in-conveniēns -entis (in [priv.], convenīre)
1. ne soglašajoč, nesoglasen, nepodoben (naspr. similis): Q., Cass. in Ci. ep., non i. corpus et par est color Ph.
2. „ne v soglasju“, torej: neprikladen, neprimeren, nespodoben: Ap., Vulg., Ambr., Lact.; adv. inconvenienter neprimerno, nespodobno: Aug.
Zadetki iskanja
- inculper [-pe] verbe transitif obtožiti, obdolžiti
inculper quelqu'un d'homicide par imprudence obtožiti koga nepremišljenega uboja - incursion [ɛ̃kürsjɔ̃] féminin (sovražen) vpad, vdor; poseganje (dans v)
incursion par voie aérienne letalski vdor
incursions des barbares sovražni vpadi barbarov
incursion de troupes parachutées vpad padalskih čet
les incursions de cars de touristes dans le paisible village vdori avtobusov s turisti v mirno vas
faire une incursion dans un domaine (za hip) poseči na neko področje - indikácija medicina indication ženski spol (thérapeutique)
indikacije za zdravilo (zdravljenje) indications d'un médicament (d'une cure)
ugotoviti indikacije in kontraindikacije établir les indications et les contre-indications
statistične indikacije indications statistiques (ali données par les statistiques) - indivis, e [ɛ̃divi, z] adjectif nedeljen
par indivis nedeljeno, skupno, v celem - īnferus 3 ali īnfer 3 (Ca.), k temu īnfrā, komp. īnferior -ius, superl. īnfimus 3 ali īmus 3 spodnji (naspr. super[us]).
A. poz. īnfer[us] redko v sg.: super inferque vicinus Ca., inferus an superus deus L. Andr., limen superum inferumque Pl.; zlasti mare inferum Ci. Tirensko morje (naspr. mare superum Jadransko morje) Ci., v pismih tudi brez mare: iter ad superum, navigatio infero Ci. ep. Pogosteje v pl.: omnia supera, infera Ci., infera in loca abire Ci. zaiti; poseb. kot evfem. za podzemlje: dii superi inferique Ci., L. nadzemeljski in podzemeljski bogovi, dii deaeque superi atque inferi Pl., Ter., per flumina iuro infera O. Od tod subst. īnferus -ī, m (sc. locus) podzemlje, pekel: porta inferi Vulg.; īnferī -ōrum, m spodnji, podzemljani, pokojniki, podzemlje, podzemeljski (spodnji) svet: impendet apud inferos saxum Tantalo Ci., existimamus illum apud inferos impiorum supplicia perferre Ci., ad inferos poenas parricidii luere Ci., ille prope ab inferis evocavit omnīs Metellos Ci., Sulla ab inferis excitandus est Ci., si ab inferis exsistat Malleolus Ci., inferorum animas elicere Ci., Cerberus apud inferos Ci., ab inferis exsistere L. od mrtvih vstati, inferos fingere Ci., deferre ad inferos Vell., precari superūm inferūmque numina Iust.; tudi nagrobni spomenik: Lact.
B. abl. sg. f. īnfrā (nam. inferā, sc. parte) stoji
I. adv. na spodnji strani, spodaj, zdolaj: iumenta in flumine supra atque infra constituta C., partes eae, quae sunt infra, dilatantur Ci., mare quod supra quodque adluit infra V., non seges est infra Tib. (v podzemlju); o mestu v govoru in spisih: paulo infra „saepe quaesivi“ inquit Ci., earum litterarum exemplum infra scripsi Ci., infra scriptum est S.; o mestu za mizo pri pojedini: Nomentanus erat super ipsum, Porcius infra H. (infra = ležeč na desni, supra = ležeč na levi), discubuere in summā Antonius et infra scriba ... Versius S. fr.; pren.: non infra descendunt, ut ad infimos perveniant L. tako nizko, liberos eius ut multum infra despectare T. zaničljivo je gledal na njegove otroke kot globoko pod njim stoječe.
