Franja

ázijski (-a -o) adj. geogr. asiatico:
med. azijska gripa morbo asiatico

déclarer [deklare] verbe transitif izjaviti; izraziti; proglasiti; oznaniti, napovedati, prijaviti; commerce deklarirati; priznati

se déclarer izjaviti se (pour za), zavzeti stališče (sur o); izbruhniti (bolezen); pojaviti se, nastopiti; napraviti ljubezensko izjavo
déclarer coupable, décédé proglasiti za krivega, za mrtvega
déclarer un décès, une naissance prijaviti smrten primer, rojstvo
déclarer son amour izjaviti svojo ljubezen
déclarer la guerre napovedati vojno
déclarer son ignorance priznati svojo nevednost
déclarer ses marchandises à la douane prijaviti svoje blago (robo) carini
déclarer ses revenus prijaviti svoje dohodke
l'employeur doit déclarer ses employés delodajalec mora prijaviti svoje uslužbence
l'incendie s'est déclaré vers minuit požar je izbruhnil proti polnoči
la grippe s'est déclarée nastopila, pojavila se je gripa

dilagare v. intr. (pres. dilago)

1. razlivati se; poplaviti, poplavljati

2. pren. širiti se:
l'influenza sta dilagando gripa se širi

empêcher [ɑ̃pɛše] verbe transitif ovirati, preprečiti; upreti se (quelque chose čemu)

s'empêcher de (rire) vzdržati se, zadržati se (smeha)
empêcher quelqu'un de travailler preprečiti komu delo, da bi delal
empêcher le progrès de la maladie zaustaviti napredovanje bolezni
la grippe m'a empêché de partir gripa mi je preprečila odhod
il a dû se soumettre, n'empêche qu'il avait raison moral se je ukloniti, pa vendar je imel prav
(familier) n'empêche to ni noben razlog (proti)
je ne puis m'empêcher de rire ne morem si kaj, da se ne bi smejal

fever¹ [fí:və] samostalnik
vročica, mrzlica
figurativno huda vnema

britanska angleščina Channel fever domotožje
gold (ali yellow) fever rumena mrzlica
intermittent fever menjajoča se mrzlica
to be in fever imeti mrzlico
mike fever strah pred mikrofonom
pogovorno break-bone fever visoka vročina; gripa
fever tree evkalipt
typhoid fever tifus
scarlet fever škrlatinka

for¹ [fɔ:, fə] predlog
za; zaradi; proti; namesto; glede na

for all navzlic, kljub
as for me kar se mene tiče, zastran mene
pogovorno to be in for, to be for it pričakovati (sitnosti, težave)
pogovorno to be out for nameravati
for the better na bolje
but for ko bi ne bilo, brez
for fear iz strahu
for love iz ljubezni
for the present za zdaj
for the first time prvič
not for love or money za nič na svetu
to know for certain (ali sure, a certainty, a fact) z gotovostjo vedeti
now for them! na juriš!
for good za vedno
there's nothing for it nič drugega ne preostaja
to go for a walk iti na sprehod
sleng to go for a soldier postati vojak
to give a Roland for an Oliver poplačati enako z enakim, vrniti milo za drago
I am in for flu gripa se me loteva
he wants for nothing nič mu ne manjka, vsega ima dovolj
to take for granted smatrati kot dejstvo
it's for you do decide ti se moraš odločiti
it is not nice for him ni lepo od njega
once for all enkrat za vselej
for as much v koliko
for all (ali aught) I know... kolikor je meni znano...
for instance, for example na primer
for the nonce tokrat
I for one jaz na primer
for God's sake za božjo voljo
to look for s.th. iskati kaj
not for the life of me za nič na svetu
for shame! sram te (vas) bodi!
to be out for trouble (ali row) iskati prepir
she could not speak for weeping tako se je jokala, da ni mogla govoriti
the train for London vlak proti Londonu
word for word beseda za besedo
Mary for ever! naj živi Marija!
for the time being za zdaj
he's been here for an hour je tukaj že eno uro

guérir [gerir] verbe transitif ozdraviti; verbe intransitif ozdraveti, pozdraviti se

se guérir ozdraveti
guérir une maladie, un défaut ozdraviti bolezen, popraviti hibo
guérir très vite hitro ozdraveti
mon rhume ne veut pas guérir moj nahod se ne mara pozdraviti
sa grippe a mis longtemps à se guérir njegova gripa se dolgo ni hotela pozdraviti
je suis guéri de quelque chose ozdravljen sem česa (tudi figuré), dosti mi je česa

inchiodare

A) v. tr. (pres. inchiōdo)

