Franja

ἔνδεια, ἡ nedostatek, pomanjkanje, potreba, uboštvo, revščina.

ἐν-δέω² [fut. ἐνδεήσω, aor. ἐνεδέησα] 1. nedostajam, manjkam; impers. ἐνδεῖ manjka česa, potreba je. 2. med. z aor. pass. ἐνεδεήθην sem brez česa, trpim pomanjkanje, potrebujem.

ἐπι-λείπω 1. intr. poidem, zmanjka mi česa λόγος, τῷ σίτῳ ἐπιλιπόντι πιέζομαι tare me pomanjkanje žita, ὁ σῖτος (τὰ ἐπιτήδεια) ἐπέλιπε τὸ στράτευμα živež je pošel vojski, ὕδωρ voda usiha, vode primanjkuje; tudi z acc. osebe: ὕδωρ μιν ἐπέλιπε zmanjkalo mu je vode, τῶν ὄμβρων ἐπιλιπόντων τοὺς ποταμούς ako ne dovažajo rekam vode. 2. trans. a) zapustim ἐλπίδες, ἡμέρα, χρόνος με dan, čas mi pri tem poteče, Σκάμανδρος τὸ ῥέεθρον zapusti strugo, se posuši; pass. zaostajam, τὸ ἐπιλειπόμενον zaostali del; b) opustim οὐδὲν τῶν ἐμῶν.

ἐπίλειψις, εως, ἡ (ἐπι-λείπω) pomanjkanje, izostajanje τινός.

ἐρημία, ἡ (ἔρημος) 1. samota, samotna pokrajina, puščava NT, pustinja. 2. osamelost, zapuščenost, ἐρημίαν ἄγω, ἔχω samotarim, živim v samoti, zapuščen sem. 3. pomanjkanje, odsotnost τινός.

ὀλιγανθρωπία, ἡ pomanjkanje ljudi, majhno število prebivalcev, ὀλιγανθρωπία γίγνεται število prebivalcev se manjša.

πενία, ἡ, ion. -ίη (πένομαι) uboštvo, siromaštvo, revščina, beda, pomanjkanje.

πόθος, ὁ 1. hrepenenje, koprnenje, želja, τινός po čem, σός po tebi; pl. hrepeneča ljubezen. 2. pogrešanje, pomanjkanje.

πολυ-αρχία, ἡ (ἄρχω) mnogovladje, pomanjkanje edinstva v vrhovnem poveljništvu.

σῑτοδεία, ion. -δηίη, ἡ (δέομαι) pomanjkanje žita, draginja, lakota.

σπανίζω in pass. (σπάνις) trpim pomanjkanje, imam malo, sem v potrebi, nimam, primanjkuje mi τινός.

σπανιότης, ητος, ἡ σπάνις, εως, ἡ pomanjkanje, potreba, sila, redkost.

σπανοσῑτία, ἡ (σπάνις, σῖτος) pomanjkanje žita ali krme.

στενός 3, ion. στεινός [Et. iz στενϝός] comp. at. στενότερος, sup. στενότατος ozek, tesen, droben, neznaten; subst. a) ἡ στενή ozka proga (dežele); τὸ στενόν in τὰ στενά ožina, soteska, klanec; b) τὸ στενόν skromne razmere, pomanjkanje, sila, zadrega, stiska.

τητάομαι pass. poet. [Et. dor. τᾶταω, slov. tat, tajiti, taj(en)] oropan sem česa, trpim pomanjkanje, pogrešam kaj, stradam τινός, τὸ τητᾶσθαι pomanjkanje.

ὑπο-σπανίζομαι med. poet. [pf. ὑπεσπάνισμαι] trpim pomanjkanje, pogrešam τινός.

ὑστερέω, ὑστερίζω (ὕστερος) 1. a) sem poznejši, prihajam pozneje (prepozno) τινός, zakasnim se, zapoznim se, τινί pridem prepozno h komu, τῆς μάχης ἡμέραις πέντε pridem pet dni po bitki, zamudim za pet dni bitko ἁπάντων v vsem, τὸ εἰδέναι izvem kaj zadnji (prepozno), τῶν καιρῶν zgrešim, zamudim ugodni čas, κραυγὴ οὐδὲν ὑστερίζουσα τοῦ λαγώ krik, ki ne zaostaja za zajcem (čim bolj se zajec oddaljuje, tem bolj kriče lovci, tako da se zdi, da mu slede lovci v vedno enaki razdalji); b) z dat.: zapoznim se v čem διώξει. 2. pren. a) zaostajam za kom, sem manjši τινός NT; b) treba mi je česa τί, zmanjka mi česa οἴνου, stradam NT. 3. pass. trpim pomanjkanje, živim v pomanjkanju, manjka mi česa NT.

ὑστέρημα, ατος, τό ὑστέρησις, εως, ἡ pogrešek, pomanjkanje, uboštvo NT, ἀνεπλήρωσαν τὸ ὑμῶν ὑστέρημα nadomestili so (vas), da vas nisem pogrešal NT.

χῆτος, ους, τό ep. (gl. χατέω) [samo dat. χήτεϊ in χήτει] pomanjkanje, pogrešanje, želja, hrepenenje po τινός.

χρεία, ἡ (χρή) 1. a) raba, uporaba, ἐν χρείᾳ εἰμί rabim se, sem v rabi, uživam se, ἐν πάσαις τοῦ σώματος χρείαις pri vseh telesnih opravilih; b) služba, opravilo τίς χρεία σε προσήγαγεν, ἐπὶ τῆς χρείας καθίστημι NT; c) namen, πρὸς τί χρείας čemu. 2. porabnost, korist, ἀνθρωπίνη za ljudi, τῆς ῥητορικῆς. 3. a) potreba, pomanjkanje, sila, stiska, χρείαν ἔχω τινός potrebujem, treba mi je, sem v stiski, χρεία με ἔχει potrebujem, τὰ περιόντα τῆς χρείας nepotrebne stvari; ἐν χρείᾳ δορός v bojni stiski; πληρόω τὴν χρείαν nadomestim nedostatek (škodo); gl. ἐρευνάω in ἵστημι; b) hrepenenje, želja φορβῆς, πληρόω τὴν χρείαν izpolnim željo NT.