— II. praep. z acc.
1. pod: argentum ... infra oppidum exspectabat Ci., infra eum locum C., ut una pars supra Ephesum, altera infra Ephesum navigaret Ci., i. caelum T., i. genua Cu., i. ventriculum Iuv., o te ineptum, qui putas meā interesse, supra terram an infra putrescam Sen. ph.; o mestu za mizo pri pojedini: infra aliquem cubare, accumbere Ci., L., Cu. (prim. I.) na desni strani.
2. (pri glagolih premikanja) dol k, (dol) do: is ... infra etiam mortuos amandatur Ci. (krajevno ime prolept. amandatur eo, ubi infra mortuos sit!); prim.: delata materia infra Veliam L. na kraj pod Velijo.
3. metaf.
a) (časovno) po, za: Homerus infra Lycurgum fuit Ci.
b) (po velikosti, dostojanstvu, ugledu) pod, za: uri magnitudine sunt infra elephantos C. manjši kot ..., res humanas despicere atque i. se positas arbitrari Ci., qui praegravat artes i. se positas H., i. servos ingenium T., (poetae) secundi vel i. secundos Ci., omnia i. se esse Ci., i. omnes infimos homines Ter., i. censum Ter., i. se collocare Suet., invidia i. tuam magnitudinem iacet T., i. Ventidium deiectus Oriens T., i. se aliquid putare Plin. iun.
C. komp. īnferior -ius
1. nižji, niže ležeč, spodnji (naspr. superior): sublicarum pars inferior C., deiectus qui potest esse quisquam, nisi in inferiorem locum de superiore motus? Ci., inferior aedium pars Ci. pritličje, labrum inferius C. spodnja ustnica, Germania superior et inferior T., ex inferiore loco subire C. navzgor se pomikati, ex inferiore loco dicere Ci. z nevzvišenega kraja govoriti (ne z odra), ripa inf. Cu., rami Q., ad inferiora penetrare Cu.; subst.: pondere in inferius ferri O. v globočino, navzdol; acc. n. adv.: altius, inferius egredi O. previsoko, pregloboko, inferius currunt equi suis (equis) O. nižje kot ..., par erat inferior versus O. vsak drugi (spodnji) stih (torej pentameter v distihu); id persequar inferius O. pozneje, bolj spodaj. —
2. metaf.
a) (časovno) poznejši, mlajši: aetate inferiores Ci., erant inferiores, quam illorum aetas Ci., inferiores quinque dies Varr.
b) (po številu, stopnji, stanu, časti, lastnosti, kakovosti) manjši, slabši, nižji: H., Prop., Q., erat inferior numero navium C., inferior copiis N., scelere par est illi, industriā inferior Ci., tu cum omnibus rebus inferior sis Ci., inferius est eorum foedus, quam ceterorum Ci., inferius genus hominum Ci., inferior gradus servitutis Ci., homines inferiores loco Ci. nižji sloji, inferioris iuris magistratus L. nižji uradniki, inferiores ordines C. nižja mesta, nižji čini, nižje stopnje, gens nulla Gallicā gente famā inferior L. ni na slabšem glasu kakor ..., Romani inferiores animo C. manj bojaželjni, non inferior quam magister Ci., dignitate non inferior Ci., supplices inferioresque Ci., inferiorem esse fortunā Ci., inferior virtute, velocitate Iust., crudelis in inferiores Ci., inferioribus auxilium ferre Iust., tempora inferiora Suet., inferius maiestate sua rati T., belli laude inf. Ci.; occ. (v boju) slabši = premagan: inferiorem esse podleči (podlegati), obnemoči, omagati: Alexandrum, quibus antea vicisset, inferiorem fore Cu., nostros non esse inferiores intellexit C., nos inferiores in agendo non futuros Ci., in causā pari inferiorem discedere Ci. premagan zapustiti bojno polje.
