Franja

προσ-βιάζομαι med. prisilim koga k čemu, uporabim proti komu silo.

προσ-βιβάζω privedem koga k čemu, τῷ λόγῳ pripravim (pridobim) koga z besedami za svoje mnenje, κατά τι napravim po čem, priličim čemu.

προσ-εθίζω pri-, navadim koga na kaj (čemu) τινά z inf.

προσ-ελαύνω 1. trans. priženem k. 2. intr. prikorakam, prijašem, pripeljem se, bližam se, ἵππῳ na konju, čemu τινί, πρός τινα.

προσ-επικτάομαι d. m. ion. pridobim si k čemu še kaj τί τινι.

προσ-ιππεύω prijašem k čemu τινί.

πρόσ-κειμαι [ion. προσ-κέομαι, impf. 3 pl. προσεκέατο] 1. a) zraven ali spredaj ležim, stojim, sem poleg česa, ὁ προσκείμενος ἵππος levi pripreženi konj pri četverovpregi; pritrjen sem na čem οὔατα; stanujem s kom, dana sem komu za ženo; b) blizu sem, združen sem s kom, χάρις prihaja zraven, κακῷ obtežen sem, podvržen sem, ἐχθρὰ θανόντι προσκείσει (= ἔσει) sovražnica boš umrlemu, ἀβουλία πρόσκειται κακόν je zlo; c) zabredem v ἄγραις, χρηστῷ dospem do sreče, imam srečo. 2. a) vdan sem čemu οἴνῳ, naklonjen sem komu τινί, pridružim se komu, soglašam s kom λόγῳ, marljivo se bavim (ukvarjam) s čim, ναυσί lotim se plovbe; b) stiskam, napadam, preganjam τινί, τὸ προσκείμενον sovražna vojska; c) pritiskam na koga s prošnjo, mučim (nadlegujem) s prošnjami, sem zmerom nad kom. 3. kot pf. pass. od προστίθημι dodan, dodeljen sem komu, naložen sem, dolžnost je, grem komu, pristojam, spodobim se τινί τι προσκέεται.

προσ-νέμω 1. act. in pass. pri-, dodelim, posvetim, darujem, ἐμαυτόν posvetim se čemu; pass. prideljen sem komu, pridružim se komu. 2. med. izkazujem (dajem) komu kaj χάριν τινί.

προσ-οικοδομέω do-, prizidam, τινί τι čemu kaj.

προσ-συμβάλλομαι med. vrhu tega tudi jaz pripomorem k čemu τί.

προ-τίθημι [gl. τίθημι; ep. praes. ind. 3 pl. προθέουσι, impf. 3 pl. πρότιθεν; ion. praes. med. 3 pl. προτιθέαται] I. act. in pass. 1. spredaj postavim, postavim pred koga δαῖτα, položim, vržem pred koga, τινὰ κυσίν pred pse za hrano φορβάν, ξείνιά τινι izkazujem komu gostoljubnost; pos. a) prinesem σποδόν τινι, prepustim, izročim τινὰ ταφεῦσιν, podam χεῖρα; b) izpostavim τινά; c) določim οὖρον τῆς ζόης, νόμον ἐμαυτῷ dam si zakon; d) dam na izbiro ἢ πείθεσθαι ἢ πείθειν; λόγον dam besedo; e) držim pred kom, αἰτίαν navedem kot vzrok, ἐλπίδα mamim, slepim z upanjem; f) stavim kaj nad kaj, dajem čemu prednost, bolj cenim τί τινος, ἡμᾶς χρημάτων, ἡδονὴν ἀντὶ τοῦ καλοῦ. 2. javno izpostavim, postavim na ogled τὸν νεκρόν; a) določim, razpišem kot nagrado στέφανον ἆθλα, θάνατον ζημίαν določim za kazen smrt; b) priredim ἀγῶνα (ἅμιλλαν) λόγων pozivljem na boj ali tekmo, ἀγῶνα πονηρίας, ἀέθλους; c) javno razglasim, ukažem, naročim τί, inf.; d) predložim v posvetovanje, dam v razgovor βουλήν, πρᾶγμα ἐς μέσον, λόγον περί τινος, γνώμην stavim predlog; προτίθεται σκοπεῖν περὶ πραγμάτων javne zadeve so predmet posvetovanja. II. med. 1. a) postavim kaj pred se, držim pred seboj πέπλον ὀμμάτων; b) dam si postaviti, prinesti na mizo κρέα, δαῖτα; c) sklenem, namenim se, odmenim si NT, smatram za svojo dolžnost τί ali inf. 2. izpostavim kaj svojega (na ogled), izložim, izpostavim ποτήρια, νεκρόν, μέγα πένθος kažem veliko žalost. 3. določim χρόνους (rok), οὖρον ἐνιαυτόν, napovem πόλεμον, ἔχθραν, skličem λέσχην; εὐλάβειάν τινος odvrnem. 4. bolj cenim, stavim kaj nad kaj τί τινος, τί πάρος τινός.

