Franja

Zadetki iskanja

  • in-quilīnus -ī, m (= incolīnus, pravzaprav adj. k subst. incola stanujoč v)

    1. prebivalec tujega posestva, poseb. stanovalec v tuji hiši, (pod)najemnik, gostač, domar (gr. σύνοικος) (naspr. dominus): Mart., Vell., at vero te inquilino — non enim domino — personabant omnia vocibus ebriorum Ci., i. privatarum aedium et insularum Suet., praediorum alicuius Suet., regionum Iust., inquilinum recipere Icti.; metaf.: Tullius, inquilinus civis urbis Romae (priseljenec) S. (o Ciceronu kot Arpincu), quos ego non discipulos philosophorum, sed inquilinos voco Sen. ph. (ki sicer pridno zahajajo k predavanjem, pa se ničesar ne naučijo).

    2. sploh prebivalec česa, ob čem: perpetui carcerum inquilini Amm., vel inquilinus sit Amm. (naspr. vicinus), Padi inquilini Plin. prebivalci ob Padu, Padanci; metaf.: inquilinae impietas, perfidia Varr. ap. Non., anima inquilina carnis Tert., inquilinus carnis Tert.
  • insinuírati to insinuate

    kaj je insinuiral s temi besedami? what did he insinuate by these words?, what was he getting at (ali implying)?
  • inspiration [inspəréišən] samostalnik
    vdih, vdihavanje
    figurativno inspiracija, navdih, navdihnjenje, zanos, pobuda

    at the inspiration of s.o. na pobudo koga
  • instalírati to install; (elektriko, plin itd.) to put in, to lay on; (stroj) to put up, to set up; (tovarno) to equip; (hišo) to fit out, to furnish

    instalírati radijski aparat to install a radio (ali wireless, wireless set)
    instalírati se to install oneself, to establish oneself, to settle (oneself) in
    instaliral se je v kot kupeja he settled himself in a corner of the compartment
    instalírati se v hotelu za kratko bivanje to put up at a hotel for a short stay
    instalírati se kot odvetnik to set up as a lawyer
    instalirali so se na deželi they went to live in the country
    špecerist se je instaliral na uličnem vogalu a grocer has opened a shop (ali has set up shop) at te corner of the street
  • instance1 [ínstəns] samostalnik
    primer, prilika; prošnja
    pravno instanca

    in this instance v tem primeru
    for instance na primer
    at the instance of na zahtevo
    court of first (last) instance sodišče prve (zadnje) stopnje
    in the first instance v prvi instanci, v prvi stopnji; figurativno najprej
    in the last instance v zadnji instanci; figurativno na koncu
  • instigation [instigéišən] samostalnik
    hujskanje, ščuvanje, spodbadanje (to k)

    at the instigation of na pobudo
  • inter z adv. sklonskima obl. intrā in intrō (inter je komp. k in, prim. gr. τὰ ἔντερα, subst. interāmenta in superl. intimus; ko se komparativni pomen pozneje več ni čutil, je nastal nov dvojni komp. interior.A. inter (nom. sg. m)

    I. adv. Prvotno predik. = „vmesen“, „srednji“, „med dvema se nahajajoč“; v tem pomenu le še pesn. pri poznejših pesnikih: stetit arduus inter pontus Val. Fl., tibi tot montibus inter diviso Val. Fl. (prim.: gr. πολλὰ μεταξὺ οὕρεα Hom.). Sicer le v sestavah

    1. vmes pri pojmih
    a) mirovanja: inter-sum, inter-iaceo, inter-rex, inter-regnum, inter-nuntius, inter-columnium, Inter-amna.
    b) premikanja: inter-cedo, inter-pello, inter-misceo, inter-mitto, inter-cido.

    2. vmes, notri, (v) sredi: intercipio, inter-cido; occ.
    a) med tem: inter-ea, inter-im, inter-dum.
    b) zraven, vpričo, prisoten: inter-sum pugnae.

    3. iz srede ven, po-, pre-: inter-eo, inter-imo, inter-ficio, inter-dico prepovedati.

