Franja

Zadetki iskanja

  • suc-cēdō -ere -cēssī -cēssum (sub in cēdere)

    I.

    1. (pr)iti, stopiti (stopati) pod (v) kaj, vstopiti (vstopati), vniti; z dat.: tecto V. ali tectis O. stopiti pod streho = v hišo, penatibus (v stanovanje) V., stabulis, antro, terris V., ille (sc. anguis) … imo succesit tumulo V. se je umaknil pod … , corpora … tumulo sineret succedere terrae V. da se pokopljejo, laetus fluvio succedit opaco V. plove v … reko, rex iussae succedit aquae O.; s praep.: sub umbras V.; pren.: ad superos … succedet famā V. po svoji slavi se bo vzpel do bogov = čaščen bo kakor kak polbog; z adv.: tectum, quo imbris vitandi causā succederet Ci.; abs.: (sc. Galli) testudine facta subeunt L.; occ. v bližino kakega višjega predmeta, k čemu iti (priti, prihajati), bližati se, približati (približevati) se čemu, dospe(va)ti do česa, koračiti (korakati), primakniti (primikati) se k čemu ali prodreti (prodirati) do česa, v kaj, (poseb. kot voj. t.t.), pritisniti (pritiskati) k čemu; z dat.: portis C., moenibus, muris, munimentis L., munitionibus Auct. b. Alx., sedibus, urbi, hostili dextrae V., pugnae V. iti, (v)stopiti v boj, succedat pugnae Troianosque arceat urbe V. naj se poda v boj; s praep.: succedere sub montem, sub primam nostram aciem C., supra hostium munitionem Sis. ap. Non., ad castra (stationes) hostium, ad moenia, ad montes L., ad portus claustra, celeriter ad molem Cu., in certamina rursus succedunt V. ponovijo boj; z adv.: propius succedere C., mare longius succedit C. prodira dalje, globlje (v obalo), huc pater Aeneas et bello lecta iuventus succedunt V.; abs.: exprobrans metum succesit L., erigi scalas iussit ac promptissimum quemque succedere T., classis paulatim successit T.; brezos.: ubicumque iniquo successum erat loco L. kjer koli so se primaknili (približali); redko trans.: succedere muros L., Sil., murum T., testudine facta portas succedunt (po novejših izdajah succendunt) C.

    2. metaf.
    a) iti pod kaj, priti (prihajati), stopiti (stopati) pod kaj, (kako breme) nase vzeti (jemati), prevze(ma)ti, spreje(ma)ti, podvreči se, podrediti (podrejati) se, vda(ja)ti se, preda(ja)ti se, pokoriti (pokoravati) se: oneri V., curru (dat.) V. iti pod jarem, jarem vzeti nase = vleči voz, nec qui succederet operi ad praescripta liniamenta inventus est Plin., omnesque sententiae verbaque omnia … sub acumen stili subeant et succedant necesse est Ci., externae dominationi … sponte succedunt Iust.
    b) succedere sub manus in od tod abs. succedere „pod roke (roko) priti (prihajati)“ = iti od (izpod) rok, imeti uspeh, uspevati, posrečiti se, biti uspešen, dobro se iziti: Varr., Sen. ph. idr., lepide hoc succedit sub manus negotium Pl., quando hoc bene successit Ter., parum succedit, quod ago Ter., res nulla succeserat C., inceptum non succedebat L., postquam nihil conceptae temere spei succedebat L. se ni … uresničevalo, voti Phoebus succedere partem mente dedit V. je v duhu (= pri sebi) izpolnil polovico želje, qui timuit, ne non succederet H., si prospere prima successerint Iust.; z dat.: coeptis succedebat L., et successisset fraudi, ni … L., si facinori eorum successerit L., si talibus ducibus succedat L. ko bi se … posrečilo, successurumque Minervae indoluit O.; pass.: nolle successum (sc. esse) non patribus non consulibus L., cum omnia … velles mihi successa Ciceronis filius in Ci. ep.; abs.: hac non successit Ter., si quando minus succedet Ci., si ex sententia successerit Ci. ep.
    c) spadati (soditi) pod kaj: comparativo generi, probationi Q.

    II. (večinoma) pesn. od spodaj navzgor (kvišku) iti, iti kvišku, dvigniti (dvigati, dvigovati) se, vzdigniti (vzdigati, vzdigovati) se, vzpe(nja)ti se v kaj, proti čemu, do česa ali koga; z dat.: alto succedere caelo V., nubes succedere soli coepere Lucr., succedunt ramis … volucres Val. Fl.; s praep.: quo (sc. hostis) successerit magis in arduum L.; pesn. (o neživih subj.): in montem succedere silvas cogebant Lucr. umakniti se; zelo redko trans.: clivum satis arduum succedere Fr.

