Franja

zahvali|ti (-m)
Boga/boga zahvali, da du kannst Gott auf (den) Knien danken, [daß] dass

zahvalíti i zahváliti -im
I. zahvaliti, odati, iskazati zahvalnost: zahvaliti koga za kaj
II. zahvaliti se zahvaliti: zahvaliti se prijatelju za lepo darilo
zahvaliti prijatelju na lijepom (le-) poklonu, za lijepi poklon; zahvaliti se sosedu za pomoč
zahvaliti susjedu (-se-) na pomoći; iz srca se zahvaliti; komu se imam zahvaliti za to srečo
komu da zahvalim na ovolikoj sreći; bodi lepo zahvaljen
neka ti bude velika hvala

zahvalíti -hválim dov., віддя́чити -чу док.

zahvali|ti se (-m se) zahvaljevati se (jemandem) danken, seinen Dank aussprechen
imeti se zahvaliti za (jemandem/einer Sache) (etwas) zu verdanken haben

zahvalíti se to thank (komu za kaj someone for something); to give thanks (to someone); to render thanks (for something); to return thanks (for something); (odklonilno) to refuse, to decline

najlepše se zahvaljujem! (ironično) thank you for nothing!
vnaprej zahvalíti se to thank beforehand
zahvaljujoč se vam vnaprej... thanking you in anticipation (ali beforehand, in advance)
zahvaljujem se vam za... I am much obliged to you for..., many thanks to you for...
zahvalíti se se morate gospodu X., ne meni you must give your thanks to Mr. X., not to me
njej se moram zahvalíti se, da... I owe it to her that...
vam se moramo zahvalíti se, da je sedaj najhujše za nami thanks to you we are through the worst of it now
zahvalíti se za službo (figurativno dati ostavko) to send in one's papers

zahvalíti se, zahvaljeváti se remercier quelqu'un de quelque chose, rendre grâces à quelqu'un ; (odklanjajoče) refuser poliment

zahvalíti se (-im se) | zahvaljeváti se (-újem se) perf., imperf. refl.

1. ringraziare:
zahvaliti se darovalcu ringraziare il donatore
zahvaliti se za pomoč ringraziare dell'aiuto
pisno se zahvaliti ringraziare per iscritto

2. (vljudno odkloniti, odklanjati) ringraziare, rifiutare cortesemente

zahvalíti se, zahvaljeváti se

zahvaliti se komu za kaj dar las gracias a alg por a/c; agradecer a/c a alg; (odklanjajoče) rehusar
vnaprej se zahvaliti dar gracias anticipadas

zahvalíti se -hválim se dov., подя́кувати -кую док.

zahvalíti se -hválim se dov. a mulţumi

prehvalíti -hválim dov., перехвали́ти -хвалю́ док., захвали́ти -хвалю́ док., ви́хвалити -хвалю док.

odpovédati -vem, odpovej -te, odpovedal -a
I.
1. otkazati: odpovedati sejo, službo, časnik
2. otkazati, zatajiti, izdati: zavore so odpovedale; oči so mu odpovedale
II. odpovedati se otkazati se, odreći se, zahvaliti se na čemu, povući se s položaja, dati ostavku: odpovedati se prestolu, funkciji

odrêči -čem
I.
1. odreći, poreći, osporiti: odreči komu pravico do sodelovanja
2. uskratiti: odreči komu pomoč
3. otkazati: oči so mu že odrekle
4. odbiti koga: vsaka mu odreče
II. odreči se odreći se, zahvaliti se na čemu: odreči se prestolu

odstópati -am
1. odstupati, odvajati se, otpadati: omet odstopa od zidu; meso odstopa od kosti; skorja odstopa od debla
2. ustupati: odstopati komu prednost
3. odstupati s položaja, zahvaliti se na funkciji: predsednik kabineta odstopa s položaja
4. odstupati, udaljivati se: odstopati od svojih načel; izdelek odstopa po kakovosti

odstopíti i odstópiti -im
1. odstupiti, odvojiti se, odlijegiti se, odlepiti se: skorja na drevesu je odstopila; omet je odstopil
2. ustupiti: odstopiti komu stanovanje za poletje
3. odstupiti s položaja, dati ostavku, zahvaliti se na funkciji, demisionirati: odstopiti kot predsednik
4. odstupiti, odmaći se, udaljiti se: odstopiti od svojih načel
5. odustati: odstopiti od tožbe
6. stupiti na stranu

iméti (-ám)

A) imperf.

