entablillar dati v deščice (zlomljen ud)
entitle [intáitl] prehodni glagol
nasloviti, naslavljati (to)
upravičiti; dati pravico
entlasten razbremeniti; einen Vorstand: dati razrešnico (odboru)
entredecir* (glej decir) ameriška španščina dati razumeti, namigniti
entschädigen dati odškodnino, odškodovati; Sachverständige usw.: honorirati
entwarnen Heerwesen, Militär dati znak za konec alarma (tudi figurativ)
ērogō -āre -āvī -ātum
1. izda(ja)ti, (po)trošiti, t.j. najprej vprašati (rogatio) ljudstvo in po odobritvi izdati; tako prvotno o državnih stroških, pozneje tudi o zasebnem izdajanju: Plin. iun., Suet., Icti., erogaverisne pecunias ex aerario? Ci., nonne pecunia in classem (za ladjevje) est erogata? Ci., HS centiens et viciens erogatum est Ci., unde pecunia in eos sumptus erogaretur L., pecuniam in Tigellinum … erogabat T.
2. arhit. vodo izdajati, razda(ja)ti: Front.
3. pren.
a) zapraviti (zapravljati), (po)tratiti, ugonobiti (ugonabljati), uničiti (uničevati), koga usmrtiti dati: aliquid, aliquem Tert.
b) koga preprositi: precibus erogatus Ap.
ersetzen nadomeščati, nadomestiti (mit z), Kräfte: obnoviti, Möbel, Chemie zamenjati; ein Atom in einer Verbindung: spodriniti; Spesen, die Reisekosten, einen Schaden: povrniti, einen Schaden: dati odškodnino za
erstellen izdelovati, izdelati, delati, napraviti; (vorbereiten) pripravljati, pripraviti, Listen usw.: sestavljati, sestaviti; (zur Verfügung stellen) nuditi, dati na razpolago
erstversorgen dati prvo pomoč
erübrigen dati na stran/na razpolago; sich erübrigen biti odveč, biti nepotreben, postati nepotreben
ēructō -āre -āvī -ātum (frequ. glag. ērugere, prim. gr. ἐρεύγομαι)
I. izrigati, (iz)bljuvati: Col., unde tu nos turpissime eructando eiecisti Ci., (Cyclops) iacuit saniem eructans et frusta … commixta mero V., eructant sermonibus suis caedem bonorum Ci. pretijo rigajoč z umorom.
— II. pren.
1. trans.
a) (o stvareh): izbruhati, iz sebe metati, od sebe da(ja)ti: Plin., Gell., Iust., Pall., aquam, odorem Varr., Tartarus horrificos eructans faucibus aestūs Lucr., (Aetna) scopulos avulsaque viscera montis erigit eructans V., Acheron omnem Cocyto (dat.) eructat harenam V. vali … v Kokit, quā … eructat Bosphoros amnes Val. Fl., Aetna eructat … ignis inclusi gemitūs Sil.; abs.: Charybdis, quae ter die absorbebat terque eructabat Hyg.
b) (o bitjih) α) izrojiti dati komu: in alios fines examina gentis eructare Tert. β) besede izustiti (izuščati): Eccl., Vulg.
2. intr. prodreti (prodirati),
a) (o bitjih): Phoenices in Africam eructant Tert.
b) (o stvareh): ignis e terra per vertices montium eructans Tert., ut (plenitudo boni) … eructat a conscientia in superficiem Tert.
ērumpō -ere -rūpī -ruptum
I. trans. bukniti dati čemu
1. refl. in med. planiti iz česa, zagnati se iz česa, prodreti (prodirati) iz česa: Ca., portis se foras erumpunt C., se erupit cupido Lucr., vis foras erumpitur Lucr., faucibus erupti ignes Lucr. izbruhnjen, caput, unde … se erumpit Enipeus V. pridira; occ.
a) kaj predreti (predirati), iz česa predreti, prodreti: erumpere portas L., iamdudum erumpere nubem ardebant V., erumpere nebulam Val. Fl., liquores terra erumpit Tib., erumpere Pontum T., vincula Icti.
b) storiti, da se kaj (kak tvor idr.) predre: Ca.
2. pren. izpustiti (izpuščati), iztres(a)ti, izsuti, izsipati, duška dati čemu: hoc gaudium Ter., ne in me stomachum erumpant Ci. ep. da ne izlijejo žolča nad menoj, in eas naves … iracundiam erupit C., erumpere diu coërcitam iram in hostes L.
— II. intr.
1. iz česa predreti (predirati), prodreti (prodirati), udreti jo, planiti, zagnati se: ut Catilina erupit ex urbe Ci., abiit, excessit, evasit, erupit Ci., ignes ex Aetnae vertice erumpunt Ci. ogenj šviga, bruha, fistulae puris eruperunt N.; occ.
a) voj. udariti, udreti iz (tabora, trdnjave): tandem erumpunt et castra relinquunt V., legio … velut cuneo erupit T. Od kod? z abl.: ne quo loco erumperent Pompeiani C., erumpunt portis S., V., duabus simul portis erumpitur L. planejo skozi dvoje vrat; s praep.: ex castris, ex silvis C., a porta L.; solus inter tela hostium vitabundus erumpit S., per hostes L. vrste sovražnikov prebiti. Kam?: ad Catilinam S., in hostem, in populatores L. planiti na …
b) (o rastlinah): (pri)kliti, pognati (poganjati) iz česa: folium e latere, qui (lentor) ex cortice erumpit, dentes erumpunt Plin., erumpunt … cornua fronte Sil.
c) medic. izpahniti si, izviniti si: ne (femur) rursus erumpat Cels.
2. pren.
a) (iz)bruhniti, nasta(ja)ti, zače(nja)ti se, vne(ma)ti se, pojaviti se, na dan priti, razodeti se: furor erupit Ci., erumpunt odia Ci., erumpentes tempestates C., erupit scelus L., erupit deinde seditio L., erumpentis seditionis indicia T., fletus erumpit Q., quae (lacrimae) erumpunt dolore Q. se utrnejo, se uderejo; ut id, quod latebat, erumperet Ci., illa coniuratio ex latebris erupit Ci. je prišla na dan, erumpat … aliquando vera … vox Ci. pridi iz mojih ust, sentire potuit sermones iniquorum in suum nomen erumpere Ci. da bijejo (merijo) nanj, audacia in nostrum tempus erupit Ci.
b) sprevreči se, preiti, prehajati, zaiti v kaj, izteči (iztekati) se, končati (končevati) se (s čim): erumpere ad perniciem civitatis Ci., in omnium perniciem L., in publicam perniciem T., haec quo sint eruptura, timeo Ci., necesse est ex avaritia erumpat audacia Ci., quonam esset eius cupiditas eruptura Ci. kako se bo končala, erumpere ad ultimum seditionis L., nox in scelus erupta T., er. ad. minas T., zagnati grožnje, in omne genus crudelitatis Suet., in iurgia patris (objektni gen.) Iust.
c) (od svoje stvari) nanagloma zaiti, zahajati: qui ex media erumpit Q.
escayolar v mavec dati, zagipsati; štukirati
escomiare v. tr. (pres. escōmio) pravo dati odpoved spolovinarju
escorchar iz kože dati, odreti
escorter [ɛskɔrte] verbe transitif spremljati; eskortirati, spremiti, dati pod vojaško stražo (un prisonnier ujetnika)
espouse [ispáus] prehodni glagol
oženiti se (to)
dati komu za ženo
figurativno zavzeti se, podpirati, zagovarjati; sprejeti, usvojiti, prevzeti
esquinar v kot dati
esquinarse kujati se slabe volje postati