Franja

Zadetki iskanja

  • grondare

    A) v. intr. (pres. grondo) kapljati, cureti; ekst. liti:
    il sudore gli grondava dalla fronte pot mu je lil s čela

    B) v. tr. teči, liti:
    la ferita gronda sangue iz rane teče kri
    mani che grondano sangue pren. krvave roke; roke, ki so se umazale s krvjo
  • gȕsnuti -nēm (se) zgoščevati (se): jeza gusne krv groza zgoščuje kri; mrak se sve više gusnuo
  • hauriō -īre, hausī, haustum, pt. fut. haustūrus, pa tudi hausūrus: V., Sil., Stat., Cl. (haurio nam. hausio)

    I.

    1. črpati, zaje(ma)ti: aquam ex puteo Ci., de dolio Ci. (gl. dolium) lymphas de gurgite V., liquores, undas O., manūs haustā … abluit undā O.; occ. (kri) preli(va)ti: sanguinem Ci., Lucan., Ps.-Q., hauriendus aut dandus est sanguis L. moramo (tujo) kri prelivati ali (svojo) dati, h. cruorem O., multum sanguinis Cu.

    2. metaf. zaje(ma)ti = povze(ma)ti, posneti: ex natura ipsa hausimus legem Ci., illa ex quo fonte hauriam, sentio Ci., ut ea a fontibus potius hauriant, quam rivulos consectentur Ci., fontes adire et haurire praecepta H., h. de faece Ci. zajemati iz brozge = vzeti od slabih govornikov, ex vano h. L. iz nezanesljivih virov povzeti (o zgodovinopiscih); occ. vzeti, jemati, nab(i)rati, pob(i)rati, zb(i)rati: sumptum ex aerario Ci., aurum ex Syriae gazis Ci., arbusta ab imis radicibus Lucr. izruvati, ex parvo H., pulverem palmis O., pulvis haustus O., Hecabe hausit inque sinu cineres secum tulit Hectoris haustos O., terraeque immurmurat haustae O. v izgrebeno zemljo, haurit arenas ungulā Stat. razriva pesek, se globoko vdira v pesek.

    II.

    1. izčrpati, zajeti: totiens haustus crater O. iz katerega se je tolikokrat zajelo; occ. izprazniti, izpiti: pateram V., pocula ore O., illi avide exceptum pateris hausere cruorem Val. Fl.; pren.: calamitatem Ci. ali dolorem Ci., Sil. izpiti čašo nesreče, voluptatem Ci., T. ali libertatem L. uživati, supplicia scopulis V. pretrpeti.

    2. metaf.
    a) izsrkati, izsesati, oslabiti, zapraviti: Italiam … faenore hauriri T., non … profligator, ut plerique sua (svoj denar) haurientium T., h. Latium Sil. premagati, patrias opes Mart.
    b) dokončati, dovršiti: medium sol igneus orbem, hauserat V., vastum h. iter Stat.
    c) (telesne dele) odpreti, predreti, prebosti: ictu ventrem atque inguina L., latera ac ventres equorum cornibus Lucr., latus gladio V., Cu., haerenti latus O., latus Hiberi, latus ense Sil., rostro femur O., pectora ferro O., pectus gladio Quadr. fr., iugulus Caesaris haustus Lucan., fama tradidit Camurium … inpresso gladio iugulum eius (sc. Galbae) hausisse T.; pesn.: non lumen, … loca luminis haurit O. ne iztakne oči, … prevrta le očesni jamici; pren.: cum … haurit corda pavor pulsans V. prešine, oslabi.

    III.

    1.
    a) vase črpati, — vleči, zajemati, sprejemati, vsrkavati: alveus haurit aquas O. zajema vodo, cum primae lucem pecudes hausere V. = so se porodile, auras V. ali caelum h. Iuv. sapo loviti, dihati; pesn.: suspiratūs h. O. globoko dihati.
    b) srebati, srkati, piti: accedere fontīs atque h. Lucr., hauriendum sanguinem … praebere L., quos (lacūs) si quis faucibus hausit O., h. aquam, humorem Cu., non respirare in hauriendo Plin., h. plurimum meri Suet., venenum Suet., Aur., potio hausta Suet., h. sanguinem caprinum Aur.
    c) požreti, pogoltniti, použiti, zaužiti: ardentes ore carbones Val. Max., cibos integros Col., solidos cervos Plin.; pren.: semisomnos hausit flamma L., aggerem ac vineas … incendium hausit L., cunctos … incendium hausit T., Pompei theatrum igne fortuito haustum T. pogorelo, zgorelo, colonia igni hausta T., seu me … hauriet … ignis Val. Fl., progeniem hauserunt flammae Sil., multos hausere gurgites L., hauriuntur gurgitibus T., domus hausta fluctu est Val. Fl., arbores in profundum haustae (sunt) L. so se v globočino zvalila (padla), hauriri urbes terrae hiatibus Plin. pogreznila; pesn.: pariter pallor ruborque purpureas hausere genas Stat. = sta se po … licih razlili.

