Franja

číkast -a -o prljav od žvakanja duhana, duvana

čívčija m (t. čiftči, perz. ) člvčija, čifčija, posjednik (-sed-) koji od spahije uzima u zakup jedan čitluk

črêslo s i čréslo s stroj, trijeslo (tres-) od samljevene (-mlev-) hrastove ili smrekove kore

čȕhnuti -nēm od daleč slišati: to sam ja čuhnuo, a tačno ne znam ništa

čújati čûjām, čujávati čùjāvām večkrat slišati, od časa do časa slišati: čujali smo da kod njega dolaze čuvene harambaše; i glušac čujava kad mu se dava

čúknuti čûknēm od daleč slišati: čuknula to gospoda

ćùfur m (t. küfür, ar.)
1. odpad od muslimanstva
2. izdajstvo

da prep. od, iz, s (z); k (h), pri; ( se spaja z določnim členom; dal = da + il, dallo = da + lo, dalla = da + la, dai = da + i, dagli = da + gli, dalle = da + le)

1. (označuje prostorsko oddaljevanje)
sono partiti da Trieste odpotovali so iz Trsta
contare da 10 insù pren. šteti od 10 navzgor

2. (označuje izvor)
l'ho saputo dai giornali zvedel sem iz časopisov
Leonardo da Vinci (atributivno) Leonardo da Vinci (iz Vincija)

3. (označuje oddaljenost)
dista dalla città una decina di chilometri od mesta je oddaljen kakih deset kilometrov

4. (označuje kraj, prebivanje)
abita dalla zia stanuje pri teti

5. (označuje kraj, premikanje, približevanje)
verrò da te stasera nocoj pridem k tebi
devo andare dal dentista moram k zobarju

6. (označuje kraj, prehod skozi, po)
al ritorno siamo passati da Firenze ko smo se vračali, smo šli skozi Firenze
i ladri sono passati dalla finestra tatovi so vdrli skozi okno

7. (označuje delitev, razdvajanje)
distinguere il grano dal loglio pren. ločiti zrno od plev

8. (označuje kraj v zvezi s predlogom a)
da capo a fondo od začetka do konca
dal primo all'ultimo od prvega do zadnjega

9. (označuje čas trajanja začenši od)
è malato da un mese že mesec dni je bolan
da allora in poi poslej, od takrat
lo spettacolo dura dalle nove alle undici predstava traja od devetih do enajstih

10. (označuje vzrok)
tremare dal freddo tresti se od mraza
scoppiare dalla rabbia počiti od jeze

11. (označuje sredstvo)
riconoscere uno dalla voce prepoznati koga po glasu
chi fa da se, fa per tre kdor sam stori, stori za tri

12. (atributivno)
zoppo da una gamba hrom na eni nogi
cieco da un occhio slep na eno oko

13. (označuje ločevanje, razdvajanje) (atributivno za nekaterimi pridevniki)
lontano dagli occhi, lontano dal cuore daleč od oči, daleč od srca
immune da difetti brez napak

14. (označuje namen, dolžnost) (atributivno)
cavallo da corsa dirkalni konj
macchina da cucire šivalni stroj

15. (označuje lastnost) (atributivno)
vecchio dai capelli bianchi belolasi starec
vita da cani pasje življenje

16. (kot sestavni del imenskega predikata)
essere testardi è da bestia trma je živalska lastnost
non è da te fare queste cose ne spodobi se, da to počneš

17. (označuje način ali predikativni odnos)
vestire da contadini oblačiti se po kmečko
parlare da amico komu govoriti kot prijatelj
battersi da leoni boriti se kot lev
da bambino stavo dai nonni kot otrok sem živel pri starih starših
da grande farò il pompiere ko bom velik, bom gasilec
funge da presidente opravlja dolžnost predsednika

18. (označuje pasivno zgradbo)
è stimato da tutti vsi ga spoštujejo
la casa è stata distrutta dal fuoco ogenj je uničil hišo

19. (označuje vrednost, oceno)
un paio di scarpe da centomila lire par čevljev za sto tisoč lir
una cosa da poco malo vredna stvar; (označuje približnost s predlogom a)
avrà dai quaranta ai quarantacinque anni star je od štirideset do petinštirideset let

20. (uvaja vrsto odvisnih stavkov v nedoločniku)
ero così stanco da non poter stare in piedi bil sem tako utrujen, da me niso noge držale
dammi qualcosa da mangiare daj mi kaj jesti

21. (v prislovnih izrazih)
da vicino od blizu
da lontano od daleč
da parte ob strani, vstran
da per tutto povsod

22. (v predložnih izrazih)
di là da onstran, onkraj
di qua da tostran
fino da od

daccapo, da capo

A) avv. od začetka, od kraja, znova; še enkrat:
essere daccapo (essere alle solite) pren. spet stara lajna, stara pesem
punto e daccapo pika, nova vrsta!
eccoti daccapo con le tue lagne že spet začenjaš s svojimi pritožbami

B) m da capo:
aria col daccapo glasba da capo arija

daemoniacus 3 (gr. *δαιμονιακός) demonski, besji, hudičev: Eccl.; subst. daemoniacus -ī, m od hudiča obseden človek: Eccl.

dallato avv. od strani; ob strani

damlàisati se -išēm se dial. biti zadet od kapi

Danelaw [déinlɔ:] samostalnik
danski zakon, ki je veljal na ozemlju Anglije, zasedenem od Dancev; področje, na katerem je veljal

dánka ž
1. zadnji dio, deo, guznog crijeva, creva, gužnjak
2. kuljen, vrsta djevenice (dev-) od debelog crijeva, creva

dap [dæp]

1. prehodni glagol & neprehodni glagol
rahlo potopiti; (žogo) odbijati od tal; odbijati se od tal

2. samostalnik
odbijanje (žoge) od tal

dapprēsso

A) avv. blizu, zraven; od blizu:
seguire dappresso qcn. zasledovati koga od blizu, biti komu za petami

B) prep.
dappresso a knjižno poleg, zraven

dapprincipio avv. od začetka, skraja

datar datirati, opremiti z datumom; datirati od

date-line [déitlain] samostalnik
180. poldnevnik od Greenwicha, datumska meja

davvicino, da vicino avv. od blizu