impartial [impá:šəl] pridevnik (impartially prislov)
nepristranski, pravičen, brez predsodkov
Zadetki iskanja
- im-passibilis (in-passibilis) -e (= gr. ἀπαϑής) brezčuten, brezstrasten: Eccl.; adv. impassibiliter brez trpljenja, brez občutka: Eccl.
- im-patibilis (in-patibilis) in im-petibilis (in-petibilis) -e (in [priv.], patī)
1. pass. ki se ne da prenesti, neznosen: Acc. fr., Plin., dolor Ci.
2. act. brez občutka, brezčuten: sapiens ex bruto, impatibile de patibili numquam potest oriri Lact. - impecable brezhiben, popoln; brez greha
- im-peccābilis (in-peccābilis) -e (in [priv.], peccāre) brez napake, — greha, brezgrešen: Gell.
- impeccable [impékəbl] pridevnik (impeccably prislov)
brez greha, brezhiben, popoln - impeccable [-kabl] adjectif brezhiben, brez napake, neoporečen; religion nezmožen grešiti
conduite féminin impeccable neoporečno vedenje - impeccant [impékənt] pridevnik
brez greha - impecunious [impikjú:niəs] pridevnik (impecuniously prislov)
siromašen, brez denarja - imperforato agg. anat. nepreluknjan, nepreboden, brez odprtine; imperforiran
- impious [ímpiəs] pridevnik (impiously prislov)
brezbožen; nespoštljiv, brezobziren, brez pietete - implacental [impləséntəl] pridevnik
zoologija brez placente, brez posteljice - implume agg. brez perja, gol
- implume nepernat, brez perja
- im-plūmis (in-plūmis) -e (in [priv.], plūma)
1. brez puha (perja), gol: inplumibus pullis avis H., fetus (avis) V., Plin., Ambr.; pesn.: coni Sil. brez perjanice (šopa).
2. metaf. brez dlake, nekosmat, gol: aliud pilis vestitum, aliud implume Plin. - impoenitus 3 = impunitus 3 nekaznovan, brez kazni: Gell.
- importūnus (inportūnus) 3, adv. -ē (beseda, tvorjena kot nasprotje k op-portūnus; importunus sine portu ac requie Porph.)
1. prvotno mornarski t. t.: brez pristana, nepristopen, nedostopen: quos … importunus Caphareus morsit aquis O.; potem sploh: nepristopen, nedostopen, nedohoden, po legi neugoden, nepripraven, neprikladen: machinationibus locus importunus S., Armenia id temporis importuna T., importune immitti Gell. (o verzu); subst. n. pl. importuna locorum Sil.
2. metaf.
a) (o času) neugoden, nepripraven: i. tempus Ci.
b) (o razmerah) neugoden, nepriličen, težaven, siten, nadležen: i. tempestas Pl., i. pauperies H., vi regere patriam inportunum est; morbus importunior Cels.
c) (po značaju) nepristopen, osoren, surov, robat, brezobziren, silovit, nesramen: consilium importuni atque amentis tyranni Ci., repente est exorta mulieris importunae libido Ci., imp. atque impurus parricida; od tod: imp. mors O.; enalaga: imp. actio, avaritia, crudelitas, libido, natura Ci.; predik.: importunus … Cupido transvolat H. brez ozira, breobziren; prim. inportunus amat laudari H., (hic) … dabit curule … cui volet inportunus ebur H. brez okolišev; nam. tega adv.: confidere suis testibus atque importune insistere Ci., importune venare Iust., importunius alieni instare Lact., importunissime facere Gell. - importuōsus (inportuōsus) 3 ubog z lukami, brez pristanov: mare S., T., litus L., Plin. iun., importuosissima insula Plin.
- impos (inpos) -potis (gl. potis)
1. nemočen, ki ni kos komu ali čemu, ki ni gospodar, ki nima v moči, v oblasti, nezmožen vladati (krotiti); z gen.: qui sui est impos animi Pl., mentis Suet., Lact., sui i. Sen. ph. in tr., i. damni Ap. nezmožen prenašati.
2. nedeležen česa, brez česa: i. veritatis Ap. - impotēns (inpotēns) -entis, abl. -ī in -e, adv. impotenter
I.
1. nezmožen, nemočen, nevečen, slab: homo infans atque impotens Ci., valent, haec omnia ad salutem innocentium, ad opem impotentium Ci. slabotnežev.
2. z objektnim gen.: nezmožen vladati (krotiti) kaj, ki nima česa v oblasti (moči), ki ni gospodar česa: impotens sui Cu. ne gospodar samega sebe, animi Cu. nezmožen krotiti jezo, amoris T., irae L. nezmožen brzdati jezo; od tod pass.: elephanti impotentius … regi L. ki jih niso mogli več voditi.
— II. med. (z neizraženim zaimkom): brez oblasti nad seboj, ki ni gospodar samega sebe, nezmožen sebe vladati (krotiti), razbrzdan, vihrav, strasten, silovit, divji, brezmeren (brez mere), oblastiželjen, prevzeten, oblastljiv; o ljudeh: est ipse confidens, impotens Ci., advolabat … homo impotentissimus, ardens odio Ci., qui eum ferre potuissent impotentem, iracundum, contumeliosum? Ci., impotens militibus Iust. prevzeten, samosilen (tiranski) proti … , mea (amica) est impotens, procax Ter.; pesn. z inf.: quidlibet imp. sperare H. predrzno upajoča na kar koli; enalaga: nihil fecit impotenti animo Ci., quae est tam impotens inhumanitas? Ci., i. iniuria L., dominatio N., L., rabies L., impotentia mulierum iussa T., i. laetitia Ci., superstitio Cu.; adv.: impotenter regnare Auct. b. Alx., impotentissime facere Sen. ph.
— III. oba pomena združena: onemoglo besneč: monumentum, quod non aquilo impotens possit diruere H. pravzaprav „divji“, a obenem „onemogel“, zato, quod non possit diruere.