    II. praep. z acc.

    1. prostorsko:
    a) o dveh: med: mons Iura est inter Sequanos et Helvetios C., ut Tiberis i. eos et pons interesset Ci., qui vicus i. Tolosam et Narbonem est Ci., i. Euboeam continentemque N., ager Tarquiniorum, qui i. urbem ac Tiberim fuit L., aliquid inter manus habere Ci. v delu imeti; zapostavljeno: Faesulas inter Arretiumque L.; od tod pogosto metaf.: inter Antonium et Dolabellam foedere sanctum est … Ci., indicare i. Marcellos et Claudios Ci., pacem i. duas civitates conciliare N., i. Hectorem et Achillem ira fuit H., i. bellum et pacem dubitare T., i. signa atque vexilla Suet. obdan z … , i. metum et iram cunctatus T., anceps crimen est i. retinentem et exigentem Cu., quae saepissime i. me et Scipionem de amicitiā disserebantur Ci.; poseb. pri navedbi razlik: quid interest inter periurum et mendacem? Ci., vidi, quid intersit i. te et avum tuum! Ci., nihil interest i. te et quadrupedem Ci., multa sunt alia, quae i. locum et locum plurimum differunt Ci. v čemer se kraj bistveno razlikuje od kraja, sit hoc discrimen i. gratiosos cives atque fortes Ci., interest i. causas fortuito antegressas et i. causas cohibentes in se efficientiam naturalem Ci.
    b) o več osebah ali stvareh: med, v, na: inter feras aetatem degere Ci., ipse i. greges interque armenta Cupido Tib., i. greges equosque Val. Fl., feroces i. socios, ignavi i. hostes erant L., tu i. eiusmodi mulieres filium tuum collocasti Ci., qui i. mulieres versatus est Ci., i. homines esse Ci. med ljudmi bivati = z njimi občevati, družiti se, pa tudi = na zemlji (svetu) bivati, adulescens i. suos nobilis Ci., i. multos saucios consul relictus L., i. multitudinem sociorum Italici generis … tres Campani equites erant L., unus eminet i. omnes in omni genere dicendi Ci., in oratoribus admirabile est, quantum unus i. omnes excellat Ci., i. philosophos reddendus est Q., amicitiam nisi i. bonos esse non posse Ci., i. quos magna fuit contentio N., ille ego semihomines i. Nasamones Sil., i. ora hostium Cu., statua i. reges posita Ci., i. stationes hostium emissi L., i. stationes medias erumpere L., i. praesidia, intervala L., i. tela versari Ci., i. angustias Cu., Suet., i. classes transmittit Suet., morari i. aras, templa Ci., assequi i. lucos hominem Ci., insula i. vada sita T., erat i. planitiem mons S. sredi ravnine, i. vicos aut i. vias manere Suet. na cestah, i. manūs aufferi Ci., i. socrūs et filiarum manūs collapsa Cu., villa i. manūs mihi crevit Sen. ph., te magna i. praemia ducet V., i. cognomina et Neronis assumpsit Suet., i. praecipua saeculi ornamenta Plin. iun., i. exempla esse T., Sen. ph. biti (služiti) za primer, zgled; zapostavljeno: extremos inter euntes H.; v imenih mestnih delov: inter figulos Varr. ali inter falcarios Ci. ali inter lignarios L. pri lončarjih, srparjih, lesarjih = v lončarski, srparski, lesarski ulici; kot jur. t. t.: inter sicarios accusare, defendere Ci. ali quaestio inter sicarios Ci. med morilci = zaradi (zastran) umora. Pogosto s subst. adj.: inter paucos L., Q. med (njih) malim številom = kakor le malokateri, inter omnia Cu. ali cetera L. ali cuncta H. pred vsem (drugim), posebej, posebno, zlasti, inter alia Plin. iun. med drugim; prim.: inter omnes constat Ci. med vsemi = pri vseh, inter alia prodigia et carnem pluit L.
    c) v zvezi z refl. zaimkom označuje vzajemno razmerje = drug drugega (drugemu), eden drugega (drugemu), med seboj, vzajemno: ut uterque inter se satis duret Ci., furtim i. sese adspiciebant Ci., vitam i. se utriusque conferte Ci., res maxime i. se repugnantes Ci., caedes civium i. se fit Ci., diversi i. se aditūs Ci., colles i. se propinqui S. blizu drug drugemu, drug blizu drugega, loca i. se maxime diversa Ci., amare i. se Ci., Ter., timere i. se N., colloqui i. se Ci., ludere i. se Pl., Suet., i. se cornibus pugnare Varr., auxerat i. se opinionem L. medsebojno spoštovanje, i. se nondum satis noti L., i. se inimicos esse Hyg., placide modesteque i. se rem publicam tractare S., ratio et oratio conciliat homines i. se Ci., quae res eos in magno diuturnoque bello i. se habuit S., postquam haud procul i. se erant S., duobus locis haud longe i. se castra faciebant S., res i. se similes Ci., Q., quamquam et ii ipsi i. se dissimiles fuerunt Q., pessuma ac diversa i. se mala S., i. se contrariae opiniones Q., i. se amplexari, fabulari Pl., fallaciam i. se fingere Ter., i. se contingere C., i. se foliis strepitare V., obtrectare i. se N., concurcere i. se Suet., sepelire i. se Plin., distare i. se Col., si verba inter nos aucupabimur Ci., num inter vos risum tenere potestis? Ci., quasi nunc non norimus nos inter nos Ter., circa quem (tropum) et grammaticis inter ipsos et philosophis pugna est Q.

