-
Parteidisziplin, die, strankarska disciplina
-
readership [rí:dəšip] samostalnik
izredna profesura, docentura, predavateljstvo; lektorstvo, lektorat; položaj docenta in njegova znanstvena disciplina; bralstvo, bralni krožek
a readership of 5 million 5 milijonov bralcev
-
road behaviour [róud bihéivjə] samostalnik
cestna disciplina
-
stȅga ž
1. stiska, precep: biti u stezi
2. pritisk: moralna stega
3. trda disciplina: biti pod -om
-
subordination [səbɔ:dinéišən] samostalnik
podložnost, podreditev, podrejanje; podrejenost (to čemu)
odvisnost (to od)
(službena) poslušnost
vojska trda disciplina
zastarelo podrejen položaj
-
Teildisziplin, die, delno področje, delna disciplina
-
whipping [wípiŋ] samostalnik
bičanje, šibanje; udarci, batine; šivanje na ometico
šport poraz; (okoli konca vrvi) ovit debel sukanec, motvoz; (knjigoveštvo) spenjanje
politika strankarska disciplina
-
zȁpt m (t. zapt, ar.) spoštovanje, upoštevanje veljavnega reda, veljavne discipline, strog rod, stroga disciplina
-
zdisciplinírati (-am) perf. disciplinare, assuefare alla disciplina
-
abstraktna algebra stalna zveza
(matematična disciplina) ▸ absztrakt algebra
Abstraktna algebra je matematično področje, ki se ukvarja z algebrskimi strukturami, kot so grupoidi, kolobarji, obsegi, moduli, vektorski prostori in algebre. ▸ Az absztrakt algebra a matematika egyik ága, amely olyan algebrai struktúrákkal foglalkozik, mint a grupoidok, gyűrűk, testek, modulusok, vektorterek és különböző algebrák.
-
akrobatski skoki stalna zveza (snežna športna disciplina) ▸
síakrobatika-ugrásoksvetovni pokal v akrobatskih skokih ▸ síakrobatikaugrás-világkupa
-
akrobatski smučarski skoki stalna zveza
šport (smučarska disciplina) ▸ akrobatikus síugrás
-
akrobatsko smučanje stalna zveza
šport (smučarska disciplina) ▸ szabadstílusú sí
Sopomenke: smučanje prostega sloga
-
akrobatsko zabijanje stalna zveza
(disciplina pri košarki) ▸ akrobatikus kosárlabda
-
aliquis -qua -quid (alis in quis) subst. pron. indef. (aliquis in aliqua tudi adj.).
I. kot subst.
1. (ne)kdo, neki človek, neka ženska, (ne)kaj, v pl. (ne)kateri, marsikateri;
a) masc.: atque aliquis dicat Ter., dicet aliquis Ci. poreče kdo, quisquis est ille, si modo est aliquis Ci., is tamen aliquis Ligarius non fuit Ci. ta „nekdo“, aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat L.; z apoz.: non aliquis Siculus Ci., tamquam aliquem Thraecem Ci., Phormioni alicui Ci. človeku, kakršen je Formion.
b) fem.: aliquam cursu superasse viros O.
c) neutr.: aliquid facerem, ut hoc ne facerem Ter. storil bi ne vem kaj, ut cuique acciderit aliquid Ci. nihilne tibi videor an aliquid dicere? Ci., aliquid istius (eius) modi Ci. nekaj takega, in narratione aliqua eicienda Q.; z gen.: aliquid monstri Ter., si improbi essent, falsi aliquid dicerent Ci., senatum aliquid consilii capere oportuit Ci. senat bi moral (ne)kaj skleniti (ukreniti), trium rerum aliqua consequemur Ci. Zaimek okrepljen z alius ali unus: aliud aliquid flagitii Ter., aliquid aliud videbimus Ci., aliquis unus pluresve ditiores Ci. kdor koli, ad unum aliquem confugere Ci., unum aliquem nominate Q. Partitivno: eorum certe aliquis eum defendisset Ci., aliquis vestrum Ci., aliquis de familia Ci.; podobno: Protium aliquis (sc. vestrum) evocate ante ostium Pl., aperite aliquis actutum ostium Ter.; distributivno (večinoma ret. premenjevano): aliqui — alii, aliqui — nonnulli, quidam — aliqui, quidam — alii — aliqui, aliqui — alii — nonnulli, aliqui — alii — alii — aliqui — multi Plin., aliqua — quaedam Q., aliquantum — aliquid — nihil Plin. iun.