Č. superl. īnfimus (īnfumus) 3
1. najspodnejši, najnižji (naspr. summūs): terram esse infimam Ci., cum scripsissem haec infima Ci. nazadnje; večinoma partitivno: infimus collis C. ali mons N. vznožje hriba, gore, nomen infimum in liturā est Ci. konec imena, ab infimā arā anguis emergit Ci. izpod žrtvenika, auricula i. Ci. uhelj, ad infimum Argiletum L. v najnižjem delu Argileta, in infimo foro Pl. na spodnjem koncu trga, ab infimo solo C., infima aequora H.; subst. īnfimum -ī, n najspodnejši del: collis ab infimo acclivis C., angustiis ad infimum (čisto spodaj) fastigium C., collis infima apertus C. na vznožju odprt.
2. metaf. (po dostojanstvu, stanu itd.) najnižji, najslabši: homo Ter., ex infimo genere et fortunae gradu Ci., homo infimo loco natus Ci., infima multitudo Ci., plebs L., Cu., faex populi Ci., condicio servorum Ci., honorum gradus summis hominibus et infimis sunt pares Ci., cum infimo cive Romano (num) amplissimus Galliae comparandus est? Ci., gens H., genus, fortuna Suet., Italia, infima nationum T., precibus infimis aliquid impetrare ab aliquo, petere, ut ... L. s ponižnimi prošnjami; subst.: felicitate infimis par esse videtur Ci. najnižjim, communis infimis, par principibus N.
D. superl. īmus 3,
1. najnižji, najspodnejši: redkeje atrib.: ima sedes Ci., conviva imus H. povsem spodaj ležeč, vox H. diskant (prim. summus), sonus summus, medius, imus Plin., crura Suet., fores V., Manes V.; večinoma partitivno: fundo volvuntur in imo V., ima cauda O. konec repa, ad imam quercum Ph. pri korenini hrasta, bibitur usque eo, dum de dolio imo ministretur Ci. z dna, gurges O. globočina vrtinca, ab imis unguibus (od konca prsta na nogi) usque ad verticem summum Ci. od nog do glave, ab imo pectore V. iz globočine prsi, imae medullae O., sub imo corde V. na dnu srca, pulmonibus imis O. globoko v pljučih, fauces Ci., tellus V., auricula Amm., ima mente formidare Amm., ima cera Suet., valles Val. Fl., mare, aquae, Olympus Val. Fl., ad imos pedes Suet. do peta.
2. subst.
a) īmum -ī, n najspodnejši del, dno: Amm., Cl., ima cornuum L. korenine rogov, ima fontis O., fruges iaciantur in ima O., ab imo suspirare O. iz dna pljuč (globoko) vzdihniti, aquae imo perspicuae O. do dna, ab imo ad summum Q., ima summis miscere Vell., Val. Fl. vse narobe postaviti, qui regit ima (podzemlje) O., ima petit vitellus H. docela tone, ima petunt pisces O.
b) īmī -ōrum, m: maximi imique Sen. ph. najvišji in najnižji.
3. metaf.
a) (časovno) zadnji, poslednji: imus mensis O. konec leta, servetur ad imum (do konca) qualis ab incepto processerit H., ad imum Thraex erit H. nazadnje.
b) (po dostojanstvu) zadnji: superi imique deorum O., valet ima summis mutare (deus) H. = gr. τὰ ἄνω κάτω ποιεῖν. - inonder [inɔ̃de] verbe transitif po-, pre-plaviti; na-, pre-močiti
la sueur inonde son visage pot mu obliva obraz
j'ai été inondé par une averse ploha me je čisto premočila
inonder un pays de produits étrangers preplaviti deželo s tujimi proizvodi
une joie immense inonde mon cœur srce mi je prepolno veselja
s'inonder les cheveux de parfum namočiti si lase s parfumom, naparfumirati si lase
Paris est inondé de touristes Pariz je preplavljen s turisti - insertion [ɛ̃sɛrsjɔ̃] féminin uvrstitev, uvedba, vložitev; oglašanje, objava oglasa, oglas (v časopisu)
insertion d'une annonce dans un journal objava oglasa v časniku
insertion d'un jugement rendu par le tribunal objava (raz)sodbe v časopisu - insinuer [ɛ̃sinɥe] verbe transitif spretno ustvarjati slabo mnenje o kom, insinuirati; prišepetavati kaj, spretno namigovati na kaj, spretno dati razumeti; podtikati komu kaj
qu'insinuez-vous par là? kaj hočete reči s tem? na kaj namigujete?