    2. časovno
    a) med: inter horam tertiam et quartam L., dies XXXV i. binos ludos Ci., i. Lavinium et Albam Longam coloniam deductam triginta fere interfuere anni L., facito i. Nonas et Idūs Martias Col.
    b) v preteku, med, v, ob, za (z gen. in acc.): inter ipsum pugnae tempus L., si i. cenam hoc accidisset Ci., ea lex i. tonitrua lata est Ci., i. haec (quae) L. med tem, inter moras Plin. iun. med tem, i. eas moras S., i. aliquas moras Suet., i. exordia Amm., i. initia, principia Cels. v (ob, na) začetku, silent i. arma (v času vojne, v vojni, med vojno) leges Ci., i. hunc tumultum L., i. noctem L., i. dies Pl., i. omne tempus pater spectaculo esset L., i. decem annos, i. tot annos Ci. v času desetih let, v desetih letih, v toliko letih, i. colloquia cunctationemque L., canit i. opus Tib., i. canendum Suet., i. ludendum Q., i. agendum V., i. rem agendam Pl., i. aetatem Gell., i. vina H. = i. bibendum Iust., i. priorem fortunam Lucan., i. solis ortum Iust., occisum i. epulas Iust., i. seditionem, dimicationem L., i. fluctuantem aciem L., i. mutuos gemitus, i. trepidationem Cu., i. poenam Suet., i. gaudium Gell., i. maximos imbres Suet., i. verbera et cruciatus L., i. fugae pugnaeque consilium oppressi L., i. tanta vitia imbecilla aetas … tenebatur S., nobis i. has turbas (navkljub) senatus tamen frequens flagitavit triumphum Ci., minari i. iocum Suet., i. ambiguos, quis … T., i. haec parata atque decreta S.

    B. intrā (abl. f.) stoji

    I. adv., toda šele poklas. znotraj, notri: idem intra forisque familia fecerat Petr., huius (fistulae) ea pars, quae intra, paulo longior esse debet, quam quae extra Cels., haec vasa et opercula extrinsecus et intra diligenter esse picata debebunt Col., deni in quadram pedes quadraginta, per oram i. centum erunt Q., (digitis) paulum tamen inferioribus intra spectantibus (navznoter obrnjen), sed ne illis quidem tensis, qui supra sunt Q., vividis i. caro apparet Cels., ut intra extraque sunt Mel. —

    II. praep. z acc.

    1. krajevno: (notri) v, (notri) med: intra parietes tuos hostem tenes Ci., cum i. moenia videmus Ci., Antiochum i. montem Taurum regnare iusserunt Ci. (tako da je tvorilo gorovje mejo), intrā extrāque munitiones C., intra vallum et foris N., i. vallum reperire Suet., i. Oceanum Ci., i. Appenninum se tenere L., i. eos terminos esse L., i. praesidia alicuius esse L., flumen i. muros fluit Cu., i. Palatium habitare Suet., i. aedem publicam sacrificare Suet., i. labra Pl., i. dentes amicos conclusos habere Pl.; occ. (dozdevno =) (noter) v, za (z acc.): ingrediens intra finem eius loci Ci., compulsus i. moenia hostis L., i. munimenta compulsi Cu., eos i. insulam recepit Ci., C., i. pessulos venire Pl., i. regiones venire Ci., i. castra se recipere L.

    2. časovno: med, v, za (z acc.), v teku, pred iztekom: Val. Max., Mart., Suet., Eutr., adparuisse numen deorum intra finem anni vertentis Ci., i. hos proximos decem annos Plin. iun., i. annos XIV tectum non subire C., i. legitimum tempus S., L., i. iuventam (mori) T., i. eos dies Cu., i. decimum diem, quam Theras venerat L., i. decem annorum spatium L., i. vicesimum diem L., i. quadragesimum pugnae diem T., i. Kalendas Plin., intra quartum diem, quam Herium filium amiserat Sen. rh.; zapostavljeno: lucem intra T.

    3. metaf. (o številih) pod (= manj kot): classis erat intra centum L.; (pri drugih določilih mere) med, omejen na: intra legem epulari Ci. v zakonitih mejah, i. fortunam manere O. v svojem stanu, i. verba peccare Cu. le v besedah, le z besedami (ne z dejanji), domus intra paucos libertos T. je obsegala le nekoliko osvobojencev, i. se consumunt Plin. zauživajo sami (= ne prodajo ničesar), i. nosmet componimus Q., i. vos futura Plin. iun. ostane med vami, se i. silentium tenere Plin. iun. molčati, i. verba desipiunt Cels. le z besedami, cedere i. finem iuris sui L., intra aquam manere Cels. zadovoljiti se z vodo, vode se držati, samo vodo piti, i. famam esse Q. (o spisih) zaostajati za svojim dobrim glasom, hoc facere i. modum Ci. pri tem prej premalo kakor preveč storiti.

