Franja

Zadetki iskanja

  • follet, te [fɔlɛ, t] adjectif norčav, otročji, aboten; masculin škrat

    esprit masculin follet strašilo
    feu masculin follet plamenčki nad zemljo, v kateri se razkrajajo organske snovi (na pokopališčih, močvirjih)
    être comme un feu follet biti blestečin nestanoviten, na kogar se ne moremo zanesti
    poil masculin follet puh
  • follis -is, m (gl. flōs in prim. gr. θυλλίς = at. θύλακος vreča)

    1. usnjena vreča, usnjat meh: ego te follem pugilatorium faciam Pl. (prim. corycus).

    2. occ.
    a) mehur = žoga, balon: Mart. (7, 32, 7; 14, 45, 2 in 47, 2).
    b) kovaški meh, pihalo: Ci., Cu., Iuv. idr. f. fabrilis L. = f. fabrorum Vitr., follibus auras accipiunt V., conclusae in hircinis follibus aurae H.; metaf. = α) pljuča: folles spirant mendacia Iuv. β) f. ventris Macr. = želodec.

    3. mošnja za denar: cum it dormitum, follem obstringit ob gulam Pl., tenso folle reverti Iuv., decem folles, id est decem sacci (kot nekaka hranilnica vojakov) P. Veg.; metaf. majhen denar = 1/4 unče: Cod. Th., centum folles aeris Lamp.

    4. zračna blazina: Lamp.
  • for1 [fɔ:, fə] predlog
    za; zaradi; proti; namesto; glede na

    for all navzlic, kljub
    as for me kar se mene tiče, zastran mene
    pogovorno to be in for, to be for it pričakovati (sitnosti, težave)
    pogovorno to be out for nameravati
    for the better na bolje
    but for ko bi ne bilo, brez
    for fear iz strahu
    for love iz ljubezni
    for the present za zdaj
    for the first time prvič
    not for love or money za nič na svetu
    to know for certain (ali sure, a certainty, a fact) z gotovostjo vedeti
    now for them! na juriš!
    for good za vedno
    there's nothing for it nič drugega ne preostaja
    to go for a walk iti na sprehod
    sleng to go for a soldier postati vojak
    to give a Roland for an Oliver poplačati enako z enakim, vrniti milo za drago
    I am in for flu gripa se me loteva
    he wants for nothing nič mu ne manjka, vsega ima dovolj
    to take for granted smatrati kot dejstvo
    it's for you do decide ti se moraš odločiti
    it is not nice for him ni lepo od njega
    once for all enkrat za vselej
    for as much v koliko
    for all (ali aught) I know... kolikor je meni znano...
    for instance, for example na primer
    for the nonce tokrat
    I for one jaz na primer
    for God's sake za božjo voljo
    to look for s.th. iskati kaj
    not for the life of me za nič na svetu
    for shame! sram te (vas) bodi!
    to be out for trouble (ali row) iskati prepir
    she could not speak for weeping tako se je jokala, da ni mogla govoriti
    the train for London vlak proti Londonu
    word for word beseda za besedo
    Mary for ever! naj živi Marija!
    for the time being za zdaj
    he's been here for an hour je tukaj že eno uro
  • forjar kovati; izgotoviti, izmisliti, povzročiti

    forjar embustes laži izmišljati, lagati, širokoustiti se
    forjar planes načrte kovati
    no te forjes ilusiones ne delaj si iluzij
  • formaldehid samostalnik
    1. kemija (plin) ▸ formaldehid
    rakotvoren formaldehid ▸ rákkeltő formaldehid
    emisija formaldehida ▸ formaldehid-kibocsátás
    Dovoljena koncentracija formaldehida je opredeljena v standardih za te izdelke. ▸ A megengedett formaldehid-koncentrációt az e termékekre vonatkozó szabványok határozzák meg.
    Sopomenke: metanal

    2. (raztopina) ▸ formaldehid
    vložen v formaldehid ▸ formaldehidben tárolt
    raztopina formaldehida ▸ formaldehidoldat
    Sopomenke: formalin
  • formīdō -āre -āvī -ātum (formīdō -inis)

    1. intr. (hudo) bati se, strah, groza obhaja koga, strah je koga, groza je koga: bonum habe animum, ne formida! Pl.; z dat. (za kaj): auro formidat Euclio Pl.

