Zadetki iskanja
- dēcrēscō -ere -crēvī (—) v rasti pojemati, manjšati se, zmanjš(ev)ati se, pomanjšati se, pešati, upadati, odteči (odtekati) se (o vodovju), polagoma giniti: ostreis et conchyliis omnibus contingere, ut cum luna pariter crescant pariterque decrescant Ci., contignationes humore crescentes aut siccitate decrescentes Vitr., decrescunt aestus Varr., aestus … crescit iterumque decrescit Sen. ph., decrescentia flumina H., crescunt loca decrescentibus undis O., decrescit fons Cu., Plin., fons crescit decrescitque Plin. iun., accidit, ut corpora … decrescant Plin. iun., huc ille decrevit gigas Sen. tr., decrescere pondus convenit Lucr., uncus aratri ferreus occulte decrescit vomer in arvis Lucr., cornua decrescunt O., visae puero decrescere vestes Stat., semper pudici decrescet mihi turba chori? Stat., decrescente reditu (agelli) etiam pretium minuit Plin. iun.; (pesn. o krajih) = na pogled manjšati se (zaradi oddaljevanja od njih): decrescit refugo Trinacria visu Cl.; (o ognju) pojemati: globus (ignis) paulatim decrescens Mel.: (o dnevu) (s)krajšati se: die decrescente Plin., ut dies crevit decrevitque Plin. iun.; (o mesecu) pojemati, starati se: si modo luna decrescit, decrescente luna Col.; (o boleznih) odleči (odlegati): si febris non decrescit Cels., donec morbus decrescere incipiat Cels.; (o abstr.): valetudo decrescit Pl. peša, tantum animorum nobis in dies decrescit L. slabi, aestimare, in quantum cotidie ingenia decrescant Sen. rh. slabijo, admiratio decrescit O. pojema, ne a potentissimis ad levissima decrescat oratio Q.
- re-siliō -īre -siluī (redko siliī) -sultum (re in salīre)
1. skočiti (skakati) nazaj: Taureae dextrum umerum sauciavit atque ita resiluit Quadr. fr., interim tamen recedere sensim datur; quidam (sc. oratores) et resiliunt, quod est plane ridiculum Q., (sc. ranae) in gelidos resilire lacus O., resilire ad manipulos L.; occ. odskočiti (odskakovati), odbi(ja)ti se: ab ictu resilit ignis Plin., sarissa resilit ut a tecti culmine grando O., vox resiliens Vitr. odmevajoč; pren.: ut … ab hoc crimen resilire videas Ci. da se ga ne drži.
2. metaf.
a) umakniti (umikati) se, (s)krčiti se, stisniti (stiskati) se, (z)manjšati se, zmanjšati (zmanjševati) se, (s)krajšati se, skrajšati (skrajševati) se: cornua cochlearum protenduntur ac resiliunt Plin., in spatium resilire manus breve vidit O., Taurus (sc. mons) resilit (se umika) a septentrione Plin., resiluit aliquantum (sc. dies) Sen. ph.
b) umakniti (umikati) se, odstopiti (odstopati), odnehati (odnehavati, odnehovati): resiliendum ab iis, quae non recipientur Q., ut emptori liceret resilire Icti.
Opomba: Pf. resilivit: Sen. rh., resilierit: Petr.; sinkop. impf. resilibat: Ven.
/ 1
Število zadetkov: 2