    2. metaf. (z očmi, ušesi, duhom, srcem) „vsrkavati“, požirati, zaznati, hlastno sprejeti, navzeti se česa: oculis ea pectoris hausit O. je zaznal, vocem his auribus hausi V. ali auribus hausi talia dicta meis O. sem začul, slišal, v istem pomenu tudi brez auribus: strepitum exterritus hausit V., magnum sonantes haurit Val. Fl.; oculis auribusque haurire tantum gaudium L., quid eum non sorbere animo, quid non haurire cogitatione censetis? Ci. da ne pije v duhu na dušek, hoc animo hauri V. to si k srcu vzemi, animo spem inanem h. V. vdajati se praznemu upanju, haurit pectore ignes ali flammas latentīs hausit O. (v srcu) se mu je vnel plamen (skrivne) ljubezni, h. artes T., studium philosophiae acrius T. prevneto se baviti z … , expugnationes urbium … hauserant animo T. so se bili namenili, h. eloquentiam, ius, rem militarem T.

    Opomba: Star. obl.: impf. act. haurībant Lucr., cj. pf. haurierint Varr. fr., ind. plpf. haurierant Vulg., pt. pf. haurītus Ap., pt. fut. haurītūrus Iuvenc., sup. haurītū Ap.
  • haustus -ūs, m (haurīre)

    1. črpanje, zajemanje: Mel., h. profundus Col., facilis Iuv., pro qualitate haustuum Amm. (o bisernicah); occ. kot držpr. t. t. aquae haustus Ci., Ulp. (Dig.) pravica do zajemanja vode, — do vode, — do studenca.

    2. meton. izčrpano, zajeto: haustu sparsus aquarum V. z zajeto vodo (studenčnico) iz vodnjaka, h. arenae O. peščica peska.

    3. metaf.
    a) zajemanje (sape): h. aetherii V. eterski dih, alium domi esse caeli haustum Cu. da se doma diha drug zrak, aurae h. Cod. Th., ignis haustus Fl. požiranje ognja.
    b) konkr. požirek, napitek, pitje: papaveris haustus itemst facilis quasi aquarum Lucr., h. aquae L., O., exiguis haustibus inde bibere O., accipe haustūs sanguinis O. pij kri, haustus Bacchi sumere alicui O. na zdravje koga piti, napiti komu, a te decurrit ad meos haustūs liquor Ph. do kraja, kjer jaz pijem, h. fontium Cu., humani cruoris Min., poculum haustui admovere Iul. Val.; pren.: Pindarici fontis haustūs H. pitje iz Pindarjevega vira (vrelca) = posnemanje Pindarjevega pesništva, haustūs iustitiae bibere Q.
  • hlad|en1 (-na, -no) poletje, jutro, zemlja, človek, smehljaj: kühl; zrak, vreme, hrana, obkladek, voda, pogled, glas, izraz na obrazu, vzdušje: kalt; po značaju, temperamentu: kühl, herb, gefühlskalt; (brez strasti) leidenschaftslos
    hladno orožje blanke Waffen množina
    hladen narezek kalte Platte
    hladna kri kaltes Blut
    ohraniti hladno kri einen kühlen Kopf bewahren
    ostati hladen kalt bleiben, unbeeindruckt sein/bleiben
    biti hladen do koga (jemandem) die kalte Schulter zeigen
    | ➞ → hladno
  • hláden frais, froid

    postati hladno se rafraîchir
    precej hladno je il fait frisquet
    ohraniti hladno kri garder la tête froide (ali sur les épaules)
    sprejeti koga hladno recevoir quelqu'un froidement (ali avec froideur, fraîchement, avec fraîcheur), faire un accueil froid à quelqu'un
  • hláden (-dna -o)

    A) adj.