    2. trans. zgroziti se česa, koga, prestrašiti (ustrašiti, (z)bati) se česa: Pl., Naev. fr., Iuv., Prud. idr. f. illius iracundiam Ci. ep., satietas formidanda est Ci., quidquid fecerit, ipse se excruciat omniaque formidat Ci., malos fures H., cum te formidet mulier H., f. auxilia Cu., verbera Stat.; z inf.: Veg., Aug., si isti formidas credere Pl. če se braniš, če nočeš, ad haec ego naribus uti formido H. se bojim; s finalnim stavkom: formido miser, ne hic me tibi arbitretur suasisse Pl., formido male, ne ego hic nomen meum commutem Pl., aliquem non f., ut … Vop. Pogosto pt. pf. formīdātus 3 (večinoma z gr. dat.) strašen, ki se ga (je) vsi bojijo: Fl., Gell., Amm. pennae O., ki služijo za strašilo divjačini, manūs O. formidatus nautis aperitur Apollo V., civis … formidatus Othoni Iuv.; z abl. causae: Aethiops classe formidatus H.; pesn.: formidatae aquae O. strah pred vodo, steklost.
  • formulirati glagol
    1. (izraziti; ubesediti) ▸ megfogalmaz
    jasno formulirati ▸ világosan megfogalmaz
    formulirati odgovor ▸ választ megfogalmaz
    formulirati vprašanje ▸ kérdést megfogalmaz
    formulirati izjavo ▸ nyilatkozatot megfogalmaz
    formulirati misel ▸ gondolatot megfogalmaz
    Odgovor lahko formuliram drugače, ne smem pa spremeniti bistva. ▸ A választ másképp is megfogalmazhatom, de a lényegen nem változtathatok.
    V medijih so te kar nekaj časa kritizirali, ker nisi gladko formuliral vprašanj, deloval si rahlo zmedeno, premalo avtoritativno. ▸ A médiában egy ideig bíráltak téged, hogy nem fogalmazod meg világosan a kérdéseket, hogy kissé zavarodottan, nem eléggé tekintélyt parancsolóan viselkedsz.
    Svoja opažanja in misli zna formulirati z lasersko natančnostjo, modro in brez leporečenja in okolišenja. ▸ Megfigyeléseit és gondolatait lézerpontosan, bölcsen, tartalmasan és egyenesen képes megfogalmazni.

    2. (oblikovati; definirati) ▸ megfogalmaz
    formulirati strategijo ▸ stratégiát megfogalmaz
    formulirati cilj ▸ célt megfogalmaz
    formulirati problem ▸ problémát megfogalmaz
    formulirati idejo ▸ ötletet megfogalmaz
    Vemo, da Evropi do zdaj ni uspelo formulirati enotne politike. ▸ Tudjuk, hogy Európának eddig nem sikerült egységes politikát megfogalmaznia.
    Skupaj so poskusili formulirati standarde, ki naj bi urejali delovanje podjetij. ▸ Közösen igyekeztek megfogalmazni a vállalatok működését szabályozó szabványokat .
    Že prejšnje leto smo formulirali našo idejo, da vzporedno s festivalom začnemo našo ekološko akcijo čiščenja vode v svetu. ▸ Már tavaly megfogalmaztuk az ötletünket, hogy a fesztivállal párhuzamosan elindítjuk a világ vizeinek a megtisztítására irányuló ökológiai kampányunkat.
  • fors, abl. forte, f, kot apel. le v teh dveh oblikah, kot nom. propr. Fors, Fortis, f tudi v drugih sklonih (ferre)

    1. slučaj, naključje, dogodek, usoda: Acc. et Luc. ap. Non., Pac. ap. Corn., Ter. idr. quod cuique fors offerebat Ci., sed haec ut f. tulerit Ci., sin vitam mihi f. ademerit Ci., f. obtulit N., H., T., f. imperii recuperandi L., quam sibi sortem seu ratio dederit seu fors obiecerit H., f. eadem Hebrum siccat H., si f. tulit O., f. dura, ignara O., f. regit cetera T., f. fuit, ut … locarentur Gell. naključje je naneslo. Pooseb. Fors Usoda, boginja usode: quidve ferat Fors, experiamur Enn., sit sane Fors domina campi Ci., dea Fors O.; aliteracija: Fors Fortuna Ter., L., O. = srečno naključje, dies Fortis Fortunae Varr., aedis Fortis Fortunae L., T.

