Franja

ijada ženski spol anatomija stran, lakotnica; konjski bok

dolor en las ijadas zbadanje v boku

imé nombre m ; (sloves) reputación f , renombre m , fama f

ime in priimek nombre y apellido
v mojem imenu en mi nombre
polno ime nombre y apellidos, nombre completo
krstno (dekliško) ime nombre de pila (de muchacha)
lastno (občno, skupno, snovno) ime nombre propio (común, colectivo, material)
v bratovem in v mojem imenu en nombre de mi hermano y en el mío propio
pod tujim imenom de incógnito, bajo seudónimo
pravo (lažno) ime nombre verdadero (falso)
kako Vam je ime? ¿cómo se llama usted?, ¿cómo es su nombre, por favor?
moje ime je X. me llamo X.
črkovati svoje ime deletrear su nombre
delam v njegovem (v bratovem) ime obro en su nombre (en nombre de mi hermano)
imenovati koga po imenu llamar a alg por su nombre
povedati svoje ime decir su nombre
poznati po imenu conocer de nombre
imenovati stvari s pravim imenom llamar las cosas por su nombre
spraviti koga ob dobro ime hacer a alg perder su reputación (ali su buena fama)

importación ženski spol uvoz, import

comercio de importación uvozna trgovina
derecho de importación uvozna carina
las importaciones uvoženo blago

inch¹ [inč] samostalnik
palec, cola (2,54 cm); malenkost
množina rast, postava

at an inch zelo natančno
by inches; ali inch by inch ped za pedjo, po malem, polagoma
an inch of cold iron vbod z bodalom
every inch a popoln, od glave do pete
give him an inch and he will take an ell če mu ponudiš prst, zagrabi celo roko
a man of your inches mož tvoje rasti
not to yield an inch ne umakniti se niti za ped
to flog s.o. within an inch of his life prebičati koga skoraj do smrti
within an inch za las, skoraj

incorporar pridružiti, združiti z; sprejeti v družbo; v vojsko sprejeti

incorporar a (con, en) pridružiti, sprejeti (v)
incorporarse pridružiti se, priključiti se; telo zravnati
incorporarse a (las) filas v vojsko stopiti

īn-ficiō -ere -fēcī -fectum (facere) dejati, spraviti v kaj, tj. zmešati s čim, da dobi drugo moč, barvo, okus in izgubi ali vsaj spremeni svojo prvotno naravno kakovost.

I. splošno: hoc (dictamno) fusum labris splendentibus amnem (= aquam) inficit V. da vodi (jesenjakovo) moč (s tem da iztisne sok iz stebel in ga vlije v vodo), pinnas, quas meo gremio nectaris fontis infeci Ap. sem poškropil z nektarsko studenčnico, carnes lasere infectae Ap. s sokom pripravljeno, alieno sapore infici Plin. drug okus dobiti (po olivah), mel infectum fronde Plin. ki je dobil okus po listju; pesn.: Scythas tepidā Phoebus inficiet rotā Sen. tr. bo razsvetlil in ogrel.

— II. poseb.

1. z barvo napojiti, (po)barvati: Pr., Iuv., Stat., Ap., Ph., Sen. rh., Sen. ph., Amm., Lact., Britanni se vitro inficiunt C., Britanni vitro corpora (po telesu) infecti Mel., palpebrae infectae mulieribus Plin., lumina caeruleis infecta notis Cl., lanas inf. Plin., infecta conchylio lana Plin., ora pallor inficit H. bledica ga obleti, lice mu obledi, infectae pallore genae Cl. obledeli lici, ora rubor inficit Lucan. rdečica ga obleti (polije), lice (mu) zardi, niveas infecerat igni solque pudorque genus Cl. sta bila oblila lici z rdečico, virgo deducta marito inficitur teneras, ore rubente, genas Tib., rivos sanguine H. ali undas hostili cruore Val. Max., aequor sanguine infectum H., maria infecta Plin. iun., caede manūs inf. Suet., quem locum Galba moriens sanguine infecerat T., arma sanguine infecta V., aequora limo campis inf. Sil., nigri volumina fumi infecere diem O. so potemnili, arcus (mavrica) inficit caelum O., infecti sole populi Plin. ogoreli, (Phoebus) flammā propiore nudos inficit Indos Sen. tr., (Megaera) Phoebi serenos inficit radios Cl., nox oculorum infecerat ignes Cl. je potemnila ognjevite oči; metaf. napojiti, prepojiti, navda(ja)ti: (puer) iam infici debet iis artibus, quas si dum est tener combiberit, ad maiora veniet paratior Ci. (podoba vzeta od barvanja bele volne) mora biti prepojen, infectum eluitur scelus V. ki jih je (kakor barva volno) popolnoma prepojila (prevzela), quemadmodum lana quosdam colores semel ducit, quosdam nisi saepius macerata et recocta non perbibit: sic alias disciplinas ingenia, quum accepere, protinus praestant; haec (sc. sapientia) nisi alte descendit et diu sedit et animum non coloravit, sed infecit, nihil ex his, quae promiserat, praestat Sen. ph. ni dala popolnoma druge barve, ampak le zunanji blesk, animum sapientiā inf. Sen. ph., caput senectā Tib., aliquem consuetudo inf. Sen. ph.

