Franja

pogréti, pogrévati réchauffer (tudi figurativno) ; (stare stvari) répéter, rebattre

pogreti jed réchauffer un plat
pogreti jedi faire chauffer des aliments
pogreta stvar réchauffé moški spol
pogreta šala plaisanterie ženski spol éculée

pomén meaning; sense; (važnost) importance, significance, import

brez poména meaningless, insignificant, of no account, void of importance
v najširšem (najožjem) poménu besede giving the word its broadest (its strictest) meaning
v dobesednem (prenesenem) poménu in the literal (in the figurative ali in the metaphorical) meaning
v običajnem poménu besede in the usual sense of the word
dejavnosti posebnega družbenega poména activities pl of special social interest
biti največjega poména to be of the greatest significance
stvar je brez poména the matter is of no importance
nima poména it's of no account
nima poména govoriti z njim, iti tja there's no point in speaking to him, going there
to vprašanje je vitalnega poména this question is of vital importance (ali concern)
ne razumeš poména teh besed you misunderstand the meaning of these words
temu pripisujete prevelik pomén you make too much of it
razširiti (zožiti) pomén to broaden (to narrow) the meaning
ti obračaš, sprevračaš pomén mojih besed you are distorting the sense of my words

ponávljati répéter, renouveler, réitérer, redire; doubler; reproduire ; (lekcijo) repasser, réviser ; (brez konca in kraja) rebâcher ; (stalno) ressasser , figurativno rebattre

ponavljati se se reproduire, se répéter, se renouveler
ponavljati razred (re)doubler une classe
neprestano ponavljati iste šale ressasser les mêmes plaisanteries
vedno isto ponavljati (figurativno) chanter toujours la même antienne
ves čas ponavljati iste stvari radoter
isti prizor se ponavlja la même scène se renouvelle
oseba, ki ponavlja vedno isto stvar ressasseur moški spol, rabâcheur moški spol

postransk|i (-a, -o)

1. Neben- (zaslužek der Nebenerwerb, interes das Nebeninteresse, stroški Nebenkosten množina, zaslužek Nebenverdienst, obrt das Nebengewerbe, misel der Nebengedanke, stvar die Nebensache, das Nebending, vprašanje die Nebenfrage)

2. (nepomemben) nebensächlich

postránski incidental; additional; extra; secondary

postránski dohodek additional income
postránski izdatki incidental expenses pl
postránski zaslužek incidental ali casual earnings pl
to je postránska stvar figurativno it's of no consequence
denar je postránska stvar figurativno money is a secondary consideration, money is no object

postránski secondaire, accessoire ; (predmet) facultatif ; (nepomemben) de peu d'importance, adventice, collatéral

postranska dejstva faits moški spol množine concomitants
postranski dohodki revenus moški spol množine accessoires, petits bénéfices moški spol množine
postranski izdatki dépenses ženski spol množine (ali frais moški spol množine) accessoires, extras moški spol množine
postranski namen but moški spol secondaire
postranske okolnosti circonstances ženski spol množine accessoires (ali adventices)
postranski stroški frais moški spol množine accessoires
postranska stvar (familiarno) détail moški spol, accessoire moški spol, à-côté moški spol, bagatelle ženski spol
postransko vprašanje question ženski spol secondaire (ali d'importance mineure)
postranska zaposlitev (delo) occupation ženski spol (ali travail moški spol, emploi moški spol) accessoire
postranski zaslužek gain moški spol supplémentaire, revenus moški spol množine accessoires, petit bénéfice, à-côté moški spol, casuel moški spol
to je postranska stvar c'est (une chose) secondaire, c'est sans importance, cela ne compte pas

pót¹ -í way, (steza) path, footpath, trail; (cesta) road, street; (utrta) track, walk; (planeta) orbit, course; (smer) route, course; (potovanje) (splošno) travel, (peš) march, (po kopnem) journey, trip, (po morju) voyage, crossing, passage