1. pribiti:
inchiodare un coperchio pribiti pokrov
inchiodare alla croce pribiti na križ, križati

2. pren. prikovati:
l'influenza mi ha inchiodato al letto per una settimana gripa me je za teden dni prikovala na posteljo
inchiodare l'auto naglo zavreti, zavirati

3. pren. prevarati, ogoljufati

B) ➞ inchiodarsi v. rifl. (pres. mi inchiōdo)

1. zadolžiti, zadolževati se

2. blokirati, biti blokiran:
si è inchiodato il freno a mano blokirala je ročna zavora

influenca samostalnik
(bolezen) ▸ influenzaSopomenke: gripa
Povezane iztočnice: aviarna influenca, influenca tipa A, influenca tipa B

kapljično prislov
1. (o prenosu bolezni) ▸ cseppfertőzésselGripa je zelo nalezljiva virusna bolezen, ki se prenaša kapljično, denimo s kihanjem in kašljanjem. ▸ Az influenza egy nagyon ragályos, cseppfertőzéssel – például tüsszentéssel és köhögéssel – terjedő vírusos betegség.

2. (o namakanju rastlin) ▸ csepegtető
Tako za isto vrsto rastlin v enakih klimatskih pogojih potrebujemo bistveno manj vode, če jo namakamo kapljično. ▸ Így ugyanannál a növénytípusnál ugyanolyan éghajlati körülmények között lényegesen kevesebb vízre van szükség, ha csepegtető öntözéssel öntözik.
Če imate razpeljan namakalni sistem po parceli, lahko namakate tudi kapljično ali z razpršilci. ▸ Ha a telke rendelkezik öntözőrendszerrel, akkor csepegtető vagy permetező öntözőberendezéssel is öntözhet.

lotíti se lotévati se (začeti) to begin, to start, to commence; (posla) to undertake, to tackle, to take up, to commence

resno, z vnemo lotíti se, lotévati se česa to get to grips with something, to grapple with something
lotíti se, lotévati se česa to proceed with something, to set about something
nihče se ne bo lotil tega dela nobody will tackle this job
lotíti se, lotévati se dela to set to work
lotíti se, lotévati se problema (opravila) to tackle a problem (a job)
lotíti se, lotévati se težavne naloge to tackle a diificult task
lotil se je mesa he tackled the meat
lotíti se, lotévati se stvari z napačnega konca to go the wrong way about something
gripa se me loteva I am in for the flu

prijémati (-am) | prijéti (prímem)

A) imperf., perf.

1. pigliare, prendere:
prijemati s prsti, z rokami prendere con le dita, con le mani
prijemati s kleščami prendere con le tenaglie

2. far presa, prendere:
deska je trhla, zato žeblji ne primejo la tavola è marcia, perciò i chiodi non fanno presa

3. arrestare, fermare; catturare; pog. beccare:
prijeli so nevarnega zločinca è stato arrestato un pericoloso criminale

4. pren. avere; venire; prendere:
spet me prijema kašelj ho di nuovo attacchi di tosse
otroka je prijemal spanec il bambino aveva sonno
kaj te je prijelo ma che (diavolo) ti prende
prijelo me je, da bi odšel mi venne (la voglia) di andarmene
prijel ga je obup fu preso dallo sconforto
v stopalo me je prijel krč ho preso un crampo al piede
med plavanjem ga je prijel krč mentre nuotava gli è venuto un crampo
pog. prijeti v hrbtu, v nogi sentire una fitta alla schiena, alla gamba

5. pren. trattare con severità, con rigore; abbordare, chiedere, intimare; rinfacciare:
otroka bo treba malo bolj prijeti il bambino va trattato con più severità
prijel ga je zaradi kraje gli rinfacciò il furto
primi ga, kje je dobil denar chiedigli dove ha preso i soldi
kje si hodil tako dolgo, ga je prijela dove sei stato tanto tempo, lo abbordò

6. žarg. agire:
po nekaj minutah je injekcija prijela dopo pochi minuti l'iniezione agì

