Franja

šè adv.

1. (izraža nadaljevanje trajanja) ancora:
zgodaj je, vsi še spijo è presto, tutti dormono ancora

2. (z zanikanim povedkom za izražanje dejanja, ki se do trenutka govorjenja ni uresničilo) (non) ancora:
predstava se še ni začela lo spettacolo non è ancora cominciato
kaj takega še nikoli nisem videl cose del genere non le ho ancora viste

3. (za izražanje ponovitve dejanja) ancora:
povabil jih je, naj še pridejo li invitò a venire ancora

4. (za izražanje dopustitve dejanja) ○:
še padla bo, če ne bo pazila cadrà se non sta attenta
še zbolel bo zaradi skrbi finirà con l'ammalarsi dalle preoccupazioni

5. (za izražanje dodajanja) ancora, altro:
tam so ostali še tri mesece ci si fermarono ancora tre mesi, altri tre mesi
natakar, še eno pivo! cameriere, un'altra birra!

6. (navedena količina je preostanek večje količine) ancora:
do cilja je imel samo še sto metrov gli mancavano ancora cento metri al traguardo

7. (za izražanje, da kaj ni omejeno na navedeno) anche, financo, persino:
še celo z učitelji se prepira litiga persino con gli insegnanti

8. (za okrepitev zanikanja) neanche, nemmeno:
še veliki talenti ne dosežejo cilja brez dela nemmeno i più dotati riescono senza fatica

9. (za izražanje presenetljivosti) ancora; addirittura:
nisem vsega porabil, še ostalo mi je non ho consumato tutto, me ne è rimasto ancora

10. (za poudarjanje navedenega časa z izključevanjem poznejšega) stesso:
vse bom še danes uredil regolo la faccenda oggi stesso

11. (v nikalnem stavku za izražanje nedoseženosti mere) neanche, nemmeno:
še petnajst let ni stara non ha neanche quindici anni

12. (za poudarjanje pomena besede) ancora:
čevlji so še skoraj novi le scarpe sono ancora quasi nuove

13. (s primernikom za krepitev pomena le-tega) ancora, anche:
pot je bila še daljša, kot smo predvidevali il percorso fu ancora più lungo di quanto pensassimo

14. (s kaj za izražanje močnega zanikanja) meno ancora:
naredil ni niti enega izpita, kaj še diplomo non ha dato un solo esame e meno ancora s'è laureato
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
pren. kje je še cilj! la meta è ancora lontana!
kaj takega pa še ne cose da matti!
o tem se mu še sanja ne della cosa non ha la più pallida idea
to ga bo še drago stalo ciò gli costerà caro
ali mislite, da ga je bilo sram? Kaj še! credete che se ne vergognasse? Nemmeno per sogno!
ni se izdal, v resnici mu je bilo še kako žal non lo mostrò ma in effetti ne era dispiaciuto e come
hišo ima, pa še kakšno ha una casa, e che casa!
spomin ima, pa še kakšen ha una memoria formidabile
pog. ko je obubožal, ga še pes ni povohal caduto in miseria, si trovò solo come un cane
spet si zamudil. Samo še enkrat! hai fatto di nuovo tardi. Attento a non farlo più!
imeli smo dela še in še avevamo una montagna di lavoro da sbrigare
še enkrat! bis!; ekst. da capo
inter. še kako magari
še kar discretamente
še naprej ulteriormente
jur. še nerešen sub iudice
še neznan inedito
knjiž. še ta hip immediatamente, subito
še vedno tuttora
še zdaleč ne affatto, punto
PREGOVORI:
kar je preveč, še s kruhom ni dobro il troppo stroppia
v sili še hudič muhe žre il bisogno fa correre la vecchietta

šéga custom; usage

šége in navade manners and customs pl, ways and customs pl, use and wont
stara šéga an old usage; a long established custom

šéga coutume ženski spol , usage moški spol

šege in navade les us et coutumes
to ni pri nas šega ce n'est pas l'usage (ali la coutume) chez nous
po stari šegi selon l'antique usage, à l'ancienne mode
drugi časi, druge šege autres temps, autres mœurs

šénkan (-a -o) adj. pog. donato, regalato
PREGOVORI:
šenkanemu konju ne glej v zobe a caval donato non si guarda in bocca

šépati to limp; to walk lamely, to walk with a limp; to be lame; to have a game leg

nekaj tu šepa (= ne gre v redu) (figurativno) there is a screw loose somewhere
ti stihi šepajo these are lame verses
primera šepa that's a lame (ali a poor) comparison
šépati na eno nogo to be lame in one leg
šépati z desno nogo to be lame in the right leg
močnó, hudó šépati to limp heavily, to hobble

šépav šépast lame, limping; halting; (stih) halting, lame

šépav, šépast na eno nogo lame in one leg; (pohištvo, stol itd.) rickety, shaky
šépav, šépast dokaz a lame proof
šépav, šépast izgovor a lame (ali thin) excuse

šíba rod; switch; (brezovka) birch; wand

šíba strahovalka, leskovka rod
šíba božja figurativno (Atila) the Scourge of God
udarec s šíbo lash
(na)tepsti s šíbo to birch
kaznovati koga s šíbo to give someone the birch
imeti pripravljeno šíbo za koga to have a rod in pickle for someone
šíba novo mašo poje (figurativno) spare the rod and spoil the child

šíbek (-bka -o) adj.