1. avere, possedere:
imeti avtomobil, hišo avere la macchina, la casa
imeti enake pravice avere gli stessi diritti
imeti veselo novico za koga avere buone nuove per qcn.
knjiga ima tristo strani il libro ha trecento pagine
imeti smisel za humor avere il senso dell'umorismo
ne imeti ponosa non avere orgoglio
ladja ima 50.000 ton nosilnosti la nave ha una stazza di 50.000 tonnellate

2. (z 'za' izraža omejitev značilnosti na stališče osebka) ritenere, stimare:
imeti koga za poštenjaka ritenere uno onesto
imeti trditev za resnično ritenere l'affermazione verosimile

3.
a) (z 'za' izraža, da je kaj predmet dejavnosti, ki jo določa samostalnik) essere, servire (per):
ribe imamo za večerjo il pesce è per la cena
to vrv imam za obešanje perila questa corda mi serve per asciugare la biancheria
b) (izraža, da je osebek s kom v kakem odnosu) essere:
koga ima za moža? chi è suo marito?

4. (izraža dejanje, kot ga določa samostalnik) avere:
imeti izpit, predavanje, sejo avere l'esame, la lezione, la seduta
imeti pri čem pomembno vlogo avere un ruolo importante in qcs.

5. (izraža obstajanje česa pri osebku, kar omogoča dejanje, kot ga določa nedoločnik) avere:
nima kaj jesti non ha niente da mangiare
ta pa ima s čim plačati costui sì che ha con che pagare, ha un sacco di soldi

6. (izraža navzočnost v prostoru in času) avere, esserci:
že teden dni imamo dež sono dieci giorni che piove
za to bolezen še nimamo zdravil per questa malattia non c'è ancora medicina

7. pog. (gojiti, rediti) coltivare, allevare:
v Savinjski dolini imajo hmelj nella valle della Savinja coltivano il luppolo
pri sosedovih imajo čebele il vicino alleva le api

8. imeti rad (ljubiti) amare, preferire:
rastline imajo rade sončno lego le piante amano il sole
rad ima pivo gli piace la birra
rajši imam planine kot morje al mare preferisco la montagna

9. pog. (morati) avere da, dovere:
komu se imam zahvaliti za pomoč? chi ho da ringraziare dell'aiuto?

10. (navadno v 3. os. ednine; mikati, želeti) aver voglia, venire voglia, essere tentato:
ima me, da bi ga udaril mi viene voglia di pestarlo

11. (izraža razočaranje, privoščljivost):
dolgo smo odlašali, zdaj pa imamo abbiamo esitato a lungo e adesso stiamo freschi
dolgo je nagajal, zdaj pa ima non ha fatto che dar fastidio, ben gli sta, ha quel che si merita
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
ne imeti besede o čem non trovar parole a proposito di
ne imeti lepe besede za koga non trovare una parola gentile per
pren. ne imeti dna essere terribilmente ingordo
pren. ne imeti ne glave ne repa non avere né capo né coda
pren. ne imeti pojma o čem non avere la minima idea di qcs.
pren. ne imeti srca essere spietato, senza cuore
besedo ima gospod XY la parola è al signor XY
dovtip ima že brado la barzelletta è stravecchia
šport. igralec je imel dober dan il giocatore era in forma; gled. l'attore era in vena
imeti dobro, trdo glavo essere di testa buona, avere la testa dura
imeti glas parlare ad alta voce; pren. avere un'ugola d'oro
(jo) že imam! eureka!
imeti debelo kožo avere la pelle dura
pren. imeti pri ljudeh kredit godere di molto credito presso la gente
pren. imeti dober nos avere buon naso
imeti oči za kaj avere gli occhi per
pren. le kje imaš oči? dove hai gli occhi?
imej pamet! sale in zucca!
imeti ljudi pod seboj avere gente alle proprie dipendenze
evf. imeti dolge prste avere le mani lunghe
pren. imeti srce le za nekoga amare soltanto uno
pren. imeti sušo v žepu essere al verde, senza il becco di un quattrino
evf. imeti vetrove avere i venti
pren. imeti zveze avere buone entrature (presso), avere amicizie altolocate
imeti kaj proti komu avercela con qcn.
pren. ne imeti niti za sol essere povero in canna
pren. imeti kaj na duši voler dire, confidare
evf. imeti že dušo na jeziku essere al lumicino
pren. imeti jih na hrbtu averne (di anni) sul groppone
pren. imeti koga na očeh tenere d'occhio qcn.
pren. pog. imeti koga na vajetih tenere le briglie a qcn.
pren. pog. imeti na vratu otroke mantenere i figli
pren. imeti koga v časti, v velikih časteh tenere qcn. in grande onore, avere per qcn. grande stima
pren. imeti koga v želodcu tenere qcn. sul gobbo
imeti kaj med seboj litigare; amoreggiare, avere una relazione
pren. imeti roko nad kom proteggere, difendere qcn.
pren. imeti kaj v malem prstu conoscere, sapere qcs. a menadito
žarg. med. imeti bolnika pod kisikom somministrare ossigeno a un malato
imeti veliko pod palcem avere denari a palate, essere ricco sfondato
imeti jih za ušesi essere uno sbarazzino (bambino); essere un furbo matricolato, di tre cotte
imeti česa, koga zadosti averne di qcs., di qcn. fin sopra i capelli
pren. imeti povsod oči osservare, registrare, vedere tutto
imeti prav, ne imeti prav aver ragione, aver torto
pren. pog. ima v glavi en kolešček premalo gli manca una, qualche rotella
žarg. imeti prosto non lavorare, non aver scuola
PREGOVORI:
kjer se prepirata dva, tretji dobiček ima tra due litiganti il terzo gode
palica ima dva konca chi mal fa, male aspetti
kdor nima v glavi, ima v petah chi non ha testa abbia gambe
čim več ima, več hoče chi più ha, più vuole; l'appetito vien mangiando