    1. fresco, freddo:
    hladno poletje, vreme estate fredda, tempo freddo
    prijetno hladna soba stanza fresca
    gastr. hladna večerja cena fredda
    gastr. hladne jedi piatti freddi

    2. (ki vsebuje, izraža nenaklonjenost) freddo:
    hladen sprejem accoglienza fredda
    hladna presoja giudizio freddo
    FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
    fiz. hladna svetloba luce fredda
    friz. hladna trajna permanente a freddo
    geogr. hladni pas zona glaciale
    med. (spolno) hladna ženska donna frigida
    meteor. hladna fronta fronte freddo
    polit. hladna vojna guerra fredda
    metal. hladno valjanje laminatura a freddo
    hladno lepilo colla a freddo
    voj. hladno orožje armi bianche
    pren. ohraniti hladno kri conservare il sangue freddo

    B) hládno (-ega) n freddo; fresco:
    popiti kaj hladnega bere qcs. di freddo
    spraviti na hladno mettere al fresco (latte e sim.)
    pren. spraviti, postaviti na hladno mettere al fresco, in gattabuia
  • hláden fresco ; fig frío

    hladna vojna guerra f fría
    hladen sprejem acogida f fría
    je kar precej hladno (fam) hace fresquito
    hladno ravnati s kom tratar con frialdad a alg
    postati hladno refrescar
    hladno sprejeti koga recibir con frialdad a alg, acoger fríamente a alg
    ohraniti hladno kri conservar la sangre fría
  • hud2 (-a, -o) mraz, vročina, veter, bolečina, dvom, krvavitev: stark; bolezen, nepokorščina, nevihta, poškodba, pretres možganov, rana, sneženje, šok, tatvina, vihar, vlom, žalitev, pravo kazniva dejanja: schwer; izkušnja, mraz, razočaranje, obžalovanje, kesanje: bitter; pravo malomarnost, nehvaležnost: grob; potreba: dringend; napaka, razlika: gravierend; sovraštvo, negativna čustva: tief; pes: bissig; figurativno (močno, zelo) sehr; Schwer- (bolnik der Schwerkranke), Erz- (sovražnik der Erzfeind)
    huda kri böses Blut (zbujati hudo kri böses Blut machen)
    huda ura das Gewitter, figurativno das Donnerwetter
    huda kršitev predpisov der Skandal (Umweltskandal)
    živalstvo, zoologija huda gniloba die Faulbrut
    huda lakota großer Hunger, der Bärenhunger, Heißhunger
    huda preizkušnja die Zerreißprobe
    hudi časi schlechte Zeiten množina, figurativno eine Durststrecke
    zaloga za hude čase der Notvorrat
  • húd bad; evil; (čas, doba) hard; (rana) bad, (občutljiva) sore; (jezen) angry; ZDA sore, mad

    húda bolezen serious illness
    húda bolečina great pain
    húdi časi hard times pl
    húd kašelj a bad cough
    húd mraz a very severe frost
    húd veter sharp wind
    húda vročica (mrzlica) a virulent fever
    húda vročina intense heat
    húda ura thunderstorm
    nič húdega sluteč unsuspecting
    ta je pa že prehuda! this is outrageous!
    delati húdo kri figurativno to create ill-feeling
    nič húdega ti ne delam I do you no harm
    nič húdega ne mislim (nočem) I don't mean any harm
    nič húdega ni v tem there is no harm in it
    ne bom ti naredil nič húdega I shall not hurt you
    ona ima húd jezik she has a wicked (ali spiteful, malevolent) tongue
    nič húdega ne nameravati (misliti) to mean no harm
    nič húdega ne vidim v tem I don't see anything bad in it
    biti húd na koga to be angry with someone, to be cross with someone, to be furious (ali mad) with someone
    húd je name ZDA he is mad with me, VB he is angry with me
    v najhujšem primeru at the worst; in the worst case
    če pride do najhujšega if the worst comes to the worst
    če bi se zgodilo najhujše if it comes to the worst
    najhujše še pride the worst is yet to come
    húdo (prislov) badly
    toliko hujše! all the worse!; so much the worse
    vedno hujše worse and worse
    bodi pripravljen na najhujše! be prepared for the worst!
    húdo se motiš there you are greatly mistaken
    húdo mi je, da (ker) ne morem priti I feel sorry that I cannot come
    ni tako húdo, kot je videti (figurativno) his bark is worse than his bite
    húdo je z njim he is badly off, he is in a bad way, he is unwell
    húdo (trda) je za denar money is scarce
    saj ni tako húdo! it is not so bad (as you think)
    mnogo húdega prestati (figurativno) to go through hell, to have a rough time
  • húd (-a -o)

    A) adj.