1. debole; gracile, mingherlino:
šibek otrok bambino gracile
šibek značaj carattere debole
biti šibke postave essere di gracile costituzione

2. debole, tenue, fioco; ekst. fiacco;
šibek veter vento debole
šibka svetloba luce fioca

3. debole, scarso, esiguo:
šibka vidljivost scarsa visibilità
šibka zasedenost dvorane pubblico esiguo in sala

4. pren. debole, vulnerabile:
šibko mesto neke teorije il punto vulnerabile di una teoria

5. elektr.
šibki tok corrente a bassa tensione
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
lit. šibka cezura cesura femminile
šibki spol il sesso debole
stati na šibkih nogah poggiare su basi fragili

širòk (-ôka -o) adj.

A)

1. largo; ampio:
klobuk s širokimi krajci cappello con larghe tese
široka ramena larghe spalle
široka obleka vestito ampio

2. largo, vasto, grosso:
človek širokih nazorov uomo di idee larghe
za to se zanima široka javnost ciò interessa il grosso pubblico
široko delovno področje vasto campo d'azione
biti širši kot daljši essere molto grasso, obeso
široko filmsko platno schermo panoramico
širok kozarec tumbler
široka steklenica toscanella
lingv. široki samoglasnik vocale larga, aperta
žel. široki tir scartamento largo
med. široka trakulja tenia del pesce (Dibothriocephalus latus)
anat. široka mišica vasto
široka guma (pri avtu) pneumatico a bassa pressione; (pri kolesu) ballonet

B) širôki (-a -o) m, f, n
na široko odpreti okno spalancare la finestra
pripovedovati na dolgo in široko raccontare in lungo e in largo, raccontare diffondendosi nei particolari

širòk ancho; amplio

2 m širok dos metros de ancho
za prst širok de un dedo de ancho
široke mase, množice las masas
široka publika público m muy variado
imeti široka ramena tener anchas las espaldas
padel je, kot je dolg in širok cayó tendido a la larga; cayó de plano
biti preširok (obleka, čevlji) venir (ali ir ali estar) muy ancho

širokočêlen (-lna -o) adj. dalla fronte ampia:
mont. širokočelno odkopavanje coltivazione a lunga fronte, avanzante in direzione

šivánka sewing needle

vdeti šivánko to thread a needle
sedeti, biti kot na šivánkah (figurativno, biti skrajno nestrpen) to seethe with impatience
iskati šivánko v kupu slame (figurativno) to look for a needle in a haystack

škóda (-e) f

1. danno; detrimento, discapito, sfavore, svantaggio:
dejanska, pretrpljena škoda danno emergente, danno subito
vojna škoda danni di guerra
škoda na posevkih danni alle colture
povračilo škode risarcimento dei danni
zahtevati povračilo škode chiedere i danni
povzročiti škodo procurare, fare, arrecare, causare danno a
utrpeti škodo subire, patire, soffrire danno
škoda povrh pa še sramota restare col danno e con le beffe
v škodo a scapito, a sfavore di
v mojo, tvojo, svojo, našo škodo a mio, tuo, suo, proprio, nostro danno
pričati komu v škodo testimoniare a disfavore di qcn.

2. pren. biti škoda česa:
te obleke je škoda za doma è un peccato portare quest'abito in casa
elipt. škoda časa, denarja za kaj è tempo, è denaro sprecato
škoda je spati v tako lepem vremenu è un peccato dormire con questo bel tempo
takega človeka je zelo škoda è un gran peccato perdere un uomo così
škoda besed tutte parole sprecate

škóditi to damage, to injure, to harm, arhaično to scathe; to be noxious; to prejudice; to hurt, to be harmful (ali injurious, detrimental)

škóditi samemu sebi to discredit oneself, (figurativno) to stand in one's own light, to cut one's own throat; to cut off one's nose to spite one's face
to vam ne more škóditi that cannot hurt you, that cannot do you any harm
škóditi svojemu dobremu slovesu to compromise one's reputation
ne bi škodilo, če bi (šli...) it wouldn't be a bad idea to (go...), there would be no harm in (going...)
ne bi ti škodovalo it wouldn't do you any harm
nič ne bi škodilo, če bi to poskusil there would be no harm in trying it

Škorpijon samostalnik
1. astronomija (ozvezdje) ▸ SkorpióKo se na nebu pojavi ozvezdje Škorpijon, Orion zgine iz našega vidnega polja. ▸ Amikor az égbolton megjelenik a Skorpió csillagkép, az Orion eltűnik a látómezőnkből.
Z vesoljskim teleskopom Hubble so v ozvezdju Škorpijona odkrili najstarejši znani planet. ▸ A Hubble-űrteleszkóppal a Skorpió csillagképben felfedezték a legöregebb ismert bolygót.