    2. adv. abl. forte po naključju, slučajno, prigodno: Pl., Ter. idr. in Tiburte forte cum adsedimus Ci., cum … Puteolos f. venissem Ci., forte temere Ci., L. na slepo srečo, quid est tandem, quod casu fieri aut forte fortuna (po srečni usodi) putemus? Ci., forte in duobus exercitibus erant trigemini fratres L., forte quadam an divinitus L., ibam f. viā sacrā H., illā forte die sacra portabant O., vel forte vel providentiā Vell., forte an quia audiverat T., seu dolo (namenoma) seu forte surrexerit T., forte casuque Plin. iun.; occ. (večinoma enklitično) za vezniki ne, si, nisi = morda, morebiti, nemara, mogoče: ne quid animae forte amittat Pl., ne quis forte … cursitet Ter., elaborandum est, ne forte ea contemnenda esse videantur Ci., vereor, ne quis forte vestrum miretur Ci., si forte est domi Pl., si forte desit pecunia Ci., si f. intellegitis Ci., si quis vestrum f. miratur Ci., sin id tardius forte fiet Ci.; toda si forte (sc. contingit ali continget) = ob dobri sreči, če je (bo) sreča mila, če ima srečo, če bo imel srečo: (imitatus) pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum Ci., hicine vir … usquam nisi in patria morietur aut, si forte, pro patria? Ci.; tudi za vprašalnim si: Hannibal Africam accesit, si f. Carthaginienses ad bellum inducere posset N. če bi morda mogel … , nisi forte ipse non vis Pl., nisi forte exspectatis, ut illa diluam Ci., nisi me propter benevolentiam fallebat Ci.; tako tudi za vprašalnico num: num forte … sit finitio Q.

    3. elipt. nom. fors (kot vrinjeni stavek z zamolčanim pomožnikom) = morda, morebiti, mogoče: Ter., Lucr., Tert. idr. et fors aequatis cepissent praemia rostris V., cesserit Ausonio si fors victoria Turno V., nova Tartareo fors semina monstra Val. Fl.; pogosto fors et morda (morebiti) tudi: Stat., quos illi fors et poenas ob nostra reposcent effugia V., fors et debita iura vicesque superbae te maneant ipsum H., fors et in hora hoc ipso eiecto carior alter erit Pr.; tako tudi fors etiam: fors etiam optatam dabitur contingere pellem Val. Fl.
  • fortifier [-fje] verbe transitif utrditi; okrepiti, ojačiti

    fortifier une ville utrditi mesto
    ces exercices fortifient le corps te vaje krepijo telo
  • fortunato agg.

    1. srečen:
    fortunato lui!, fortunato te! blagor njemu!, blagor tebi!, srečnež!
    stimarsi fortunato di biti vesel, srečen, da...

    2. uspešen:
    un'impresa fortunata uspešno podjetje

    3. (v vljudnostnih frazah)
    fortunato di conoscerla! drago mi je!, me veseli!
  • fouiller [fuje] verbe transitif iz-, raz-kopati; preiskati, prebrskati; verbe intransitif kopati, riti; brskati, stikati (dans quelque chose po čem); minéralogie, mines iskati rudo; poizvedovati

