attatae (tudi atattae, attatē) in attattatae, interjekcija, vzklik presenečenja, začudenja, bolečine, veselja idr. (prim. gr. ἀτταταῖ, ὀτοτοῖ) à! oj! ojoj!: Pl., Naev. fr.
autem, conj. adversativa, protivni veznik (prim. aut in gr. αὖ zopet)
1. izraža nasprotje = a, pa, nasproti (pa), z druge strani (po drugi strani): Croesus hostium vim sese perversurum putavit, pervertit autem suam Ci., Gyges a nullo videbatur, ipse autem omnia videbat Ci., honores quondam fuerunt rari et tenues, nunc autem effusi atque absoleti N.; v vprašanju: cur non de integro autem datum? Ci., sed quid ego haec autem nequiquam revolvo? V. pa... zopet.
2. izrečeno misel nadaljuje in razširja = pa, in, nadalje, namreč: unum (iter)..., angustum et difficile,...; mons autem altissimus impendebat Ci., hic... filium erudivit. Erat autem in puero praeter docilitatem ingenii summa suavitas oris N. Poseb.
a) kadar se kak pojem iz prejšnje misli ponovi, da se natančneje presodi ali pa zavrže kot neumesten in neprimeren ter popravi: Arsinoën, Stratum... fateris ab hostibus esse captas. Quibus autem hostibus? Ci., admoneri me satis est; admonebit autem nemo alius nisi rei publicae tempus Ci., num quis testis Postumum appellavit? Testis autem? Ci. kaj pa pravim „priča“? in Africam transcendes. Transcendes autem? L., Bactrianorum praetorem... ad se descendere iubet. Sunt autem Bactriani inter illas gentes promptissimi... Cu.
b) uvaja kakšno novo pomembno misel (zlasti v vzklikih in pri medmetih): heia autem inimicos Pl., ecce autem subitum divortium! Ci., totos dies Cleomenes perpotabat; ecce autem nuntiatur... Ci., quam brevi tempore quot et quanti poëtae, qui autem oratores exstiterunt! Ci. in posebno kaki govorniki!
c) uvaja vrinjeni stavek (parentezo): si qua praeterea sunt (credo autem esse multa) ab iis... quaeritote Ci., in primis foedera et leges (erant autem eae duodecim tabulae et quaedam regiae leges) conquiri iusserunt L.
č) krepi podrek v silogizmu: aut hoc (est) aut illud; non autem hoc; illud igitur Ci. Veznik autem pogosto stoji v zvezi z drugimi členicami: ast autem Ci. fr. a nasproti, sed autem Kom. toda nasproti, sed—autem V. pa—zopet (gl. pod 1.), et—autem in—nasproti: Pl., Lucr., in—pa: Sen. ph., Plin., et autem—et Plin., Q., Suet., Gell. pa i—i, et—et... autem Pl. i—i pa, neque—autem Pl., Cels. in pa ne, nec (neque)—neque autem Ci. ep., Lucr., Ap. niti—niti nasproti, neque autem—neque Cels., Sen. ph., Q. (p)a niti—niti, autem etiam Ci., Cels. pa tudi, nasproti pa tudi.
Opomba: Autem je najšibkejši protivni veznik in zato stoji praviloma kot naslonka na drugem mestu v stavku ali stavkovnem členu, na kakem drugem mestu pa le, kadar je uvedeni pojem izražen z več besedami: Ego autem maiore etiam quodam modo memoriam admiror Ci., pomerium... postmoerium interpretantur esse: est autem magis circamoerium L.; toda: medius ille autem, quem modicum... voco Ci., non possum autem dicere Ci., „qua de re agitur“ autem illud, quod multis locis in iurisconsultorum includitur formulis Ci.
àutonōman, autònoman -mna -o avtonomen: -a pokrajina Vojvodina
avdícija glasba audition; trial hearing; ZDA pogovorno try-out; performance of a piece of music
biti na avdíciji, podvreči (se) avdíciji to have an audition, to audition
ávdion (-a) m rad. radioricevitore a una valvola
Avistawechsel, der, a vista menica
avtárkičen autarcique, se suffisant à soi-même
avtodrezína autodraisine ženski spol , wagonnet moški spol à moteur
avtomatizírati -am dov./nedov. a automatiza
avtorizírati autoriser à
avtoriziran prevod traduction approuvée (ali autorisée) par l'auteur
avtorizírati -am nedov./dov. a autoriza
avtostôpati to thumb a ride (ali a lift); to hitch a lift
ažúr à jour ; (tekstil) ajour moški spol
ažúr (-a) m obrt. à jour, orlo a giorno, punto traforato
ažúren ajouré; à jour
ažurno knjigovodstvo comptabilité à jour
ažúren2 (-rna -o) adj. obrt. à jour, a giorno:
ažurni rob perila biancheria con orlo a giorno
ažuríran (-a -o) adj. aggiornato; obrt. orlato a giorno
ažuríranje ajouré, percé à jour, orné de jours
ažurírati2 (-am) perf., imperf. obrt. ornare, orlare a giorno, con punto a giorno
ažurírati -am nedov./dov. a actualiza