προ-τρέπω (gl. τρέπω) 1. act. in pass. a) obračam kam, vodim kam; b) ženem, spravljam, priganjam, vzpodbujam k čemu ἐπί, πρός τι, silim τινὰ ἀνάγκῃ τῇδε. 2. med. a) obračam se k čemu, odpravim se, grem kam ἐπί τι, ἐπί τινος; b) obračam se na koga (s prošnjo) τινί; c) vdam se, prepustim se ἄχει; d) = act. priganjam, opominjam, izpodbadam, izpodbujam τινά, εἰς, πρός τι, inf., εἴπας τὰ κατὰ τὸν Τέλλον.

σεμνομῡθέω (σεμνός, μῦθος) poet. vzneseno (slovesno) govorim; τί σεμνομυθεῖς čemu pridigaš?

σινά-μωρος 2 (σίνομαι, -μωρος) ion. škodljiv, poguben, τινός čemu.

σκέπας, αος, τό ep. odeja, pokrivalo, bramba, varstvo, zavetje, τινός proti čemu.

συγ-κατασκευάζω ustanavljam, pripravljam, urejam kaj s kom vred, pomagam komu kaj izvršiti τί τινι, pripomorem k čemu.

συλ-λαμβάνω I. act. in pass. 1. vkup jemljem, na kratko povzamem, spajam, združim, κόμην pograbim a) posnemam v malo besedah ἑνὶ ἔπεϊ πάντα; b) zbiram ostanke čet τοὺς περιγενομένους; c) zatisnem (oči umrlemu); d) obsegam, objemam τὶ ὑπό τινι. 2. jemljem s seboj, odpeljem, odvedem τινά, ἐμαυτὸν ἐκ γῆς hitim proč a) zgrabim, ujamem, primem, zapiram τινά, τί; b) sprejemam, dobivam, spočnem NT; c) umevam, pojmujem, razumem τὴν φωνήν, κατὰ τὸ ὀρθόν razumevam kaj na pravi način. 3. lotevam se česa s kom vred, prijemam se, sodelujem s kom, pomagam komu, podpiram koga, potegujem se za koga τινί τι, prinašam, συλλαμβάνει τινί τι ἔς τι kaj pomaga komu k čemu. II. med. lotevam se s kom česa τινί, pomagam komu pri čem, sodelujem τινί τινος, pripravljam koga na kaj πρός τι; v tmezi ξύμ μοι λάβεσθε τοῦ μύθου (Pl. Fajdr. 237 a).

συμ-πείθω s kom vred pregovarjam, pomagam pregovoriti, napotim, pripravim koga k čemu τινά.

συμ-πῑ́πτω 1. zrušim se, podiram se, sesedam se οἰκία, hiram, propadam σῶμα. 2. a) trčim skupaj s kom; udarim se, spoprimem se s kom, napadem koga τινί, πρός τι; b) zlagam se, ujemam se τινί. 3. zgodim se (ob istem času), pripetim se, primerim se τινί, πρὸς τὸ συμπῖπτον po potrebi, kakor potreba nanese; pogosto impers. συμ-πίπτει primeri se, dogodi se, pripeti se, συνέπεσεν ἐς τοῦτο ἀνάγκης prišlo je do te neizogibne (nujne) potrebe. 4. zabredem kam κακοῖς, zapadem čemu τινί, ἔς τι.

συν-αγωνίζομαι d. m. 1. borim se s kom vred τινί, pomagam komu v boju. 2. pren. pomagam, podpiram, sodelujem τινί, τί v čem, πρός τι k čemu.