    fouiller l'emplacement d'un temple romain odkopavati kraj rimskega svetišča
    fouiller dans sa poche brskati po svojem žepu
    tu peux te fouiller! (familier) lahko se pod nosom obrišeš za to! boš dolgo čakal na to!
    fouiller la terre brskati, riti po zemlji
    fouiller un quartier preiskati (mestno) četrt
    fouiller la chambre prebrskati, preiskati sobo
    fouiller quelqu'un preiskati koga, pregledati njegovo obleko, žepe
    fouiller tous les suspects preiskati vse sumljive osebe
    fouiller dans ses souvenirs brskati, iskati po svojih spominih
  • foutre* [futr] verbe transitif, populaire delati; vreči

    foutre! gromska strela!
    foutre en l'air (figuré) stran zagnati
    foutre le camp pobrisati jo, popihati jo, oditi
    foutre quelqu'un en colère razjeziti koga, spraviti koga v besnost
    foutre dedans zagosti jo komu; v zapor vtakniti
    foutre quelqu'un à la porte koga skoz vrata vreči
    foutre un coup de pied brcniti
    foutre la paix à quelqu'un koga pri miru pustiti
    foutez-moi la paix! dajte mi mir!
    ça la fout mal to je neumno, izključeno
    se foutre de quelque chose ne se brigati za kaj, požvižgati se na kaj
    s'en foutre plein la lampe nabasati si trebuh
    va te faire foutre! pojdi k vragu!
    qu'est-ce que ça peut vous foutre? kaj vas ta briga?
    je m'en fous požvižgam se na to
  • fra1 prep.

    1. (za izražanje časa) čez:
    fra due giorni čez dva dni
    fra poco kmalu

    2. (odnos) pri, med:
    fra sé pri sebi
    fra me e te med nama
    fra di noi med nami
    uno fra i miei amici eden od mojih prijateljev
    fra l'altro med drugim
    fra le nuvole v oblakih
    parlare fra i denti govoriti skozi zobe
    andare fra i più pren. umreti
    essere fra la vita e la morte viseti med življenjem in smrtjo
    fra luce e riscaldamento spendo... za razsvetljavo in ogrevanje porabim...
  • franco1

    A) agg. (m pl. -chi)

    1. prost, oproščen:
    merce franca di dogana, di dazio carine oproščeno blago
    zona franca prosta carinska cona
    porto franco prosta luka
    franco muratore prostozidar
    franco tiratore ostrostrelec; prosti strelec (kdor v parlamentu glasuje proti direktivam lastne stranke)
    franco di porto oproščen poštnine (na račun pošiljatelja)
    farla franca poceni, brez kazni se izmazati

    2. odkrit, odkritosrčen, iskren:
    discorso franco odkrite besede
    voglio essere franco con te s tabo hočem biti odkrit

    3. samozavesten; ponosen, drzen:
    piglio franco samozavestna drža
    andar franco biti samozavesten

    B) avv. odkrito, neprisiljeno
  • frangō -ere, frēgī, frāctum

    1. lomiti, prelomiti, zlomiti, zdrobiti, razdejati, razbiti, razkosati: hastas Enn., deûm simulacra Lucr., telum manu V., glaebas rastris V., lagoenam, patinam, H., caules H. nalomiti, ornum O. odlomiti jesenovo vejo, panem Lact., navem frango Ter., Corn. ladja se mi razbije; duo … cum corpora … frangeret ad saxum V., Oleniden a summo vertice fregit O., moles frangit iras aequoris O. ukrotiti srdito morje, mare montis ad eius radices frangit fluctūs Lucr. razbije ob … ; o telesnih delih: fr. cervices Ci. vrat zlomiti, laqueo gulam S. ali guttur H. zadrgniti, zadaviti, cerebrum V. razbiti, ossa, tempora O.; od tod tudi zlomiti si kaj: excusavit, quod brachium fregisse diceret Ci., capra fregit cornu O., fr. crus, femur Cels., coxam Plin. iun., pedem Aug., fr. exuvias boum aceto Val. fl. omehčati, comam in gradūs Q. v kite (raz)deliti, v kite splesti, torum Mart. tlačiti = na njej sedeti, undam ulnis Sil. s komolci lomiti (= deliti) = plavati čez, preplavati, amnem nando Lucan. ali vadum nando Sil. preplavati; v pass.: anulus aureus … fractus … est Ci., cum consulis fasces frangerentur Ci., nisi ei crura fracta essent Ci., fluctus frangitur a saxo Ci., valovje se lomi ob skali, navibus fractis C., H., unda frangitur V.; pass. (intr.): hasta ibique frangitur V. se zlomi, remi franguntur V. počijo, se zlomijo; enalaga: fractae voces ad litora V. hrup kipečih valov; occ. (z)mleti (žito), (s)tleči, (s)treti, zdrobiti, zmeti: Sen. ph., Pall., fruges minaci robore saxi Lucr., fruges saxo (v stopici) V., glandem V., hordea molā O. ali hordeum molis Plin., quodcumque est solidae Cereris, cava machina frangat O., fr. grana molis, granum dentibus Plin. saxo farra Val. Fl., fabam Mart.