    C. intrō (abl. sg. n., prim. gr. εἴσω lat. eō, quō, illō) le adv.

    1. noter: intro nos vocat at sese tenet intus Luc., sequere i. me Pl., iam ego revortar i. Pl., comedere hinc i. Ter., aliquem i. ducere Ter., cur ad nos filiam tuam non i. vocari iubes? Ci., tribūs i. vocare ad suffragium L., cibum i. ferre Ci., ferrum i. clam in cubiculum ferre Auct. b. Afr.; elipt.: aquam foras (ven!) vinum intro (noter!) Petr. V klas. lat. nav. v ixpt. s stavčnim glag.; prim. intrō-ducere, intrō-ferre, intrō-ire, intrō-mittere, intrō-spicere, intrō-vocare in intro-itus.

    Č. Dvojni komp. interior -ius

    1. bolj znotraj ležeč, bolj znotraj, (bolj) notranji: ex interiore aedium parte deiectus Ci., interiores templi parietes Ci. notranje strani sten, interior domus V., interiore epistulā Ci. v sredi pisma, interior nota Falerni H. vrsta vina, ki leži globlje v kleti, torej = falernsko vino boljše sorte (bere), interior sponda O. proti steni obrnjeni del, rota O. kolo, ki je bliže cilju, okoli katerega je treba voziti; enalaga: interior meta O., proram ad saxa suburget interior V. bliže cilju, i. gyrus H. krajši, interior ibat, si comes unus erat O. hodil je na desni, naves interiores ictibus tormentorum erant L. so bile preblizu, da bi jih bile mogle metalne strele zadeti, interior periculo vulneris factus L. preblizu, da bi mogel biti ranjen, ille radit iter laevum interior V. vozi bolj na notranji strani; subst. n. pl. notranji deli, npr. hiše: aedium Sulla ap. Ci. ep.; telesa, poseb. drobovje, drob: Cels., interiora nucleorum Plin. Val. jedro, cum spes nostrorum interiora cuncta maerore complerit Amm. notranjost mesta, meton. = prebivalce, oblegance; acc. n. adv.: interius lingua congelat O., interius recondere V.

    2. kot geogr. t. t. bolj v notranjem delu (= v sredini) dežele (ležeč); notranja dežela, notranjost dežele: interior Asia Cu. notranja, interiores nationes Ci. narodi, bivajoči v notranjih delih, celinski narodi, interiores terrae Mel. notranje, celinske.

    3. metaf. tesnejši, zaupnejši, zanesljivejši, srčnejši, iskrenejši: interior amicitia L., societas Ci., interior potentia T. večji vpliv zaupnikov, aulici Suet., interius est eiusdem esse civitatis Ci.; occ. tajnejši, najskrivnejši: ab interioribus consiliis removeri N., interiores litteras scrutari Ci.
  • inter-eō -īre -iī -itum

    1. potopiti (potapljati) se, pogrezniti (pogrezati) se (na dno), zaiti (zahajati), zatoniti, v zaton iti, izgubiti (izgubljati) se: naves naufragio intereunt Ci., interit luna H., aestas interit H., prima flamma incerta, modo interiens, modo resurgens Sen. ph.

    2. metaf. giniti, izginiti (izginevati), poginiti (poginjati), propasti (propadati), po zlu, v nič iti, izničiti (izničevati) se: res publica funditus interit Ci., omnīs cultūs Cereris in eis locis interisse arbitrantur Ci., sacra Clodiae gentis intereunt Ci. se opuščajo, ignis interit (poide = ugasne), nisi alitur Ci., statuae intereunt tempestate Ci., tabulae interierunt (incendio) Ci., intereunt segetes V. = fructūs Ci. gredo v potrato, pecunia interibat largitione magistratuum N. je pohajal zaradi … , je šel v nič zaradi … , interit ira morā O., litterae Ci., semina intereunt Col., usus interit C. je zastonj, summum illud (numen) et aeternum neque imitabile neque interiturum T. minljivo, possessio i. Icti. se neha, preneha; occ. o osebah: poginiti (poginjati), konec vzeti (jemati), smrt storiti, umreti (umirati); pravzaprav o potapljajočih se mornarjih: si vectores mecum interire mallent Ci.; potem metaf.: ut potius tibi Gallorum telis quam periuriis intereundum esset Ci., Callisthenes tortus (na natezalnici) interiit Cu., exercitus noster interiit Ci., fame aut ferro interire C., omne animal intereat necesse est Ci., vivus et sanus intereo Pl., multa milia interiisse Hirt., morte i. O., sub divo, in vinculis N., poenaliter Amm., morbo, tabe, veneno, febri Aur., ab aliquo interire Ci., Aur., qui per virtutem (periit), periit, at non interit Pl. ni popolnoma izgubljen; od tod pri Kom. vzklik obupnosti: interii! cur mihi id non dixisti? T. (= gr. ὄλωλα ali perii) izgubljen sem, po meni je; kot rotitev: inteream, si … H. (gr. ὀλοίμην, εἰ … ) naj poginem (umrem), če …
  • interest1 [íntrist] samostalnik
    interes, zanimanje (in za)
    udeležba; važnost, pomen
    ekonomija udeležba, delež, pravica do deleža (in)
    ekonomija, (samo ednina) obresti; vpliv (with na)
    oblast (with nad)
    prid, korist, dobiček
    pravno pravica, zahteva (in)