    III.

    1. neposredno, takoj za kom pomakniti (pomikati) se, iti, slediti slediti: capto monte et succedentibus nostris C., succedunt matres V., quis magno melius succedit Achilli, quam per quem magnus Danais successit Achilles? O.; o krajevni legi, položaju: ad alteram partem succedunt Ubii C. sledijo (bivajo); occ. na mesto koga stopiti (stopati), v boj vstopiti (vstopati), boj nadaljevati namesto koga, zamenjati (zamenjavati, zamenjevati), nadomestiti (nadomeščati) koga: diuturnitate pugnae hostes defessi proelio excedebant, alii integris viribus succedebant C., ut … alios alii deinceps exciperent integrique et recentes defatigatis succederent C., integri fessis successerunt L., succedere Lauso V. v boj stopiti namesto Lavza, nadomestiti Lavza, pomagati Lavzu, eques in pugnam succedit L., duas in stationem cohortes succedere iussit C.; pesn. (o neživih subj.): aspicit in teretes lignum succedere suras O. da les nadomešča … meča, da se meča spreminjajo v les, da … meča lesenijo.

    2. metaf.
    a) (temporalno) priti (prihajati) za kom ali čim, slediti komu, čemu, koga ali kaj naslediti (nasledovati): ille magnus et successit ipse magnis et maximos oratores habuit aequales Ci., horum aetati successit Isocrates Ci., ei succedo orationi Ci. govorim za takim govorom (po takem govoru), aetas succedit aetati Ci., cotidie melius tempus succedere videbant C., maiori gloriae rerum … gestarum succedere se cernebant L., succedenti tantae caritati Hieronis L., misericordia odio successerat N., successit vetus his (sc. Thespidi et Aeschylo) vetus comoedia H., cura patrum cadere et succedere matrum incipit V., belli rabies et amor successit habendi V., tertia post illas successit aënea proles O., Thesea paenituit, Paris ut succederet illi O., in Italia violis succedit rosa Plin., tristibus laeta succedunt Hier.
    b) (v kakem razmerju, na kakem mestu, v kaki službi) priti (prihajati) za kom, slediti komu, naslediti (nasledovati) koga, biti naslednik koga v čem, pri čem (poseb. v vladarstvu), za kom nastopiti (nastopati), prevze(ma)ti kaj (kako funkcijo) od koga: Eutr., Aug. idr., succedam ego vicarius tuo muneri Ci., Manlius, cui nunc Catilina succedit Ci., nondum in Cn. Pompei locum … repentinus heres successerat Ci., in eorum (sc. Sequanorum) locum Remi successerant C., ut … Hannibal … in paternas succederet opes L. rex succedens L., voluit eum de provincia depellere et ipse ei succedere N., succedere regi Cu., in paterna stipendia Cu., succedere alicui in consulatu Suet., qui (sc. Servius Tullius) regno successit Plin., post eius mortem frater Aeacidas regno successit Iust., huic Mithridates filius succedit Iust., ibique … succedentium sibi in regnum ossa poni iussit Iust., in adfinitatis iura succedit Iust.; v pass. brezos. alicui succeditur naslednika dobiti (kdo): quod tibi succederetur Ci., successum (sc. esse) isti audierunt Ci., ut ei succederetur ante tempus Suet. Od tod subst. pt. pr. succēdentēs -ium, m nasledniki (v službi): Front.
    c) (po vrednosti) biti za kom ali čim, priti (prihajati) za kom ali čim, slediti (v čem): huic (sc. purpurae Tarentinae) successit dibapha Tyria Plin., in eius vicem succedere Plin., Agathocles … qui magnitudini prioris Dionysii successit Iust., ut non numero tantum amissorum civium, sed et dignitati succederent Iust.
    d) succedit animo (z ACI) na misel (pamet) priti (prihajati) komu: Ambr.
  • succeed [səksí:d]

    1. prehodni glagol
    slediti (komu, čemu), priti za (kom, čem); biti naslednik, naslediti; podedovati