    2. metaf.
    a) prelomiti, prekršiti, oskruniti: fidem, foedus, dignitatem suam Ci., mandata H. zoper naročilo ravnati, iura pudicitiae Pr.
    b) oslabiti, pomehkužiti: fractis iam minis Ci., fractum prope Graeciae nomen Ci. sloves Grčije je bil skoraj izničen, sloves Grčije se je skoraj izgubil, venus et vinum pectora frangit O., viros in Venerem fr. Petr., mollis educatio nervos frangit Q., pectora virorum durata fr. carmine Sil., histrio fractus in feminam Hier.; refl. se frangere (o vročini, mrazu) pojemati, ponehati, popustiti, o mrazu tudi: unesti se: antequam calores et frigora se fregerunt Varr., dum se calor frangat Ci., glacies se frangit Sen. ph.; tudi o zvokih: fractus sonitus tubarum V. zamolkel, po drugih pa „doneč“, „bučeč“; occ. α) zlomiti = ukrotiti, ustrahovati, premagati, obvladati, užugati: audaciam tuam, hominis furorem, eius impetum, vi vim oblatam, dolorem Ci., bellum proeliis fregit Ci. vojni je vzel moč (silo) z … , fr. hominis sententiam Ci. predlog izpodbijati, consilium Ci. ali dolos V. spodnesti, preprečiti, soriten Ci. ovreči, (Plato) me … frangeret Ci. bi moje mnenje omajal, fracta crimina Ci. ovržene, cupiditatibus fractis Ci., vis tribuni frangi potuit Ci., iam omnis fracta dissensio est armis Ci., cum videret hostem iudicio esse frangendum Ci., proeliis calamitatibusque fracti C., fr. diem mero H. kratiti si, frangor fatis V. usoda me premaguje, frangere odium iramque, impetum cogitationis Q., pedum dolorem Plin. iun.; z acc. personae: eas nationes frangi cupiit Ci., Thasios fregit N. Tasijce je ukrotil, ponižal. β) fr. animum (animos) alicuius komu srce (srčnost, pogum) vzeti, koga potreti, podreti koga: Ci., V., L., O., Iust.; v pass.: frangi animo potrt biti: quibus ego rebus … ita flectebar animo atque frangebar, ut … Ci. (v sl. bolje z act. obratom); tako tudi frangere aliquid ali aliquem potreti, ukloniti koga ali kaj: fr. animi magnitudinem N., quae contumelia non fregit eum, sed erexit N.; v pass.: fracta civitas Ci.; z abl.: quarum rerum curā non frangebatur N. skrbi … se ni dal potreti, fracti bello V., fractus morbo fameque O.; z gr. acc.: fractus membra labore H. utrujen; γ) omečiti: fletūs fregere virum L., te ut ulla res frangat Ci., alicuius misericordiā frangi Ci. usmiliti se. — Od tod adj. pt. pf. frāctus 3, adv.

    1. potrt, slab, medel, šibak: animus Ci., quod me audis fractiorem esse animo Ci. ep. bolj potrt, quid est tam fractum, tam minutum, … ? Ci., spes fractior Ci., iam adeo fracta est aetas Lucr., omnibus vitiis fractum dicendi genus Q. tako rekoč krhek, fracti soni T. zamolkli (prim. zgoraj: fractus sonitus tubarum), fr. pronuntiatio Plin. min.; pesn. z gen.: fractus opum Sil. oslabljen glede na svojo moč.