2. s škodljivo snovjo, s strupom zmešati ali napojiti = (za)strupiti: quique halitus exit ore niger Stygio vitiatas inficit herbas O., (morbus) infecit pabula tabo V., nos sagittas tingimus ... flumina inficimus Plin., ubi fontes potu infecit (serpens) Sen. ph., pocula veneno infecta Iust., infice tabe tuā natarum Cecropis unam O., maria veneno inf. Suet.; pesn.: Gorgoneis Alecto infecta venenis V. s strupenimi kačami na glavi (nam. las), gadolasa.

3. metaf. (o)kužiti, oskruniti (oskrunjati), (o)madeževati: nos umbris, deliciis, otio, languore animum infecimus Ci., teneros animos inficiunt, ut volunt Ci., ut cupiditatibus principum et vitiis infici solet tota civitas, sic emendari et corrigi continentiā Ci., crebrae muliebribus blandimentis infectae epistulae T. prepojena, luxu infici Cu., qui hinc integri et sinceri Romam eunt ... imbuti illinc et infecti Romanis delenimentis redeunt L., rex hostium artibus infectus T., homines superstitione infecti T., vereor, ne hoc, quod infectum est, serpat longius Ci. sedanja okuženost = že storjena škoda, civitatem vitiis inf. Ci., mores inf. Plin. iun., diu in istis vitiis iacuimus; elui difficile est: non enim inquinati (omadeževani) sumus, sed infecti (okuženi) Sen. ph.

infiel nezvest; krivoverski; netočen, napačen

la memoria me es infiel spomin me zapušča
las infieles neverniki, pogani

inmediación ženski spol bližina, soseščina

las inmediaciones okolica, soseska

instánčen

po instančni poti por las vías de trámite prescritas

instrucción ženski spol navodilo; predpis; pouk, izobrazba, znanje; obvestitev; preiskava

instrucción cívica državljanska vzgoja
instrucción primaria osnovnošolski pouk
instrucción profesional poklicna (strokovna) izobrazba
instrucción pública javno šolstvo
con instrucción técnica tehnično izobražen
sin instrucción, falto de instrucción neizobražen
instrucciones pl navodila, napotki
instrucciones para el empleo (uso) navodila za uporabo
seguir (contravenir) las instrucciones držati se (ne se držati) navodil

intelectual razumski; duševen

las clases intelectuales izobraženci, razumniki
trabajo intelectual umsko delo
intelectual m umski delavec, intelektualec, izobraženec

intervenir* (glej venir) intervenirati, poseči vmes, posredovati; pregledati, kontrolirati; (kot priča) prisostvovati

intervenir en la conversación udeležiti se pogovora
intervenir las cuentas pregledati knjigovodstvo
intervenir por alg. zavzeti se za koga

investitúra investidura f

boj za investituro Guerra f de las Investiduras

isla ženski spol otok; blok hiš; samoten kraj

en isla posamič
las Islas Baleares Balearski otoki
las Islas Filipinas Filipini (otoki)

izbíti

izbiti komu oči sacar los ojos a alg
izbiti si iz glave kaj quitarse a/c de la cabeza
to izbije sodu dno esto colma ya todas las medidas

izbóljšati mejorar; enmendar; perfeccionar

izboljšati se mejorarse
izboljšati odnose z mejorar las relaciones con
izboljšati si položaj mejorar su situación

izbrís cancelación f

izbris dolgov cancelación de las deudas

izgúba (-e) f

1. perdita; ekon. deficit:
bilanca izkazuje izgubo il bilancio registra perdite, deficit
izguba dobička lucro cessante

2. (glagolnik od izgubiti) perdita:
izguba las perdita dei capelli
izguba dokumentov perdita dei documenti
izguba sluha, vida perdita dell'udito, della vista
izguba časa perditempo
izguba spomina amnesia

3. (kar je izgubljeno) perdita; jur.
izguba pravice decadenza

4. (nepomembnost, nekoristnost česa) perdita; calo:
televizija je sama izguba časa la televisione è una pura e semplice perdita di tempo
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
iti v izgubo andare perduto
elektr. dielektrične izgube perdite dielettriche

izíd resultado m , éxito m

končni izid resultado final
izid knjige publicación f de un libro
nesreča s smrtnim izidom accidente m mortal
smrtni izid (med) éxito letal
volilni izid resultado m de las elecciones
imeti željen izid obtener (ali tener) el resultado deseado
doseči (obetati) ugoden izid obtener (prometer) un resultado ventajoso

izpad³ moški spol (-a …) funkcije: der Ausfall, die Ausfallerscheinung, der Funktionsausfall; sposobnosti za …: die Schwäche; (zdrk) medicina der Vorfall (črevesa Darmvorfall)
izpad las der Haarausfall