    2. neprehodni glagol
    slediti, priti (to za kom, čem)
    uspeti, posrečiti se, imeti uspeh, doseči svoj cilj (in pri čem, with pri)

    succeeding ages bodoči časi (pokolenja)
    autumn succeeds summer za poletjem pride jesen
    a calm succeeded (to) the tempest po nevihti je sledila (nastopila) tišina
    he succeeded as a doctor kot zdravnik je imel uspeh
    he succeeded in doing s.th. posrečilo se mu je, nekaj napraviti
    Edward VII succeeded Victoria Edvard VII je sledil Viktoriji
    they succeeded with him dosegli so svoj cilj pri njem
    he succeeded to his father's estate podedoval je očetovo posestvo
    he succeeded his uncle as heir podedoval je po stricu
    the plan did not succeed načrt se ni posrečil
    we did not succeed in seeing him ni se nam posrečilo, da bi ga videli
    we succeeded (very badly) imeli smo (zelo slab) uspeh
    to succeed to the throne slediti na prestolu
    to succeed to a title (a fortune) podedovati pravni naslov (premoženje)
    nothing succeeds like success za enim uspehom pride drugi, uspeh rodi uspeh
  • suceder slediti, priti za kom; podedovati; pripetiti se, do-, zgoditi se, odigrati se; izpolniti se

    suceder a uno en el empleo nastopiti za kom službo
    le sucedió en el trono sledil mu je na prestolu
    sucedió que naneslo je, da
    le sucedió una desgracia pripetila se mu je nesreča
    sucede lo de siempre vedno ista pesem
    suceder con frecuencia često se dogajati
    suceda lo que suceda naj se zgodi, kar hoče; za vsako ceno
    ¿qué sucede? kaj (pa) je?
    sucederse menjavati se medsebojno, slediti si eden za drugim
  • suivre* [sɥivrə] verbe transitif slediti (quelqu'un komu), iti za (kom), priti za (kom); zasledovati; spremljati, iti s kom; priključiti se (komu); iti vzdolž; kreniti; obiskovati, poslušati (predavanja); ravnati se po, ubogati; opazovati, nadzorovati; verbe intransitif slediti; pozneje, nato priti

    se suivre slediti si
    à suivre nadaljevanje sledi
    comme suit kot sledi
    exemple masculin à suivre posnemanja vreden zgled
    il suit de là que ... iz tega sledi, da ...
    suivre le chemin iti po poti naprej
    suivre le droit chemin (figuré) ostati pošten(jak)
    suivre la côte pluti vzdolž obale
    suivre un cours obiskovati tečaj, predavanja
    suivre le cours d'un fleuve iti vzdolž reke
    suivre son cours iti svojo pot; normalno potekati
    suivre les conseils poslušati, ubogati nasvete
    suivre la mode ravnati se po modi
    suivre le mouvement (figuré) plavati s tokom; napraviti, delati kot drugi
    suivre un parti pripadati neki stranki
    suivre quelqu'un en pensée biti v mislih pri kom
    suivre quelqu'un de près biti komu tik za petami
    suivre une profession opravljati (neki) poklic
    suivre le théâtre često iti, zahajati v gledališče
    suivre quelqu'un dans la tombe umreti kmalu za kom
    suivre les traces, les pas de quelqu'un iti, stopati po stopinjah kake osebe
    suivre un traitement (médecine) zdraviti se
    suivre quelqu'un toujours et partout ne se ganiti od koga
    je ne puis vous suivre ne morem slediti vašim besedam
    cet élève ne suit pas en classe ta učenec ne sledi pouku, ni pazljiv v šoli
    la nuit suit le jour noč pride za dnevom
    sa maison suit la mienne njegova hiša pride (po svoji legi) za mojo
    sa femme le suit dans tous ses voyages njegova žena ga spremlja na vseh njegovih potovanjih
    suivre un élève nadzirati delo in napredek učenca
    le médecin suit le malade zdravnik nadzira potek bolezni pri bolniku
    suivre quelqu'un du regard, des yeux spremljati koga z očmi, gledati za kom
    le souper fut suivi de la danse večerji je sledil ples
    (prière de) faire suivre! (F. S. na pismih) (prosimo) poslati za naslovljencem!
    faire suivre quelqu'un dati koga nadzirati
    se suivre à la queue leu leu, à la file iti eden za drugim, v gosjem redu
    les jours se suivent et ne se ressemblent pas (proverbe) vsak dan prinese kaj novega
  • susseguire