    2. mehkužen, babji, nemoški: gressus Petr., vox Iuv., fracte loqui Ph.
  • frapper [frape] verbe transitif udariti (au visage v obraz, du poing s pestjo); tipkati; zabiti (žebelj); kovati (novce); iznenaditi, presenetiti, osupiti, vtis napraviti, prizadeti, pretresti, prestrašiti, frapirati

    frapper le sol du pied udarjati z nogo ob tla
    frapper les vitres udarjati ob šipe (dež)
    frapper de glace ohladiti z ledom
    frapper à terre zrušiti, pobiti na tla; verbe intransitif (po)trkati (à la porte na vrata)
    frapper à toutes les portes (figuré) obrniti sa na vse, ki bi mogli pomagati, vse poskusiti
    frapper à la bonne porte (figuré) obrniti se na pravi naslov, na osebo, ki nam lahko ustreže
    frapper à la tête (figuré) kaznovati vodje upora
    frapper à coups de poignard zabosti (z bodalom)
    frapper sur les touches udarjati na tipke
    frapper des mains, dans ses mains ploskati
    frapper en nullité proglasiti za neveljavno
    l'horloge vient de frapper (le coup de) la demie ura je pravkar bila pol
    frapper un grand coup napraviti energičen sklep
    frapper de stupeur quelqu'un osupiti koga
    frapper quelqu'un de crainte, d'étonnement prestrašiti, osupiti koga
    frapper un coup décisif (figuré) zadati odločilen udarec
    se frapper tolči se (la poitrine po prsih)
    ne te frappe pas! ne razburjaj se!
    se frapper (familier) skrbi si delati, vznemirjati se
  • fraudō -āre -āvī -ātum (fraus)

    1. varati, prevariti, ogoljufati, prekaniti, ukaniti, oslepariti, opehariti: fraudavit Roscius Ci., latrocinari, fraudare, adulterari turpe est Ci.; z acc. personae: fidentem fr. Pl., fr. creditores, pupillum Ci., si nulla in re te fraudavit Ci.

    2. z abl. = koga (sleparsko) pripraviti ob kaj, ukaniti, opehariti, prikrajšati ga za kaj: Plin., Q. HS IↃↃↃ Roscius fraudavit Fannium Ci., fr. aliquem regno V., milites praeda, aliquem cibo victuque, se victoriae fructu L., aliquem somno, amantem spe, artūs animā O., superos ture Ph., factum memoriā Vell., bellum sanguine Lucan. aurigarios mercede Suet., milites stipendio Iust.; z dvojnim acc.: qui fraudant mercedem (za mezdo) mercennarios It. ap. Aug.; v pass.: triumpho fraudari L., Suet. oropan upa / opeharjen za up na zmagoslavje, fraudatus iuventā O. osleparjen za svojo mladost, unguor olivo, non quo fraudatis immundus Natta lucernis H.

    3.
    a) (z acc. rei) kaj utajiti, spodmakniti, prikrajšati koga za kaj, pridržati si, poneveriti: stipendium equitum C., saturitate fraudatā Plin., propter fraudatas nuptias Iust., fr. vectigal, annonam publicam Dig.; subst. n. pl.: fraudata restituere C. izmaknjene vsote.
    b) z goljufijo prekršiti: fraudandae legis gratiā Dig.

    Opomba: Cj. pf. fraudassis = fraudaveris: Pl. (po drugih defraudassis).
  • fraus, fraudis, gen. pl. fraudium in poklas. fraudum, f (prim. lat. frūstrā, frūstrāre)