    1. severo, rigoroso

    2. adirato, arrabbiato:
    biti hud na koga essere in collera, essere adirato con qcn., avercela con qcn.

    3. ostile

    4. furioso, rabbioso (cane)

    5. cattivo; malvagio:
    sin je bil hujši kot oče il figlio era peggio del padre
    hudo dejanje azione malvagia, cattiva

    6. (ki prinaša trpljenje, težave) cattivo, brutto:
    hude novice brutte notizie
    hudi časi brutti tempi
    huda ura temporale

    7. (ki se pojavlja v močni obliki) grande, forte, terribile; pren. appassionato, incallito; incorreggibile:
    hud mraz freddo terribile
    huda lakota, revščina, krivica grande carestia, povertà, ingiustizia
    huda bolečina forte dolore
    hud kašelj forte tosse
    hud bolnik malato grave
    hud klanec forte, ripida salita
    pren. hud lovec cacciatore appassionato
    hud pijanec bevitore incorreggibile
    FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
    hud udarec terribile colpo
    pren. biti hud na denar essere avido di denaro
    delati hudo kri far cattivo sangue
    biti (česa) prav za hudo silo essercene quanto basta, dovrebbe bastare
    čeb. huda gniloba covata a sacco

    B) húdi (-a -o) m, f, n pog.
    huda je za delo è difficile trovar lavoro
    pren. huda mu prede è alle strette, non sa a che santo votarsi
    povedati komu precej hudih strapazzare, rimbrottare qcn. ben bene
    umreti od samega hudega morire di crepacuore, per l'indigenza, per grandi sofferenze
    pren. imeti dosti hudega nad seboj avere gravi colpe sulla coscienza
    prizadeti komu mnogo hudega fare molto male a qcn.
    ne jemati česa za hudo non prendersela a male per qcs.
    nič hudega sluteč senza l'ombra d'un sospetto
  • hūmor, bolje ūmor -ōris, m ([h]ūmēre) mokrota, vlaga, vlažnost, tekočina: Cels., Pers., Plin., Ap., Amm. idr., exurgebo quicquid umoris tibist (= tibi est) Pl., et ego amoris aliquantum habeo [h]umorisque etiam in corpore Pl., nares umorem semper habent Ci., umor et calor Ci., aliud a terra sumpsimus, aliud ab umore, aliud ab igni Ci., totius umorem saccatum corpori' (= corporis) fundunt Lucr. seč, hostem rubor occupat umor Lucr. kri, (h)umor Bacchi ali musti vino, paludis V., umor in genas labitur H. solze, rosidus umor Cat. rosa, gramen … umor alebat O. voda, umor aquae O., lacteus (h)umor O. mleko, circumfluus h. O. zemljo obdajajoče morje, caret ōs (h)umore O. usta so suha, tellus in aquas rarescit; in auras umor abit O., radices humore subeunte Cu., graves … avide hausto humore non sustinere arma … poterant Cu., Tiniae inglorius h. Sil.; v pl.: umores marini ali nimis concreti umores Ci., raptis humoribus aestu O., siccare humores Min. telesne sokove.

    2. occ.
    a) (izpodnebna) vlaga: ne deserat umor harenam V., dulce (okrepčilo) satis umor V.
    b) redilni sok rastlin: ipsa satis tellus … sufficit umorem V., superat tener omnibus (arvis) umor V.
  • humo(u)r1 [hjú:mə] samostalnik
    humor, razpoloženje, temperament, šegavost
    množina norčije, šale
    zgodovina telesni sok

    in the humo(u)r for s.th. razpoložen za kaj, pri volji za kaj
    good (ill) humo(u)r dobra (slaba) volja
    out of humo(u)r slabe volje, ozlovoljen
    sense of humo(u)r smisel za humor
    when the humo(u)r takes him kadar je pri volji
    zgodovina cardinal humo(u)rs glavni telesni sokovi (kri, sluz, žolč itd.)
    aqueous (ali vitreous) humo(u)r steklovina v zrklu
  • Hut1, der, (-es, Hüte) klobuk; ein alter Hut figurativ stara jajca, nič novega; ein hoher Hut cilinder; Hut ab klobuk dol; den Hut abnehmen odkriti se; den/seinen Hut nehmen odstopiti, oditi; an den Hut stecken vtakniti (si) za klobuk; eins auf den Hut bekommen figurativ dobiti jo po nosu/buči; unter einen Hut bringen združiti; da geht einem der Hut hoch kri udari človeku v glavo
  • im-buō (in-buō) -buere -buī -būtum (najbrž denominativ nekega korena *imbu- = *mbu- ali *mbhu-; prim. še lat. bua Varr. v otroškem jeziku = „pijača“, vini-bua Luc. „vinopivka“)