prepovedana pót! no thoroughfare!, (čez tuje zemljišče) trespassers will be prosecuted!, no trespassing!, keep out, private!
srečno pót! a pleasant journey!, arhaično God speed you!, (ironično, neprijetnemu gostu) good riddance
to pót (tokrat) this time
vsaki pót each time
božja pót (romanje) pilgrimage
pót nazaj return journey, pogovorno the way back
pót domov homeward journey, journey home, pogovorno the way home
pót po morju voyage
javna pót public road
jahalna, jezdna pót bridle path
gozdna pót forest road
križev pót religija Way of the Cross, figurativno via dolorosa
prečna pót crossroad
neravna pót bumpy road
neutrjena pót gravel road
shojena pót beaten track
trnova pót thorny path
vodna pót waterway
vozna pót carttrack, cart-road
uporabna pót serviceable road, thoroughfare
zaprta pót closed path (ali way)
ob póti by the roadside
preko póti over the way, across the road
na pol póta halfway, midway
po mirni, prijateljski póti in a friendly manner, amicably
na vsej póti od... all the way from...
biti na napačni póti to be on the wrong road ali track, to lose one's way
biti na slabi póti (figurativno) to lead a wicked life
biti na póti (potovanju) to travel, to journey, (poslovno) to be on te road
biti na dobri póti (do uspeha) to be well on the road (to success), (o stvari) to be working out well
ta pót je neprehodna, nemogoča this road is impassable, there is no through road
biti sredi póti to be halfway on one's journey
biti na najlepši póti, da... to be well on the way to...
utreti pót za... to pave the way for...
otrok je na póti (figurativno) there is a baby on the way
njen je na póti (= noseča je) she is expecting (a child), she is with child, pogovorno she is in the family way
biti komu na póti to be in someone's way, to stand in someone's light
on mi je na póti he is in my way
pót je prosta the way is clear (za koga for someone)
on je na póti v X. he is on his way to X.
biti na pravi póti to be on the right track, pogovorno to be on the ball
iti po (isti) póti nazaj to turn back
iti komu s póti to get out of someone's way (ali to shun someone, avoid someone)
iti rakovo pót to go backward
iti svojo pót to go one's own way
iti na pót to set out (ali forth, off) (on one's way), to embark upon a journey, to start out, (v tujino) to go abroad; to be bound for
iti po najkrajši póti v... to make a bee-line...
šli so vsak svojo pót they went their respective ways
krčiti si, utirati si pót to cut (ali to carve) one's way, to plough one's way through, to remove obstacles
napraviti pót komu to make way for someone
narediti, utreti pót (figurativno) to pave the way, to blaze a trail, to be a pioneer ali trailblazer
s silo si napraviti pót to force (ali to fight) one's way
kazati, voditi pót to lead the way
polena komu na pót metati (figurativno) to place difficulties in someone's way
našel bom sredstva in póti I shall find ways and means
izgubiti (najti) pót to lose (to find) one's way
pót si prihraniti (figurativno) to save shoe leather
napravite prosto pót! make way!
moramo pustiti, da gre stvar svojo pót we must let matters take their course
dobro poznati pót to know every bump (ali twist and turn) in the road
priti pol póti komu naproti to meet someone halfway
spraviti koga s póti (figurativno, na oni svet) to kill, (žargon) to bump someone off
utreti si pót skozi... to force one's way through (robidje the brambles)
ustaviti se na pol póta to stop halfway
vprašati za pót to ask one's way
vrniti se po isti póti nazaj (obrniti se) to retrace one's steps
pošteno (krepko) vzeti pót pod noge to put one's best foot forward
zaiti na krivo pót to take the wrong road ali path ali turning

pót (-í) f

1. via, strada; sentiero; pesn. calle:
blatna, ovinkasta, strma, široka pot un sentiero fangoso, tortuoso, ripido, largo
gozdna pot strada forestale
javna, zasebna pot sentiero pubblico, privato
kolovozna pot carrabile; (strada) carreggiabile
peš pot strada pedonale, sentiero
sprehajalna pot passeggiata, passeggio
pot pelje v, vodi v la strada porta a
pot ob jezeru, ob morju, ob reki lungolago, lungomare, lungofiume
krčiti si pot farsi strada

2. cammino, via, viaggio; giro:
neravna, težko prehodna pot un cammino accidentato
izhojena pot cammino battuto
pren. pot slave il cammino della gloria
pot navzgor, navzdol, nazaj salita, discesa, via di ritorno
kokainska pot la strada della coca
hist. jantarna pot la via dell'ambra
hist. svil(e)na pot la via della seta
pomorska, rečna pot via marittima, fluviale
plovna pot via navigabile
zračna pot via aerea
oskrbovalna pot via di rifornimento
tihotapska pot canale di contrabbando
trgovske poti vie commerciali
pren. srednja pot via di mezzo
iti, kreniti, odpraviti se na pot mettersi in cammino; mettersi in via, mettersi in viaggio, incamminarsi
iti po levi poti seguire la strada di sinistra, prendere la strada di sinistra
iti po poti skozi gozd seguire la strada che attraversa il bosco, prendere la strada che attraversa il bosco
pren. iti po očetovi poti seguire la strada del padre
(tudi pren.) iti po napačni poti prendere una strada sbagliata; seguire la strada sbagliata; imboccare la strada sbagliata
ubrati, vzeti pot pod noge avviarsi, mettersi in cammino
ubrati pravo pot imboccare la strada giusta, prendere la strada giusta
biti na poti essere in cammino, essere in viaggio
vprašati za pot chiedere la strada
pokazati komu pot insegnare a qcn. la strada, mostrare la strada a qcn.
utreti pot aprire il cammino, la strada; aprire il varco
med potjo, po poti cammin facendo, in via, per via, strada facendo

3. pren. (način) via; adm. iter;
ni druge poti non c'è altra via
ubrati sodno pot adire le vie legali
delovati po diplomatski poti agire per via diplomatica

4. (razdalja do kraja) strada, percorso, tragitto:
ladja potrebuje za to pot devet dni la nave copre il percorso in nove giorni
srečala sta se na pol poti si incontrarono a metà strada