2. v astrologiji (o horoskopu) ▸ SkorpióLuna v Škorpijonu prinaša čustveno intenzivnost in veliko ustvarjalnost. ▸ A Hold a Skorpióban érzelmi intenzitást és nagy mértékű kreativitást hoz.
Pod vplivom Jupitra v znamenju Škorpijona se v vas prebuja zmožnost sočutja. ▸ A Skorpió jegyében járó Jupiter hatására ébredezni kezd önben az együttérzés képessége.

škrípec tehnika pulley; figurativno fix, pinch; scrape, dilemma, straits pl, trouble, pogovorno hot water

v škrípcih (figurativno) (v precepu) in a cleft stick
biti v škrípcih to be in a fix (ali in a scrape, in a tight corner, in a tight spot), to be hard pressed, to have one's back to the wall
biti v hudih škrípcih to be in dire straits
biti v škrípcih za denar to be hard up
dvigniti s škrípcem to hoist with a pulley

šlamástika quandary; scrape; predicament; žargon fix, jam, mess, stew, hot water

biti v šlamástiki pogovorno to be in a pretty pickle, to be in hot water, to be in the soup

šokírati to shock

bil sem šokiran, ko sem to slišal I was shocked to hear it
prizor, ki bi vas šokiral a sight that would shock you
bila je šokirana, ko ga je videla tako bledega in shujšanega she was shocked to find him so pale and thin

šóla school; educational establishment; (stavba) schoolhouse, school; (poučevanje) schooling, teaching; (tečaj) course

v šóli at school
v šólo to school
osnovna šóla elementary (ali primary) school
srednja šóla secondary school, (zasebna) public school, (z internatom) boarding school
klasična srednja šóla grammar school
srednja šóla klasične smeri classical side (of a secondary school)
srednja šóla realne smeri modern side (of a secondary school)
deška (dekliška) šóla boys' (girls') school
mešana šóla mixed school; coeducational school
višja srednja šóla (5.-8. razred) ZDA high school
glasbena šóla music school
gospodinjska šóla school of domestic science
jahalna šóla riding school, manege, manège
konfesionalna šóla denominational school
kmetijska šóla school of agriculture
nadaljevalna šóla continuation school, extension college
strokovna šóla vocational (ali professional) school
šoferska šóla driving school, school of motoring
tehniška šóla technical school
trgovska šóla commercial school
učiteljska šóla teachers' training college, ZDA normal college
vojaška šóla military school, military academy
večerna šóla evening (ali night) school, evening classes pl
mala šóla nursery school, kindergarten, preschool
dan brez šóle (pouka) day off (school), school holiday
dorasel za šólo of school age
danes ni šóle (pouka) there is no school today, there are no lessons today
šóle (pouka) je konec school is over
naša šóla se bo končala 30. junija in zopet začela 15. septembra our school breaks up (ali closes) on June 30th and will reopen (ali reassemble) on September 15th
ti ne boš za šólo school is not for you
hoditi v šólo to go to school, to be at school
iti skozi trdo šólo (figurativno) to go through the mill
končati, zapustiti šólo to leave school
izključiti iz šóle to expel from school
obiskovati šólo to attend (a) school
zamuditi šólo (pouk) to be late for school
neupravičeno izosta(ja)ti iz šóle (»špricati«) to play truant, to cut school, ZDA žargon to play hooky
biti med najboljšimi v šóli to be near the top in school
vsaka šóla nekaj stane (figurativno) we learn by experience

šólski (-a -o) adj.

1. di, della scuola; scuola; scolastico, scolare, didattico:
šolska leta età scolare
šolski zvonec campanello della scuola
šolska klop banco di scuola
šolska tabla lavagna
šolska torba cartella
šolska televizija telescuola
šolska ura ora di lezione
šolska malica refezione scolastica
šolski sluga bidello
šolski ravnatelj direttore didattico
šolsko leto anno scolastico
šolske počitnice vacanze
šolsko spričevalo pagella (scolastica)
šolski avtobus scuolabus
šolski center centro didattico
šolski okoliš bacino d'utenza
šolska ladja nave scuola
šolsko letalo aereo scuola

2. pejor. scolaresco, scolastico; didattico:
njeno recitiranje je preveč šolsko il suo modo di recitare è troppo scolastico
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
prestopiti šolski prag andare a scuola per la prima volta
biti šolski primer česa essere un esempio classico di qcs.
šolski tovariš compagno di scuola
pog. drgniti šolske klopi andare a scuola; šalj. scaldare i banchi
poznati se iz šolskih klopi conoscersi dagli anni della scuola
šolska sestra religiosa (di ordine dedito all'insegnamento)
šolska naloga compito in classe
šolski nadzornik ispettore didattico
voj. šolski naboj cartuccia di esercitazione