    A) v. tr., v. intr. (pres. susseguo) slediti; izhajati, izvirati

    B) ➞ susseguirsi v. rifl. (pres. si susseguiamo) slediti si
  • trace3 [tréis] prehodni glagol
    slediti, iti po sledi (osebe, živali), zasledovati; raziskovati, odkriti, najti, zaslediti, ugotoviti; zaznati, opaziti, najti sledove ali znake (česa); (za)beležiti

    to trace the cause of a disease ugotoviti vzrok bolezni; (tudi trace out) narisati, skicirati; tehnično (tudi trace over) prerisati (skozi papir), kopirati
    to trace back iti po sledovih nazaj (to do), zasledovati nazaj
    to trace out poiskati, najti, odkriti
    neprehodni glagol
    hoditi, iti, zaslediti se

    the earliest form cannot trace back earlier than the sixth ceutury najzgodnejša oblika se da zaslediti šele v 6. stoletju
  • track2 [træk] prehodni glagol
    slediti (komu, čemu), iti po sledi za kom (čem); zasledovati; označiti, zaznamovati (pot, stezo); preprečkati, prepotovati
    neprehodni glagol
    imeti širino tira (of 36 inches 36 col)
    ostati v kolesnicah (o kolesih)

    to track a desert preprečkati puščavo
    to single-track (to double-track) zgraditi enotirno (dvotirno) progo
    to track down, to track out izslediti; najti, odkriti
  • tràgati tràgām
    1. iskati, zasledovati: tragati za nekom stvari; turska vlast poče življe da traga za hajducima
    2. slediti, iti po sledi: tragati za kim
    3. mont. iskati rudo
  • urmá -éz

    I. vt.

    1. slediti

    2. upoštevati

    II. vi.

    1. nadaljevati

    2. spremljati
    a urma un curs obiskovati tečaj

    III. vi./vr. slediti si
  • urmărí -ésc vt.

    1. slediti

    2. zasledovati

    3. preganjati

    4. spremljati, poslušati (predavanje), obiskovati (tečaj)

    5. težiti za

    6. nadzirati, nadzorovati
  • uslijèditi ùslijedīm (ijek.), usléditi ùslēdīm (ek.)
    1. nastopiti, nastati, zgoditi se: što je poslije toga uslijedilo?
    2. slediti: poslije audicije uslijedili su angažmani za gostovanja
  • verfolgen Menschen, Tiere: zasledovati, preganjati (mit z); eine Spur, ein Geschehen: slediti (dogajanju); ein Treffen: spremljati (srečanje); (sich bemühen um) prizadevati si za
  • vestīgō -āre -āvī (vestīgium)

    1. (o živalih) slediti, zaslediti (zasledovati), iti (hoditi) po sledi (sledeh): cum feras vestigat Umber Sen. tr., (sc. tigris) fertur praeceps odore vestigans (sc. captorem) Plin.

    2. klas. le metaf. o človeku
    a) izslediti (izsledovati), zaslediti (zasledovati), (po)iskati: vestigare et quaerere te Enn. ap. Ci., vestigare viros O., dimissis … per agros, qui vestigarent (sc. illos servos) L., vestigans diversa per agmina Turnum V., vestigare apes in pumice V., equum Cu., nec ulla adeo avia et sicca lacuna erat, ut vestigantium sitim falleret Cu., vestigare latrones Tert.
    b) abstr. čemu slediti, izslediti (izsledovati), (po)iskati kaj, poizvedeti (poizvedovati) kaj, o čem, skušati odkriti ali najti: causas rerum, voluptates Ci., haec omnia vestigare et inquirere Ap.; z odvisnim vprašanjem: Alexander, quam regionem Dareus petisset, omni curā vestigans Cu.
    c) priti na sled, izslediti, poiskati, najti, poizvedeti: perfugas et fugitivos inquirendo vestigare L., grave imperium regum nihil inexploratum, quod vestigari volunt, efficit L.
  • wait on, wait upon neprehodni glagol
    streči (zlasti pri mizi); negovati; brigati se, skrbeti za (koga); priti se poklonit (komu), napraviti vljudnostni obisk; slediti, biti za petami; spremljati, biti povezan (združen) z; dvoriti (komu)
    zastarelo opazovati, paziti na
  • zurückverfolgen etwas slediti (čemu) (bis do)
  • последовать slediti;
    п. примеру slediti primeru
  • слідкува́ти -ку́ю недок., sledíti -ím nedov.
  • слі́дувати -дую недок., sledíti -ím nedov.
  • услеживать, уследить slediti (dogodkom); zasledovati, zaslediti, ne spuščati z oči, ne spustiti z oči
  • alterná -éz

    I. vt. menjevati (se), izmenjavati (se)

    II. vi. slediti si