5. fiz. cammino, distanza; astr. orbita; voj.
pot izstrelka traiettoria

6. pren. (delovanje, udejstvovanje) carriera; via;
umetniška pot carriera di artista
poštena, prava pot retta via
pren. mladeničeva pot gre navzgor un giovane di belle speranze

7. anat. via:
dihalne poti vie respiratorie
limfna pot via linfatica
živčne poti fibre nervose

8. (v adv. rabi s števnikom ali izrazom količine) volta:
to pot mu je uspelo questa volta ce l'ha fatta
pridem drugo pot vengo un'altra volta
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
pren. biti komu na poti essere d'ostacolo a qcn.
ustaviti se na pol poti fermarsi a metà strada
pren. otrok je na poti la donna sta aspettando un bambino
pren. stvar je na dobri poti, da uspe l'impresa ha buone probabilità di successo
pren. biti na dobri poti essere a buon punto
pren. iti rakovo pot andare in rovina, al diavolo
iti na božjo pot andare in pellegrinaggio
pren. zadnja pot l'estremo, l'ultimo viaggio
evf. pospremiti koga na zadnji poti andare al funerale di qcn.
evf. dokončati življenjsko pot morire
pren. nastopiti skupno življenjsko pot sposarsi
prepovedana pot divieto di transito
srečno pot! buon viaggio!
PREGOVORI:
srednja pot — najboljša pot la virtù sta nel mezzo, la strada di mezzo è la più sicura
trnova je pot slave a gloria non si arriva per via fiorita
vse poti vodijo v Rim tutte le strade portano a Roma
pot v pekel je tlakovana z dobrimi nameni la strada dell'inferno è lastricata di buone intenzioni

potêči (miniti, rok) to expire, to run out, to elapse, to lapse

kako je stvar potekla? how did things turn out?
nesrečno potêči to take an unfortunate turn
rok je že potekel time has already run out, pogovorno time's up

povòj bandage; (plenica) swaddling clothes pl; swathe

povòji ZDA swaddles pl
filozofija je bila takrat še v povòjih philosophy was then still in its infancy
stvar je še v povòjih the business is still in its early stages

pravič|en (-na, -no) gerecht; billig (preudarek billiges Ermessen, po pravični presoji nach Billigkeit)
pravična stvar die gerechte Sache
pravična obremenitev z davki die Steuergerechtigkeit
biti pravičen gerecht sein, (jemandem) Gerechtigkeit widerfahren lassen, Gerechtigkeit üben

pravíčen just (do to); righteous; equitable; rightful; impartial

pravíčen (korekten) postopek just dealings pl
pravíčna stvar a rightful cause

pravíčen juste, équitable, loyal, droit, probe, intègre, légitime, brave

pravična kritika critique juste
pravičen sodnik juge moški spol équitable
pravična stvar une juste cause, la bonne cause
pravične zahteve prétentions ženski spol množine légitimes (ali justes)
pravično soditi juger avec équité
spati spanje pravičnega dormir du sommeil du juste, dormir d'un sommeil de plomb

pravíčen (-čna -o)

A) adj. giusto, equo, legittimo; debito, buono:
pravičen človek uomo giusto
pravična najemnina equo canone
pravična kazen giusta punizione
boriti se za pravično stvar battersi per una buona causa
PREGOVORI:
en krivičen vinar deset pravičnih sne roba rubata non fa profitto

B) pravíčni (-ega) m il giusto:
spati spanje pravičnega dormire il sonno del giusto

pravíčen justo; justiciero; legítimo

pravična kazen el justo castigo
pravična stvar la buena causa
pravične zahteve pretensiones f pl legítimas
biti pravičen do koga hacer justicia a alg

predál (-a) m

1. cassetto; tiretto; ripiano, scomparto:
pošta poštni predal casella postale

2. bot. casella, loculo, loggia
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
potegniti kaj iz predala tirare fuori dal dimenticatoio
vsako stvar postaviti v svoj predal mettere tutto al proprio posto

predáleč adv. troppo lontano:
pren. gnati stvar predaleč gonfiare, esagerare una questione
iti z zahtevami predaleč portare le richieste all'estremo, essere esagerato nelle richieste
po nazorih biti si predaleč narazen trovarsi ai poli diametralmente opposti nelle idee

predstáviti, predstávljati representar; presentar ; (gledališče) (uprizoriti) representar

predstaviti koga komu presentar alg a alg
predstaviti se komu presentarse a alg
dovolite, da Vam predstavim g. X. permítame presentarle al señor X, tengo el gusto de presentarle al señor X.
on nekaj predstavlja (fig) hace buena figura, es un hombre que vale
predstavljati si kaj fig figurarse, imaginarse a/c
predstavljaj si moje presenečenje! ¡imagínate mi sorpresa!
ne predstavljaj si, da je stvar lahka! ¡no te creas que la cosa es tan fácil!

pregréti, pregrévati surchauffer

pregreta stvar chose ženski spol réchauffée, réchauffé moški spol

premičnina samostalnik
ponavadi v množini (premična stvar) ▸ ingóságPovezane iztočnice: izvršba na premičnine, stanovanjska premičnina