B) tr. (postati oče, mati; skotiti, povreči) avere, partorire; figliare:
prejšnji mesec je imela otroka il mese scorso ha avuto un bambino
svinja je imela deset prašičev la scrofa ha figliato dieci porcellini

C) iméti se (imám se) imperf. refl. pog. stare, sentirsi:
imeti se dobro, slabo stare bene, male
dobro se imej, imejte stammi bene, statemi bene

odgovórnost responsibility; žargon the buck, the can

brez odgovórnosti without responsibility
na vašo odgovórnost at your risk
čut odgovórnosti sense of responsibility
na lastno odgovórnost on one's own account
poln odgovórnosti involving great responsibility, responsible
bati se odgovórnosti to be afraid of responsibility
odgovórnost je na tebi the responsibility rests on you
delati na lastno odgovórnost to act on one's own responsibility
izogniti se odgovórnosti to avoid (ali to shirk) responsibility
nositi polno odgovórnost to shoulder (ali to bear) one's full responsibility
naprtiti komu odgovórnost to pin responsibility on someone
napravi to na mojo odgovórnost do it and let me answer for it
obesili so mi vso odgovórnost za vrat (pogovorno) I was left holding the baby
odklanjati vso odgovórnost to disclaim all responsibility
poklicati na odgovórnost to call to account, to take someone to task; to hold someone responsible
prevzeti odgovórnost za kaj to take (the) responsibility for something, to take it upon oneself
jaz bom prevzel odgovórnost za ta korak I'll take responsibility for this step
prevzeti nezaželeno odgovórnost (figurativno, pogovorno) to carry the can (ali to be left holding the baby)
ne sprejeti, ne prevzeti odgovórnosti to accept no responsibility
osvoboditi, razrešiti, razbremeniti odgovórnosti to relieve of responsibility
otresti se odgovórnosti to shed (ali to shrug off) responsibilities
zahvaliti, naprtiti odgovórnost na to shift the responsibility on to, to pin responsibility on, (pogovorno) to pass the buck

priklón bow; reverence; curtsy

s priklónom izraziti svoje dovoljenje to bow one's assent
s priklónom se zahvaliti to bow one's thanks

sméh laughter; laugh

salve sméha fits pl of laughter
prisiljen sméh strained laugh, forced laugh
homerski sméh Homeric laughter
hrupen sméh horselaugh, guffaw
sredi sméha amid laughter
ni mi do sméha I don't feel like laughing
sméh ga bo (že) minil he will laugh on the wrong side of his mouth
bušiti, bruhniti v sméh to burst out laughing
prasniti v sméh to break into a laugh
sméh me je posilil I was overcome by (a fit of) laughter
spraviti koga v sméh to make someone laugh
s sméhom izraziti prezir to laugh one's contempt
s sméhom se zahvaliti to laugh one's thanks
pokati od sméha to split one's sides laughing (ali with laughter), to be convulsed with laughter
skoraj počiti od sméha to laugh fit to burst, to be in stitches
spraviti družbo v sméh to set the company laughing
tuliti od sméha to roar with laughter
umirati, zvijati se od sméha to laugh one's head off
to ni za sméh this is no laughing matter
povzročiti (splošen) sméh to raise a laugh
v sméh me spravljaš you amuse me

vnapréj en adelante; con antelación; por adelantado; de antemano

vnaprej se zahvaliti anticipar las gracias, dar gracias anticipadas