    1. prevara, premama, ukana, sleparstvo, zvijača, lokavost, goljufija: fraus odio digna maiore Ci., aut vi aut fraude Ci., T. Roscius socios omni (z vsakovrstno) fraude fefellit Ci., omnes eius fraudes atque fallaciae Ci., qui fons est fraudium Ci., adductus est in iudicium Polemocrates de fraude a Dione Ci., zaradi sleparstva, per summam fraudem Ci., sine fraude C., L. pošteno, odkrito, fraude perspectā C., fraude ac dolo aggredi L., fraude mala H. zvito, po tatinsko, fraudem facere legi Pl., L. ali fraudem facere contra legem L. ali adhibere fraudem legi Gell. zakon kršiti, lokavo se mu izogniti, tako tudi fraudem facere senatūs consulto Ci. ep.; v pass. fraus legi fit Dig. S subjektnim gen.: pertuli fraudem invidorum Ci., fraude ac dolo Hannibalis L. po prevari in zvijači; pren.: fraude loci et noctis V., caeli sereni fraude deceptus V. po varljivi vedrini, non hostium, sed locorum fraude Cu., fraude locorum prior T. močnejši (silnejši) od nas zaradi varljivih tal, montium fraude Fl.; z objektnim gen.: cum omnis ab iis fraus … adulescentium nasceretur Ci., cum fraudem legis ostendero Ci. da se je izognil zakonu, fr. concordiae Iust., si quid in fraudem creditorum factum sit Dig. v prevaro upnikov, da bi bili upniki prevarani.

    2. occ. prevara samega sebe, pomota, zmota: is me in hanc illexit fraudem Pl., imperitos in fraudem illicis Ter., pellicere in fraudem Lucr., quae iacere in fraudem possent Lucr., in eam fraudem videtur mihi divinitus incidisse Ci., in fraudem delabi, in fraudem deduci Ci., quis deus te in fraudem egit? Ci., haec te opinio falsa in istam fraudem impulit Ci., sua quemque fraus maxime vexat Ci.

    3. meton. (po sleparstvu prizadeta) škoda, okvara, izguba: id mihi fraudem tulit Ci., ne ea res Verri fraudi esse posset Ci. da bi mu to ne moglo škodovati, da bi mu to ne moglo biti v škodo, ne fraudi sit VII viris, quod … Ci., senatus diem statuit, ante quam liceret sine fraude discedere S., nodo coërces viperino sine fraude crines H. ne da bi jim škodila … , quod sine fraude mea populique Rom. fiat L. brez moje škode in škode rim. naroda, ut qui transisset, sine fraude esset L. da bi ostal nekaznovan, fraus et ipsa noxa dicitur et quasi poenae quaedam praeparatio Dig.

    4. metaf. hudodelstvo, zločin, pregrešek, pregrešitev, pregreha: si Rabirius fraudem capitalem admisit Ci., fraudes inexpiabiles concipere Ci., fraudem suscipere Ci., scelus fraudemque nocentis dicendo subicere odio civium Ci., qui capitalem fraudem ausi (po drugih frausi) in vinculis essent L. fraudem committere H.

    5. meton. slepar, goljuf: fur, fugitive, fraus populi! Pl., gerro, iners, fraus … Ter.

    6. pooseb. Fraus Prevara, boginja prevare: Ci., M.

    Opomba: Stlat. skrč. obl. frūs, od tod frūdī = fraudī Lucr., frūdēs = fraudēs Naev. fr.
  • frequēns -entis, adv. frequenter (forcīre)

    I.

    1. (po številu) mnog, mnogoštevilen, v velikem številu zbran (navzočen, pričujoč), številen, množičen: cum in consilium frequentes convenissent Ci., servi Fabii frequentes veniunt Ci., videt frequentis civīs atque socios Ci., equites Romani frequentissimi in gradibus Concordiae steterunt Ci., frequenter ad aliquem venditare Ci. v velikem številu, colitur (habitatur) ea pars urbis frequentissime Ci. zelo veliko ljudi biva v tem mestnem delu, Romam frequenter migratum est L. v velikem številu, ite frequentes O. Pogosto: senatus frequens dobro obiskana (torej sklepčna) seja senata: frequens senatus poterit haberier Pl., senatum frequentem coëgi Ci., senatus frequentissimus Ci. (skoraj) polnoštevilen senat; tako tudi: frequens conlegium Ci. številen, populus Ci. v velikem številu, legatio L., conventus N. dobro obiskan zbor, pompa Q. ki se ga je udeležilo mnogo oseb, auditorium Suet.; pesn. sg. kolekt.: fr. piscis capitur Pl., fr. redemptor H. številni stavbni podjetniki.

