. jezik način:
le forme del verbo: attiva, pronominale, passiva glagolski načini: tvorni, srednji, trpni