    interest account obrestni račun
    simple interest navadne obresti
    compound interest obrestne obresti
    interest charged franko obresti
    interest due zamudne obresti
    ex interest, free of interest brez obresti
    interest from (ali on) capital obresti od kapitala
    and (ali plus) interest z obrestmi
    to charge interest zaračunati obresti
    interest on debit balances debetne obresti
    interest rate obrestna mera
    interest pro and contra obresti na dolg in imetje
    to bear (ali carry, pay, yield) interest obrestovati se
    to lend out money at interest posojati denar z obrestmi
    figurativno to return s.th. with interest vrniti kaj z obrestmi
    controlling interest odločilna udeležba kapitala
    the banking interest bančni krogi
    the business interests poslovni svet
    the landed interest veleposestniki
    the shipping interest lastniki ladij
    the interests interesenti
    to be in (ali to) s.o.'s interest biti komu v korist
    to be of interest to biti zanimiv za, mikati koga
    of great interest zelo važen
    of little interest malopomemben
    to look after one's own interests skrbeti za svojo korist
    in your interest vam v korist
    to study the interest of s.o. imeti korist nekoga pred očmi
    a matter of interest važna zadeva
    to have an interest in s.th. imeti delež v čem
    to take an interest in sth. zanimati se za kaj, potegovati se za kaj
    to make interest with s.o. vplivati na koga
    to have interest with s.o. imeti vpliv pri kom
    to excite s.o.'s interest zbuditi zanimanje pri kom
    to obtain s.th. through interest with s.o. dobiti kaj po zvezah
    to use one's interest with one for s.o. zavzeti se za koga pri kom
    politika sphere of interest interesna sfera
  • interímen interímski provisional; interim; temporary

    interímni guverner temporary governor, pogovorno governor pro tem
    interímni izkaz (kredit) interim certificate (credit)
    interímna menica bill at interim, provisional bill of exchange
    interímna vlada provisional government
  • interval [íntəvəl] samostalnik
    razmik, presledek, meddobje
    glasba interval
    medicina svetel trenutek

    at intervals v presledkih, tu in tam
    at regular intervals v enakomernih presledkih
    at intervals of 50 feet v razmiku petdesetih čevljev
    interval signal znak za odmor (radio)
  • invidiōsus 3, adv. (invidia) poln zavisti, in sicer

    1. act. zavisten, nevoščljiv: ut omnium invidiosorum animos frangeremus Ci., meam potentiam invidiose criminabatur Ci., omnes malevoli, iniqui, invidiosi Ci., i. oratio Iust., invidiose queri aliquid Suet. bridko se pritožiti (pritoževati) glede česa, nad čim, invidiosius in aliquo conspici Iust.; pesn.: invidiosa vetustas O., ante Iovem stetit invidiosa dea O. polna sovraštva.

    2. pass. zavidan, zavidanja vreden: ut invidiosos agros populo Romano induceretis Ci., invidiosa suis, at nunc miseranda vel hosti O., ipse dux invidiosus erat Lucan. je bil predmet zavisti, invidiosum se propter nimias opes videre Iust., turba vetus quam non invidiosa erat O. kako malo zavidana = kako majhna, Maecenas nostra pars invidiosa iuventae Pr., neque inimicis invidiosa neque amico exoptabilis Luc. fr., invidiosa fortuna Caesaris Vell., i. opes T., est in aqua dulci non invidiosa voluptas O., munus etiam diis invidiosum Plin., non invidiosa nefandis nec cupienda bonis regna Thoantis erant O.; occ. mrzek, nevšečen, zoprn, sumljiv, zloglasen, razvpit (naspr. gratus, favorabilis, popularis): quem illi invidiosum reum esse volunt Ci., sunt enim illi apud bonos invidiosi Ci., si is invidiosus aut multis offensus esse videatur Ci., ex eo iudicio tam invidiosus discessit, ut … Ci., sive quia miserabiliorem (Priscum), sive quia invidiosiorem fore arbitrabatur Plin. iun., si quae sunt invidiosa, laudando invidiosiora faciunt Ci., a superiore vitā invidiosus Cael. ap. Ci., se magnis rebus in Graeciā gestis non tam gratum apud regem, quam invidiosum esse Iust., invidiose vivere Corn. živeti nepriljubljen.

