Franja

βιάζω [act. samo Od. 12, 297; med. fut. βιάσομαι, aor. ἐβιασάμην; pass. fut. βιασθήσομαι, aor. ἐβιάσθην, pf. βεβίασμαι] 1. act. silim, stiskam τινά. 2. med. a) silim, rabim silo, izsilim, prisilim, vrivam se; σφάγια izsilim ugodna znamenja; βιασάμενος ki se komu vsili, vrine, samovoljno, s silo z inf. in acc. c. inf.; b) delam silo, ravnam s kom nasilno (grdo), stiskam, pestim koga, premagam, obvladam, izpodrivam, odganjam s silo πολεμίους; posilim γυναῖκα; prestopim, prelomim νόμους; umorim samega sebe ἐμαυτόν; εἴσω vderem s silo, vrinem se; διὰ τῶν φυλάκων prebijem se, prederem. 3. pass. trpim silo, prisiljen, premagan sem, silijo me, da kaj naredim, odvedejo me s silo; ὄνειδος ὀργῇ βιασθέν v jezi izrečena psovka.

βιάω ep. ion. [act. samo βεβίηκα, pass. aor. βιηθείς, med. 3 pl. praes. βιόωνται, 3 pl. impf. βιόωντο, 3 pl. opt. βιῴατο; fut. βιήσομαι, aor. ἐβιησάμην (= act.)] 1. act. stiskam, premagam, obvladam, νούσῳ ἐβιήθην bolezen me je premagala, podlegel sem bolezni. 2. med. ψεύδεσσι prekanim, prevaram, μισθόν τινι odtegnem komu s silo plačo, oropam koga plače.

βλεμεαίνω ep. sem pogumen, ustim se, baham se, ponašam se, τινί s čim.

βόσκω [Et. kor. g^wō, pasti. – Obl. impf. iter. med. βοσκέσκετο]. 1. act. ep. NT gonim na pašo, pasem, hranim, redim, gojim, preživljam. 2. pass. in med. hranim se, pasem se, živim se od česa (s čim), razvijam se, rastem; ἐλπίσιν naslajam se.

βούλομαι d. p. [Et. iz βόλσομαι, kor. g^wel. – Obl. fut. βουλήσομαι, aor. ἐβουλήθην, pf. βεβούλημαι, ep. tudi βόλομαι] 1. a) hočem, želim, zahtevam, ὁ βουλόμενος kdor hoče, kdorkoli, vsak, ki hoče (= ὃς βούλει); βούλει φράσω ali ti naj povem? εἰ βούλει če ti je všeč, po godu, nadalje, potem; βουλομένῳ μοί ἐστί τι všeč, po godu mi je, hočem; μὴ βουλόμενος proti volji, nerad; b) sklenem, nameravam, τί βουλόμενος s kakšnim namenom? βουλόμενος z inf.: z namenom, da bi; c) namenim komu kaj τί τινι; τὸ βουλόμενον sklep, namera; pri stvareh: pomenjam, τί τοῦτο βούλεται; kaj to pomeni? ὁ νόμος βούλεται zakon veleva. 2. rajši hočem kakor (s πολύ in μᾶλλον), bolj cenim.

βου-πλήξ, ῆγος, ἡ (πλήσσω) ep. koničasta palica, s katero so poganjali živino, osten, bodec.

Βραυρών, ῶνος, ὁ vas v Atiki s svetiščem tavrijske Artemide.

βραχυ-τράχηλος 2 s kratkim vratom.

βρῑ́θω [impf. βρῖθον, fut. βρίσω, ep. inf. βρισέμεν, aor. ἔβρῑσα, pf. βέβρῑθα] in med; ep. poet. 1. silno sem težek (obtežen), potlačen sem ὑπὸ λαίλαπι, šibim se pod, obložen sem s čim τινί, τινός. 2. močnejši sem od koga, presegam, obvladam, τινί s čim; nagibljem se na kaj; napadem z vso silo ἐπί τι; pt. pf. težek, nadležen ἔρις.

βροτόω (βρότος) ep. oškropim s krvjo; samo pt. pf. pass. βεβροτωμένος s krvjo oškropljen, krvav.

βύω ep. ion. [pass. pf. βέβυσμαι, plpf. ἐβέβυστο, aor. ἐβύσθην] (za)mašim, polnim, zagatim στόμα, τί τινος s čim.

γαίω [Et. kor. gāu, iz γάϝjω, sor. γηθέω iz γᾱϝεθέω iz gāwedhejō, odtod tudi lat. gaudeo; gršk. še γαῦρος, γαύραξ] ep. veselim se, ponosen sem na kaj τινί; κύδεϊ γαίων ki se ponaša s svojo krepkostjo, ponosen na svojo krepkost.

γαμέω [Et. kor. gem, lat. geminus, dvojček; gener iz gemer (po gen-us). – Obl. fut. γαμῶ, γαμοῦμαι, aor. ἔγημα, ἐγημάμην, pf. γεγάμηκα, -μημαι; ep. ion. fut. γαμέω, aor. NT ἐγάμησα, fut. ep. med. γαμέσσεται (Il. 9, 394 stoji sedaj γε μάσσεται poiskal bo)] 1. act. a) o možu: (o)ženim se, poročim se, vzamem za ženo τινά, abs. Plut. Per. 7 obhajam (imam) ženitovanje; γυναῖκα εἰς οἰκίαν vzamem za ženo v hišo, γάμον γαμεῖν zakon skleniti, τινός s kom, τοὺς πρώτους (γάμους) ἐγάμεε Κύρου δύο θυγατέρας prvič in drugič se je oženil z dvema K. hčerama, λέκτρα βασιλέων γαμέω oženim se s kraljevo hčerjo, ἐξ ἐμεῦ γῆμαι vzeti ženo iz moje hiše; ὁ γεγαμηκώς oženjenec, poročenec; b) o ženi: NT omožim se, vzamem za moža; Evr. Med. 606 γαμοῦσά σε ko sem se s teboj omožila. 2. med. omožim se s kom τινί; o starših: dam hčer za ženo, omožim (hčer). 3. pass. ἡ γεγαμημένη omožena (žena).

γανόω (γάνος) razsvetlim, olepšam, nališpam, razveselim; pass. naslajam se, razveseljujem se, ἐπί τινι s čim.

γαστήρ, ἡ [Et. iz gm ̥ -s-, sor. γέμω, γέντο prijel je. – gen. γαστρός, poet. γαστέρος] 1. a) trebuh, želodec, nadevan (svinjski) želodec; jed γαστρός ἐγκρατής; b) glad, požrešnost, post πενθῆσαι; c) pren. požrešnež NT. 2. materino telo, ἐν γαστρὶ ἔχειν in συλλαμβάνειν spočeti NT.

γαυλός, ὁ ep. ion. 1. okrogla posoda, golida. 2. vedro, korec (s katerim so zajemali vodo).

γαυριάω (γαῦρος) hvalim se, ponosen sem na, baham se, ponašam se, (ἐπί) τινι s čim.

γειτνιάω (γείτων) sem sosed, mejaš, mejim s kom τινί.

γεμίζω (γέμω) napolnjujem, obtovorim s čim τινός, ἀπό in ἔκ τινος NT.

γέμω [Et. slov. o-žm-em, gomolja; lat. gemo, ere] sem poln, obtovorjen, obložen, τινός s čim.