    1. napojiti, opojiti (opajati), namočiti (namakati), ovlažiti, oškropiti: Col., Mart., Vell. idr., illius aram … imbuet agnus V., imbuti sanguine gladii legionum vel madefacti potius Ci., sanguis imbuit arma V., vestem O., guttura lacte i. O.; pesn.: oscula quae Venus quinta parte sui nectaris imbuit H., imbuero Scythicas sagittas O. moja kri bo omočila, quo (odore) testa imbuta est H. napojena, prepojena.

    2. metaf.
    a) omadeževati, oskruniti, okužiti: cum gladium scelere imbuisset Ci.
    b) napolniti: aures sermonibus T., aures promissis Cu., homo imbutus religione, admiratione, superstitione L., mentem imbuit deorum opinio Ci.
    c) navdati, seznaniti (koga s čim), privaditi, priučiti (koga čemu), razodeti —, vcepiti (komu kaj), uvesti (koga v kaj): nos ita a maioribus instituti atque imbuti sumus Ci.; z abl.: Q., Suet., Vell. idr., quibus ille studiis se imbuerat Ci., grammaticā imbui T., litterulis Graecis imbutus H. le nekoliko seznanjen z grško književnostjo, cupiditatibus imbui N. navaditi se, certaminibus plebeis imbutus L. navajen na … , servilibus ministeriis aliquem i. Cu., militem licentiā i. T., pietate pectora i. L. navdati, liberaliter educatos vitiis i. L.; z ad in acc.: T. ad quam legem non instituti sed imbuti sumus Ci. se nismo priučili, ampak privadili; z inf.: Prud., ii imbuuntur contemnere deos T. vcepi se jim …
    č) (pesn.) kaj tako rekoč posvetiti, najprej spoznati, — poizkusiti, začeti: Fl., imbuit auctor opus O. posvetil ga je, imbue opus tuum O., terras vomere imbuit Val. Fl. prvi orati, cursu prima imbuit Amphitriten Cat. je prva plula, exemplum pulmae primae i. Pr. prvi zgled dati.
  • in-cīdo2 -ere -cīdī -cīsum (in, caedere)

    1. vrezati, zarezati, narezati, vsekati, nasekati, vdolbsti: Auct. b. Hisp., Lamp., arbor inciditur Plin., incisae servant mea nomina fagi O., tenerae arbores incisae C. narezana; od tod: incisus pulmo Ci. ali folia incisa Plin. z zarezo, quod possim titulis incidere Iuv., tabula his litteris incisa L., marmora notis incisa H. marmornate plošče z (vsekanimi) napisi. Z obj. napisanega na vprašanje kje? z in in abl.: Plin., Plin. iun., Suet., epigramma incisum est in basi Ci., exemplum (kopija) in pilā lapideā incisum N., in ea basi nomen Africani erat incisum Ci.; na vprašanje kam? (z in in acc.): Suet., Plin., Plin. iun., inmunitates in aes iubebat incidi Ci.; abs.: incidebantur (sc. in aes) leges Ci.; z dat.: Suet., sepulcro summam i. H., verba ceris i. O. včrtati, začrtati v … , amores arboribus i. O. ljubezenske tožbe v … vrezati (zarezati).

    2. occ.
    a) (vrezujoč) obrezati: pinnas i. Ci., vites i. V., etsi incidamus media, ne nimis sero ad extrema veniamus. Ci. obrežemo = na kratko obdelamo (opravimo).
    b) (vrezujoč) prerezati, razrezati, odrezati: nos linum incidimus Ci. odpremo pismo, venas (venam) incidere Plin., T., Suet., Cels. žile prerezati, kri izpustiti (komu), puščati (komu), qui legato venas incideret Ci. je dal žile prerezati, funem i. V.; pogosto pren.: incidunt nervos populi Romani Ci. režejo narodu kite = mrtvijo, slabijo ga, spes incisa L. „odrezano“ = odvzeto, odneseno, horam casus incidit Sen. ph.
    c) s prolept. obj. (vrezujoč) izrezati, izsekati: ferro incidit perpetuos dentes (na žagi) O., novas incide faces! V.
    č) kot medic. t. t.: raztelesiti (razteleševati), razuditi (razudovati): corpora mortuorum Cels., nocentes homines vivos Cels.