    3. kavzativno: zavist (nevoščljivost) vzbujajoč, sovraštvo (mržnjo, ne(je)voljo, črt) povzročajoč (naspr. gloriosus, honestus): quid enim stultius, quam invidiosas opes anteferre verae gloriae? Ci., i. pecunia Ci., Venus est invidiosa mihi O. mi vnema sovraštvo, me navdaja s sovraštvom, damnatio invidiosior Ci., magis invidioso crimine quam vero arcessi Ci., id Othoni invidiosius erat Ci., id fuit in illo iudicio invidiosissimum Ci., invidiosae possessiones Ci., i. cursus, numerus Ci., lectio senatus L., nomen sapientiae Ci., atrocitas verborum Ci. trpkost besed, fuit invidiosa senatus potentia Ci., ioci Suet., putabant absentis damnationem multo invidiosiorem fore, quam si praesens damnatus esset Ci., invidiosusne erat aut tibi tertius consulatus aut principi primus? Plin. iun. ti je rodil sovraštvo?, neque id ego dico, ut invidiosum sit in eos, quibus gloriosum etiam hoc esse debet Ci., non accipere triumphum ne invidiosum sit apud bonos Ci., pro ceterā moderatione non minus invidiosum putat dare hereditatem quam auferre Plin. iun.
  • invitation [invitéišən] samostalnik
    vabilo, povabilo (to s.o., to dinner)
    ekonomija razpis

    invitation card pismeno vabilo
    at the invitation of na vabilo koga
    invitation performance privatna predstava (na vabilo)
  • irregular1 [irégjulə] pridevnik (irregularly prislov)
    nepravilen; nereden; neenakomeren, neenak, neenoten (tudi ekonomija)
    neraven; ki se ne ujema s pravili; nespodoben, razuzdan; nestalen
    slovnica nepravilen

    at irregular intervals v neenakomernih presledkih
    irregular terrain neraven teren
    irregular procedure nepravilen postopek
    an irregular man nespodobnež
    an irregular physician mazač, šušmar (zdravnik)
    slovnica irregular verbs nepravilni glagoli
  • irritate1 [íriteit] prehodni glagol
    dražiti, razdražiti (by s čim)
    iritirati, vznemirjati

    irritated at jezen na kaj, vznemirjen zaradi česa
    irritated with jezen na koga
    irritated by razdražen zaradi česa
  • issue1 [ísju:, íšu:] samostalnik
    odtok, izhod; izdaja (knjige, znamk); zvezek, številka (časopisa), naklada
    ekonomija denarna emisija; posledica, rezultat, zaključek; potomec, potomci, rod, otrok, otroci; izdajanje (odredb)
    ekonomija dohodek (od posestva)
    pravno sporno vprašanje, predmet razprave, oporekanje, bistveno vprašanje
    medicina izliv (krvi, gnoja)

    at issue sporen
    at issue with s.o. v sporu s kom
    matter at issue sporna zadeva
    point at issue sporna točka
    issue of fact dejansko stanje stvari
    issue of law izpodbijanje, oporekanje
    to join issue with s.o. prepustiti rešitev sporne zadeve sodišču
    to evade the issue izogniti se vprašanju
    to take issue with s.o. prerekati se s kom, trditi nasprotno
    the question raises the whole issue to vprašanje popolnoma spremeni
    in the issue končno
    to bring s.th. to a successful issue kaj uspešno izpeljati
    to force an issue izsiliti odločitev
    to die without issue umreti brez potomcev
    free issue and entry prost prihod in vstop
    to face the issue spoprijeti se z zadevo
    to raise issue začeti vprašanje
    to reach the issue poravnati spor
    a vital issue problem bistvene važnosti
    a side issue postranski problem
    ekonomija issue of securities izdaja vrednostnih papirjev
    ekonomija bank of issue emisijska banka
    ekonomija issue of bill of exchange izdaja menice v promet
  • ísti the same

    prav ísti the very same, the selfsame
    na ísti način in the same way, arhaično in like manner
    v ístem trenutku at the same moment
    íste vrednosti at par
    vedno ísta pesem it is always the same old story
    sva íste starosti we are the same age
    ísti, ki... the same one who (ali that)...
    včeraj ob prav ísti uri yesterday at this selfsame hour
    na ísti ravni z on a level with, flush with
    konec koncev pride to na ísto that comes (down) to the same thing in the end
    vedno ísti opravijo vse delo it's always the same ones who do all the work
    napraviti ísto to do the same, to do likewise
    to je popolnoma ísto it's as long as it's broad, it is six of one and half-a-dozen of another
    delati dve stvari v ístem času to do two things at once
    to je ena in ísta stvar that is one and the same thing
    odpotoval sem še ísti dan I left that very (same) day
    stanujejo v ísti hiši kot mi they live in the same house as we do
    vsi tečejo v ísto smer they are all running in the same direction
    ísto, prosim! (v kavarni) same again, please!
  • it1 [it]

    1. osebni zaimek
    ono, to (v slovenščini se navadno ne prevaja)

    it writes well (svinčnik itd.) dobro piše
    it is John John je
    it is soldiers (to) so vojaki
    Oh, it was you ah, ti si bil