insinuer une sonde dans une plaie spretno vriniti sondo v rano
s'insinuer spretno (počasi, neopazno) se vsiliti, se vriniti, se vtihotapiti
s'insinuer dans la foule vriniti se v množico
je me suis insinué dans ses bonnes grâces, dans sa confiance posrečilo se mi je pridobiti njegovo naklonjenost, njegovo zaupanje
le poison s'insinue dans les reins strup počasi prodira v ledvice - insister [ɛ̃siste] verbe intransitif vztrajati pri čem, siliti (sur quelque chose na kaj), dajati poudarek čemu, polagati važnost na, vztrajno zahtevati; ne popustiti, ne odnehati
insister pour la réponse vztrajno zahtevati odgovor
il insiste pour être reçu par le maire vztraja, da ga sprejme župan - inspiration [-sjɔ̃] féminin vdih, vdihovanje; figuré navdih, navdahnjenje, inspiracija; pobuda, nasvet, sugestija; familier domislek
les rapides inspirations du malade bolnikovo hitro dihanje
poète masculin sans inspiration pesnik brez inspiracije
avoir de bonnes inspirations imeti dobre domisleke
agir par l'inspiration delati na pobudo
manquer d'inspiration biti brez inspiracije
suivre l'inspiration d'un ami ubogati prijateljev nasvet - instant [ɛ̃stɑ̃] masculin trenutek, hip
instants pluriel de bonheur srečni trenutki
à l'instant takoj, v hipu
dans un instant kmalu
au même instant v istem hipu
à chaque instant vsak hip, vsak trenutek, neprestano
à l'instant où v trenutku, ko
un instant! trenutek (počakajte), prosim!
d'un instant à l'autre od trenutka do trenutka
revenir dans un instant takoj se vrniti
par instants od časa do časa
pour l'instant trenutno - instinct [ɛ̃stɛ̃] masculin nagon, instinkt
d'instinct, par instinct nagonsko, spontano
instinct de la conservation samoohranitveni nagon
instinct divinateur dar vedeževanja
instinct grégaire čredni nagon
instinct sexuel spolni nagon
instinct infaillible nezmotljiv instinkt
avoir l'instinct des affaires imeti čut za poslovne zadeve
pressentir par instinct un danger nagonsko slutiti nevarnost - instínkt instinct moški spol
po instinktu par instinct, d'instinct
instinkt samoohranitve instinct de conservation
spolni instinkt instinct sexuel - instinktíven instinctif
to je instinktivno c'est instinctif
instinktivni odpor antipathie ženski spol (ali aversion ženski spol) instinctive
(prislov) instinktivno instinctivement, d'instinct, par instinct - instruire* [ɛ̃strɥir] verbe transitif (po)učiti, poučevati, dati navodila, instruirati; obvestiti, informirati; preiskovati, voditi preiskavo (sodni proces)
instruire la jeunesse učiti mladino
instruire une affaire preiskovati zadevo
s'instruire izobraževati se; postati pametnejši
s'instruire auprès de quelqu'un informirati se pri kom
je suis instruit de toute l'affaire informiran sem o vsej zadevi
je suis instruit par l'expérience izkušnje so me izučile
la presse n'a pas été instruite des décisions du gouvernement tisk ni bil obveščen o vladnih sklepih - intérêt [ɛ̃terɛ] masculin korist, prid, interes; dobiček; zanimivost, važnost; sebičnost, koristoljubje, egoizem; (večinoma v pluriel) obresti, obrestovanje, koristi, interesi
intérêts arriérés zaostale obresti
intérêts compensatoires odškodninske obresti
intérêt(s) composé(s) obrestne obresti
intérêts courants tekoče obresti
intérêts créanciers, créditeurs aktivne obresti