2. occ.
a) masc. marsikdo, marsikateri človek, ta in oni (= pl. aliqui): dicet aliquis forte Vitr., dixerit hic aliquis Cat., est aliquis, qui se inspici fastidiat L.
b) neutr. (ne)kaj: si nunc aliquid assequi se putant Ci. kaj pomembnega, posebnega, velikega, nunc dicis aliquid, quod ad rem pertineat Ci. trdiš nekaj tehtnega, ne čisto neutemeljenega, est tamen hoc aliquid, tametsi non est satis Ci. je že nekaj, est aliquid nupsisse Iovi O. je nekaj = je veliko, ni malenkost, Vestorio aliquid significes Ci. ep. povej Vestoriju kaj prijetnega, vljudnega, ut tu aliquid esse (= τι εἶναι) videare Ci. ne brez veljave, aliquid fiet, interea fiet aliquid Kom. utegne se zgoditi kaj posebnega (zlasti prijetnega), sin de Aurelia aliquid aut Lollia Ci. ep. (s „cvetko“ rečeno o polteni ljubezni). — Od tod
a) adv. acc. sg. neutr. aliquid nekaj, nekoliko: si in me al. offendistis Ci., quos... al. usus ac disciplina... sublevarent C., perlucens iam al. lux L.
b) adv. abl. sg. neutr. aliquī (iz aliquoi) nekako, na (ne)kak način: Varr., aut ture aut vino aut al. semper supplicat Pl.
c) adv. abl. sg. neutr. aliquō α) (ne)kam: demigrandum potius al., quam in hac urbe habitandum Ci., al. se inferre, al. nomina dare L.; s partitivnim gen.: migrandum... al. terrarum arbitror Brutus in Ci. ep. β) kam drugam: ab eorum oculis al. concedere Ci., eum nobilitas al. impulit Ci. k (ne)čemu drugemu.
II. masc. in fem. kot adj. neki -a, (ne)kateri -a, (ne)kak -a, (ne)kakšen -a: poëta aliquis praestanti ingenio Ci., ad unum aliquem diem ex mense Ci. (na) katerikoli dan, qui alicui rei est Ci. ki je za kaj, non sine aliqua spe Ci. ne čisto brez upanja, aliqua ex parte Ci. nekaj, nekoliko, aliquā re publicā (abl. abs.) Ci. dokler je še kaj države = ob znosnih državnih razmerah, aliquo numero atque honore esse (= aliquid esse; gl. pod I. 2. b) C. kaj veljati, kaj veljave (vpliva) imeti. Pomni: aliquis tudi za si, nisi, ne num, kadar je zaimek rabljen v jedrnatem (pregnantnem) pomenu (prim. I. 2. b) ali poudarjen: si alicuius iniuriae sibi conscius fuisset C. tudi le najmanjše krivde, si aliquid Pompeius, si multum Caesar remisisset Ci. le nekaj, non si omnia, sed si aliquid praestitit L. — Od tod
a) adv. acc. sg. fem. aliquam (sc. partem) nekaj, nekoliko, precej, le v zvezi z diū (aliquamdiū, gl. to geslo) in z multus in njegovim komp. aliquam multus 3 (pozneje pisano tudi skupaj aliquammultus 3) precej mnog: vestrum al. multi Ci., al. multi Gell., al. multi dies, al. multum temporis Ap., al. multum Ap. precej daleč, al. multo natu maior Ap. (za) precej veliko, dokaj; komp. aliquamplūres precej več (jih), dokaj več (jih): Tert.
b) adv. abl. sg. fem. aliquā (sc. viā) α) po kaki poti, kod: cupit al. evolare Ci., evadere al. L. β) pren. na neki način, nekako: Pl., Ter., Luc. ap. Non., Ap., si non al. nocuisses, mortuus esses V., regum voltus... iuvissent al. forsitan illud opus O.