    2. (o krajih) poln, napolnjen: theatrum Ci. nabito polno; z abl.: frequens tectis urbs, loca frequentia aedificiis, custodiis L., frequens ilicibus O. zasajen, -a, -o z … , terra fr. colubris, silva fr. trabibus, amnis vorticibus fr., pharetra telis Lernaeis fr. Sen. tr., vivarium piscibus fr. Col., Nilus feris et beluis fr., Aegyptus multis urbibus fr. Plin.; tako tudi: frequens armatis acies L. gost bojni red; po gr. z gen.: quod (mons) talis silvae frequens … erat T. ki ima obilo, prekrita z … ; occ. obljuden, gosto naseljen, mnogo obiskovan: municipium Ci., praefectura frequentior Ci., colonia frequentissima Ci., fr. Numidia S., emporium L., vici L., Cu., compita H., via O.; z abl.: frequens cultoribus populus L.

    II. (časovno)

    1. pogosto navzoč (pričujoč, prisoten), kam prihajajoč, kje nastopajoč, pogosto (rad) tu ali tam bivajoč: ibi tum filius cum illis unā aderat frequens Ter., erat ille Romae frequens Ci. pogosto se je mudil v Rimu, Lentulo frequens Pompeius adsedit Ci. pogosto, frequens te audivi atque affui Ci., frequens Platonis auditor Ci. priden, frequentem esse cum aliquo Ci. fr. pogosto skupaj biti s kom, občevati s kom, družiti se s kom, Caesonem … tum frequentem ad signa sine ullo commeatu fuisse L. da je bil vedno pri zastavah (= v službi), toda: frequens in castris miles Ci. sarkastično = priden (stalen) sedec pri igralni mizi, redit itque frequens O. pridno sem in tja hodi, Caesar … adesse frequens senatui T., fr. spectator Q., conviva frequens Mart. navaden, skoraj vsakdanji; z abl. loci: frequens contionibus T. pogosto nastopajoč na shodih, (po mnenju drugih) priden obiskovalec shodov, medicus … frequens secretis T. priden udeleževalec; pesn. z inf.: hicne hominum casus lenire et demere fatis iura frequens? Stat. ki je tako pogosto pri rokah, da olajša …

    2. pass. (o stvareh) pogosto rabljen, pogosto uživan, ponoven, pogosten, večkraten, (prav) navaden, običajen: mihi frequentem operam dedistis Pl., (senectus) caret epulis … et frequentibus poculis Ci. obilnih čaš, mnogega popivanja, iambum et trochaeum frequentem segregat ab oratore Aristoteles Ci., quae coniunctio familiaritatem reddidit frequentiorem Ci. ep. je storila druženje (občevanje) pogostnejše (prisrčnejše), propter frequentes delatos honores N., ea frequentior fama est L., lactucas frequentiores in cibo officere claritati oculorum Plin. prevečkrat užite, frequentissimum initium esse calamitatis securitatem Vell., id cum est apud oratores frequentissimum Q., fr. verbum, sententia Plin. iun., exorare filiae patrem frequentibus litteris Suet.; z dat.: illud et poëtis et oratoribus frequens Q., erat quippe adhuc frequens senatoribus T., et illud frequens et, ut … Q. ali frequens est z ACI: Plin., Paul. (Dig.) prav navadno (običajno) je; adv. frequenter pogosto, često: ut fr. et assidue consequamur artis rationem studio et exercitatione Corn., adesse nobis frequenter solet Ci., adhibenda frequentius etiam illa ornamenta rerum sunt Ci., translatione frequentissime omnis sermo utitur Ci., non, alias missi cecidere frequentius ignes O., quod et M. Cicero … frequentius testatur Q., Troiae lusum edidit frequentissime Suet.
  • frequentabile agg. ki se lahko obiskuje:
    è una casa non frequentabile te hiše se je dobro izogibati