    2.
    subjekt brezosebnih glagolov in konstrukcij

    it rains dežuje
    it is cold mrzlo je
    it seems videti je
    it says in the letter v pismu piše
    what time is it? koliko je ura?
    how is it with your promise? kako pa kaj s tvojo obljubo?
    it is 6 miles to je šest milj do

    3.
    poudarjena oblika

    it is to him that you should turn nanj bi se moral obrniti

    4.
    za predlogi

    at it pri tem
    by it s tem
    for it za to
    in it v tem
    of it od tega, iz tega
    to it k temu, na tem

    5.
    nedoločni objekt

    confound it! da bi ga vrag pocitral
    to fight it boriti se
    to go it spustiti se v kaj, lotiti se česa
    to foot it iti peš, plesati
    to cab it peljati se s taksijem
    to lord it igrati gospoda
    to run for it teči po kaj, teči na varno, teči na vlak itd.
    to keep at it naprej kaj delati
    we have had a fine time of it odlično smo se zabavali
    I take it that domnevam, da
    there is nothing for it but to obey moramo pač ubogati
    little was left of it od tega je malo ostalo

    6. povratni
    sebe, se, sebi, si, s seboj (za predlogi)

    the war brought with it vojna je prinesla s seboj
  • íti to go; (peš) to walk, to go on foot; (stopati) to tread, to stride; (s težavo) to trudge; to stump; (ura) to go; (ladja) to be bound for; (vlak) to leave, to start

    íti dalje to go on, to advance, to proceed
    íti gor (dol) to go up (to go down)
    íti mimo to go (ali to pass) by
    íti nazaj to go back
    íti po kaj to go for (ali to fetch ali to go and fetch) something
    íti preko to cross
    íti proč to go away, to go off
    íti ven to go out
    íti stran to go off
    íti čez cesto to cross the street
    íti na lov to go hunting
    íti h komu to go up to someone, (obiskati ga) to call on someone
    íti komu naproti to go to meet someone
    pustiti koga íti to let someone go
    íti dobro v prodajo to be selling well
    íti hitreje to go faster, to push on
    íti skupaj to go together
    íti s kom to accompany someone
    íti s kolesom to cycle
    íti korakoma to go at footpace
    íti kot namazano, kot po maslu to go swimmingly, to go like clockwork
    íti na deželo, na kmete to go off to the country
    íti med ljudi, med družbo to go into society
    íti na sprehod to go for a walk
    íti na kose, na koščke to go to pieces
    íti na potovanje to go on a journey
    íti h koncu, h kraju to be approaching the (ali its) end, (o stvari) to be coming to an end
    íti komu k srcu to go to one's heart
    íti kaki stvari do dna (figurativno) to get to the bottom of something
    íti spat to go to bed
    íti preko vseh ugovorov to override (ali to disregard ali to waive) all objections
    íti na bolje to improve
    íti na lim, na limanice to fall into a trap
    íti vase (figurativno) to retire within oneself
    iti komu s pota to make room for someone
    Kako ti gre? how are you getting on?, how are you?
    izvrstno mi gre I am A1, I'm fine
    kako ti gre v šoli? how are you getting on at school?
    za kaj (pa) gre? what's it all about?
    za to gre (v tem je stvar) that's the point
    kadar gre za... when it comes to...
    dobro mu gre he is doing well
    gre za moje življenje, za mojo čast my life, my honour is at stake
    gre za veliko vsoto a large sum is at stake
    gre za življenje ali smrt it's a matter of life and death
    gre v milijone that runs into millions
    posli gredo slabo business is slack (ali dull)
    tako ne bo šlo this won't do
    to ne bo šlo brez težav it won't be an easy job, it'll cost some trouble
    grem k frizerju I am going to the barber's (ali hairdresser's)
    če bi šlo po mojem if I had my way
    to gre malo predaleč that's going a bit too far
    drugače ne gre, ne bo šlo it won't work any other way, figurativno that can't be helped
    vse gre narobe everything is topsy-turvy
    z njim gre navzdol (h koncu) he is in a bad way
    ne morem iti preko tega I can't get over it
    naj gre, kot hoče! come what may!
    kam gre ta pot? where does this road (ali path) lead?
    to mi ne gre v glavo I cannot understand it, it's beyond me, I don't see any reason for it
    mati je šla nakupovat Mother has gone shopping
    proti šesti uri gre it's nearly six
    gre proti poldnevu it's getting on for noon
    zaloge gredo h kraju stocks are running short
    delo mu gre hitro izpod rok he is quick at his work
    4 v 15 gre 3-krat, in ostane 3 4 into 15 goes 3 times, and 3 over
    pojdi. pojdi, pretiravaš! come, come, you are exaggerating!
    lahko greste! (služabniku ipd.) that is all for the present
    če je šlo vse, naj gre še to! (figurativno) in for a penny, in for a pound!
    íti se to play
  • iūrō -āre -āvī -ātum (iūs 2) prisego narediti, opraviti (opravljati), priseči (prisegati), rotiti se, zaklinjati se