7. rib. abboccare

8. pren.
prijeti za knjigo prendere in mano i libri, cominciare a studiare
prijeti za delo mettersi al lavoro
ne prijeti za nobeno delo oziare, starsene con le mani in panciolle
prijeti za pero mettersi a scrivere, esordire come scrittore
prijeti za puško imbracciare le armi, iniziare la lotta
zapuščal je delo, kadar ga je prijela muha abbandonava il lavoro quando aveva i grilli, gli veniva il ticchio
prijeti vprašanje z nekega stališča affrontare, abbordare il problema da un certo punto di vista
prijeti koga za besedo prendere qcn. in parola
pren. prijeti se za glavo restare sbalordito, cascare dalle nuvole; mettersi le mani nei capelli
prijeti bika za roge prendere il toro per le corna
prijeti za ušesa tirare le orecchie
pog. prijeti koga nekam dover andare di corpo
pog. prijeti na kratko mettere in riga
lov. prijeti sled trovare la traccia
PREGOVORI:
kdor za smolo prime, se osmoli chi va al mulino s'infarina

B) prijémati se (-am se) | prijéti se (prímem se) imperf., perf. refl.

1. afferrare, afferrarsi; prendere, prendersi:
prijeti se matere za krilo afferrarsi alla gonna della madre
prijeti se za roko prendersi per la mano

2. aderire; essere aderente, attillato:
obleka se preveč prime telesa il vestito è troppo aderente

3. attaccarsi, far presa:
blato se prime čevljev il fango si attacca alle scarpe
omet se je dobro prijel l'intonaco ha fatto presa

4. bot. attecchire, mettere radice:
rožmarin se težko prime il rosmarino attecchisce male

5. prijeti se (česa) mettersi a, darsi a:
prijeti se kakega dela mettersi al lavoro, a lavorare
prijeti se kmetovanja darsi all'attività agricola; dedicarsi all'agricoltura
vsaka bolezen se ga prime è incline ad ammalarsi; si ammala spesso, facilmente
otroka se je prijela gripa il bambino ha preso un'influenza
vino se ga prijema il vino gli sta dando alla testa
prijelo se ga je ime Rdečelasec gli dettero il nomignolo di, lo chiamarono il Rosso
noben nasvet se ga ne prime non sente ragioni
pog. sonce se je je lepo prijelo ha una bella abbronzatura
prijeti se vsake bilke aggrapparsi ad ogni fuscello
pog. njega se rado kaj prime è lesto di mano
ne vedeti, česa bi se prej prijeli non saper a che santo votarsi

spagnōlo

A) agg. geogr. španski:
alla spagnola po špansko
morbo spagnolo med. španska gripa

B) m (f -la) geogr. španec, španka

C) m (le sing.) jezik španščina

Spanish [spǽniš]

1. pridevnik
španski

Spanish America španska (latinska) Amerika
Spanish Armada zgodovina Velika Armada
Spanish black špansko črnilo
Spanish chalk krojaška kreda
Spanish chestnut užitni kostanj
Spanish fly zoologija španska muha
Spanish fowl vrsta kokoši z bleščečim zelenkasto črnim perjem
Spanish grass španska trava, esparto
Spanish grippe, Spanish influenza španska gripa, influenca
Spanish Main zgodovina severnovzhodna obala južne Amerike med Orinokom in Panamo
Spanish onion botanika por, luk
Spanish paprika (rdeča) paprika
Spanish spoon tehnično vrtalo za luknje za telegrafske drogove
Spanish peppers množina, botanika feferoni
Spanish worm sleng, figurativno v kosu lesa skrit žebelj

2. samostalnik
španščina, španski jezik

the Spanish Španci

špánski Spanish

špánski jezik Spanish, the Spandish language
špánsko črnilo Spanish black
špánska gripa medicina Spanish grippe, Spanish influenza
špánska muha Spanish fly
špánska stena folding screen
špánska trava (esparto) esparto, Spanish grass
to mi je špánska vas (figurativno) it's all Greek to me
špánska (latinska) Amerika Spanish America

virusni gastroenteritis stalna zveza
medicina (bolezensko stanje) ▸ vírusos gastroenteritis, vírusos gasztroenteritisz, vírusos gyomor-bél hurut
Sopomenke: trebušna gripa

želodčen pridevnik
(o organu) ▸ gyomorPovezane iztočnice: želodčna kislina