Franja

Roma ženski spol Rim

la Roma antigua stari Rim
(en) hablando del rey (ali ruin) de Roma, luego asoma ne kliči vraga!

romano rimski

católico romano rimskokatoliški
a la romana po rimski šegi
romano m Rimljan
romano rústico vulgarna latinščina

romper (pretekli deležnik: roto) od-, pre-, z-lomiti, razbiti (se), raztrgati (se), prekiniti (se); izkrčiti, obdelati; utreti (pot); podreti; odpreti se; napóčiti; nenadoma se odločiti; začeti

romper los cristales okna razbiti
romper el encanto razrešiti čar
romper el fuego (voj) začeti streljati
romper las hostilidades začeti sovražnosti
romper las relaciones prekiniti odnose (zveze)
romper el vuelo vzleteti
romper a hablar začeti govoriti
romper con alg. prelomiti s kom
romper en bruhniti v
romper por todo iti čez vse ovire
al romper el día ob dnevnem svitu
romperse zlomiti se, razbiti se
romperse la cabeza glavo si beliti

ronda ženski spol (nočni) obhod, obhodna nočna straža; petje v krogu (eden za drugim); (nočna) podoknica; prijateljska pogostitev

andar de ronda peti v krogu; iti na ljubezenske pustolovščine
rondas de guitarras glasba s kitarami (pri podoknici)
hacer la ronda spremljati; dvoriti

rondar obhoditi; v krogu peti; ponočevati; zalezovati (iti za) žensko (zlasti ponoči); obletavati

la mariposa ronda la luz vešča obletava luč

ropa ženski spol (telesno) perilo; blago, tkanina; obleka; brisača; toplo (zimsko) perilo

ropa blanca belo perilo
ropa de cama posteljno perilo
ropa hecha konfekcijska obleka
ropa interior telesno perilo
ropa ligera, ropa de verano lahko (poletno) perilo
ligero de ropa lahko oblečen; pop na pol nag (plesalka)
ropa de mesa namizno perilo
ropa sucia (limpia) umazano (čisto) perilo
ropa vieja staro blago; fig izkuhano jušno meso
colar (tender) la ropa namočiti (obesiti) perilo
cambiar la ropa menjati perilo
mudar (ali cambiar) la ropa preobleči se
planchar (calandrar) la ropa likati (mongati) perilo
poner como ropa de pascua (a) koga hudo obrekovati, koga raztrgati
ponerse ropa limpia sveže perilo obleči
a quema ropa iz neposredne bližine (izstreljen); nenadoma, nepričakovano
quitarse la ropa sleči se
no tocar la ropa (a) komu se prav nič ne približati
a toca ropa čisto od blizu
ropas pl obleka, oblačila
ropas hechas izgotovljena (konfekcijska) obleka
en ropas menores v negližeju

ropotáti alborotar ; fam armar jaleo ; (stvari) caer con estrépito

ropotati po vratih golpear fuertemente la puerta

rôsa rocío m

medena rosa mildeu m; mildíu m
jutranja rosa rocío de la mañana
rosa pada está rociando; cae rocío

rosca ženski spol vijak; vzvoj ali navoj vijaka; vitje (zvijanje) kače; presta

hacer la rosca (a) meriti na kaj; fig dvoriti (ženski)
hacerse rosca, hacer la rosca v zvitek se zviti (pes ipd.); krožiti (ptič); pop spati
pasado de rosca (pop) prismojen, trčen
tirarse una rosca pasti (v šoli)

rota ženski spol

rota de la nunciatura apostólica najvišje cerkveno apelacijsko sodišče (v Španiji)

ròv voj trinchea f ; (rudniški) galería f , (jašek) pozo m

delati v rovu trabajar en el interior de la mina

róža bot rosa f ; (grm) rosal m

divja roža rosa f silvestre
ledene rože (na oknu) flores f pl de escarcha, escarcha f de las ventanas
zdravilne rože hierbas f pl medicinales; simples m pl
gojitelj (gojitev) rož cultivador m (cultivo m) de rosas
Kavalir z rožo (opera) El Caballero de la rosa
nasad, vrt rož rosaleda f, rosalera f
ni mi z rožami postlano (fig) no estoy sobre un lecho de rosas
ni rože brez trna no hay miel sin hiel

roženíca (očesna) córnea f

presaditev roženice injerto m (ali trasplante m) de córnea; queratoplastia f
vnetje roženice queratitis f, inflamación f de la córnea

rúbrica ženski spol rubrika, predelek, stolpec; na(d)pis; obrednik; vijuga, zavitina (pri podpisu)

la firma y rúbrica podpis z zavitino
ser de rúbrica v navadi biti, predpisan biti
las formalidades de rúbrica običajne formalnosti

ruca ženski spol Argentina koča

ir a la ruca (Či) spat iti, leči

rueda ženski spol kolo; pavovo kolo; krog; kolut, okrogel reženj; kolo (ples); vrsta

rueda de afilar brusilno kolo
rueda dentada, rueda de engranaje zobato kolo, zobnik
rueda elevadora črpalno kolo
rueda de la Fortuna kolo sreče
rueda libre prosti tek (pri biciklu)
rueda motriz gonilno kolo
rueda de pal(et)as kolo na lopate
rueda de recambio rezervno kolo
dar en rueda okoli podati, razdeliti
eso no anda (ali va) ni con ruedas to je očitna laž
hacer (la) rueda kolo napraviti (pav); dvoriti (ženski)
traer en rueda s seboj voditi, povzročiti
camino de ruedas kolovoz
relación de ruedas prestava
vapor con ruedas parnik na kolesa

ruina ženski spol razpad; razvalina; uničevanje, poguba; propast, propadanje; nesreča; izgubljena eksistenca

caer en ruina razpasti, razrušiti se
¡es mi ruina! to je moja poguba!
causar la ruina ruinirati, uničiti
ir a la ruina v propast iti, propadati

rúkanje (jelenovo) bramido m ; brama f

čas rukanja época f del celo, tiempo m de la brama

ruléta ruleta f

igrati ruleto jugar a la ruleta

rumbo moški spol smer vetra, smer plovbe, kurs, pot, smer poti; sijaj, blišč; velikodušnost

moza de rumbo čvrsto dekle
sin rumbo na stranpotih, na krivih potih
cambiar el rumbo spremeniti pot, po drugi poti iti, drugo pot ubrati
dar otro rumbo a la conversación pogovor drugam zasukati
tomar un rumbo favorable ugodno se obrniti (posli)