    I. intr.: per (na) flumina infera O., per deos S., per quidquid deorum L., per superi regis regnum Pl., per patrem O., per infernam paludem, per Stygiam paludem sanctissime Lact., per genus infelix generisque parentem, per patris ossa tui O., o Iuppiter, numquid iuravi per te falso? Arn., i. ad aliquem Cat. pred kom, i. pro aliquo L. namesto koga, i. liquido Ter. z mirno vestjo, qui si iuraret, crederet nemo Ci., ex animi mei (nostri) sententiā i. Ci.; z in z acc. priseči na (z acc.): L., T., Sen. ph. idr., Petreius princeps in haec verba iurat C. na te (narekovane) prisežne besede; pren.: in verba magistri H. = slepo držati se učiteljevih besed; tudi: in certa verba Ci., in eadem verba L., in nomen principis Suet. priseči vladarju pokorščino in zvestobo, in ducis nomen Iust., in suum (imperatoris) nomen Suet., in tutorum (Poenorum) obsequia Iust., iurare in legem per vim latam noluit Ci., in acta principis T., Suet., in foedus L., omnis exercitus in se quisque iurat L. vsak mož zase (sicer je en mož opravljal prisego za vse); iurare alicui priseči (prisegati) komu zvestobo: scis tibi ubique iurari, cum ipse iuraveris omnibus Plin. iun., mihi scis te mihi certe, non socios iurasse tuos Val. Fl.; pesn.: in me iurarunt O. zarotili so se zoper mene, in facinus iurasse putes O. da so se zarotili za izvršitev zločina. —

    II. trans. in sicer

    1. z notranjim obj.: ius iurandum iurare Ci., falsum iurare Ci., O. krivo priseči, dictata sacramenta deis Sil., in verba alicuius sacramentum Petr., ius iurandum a Q. Nucio conceptum dicitur, quod in arrogando iuraretur Gell.; z dat.: haec iuravit amanti O., cineri iuret patrio Laurentia bella Sil.; z ACI: iurat se eum non deserturum C., Regulus iuravit se rediturum Ci., animum iurarem esse divinum Ci., nisi victores se redituros ex hac pugnā iurant L., iurarem per Iovem deosque penates me ea sentire, quae dicerem Ci., iura te nociturum non esse homini de hac re nemini Pl., qui sine hac iurabat se unum numquam victurum diem Ter., abituros se Italiā iuraverunt Val. Max., ossa tibi iuro per matris … me tibi ad extremas mansurum tenebras Pr., me quoque consimili impositum torquerier igni iurabo et bis sex integer esse dies Pr.

    2. z zunanjim obj.: morbum iurare Ci. priseči na bolezen, calumniam iurare Cael. in Ci. ep. ali calumniam in aliquem iurare L. priseči, da se ne toži s hudobnim namenom. Tako tudi gr. ϑεοὺς ὀμνύναι: Stygias undas, deos, numina O. ali terram, mare, sidera V. ali signa Tert. koga za pričo prisege (po)klicati, (za)priseči ((za)prisegati) na koga (kaj); pass.: dis iuranda palus O. na katero morajo priseči, iurata numina O. na katera se je priseglo, arae iurandae per tuum nomen H., iuratur Honorius absens Cl. prisega se na odsotnega Honorija, tunc deus captivis etiam iurabere Thebis Stat., regi deorum iurari dignata palus Sil. — Od tod pt. pf. iūrātus 3, redko pass.: quod iuratum est, id servandum est Ci.; nav. med. po prisegi = (za)prisežen, v prisego vzet, prisegi zavezan: iuratorum iudicum sententiis damnari Ci.; dep. iūror -ārī -ātus sum (iūs 2) = iūrō -āre; v rabi sta bila le pf. in pt. pf.: quod fui iuratus feci Pl., quid iuratus sit Ci., ex lege, in quam iurati sitis Ci. po zakonu, za katerega ste prisegli, da se ga boste držali, Regulus iuratus missus est ad senatum Ci., iurato mihi crede Ci. na mojo prisego, iuratus se eum suā manu interempturum L., qui mihi iuratus est se hodie argentum dare Pl., negavit an me existimasti haec iniuratum in iudicio non esse dicturum, quae iuratus in maxima contione dixissem Ci., iudices, qui ex lege iurati iudicatis Ci., eligi a magistratibus iuratis T., at eum vos iurati capite damnastis? Corn.; superl.: iuratissimi auctores Plin. najzanesljivejši; subst. porotnik: non hoc idem irratum dicere audistis Ci. — Adv. abl. iūrātō s (pod) prisego: qui iurato promisit iudicis sisti, non videtur peierasse Paul.