zelèn (-êna -o)
A) adj.
1. verde; verdeggiante:
zeleno listje foglie verdi
bledo, rjavo, svetlo zelen verde pallido, marrone, chiaro
grahasto, olivno, smaragdno, steklenično zelen verde pisello, oliva, smeraldo, bottiglia
zelena polja campagna verde
zeleni pas zona verde
2. pren. verde, acerbo, immaturo; imberbe:
jesti zeleno sadje mangiare frutta acerba
zelena leta verde età
3. pren. (zelo bled) pallido, smorto, verde:
biti zelen od zavisti, strahu, jeze farsi verde per l'invidia, la paura, la rabbia
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
pren. prižgati zeleno luč dare il beneplacito, il benestare
pren. sesti za zeleno mizo sedere al tavolo delle trattative
pren. priti na zeleno vejo riprendersi (economicamente), essere a cavallo
bot. zelene alge alghe verdi, clorofite (sing. -e) (Chlorophyta)
zool. zelena bičevnica driofide (Dryophis)
pren. lov. zelena bratovščina i cacciatori
kem. zelena galica vetriolo verde, solfato ferroso
bot. zelena jelša ontano verde (Alnus viridis)
bot. zelena lupina (pri orehih) mallo
bot. zelena mušnica tignosa verde (Amanita phalloides)
zool. zelena rega raganella (Hyla arborea)
gastr. zelena solata insalata verde
zool. zelena žolna picchio verde (Picus viridis)
fot. zeleni filter filtro verde
pog. hist. zeleni kader imboscati, disertori (dell'esercito austriaco nella I guerra mondiale)
pog. kem. zeleni volk (bakrov acetat) acetato di rame, verderame
zeleno steklo vetro da bottiglia
B) zelêni (-a -o) m, f, n polit.
na volitvah so zmagali zeleni i verdi hanno vinto alle elezioni
suša je uničila vse zeleno la siccità ha danneggiato tutto il verde
biti v zelenem essere vestito di verde
inter. tristo zelenih! mille diavoli!
Zadetki iskanja
- zelèn verde ; (neizkušen) novicio
svetlo (temno) zelen verde claro (scuro)
zeleni val (teh) semáforos m pl sincronizados, sincronización f de señales de tráfico
zeleni pas (v mestu) zona f verde
zelena (igralna) miza tapete m verde
zeleno sadje fruta f verde
postati zelen verdear; reverdecer
postati zelen od zavisti hacerse amarillo de envidia
ne priti na zeleno vejo (fig) no salir adelante; no medrar - zōnālis -e (zōna) pasov, pasen, pasoven, conski, zonski: ambitus Macr.
- zōnārius 3 (zōna) pasov, pasen, pasoven: sector Pl. pasorezec = zmikavt, tat; subst. zōnārius -iī, m izdelovalec pasov, opasničar, izdelovalec mošnjičkov, mošnjičar (sl. usnjar): Luc. ap. Non., Ci.; pisano sōnārius: Nov. fr.
- zōnātim, adv. (zōna) zaokroženo, v krogu, v krog, kolobarjasto, krožno: zonatim circum inpluvium cinerarius cludebat Luc. ap. Non.
- zōnula -ae, f (demin. zōna) pasek, pašček: te suis tremulus parens invocat tibi virgines zonula solvunt sinus te timens cupida novos captat aure maritus Cat., miles non timetur, si vestitus, armatus, calciatus e[t] satur et habens aliquid in zonula Lamp.
- zōstēr1 -ēris, acc. -ēra, m (tuj. ζωστήρ) pas, opas; metaf.
1. pasovec, pasasti izpuščaj, herpes zoster, starejše opasujoča bolezen (imenovana tudi zōna): ignis sacri plura sunt genera, inter quae medium hominem ambiens, qui zoster vocatur, et enecat, si cinxit Plin.
2. bot. zóster, pas, vrsta morske haluge ali morskega mahu: folio lato, colore viridi gignit quod quidam prason vocant, alii zostera Plin. - zráčen1 (-čna -o) adj. d'aria, dell'aria, pneumatico, aereo:
zračni tok corrente d'aria
zračna temperatura, vlaga temperatura, umidità dell'aria
zračna blazina materassino pneumatico, gonfiabile
voj. zračni napad attacco aereo
zračni promet traffico aereo
zračna črta linea d'aria
zračna pot linea aerea
publ. zračni most ponte aereo
zračno ladjevje flotta aerea
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
zračni pirat pirata dell'aria, dirottatore
vozilo na zračno blazino veicolo a cuscino d'aria, hovercraft
zračna črpalka pompa per bicicletta
med. zračna embolija embolia gassosa
zračna luknja vuoto d'aria
meteor. zračna masa (gmota) massa d'aria
zračna navigacija aeronavigazione
zračna odprtina sfogo
zračna puška fucile ad aria compressa
zračna razredčevalka pompa per vuoto
elektr. zračna reža traferro
bot. zračne korenine radici aeree
voj. zračni alarm allarme aereo
zračni desant aerosbarco
teh. zračni filter filtro dell'aria
zračni jašek condotto d'areazione
kem. zračni kisik ossigeno atmosferico
zračni koridor corridoio aereo, aerovia
strojn. zračni prenašalnik transelevatore
meteor. zračni pritisk pressione atmosferica
področje visokega zračnega pritiska zona d'alta pressione
aer. zračni prostor spazio aereo
zračni žep vuoto, sacca d'aria
zračna bolezen mal d'aria - φρῑ́κη, ἡ (φρίσσω) drget(anje), trepet, groza, zona, kurja polt, (sveti) strah, spoštovanje do bogov πρός τι.
- кидать, кинуть metati, vreči proč, odvreči, (za)lučati; opuščati, (o)pustiti;
к. жребий žrebati, vreči žreb;
к. кровь puščati kri;
к. работу pustiti delo;
меня кидает в дрожь zona me obhaja; - пот m pot, znoj
весь в поту ves poten;
работать в поте лица delati v potu svojega obraza;
до седьмого (десятого) пота do zadnje znojne kaplje, z največjim trudom
вогнать в пот кого prisiliti koga težko delati;
согнать семь потов с кого do kraja izčrpati koga;
цыганский пот (zast.) zona, mraz