Opomba: Dat. sg. álicui (trizložen): O., Tib.; dat. in abl. pl. tudi aliquīs: L., Plin.
-
allentare
A) v. tr. (pres. allento) popustiti, popuščati; ublažiti; upočasniti (tudi pren.):
allentare le redini popustiti vajeti
allentare la disciplina ublažiti, zrahljati disciplino
allentare il passo upočasniti korak
allentare i cordoni della borsa pren. razvezati mošnjo, dati denar
allentare un calcio pog. dati brco
B) ➞ allentarsi v. rifl. (pres. mi allento) upočasniti se; pren. pojemati, popustiti, popuščati:
il nodo si è allentato vozel je popustil
l'ira si allentava jeza je pojemala
-
alpska kombinacija stalna zveza
šport (smučarska disciplina) ▸ alpesi összetett, alpesi kombináció
-
aspro agg.
1. trpek; rezen, kiselkast:
vino aspro rezno vino
2. pren. oster, vreščeč:
l'aspro frinire della cicala ostro cvrčanje škržata
s aspra jezik nezveneči s
3. hrapav, grob
4. pren. strog, trd, grob, tog:
un'aspra disciplina stroga disciplina
5. pren. težaven, težak, težko prehoden:
l'aspro cammino della virtù težavna pot vrline
6. oster, hud, hladen (podnebje):
l'aspro inverno nordico ostra nordijska zima
-
assuēfaciō (adsuēfaciō) -ere -fēcī -factum (ad, suēre navajen biti in facere) vaditi koga v čem, česa, privaditi (privajati), navaditi (navajati) koga česa, čemu, na kaj ali delati kaj, priučiti (priučevati) koga čemu; z dat. (poklas.): operi aliisque iustis militaribus (pedites) ita adsuefecit, ut... L., ipsi parentes nec probitati neque modestiae parvulos adsuefaciunt, sed lasciviae T., is (corvus) mature sermoni adsuefactus Plin.; klas. le z abl. instrumenti: adsuefacti frigore et fame et siti ac vigiliis perferendis Ci., scelerum exercitatione adsuefactus Ci. hudodelstev vajen, quorum sermone qui adsuefacti erant Ci., nullo officio aut disciplinā assuefacti C., ads. se Persico sermone Val. Max.; z ad: nec suo sanguine ad supplicia patrum plebem adsuefaciant L.; z inf.: ceteras (nationes)... imperio populi Romani parēre adsuefecit (Caesar) Ci., equos eodem remanere vestigio assuefecerunt C., paulatim assuefacti superari C., parva momenta... adsuefaciebant... militem minus iam... fortunae paenitere suae L., admoneri iussit (Sisigambim), ut... conficere eam (vestem) neptes suas adsuefaceret Cu.