intérêts débiteurs, passifs pasivne obresti
intérêts dus, échus dolgovane, zapadle obresti
intérêt de l'Etat državni interes
intérêts moratoires, de retard zamudne obresti
intérêt particulier sebičnost
intérêt public, commun javni, obči interes
il y a intérêt želeti je
il a tout intérêt v njegovem interesu je
c'est dans votre intérêt to je v vašem interesu
affaire d'intérêt denarna zadeva
calcul masculin des intérêts obrestm račun
film masculin sans intérêt nezanimiv film
paiement masculin des intérêts plačanje obresti
dommages-intérêts pluriel nadomestilo za škodo, odškodnina
sans intérêts brez obresti, brezobresten
prêt masculin à intérêt posojilo proti obrestim
rapportant des intérêts donašajoč obresti, obrestujoč se
sphère féminin, zone féminin d'intérêts (politique) interesno področje
taux masculin d'intérêt obrestna mera
intérêt(s) simple(s) navadne, enostavne obresti
intérêt usuraire oderuške obresti
agir par intérêt delati iz sebičnosti
agir dans l'intérêt d'un ami delati v prijateljevem interesu
agir contre ses propres intérêts delati proti svojim lastnim interesom, sam sebi jamo kopati
avoir des intérêts dans quelque chose biti udeležen pri čem
bonifier des intérêts poravnati, plačati, povrniti obresti
concilier les intérêts uskladiti interese
embrasser les intérêts de quelqu'un zavzeti se za koga, potegniti s kom
bien entendre ses intérêts dobro se razumeti na svoje koristi
éveiller l'intérêt zbuditi zanimanje
faire une déclaration du plus haut intérêt dati nad vse važno izjavo
joindre l'intérêt au capital, capitaliser les intérêts pridati, pripisati obresti glavnici
mettre, placer à intérêt obrestonosno naložiti
prêter à intérêt posoditi proti obrestim
prendre intérêt à quelque chose zanimati se za kaj
ressentir un vif intérêt pour quelque chose začutiti, dobiti veliko zanimanje za kaj
(rap)porter des intérêts donašati obresti, obrestovati se
susciter de l'intérêt zbuditi zanimanje
veiller aux intérêts de quelqu'un varovati koristi, interese kake osebe - intérim [ɛ̃terim] masculin vmesno razdobje, začasnost, provizorij, interim, meddobje; začasna rešitev, začasna uredba
par intérim v vmesnem času, provizorno, začasno
dans l'intérim des vacances v času počitnic
ministre masculin par intérim začasni, interimski minister, namestnik ministra
assurer, faire l'intérim, être chargé de l'intérim nadomestovati
gouvernement masculin par intérim začasna vlada - interímen intérimaire, provisoire
interimno, z interimom par intérim - intermédiaire [-medjɛr] adjectif vmesen, srednji; masculin posrednik, posredovalec, posredovanje, srednja pot; commerce posredovalen, prekupčevalen trgovec
par l'intermédiaire (d'une agence) s posredovanjem (kake agencije)
commerce masculin intermédiaire posredovalna trgovina, prekupčevanje
espace masculin, temps masculin intermédiaire vmesni prostor, čas
couleur féminin intermédiaire entre le rouge et le rose vmesna barva med rdečo in roza
époque féminin intermédiaire prehodna doba
membre masculin intermédiaire vmesni člen
produit masculin intermédiaire vmesni proizvod, polfabrikat
solution féminin intermédiaire rešitev v zlati sredini
servir d'intermédiaire biti za posrednika (posredovalca)
je ne suis que l'intermédiaire entre elle et vous sem le posredovalec med njo in vami