-
assuēscō (adsuēscō) -ere -suēvī -suētum (*as-, adsuēre, prim. sueō)
1. intr. vaditi se v čem, česa, privaditi (privajati), navaditi (navajati) se česa, čemu, na kaj ali delati kaj (v logičnem pf. = (na)vajen biti), priučiti (priučevati) se čemu: consuetudine oculorum adsuescunt animi Ci., ego servo et servabo — sic enim adsuevi — Platonis verecundiam Ci. ep., adsŭēvī Ph.; z dat.: disciplinā Lycurgi, cui per LXX annos adsueverant, sublatā L., caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur L., ass. mori, sermoni Q., ut homines... quieti et otio per voluptates adsuescerent T.; z abl.: Fl., Iust., genus pugnae, quo adsueverant L.; pogosto se ne da določiti, ali je neka oblika v dat. ali abl., npr.: ubi libera colla servitio adsuērint V., quibus (legibus) cum inter bella adsuescere videret non posse L., nec aquis adsuevimus istis O.; s praep.: (uri) assuescere ad homines... ne parvuli quidem excepti possunt C., in hoc (acc.) assuescat (puer) Q.; z inf.: ut fremitum adsuesceret (Demosthenes) voce vincere Ci., quidquid tribunus plebi loquitur... adsuestis quieti audire L., votis iam nunc adsuesce vocari V., quo se demittere rivi assuērant O.; occ. vzljubiti koga: amici, quibus maxime adsueverat, pedites, quibus adsueverat Cu.
2. (pesn. in poklas.) trans. privaditi (privajati), navaditi (navajati) koga česa, čemu, na kaj, uvesti (uvajati) koga v kaj, priučiti (priučevati) koga čemu: ne tanta animis adsuescite bella V., qui pluribus adsuērit mentem corpusque H., navalibus assuescendo certaminibus praefectus Vell., quod adsuescis (me) fatis Lucan., Rhodopen adsueverat umbrā Stat., assueverat Armenios in hoc unum servitutis genus, ut... Fl.; z inf.: rem Quirini assuescit supero pollere... regno Prud. Od tod pt. pf. assuētus (adsuētus) 3
a) vajen česa, privajen, navajen česa, čemu, na kaj ali delati kaj; z dat.: gens umori ac frigori adsueta L., mensae adsuetus herili V., nobiles pueri custodiae corporis eius adsueti Cu.; evfem. (o nenaravnem spolnem občevanju): spado,... cui et Dareus adsuetus fuerat et mox Alexander adsuevit Cu.; z abl.: homines labore... adsueti Ci., Hannibale duce acerrimo adsuetus L., horrida... gens adsuetaque multo venatu nemorum V., praedae assuetus amore O.; včasih ni jasno, ali je oblika dat. ali abl.: vicinitas non adsueta mendaciis Ci., adsuetae ripis volucres V., ea (cohors) adsuetior montibus L., Macedones, adsueti quidem regio imperio Cu., nil pudet adsuetos sceptris Lucan., assueta gymnasiis et oleo corpora Q.; z gen.: Romanis Gallici tumultus adsuetis L.; redkeje s praep.: male assuetus ad omnes vis (acc. pl.) controversiarum S. ap. Prisc., non assuetae ad sceptra manus Sen. tr., iuxta in invia ac devia adsueti L., adsueti inter se hostes L.; z inf.: adsueti longo muros defendere bello V., adsuetus aquae perfundi flumine V., Sardis facile vinci adsuetis L., si Romana fatigat militia adsuetum graecari H., rapto vivere adsueti Cu.; z grškim acc.: non illa colo femineas adsueta manus V. odvajena preslice.
b) kot adj. = navaden, običajen, znan; abs.: portula ads., adsueti collis cultores L., non ille... habebat adsuetos vultus O., adsueto amore Pr., ads. belli mos Sil., otium des corpori, ut ádsŭētam fórtius praestés vicem Ph.; z dat.: adsueta oculis regio L., motus corporum cuique genti adsueti L. Od tod subst.
a) adsuētum -ī, n, le v abl. sg. pri komp.: longius adsueto lumina nostra vident O. dlje kakor navadno, adsueto propior premat orbita terras Stat.
b) adsuētī -ōrum, m navadni tovariši: Cu.
Opomba: Sinkop. obl. (pesn. in poklas.): adsuēsti(s), adsuērit, adsuēram, adsuēsse(m) idr. = adsuevisti(s), adsueverit, adsueveram, adsuevisse(m).