    3. metaf.
    a) pretrgati, prekiniti, motiti: non lusisse pudet, sed non incidere ludum H., interrogatio sermonem incidit L., novas incidere lites me monuit V., omnem deliberationem i. Ci., genus vocis incidens Ci. premolkujoč.
    b) ovreči, zavreči, razveljaviti (razveljavljati), uničiti: testamentum, tabulas (testamenti) Icti. Od tod subst. pt. pf. incīsum -ī, n (ret. t. t.) zareza = odstavek v periodi (= gr. κόμμα, lat. tudi incīsiō): Ci., Q.

    2. adv. pt. pf. incīsē (= incīsim): Ci.
  • in-discrētus 3 (in [priv.], discernere)

    1. (konkr.) neločen, neločljiv: Varr., Q., Plin., Cels., Amm., indiscretis vocibus T. vse križem kričeč; occ.: suum cuique sanguinem (meso in kri) indiscretum esse T. neločljiv.

    2. (abstr.) nerazločen, nerazločljiv, ki ga ni moč razlikovati: simillima proles, indiscreta suis (svojcem) V.

    3. brez razločka (razlike): Sen. ph., Eutr., indiscreti inibunt (locos) T. ne glede na stan, hinc vel illinc adpellere indiscretum est T. je vseeno; v tem pomenu tudi adv. indiscrētē: Plin., Amm., Iul. Val.
  • infuser [-ze] verbe transitif vliti; namočiti (v vreli vodi), izlužiti, popariti; figuré navdahniti z

    laisser infuser pustiti stati (čaj)
    infuser du sang à quelqu'un dati komu kri s transfuzijo
    infuser du thé dans l'eau bouillante dati čaj v vrelo vodo
    infuser du courage komu vliti poguma
  • ingrained [íngréind] pridevnik
    figurativno ukoreninjen, okorel

    it is deeply ingrained in him prešlo mu je v meso in kri
  • in-ūrō -ere -ūssī -ūstum

    1. vžgati (vžigati), ožgati (ožigati), zažgati (zažigati): notas et nomina gentis inurunt (vitulis) V., picturas i. Plin. (o enkavstičnem slikarstvu), notae corporis, quae parvulo inustae erant Iust., foramen i. Col. (o svedru) neenako (iz)vrtati (kakor dela ogenj), vulnere sanguis inustus O. ožgana na rani strjena kri, loca inusta Lucr. požgani, truncus rogo inustus Aur., ferro candente calcaribus inustis Col., quidquid vitiosi est, inurere Col. odž(i)gati, ros inustus sole Plin. posušena, inurentes (žgoč) calcaria ad infima crura, usque dum rumpatur Varr., comas Q. kodrati; pren.: illa calamistris Ci., Suet. s svojo frizersko umetelnostjo nališpati, ne qua generi suo nota nefariae turpitudinis inuratur Ci., inexpiabili litterarum notā per summam oris contumeliam inustus (ožigosan) Val. Max.; subst. pt. pf. inūsta -ōrum, n opekline, opečeno mesto, ožgano mesto: Plin.

    2. metaf.
    a) ožigosati, zaznamovati, naznačiti, označiti (označevati): homo inustus verissimis maledictorum notis Ci., probitatis signa domesticis inusta notis Ci., inuri notā censoriae severitatis Ci., Trasymenum lacum dirā inustum (esse) memoriā Val. Max.
    b) neizbrisno vtisniti, globoko vtisniti: inustum mentibus nefariis bonorum odium Ci., ignominiam, infamiam Ci., maculam genti L., alicui summam superbiae crudelitatisque famam L.; occ.: (kaj zlega) prizade(va)ti, zada(ja)ti, povzročiti (povzročati): mala (scelera, vulnera) rei publicae ab illo inusta Ci., alicui dolorem Ci. pekočo bolečino povzročiti, quas leges nobis inusturus fuerit Ci. ki nam jih je hotel vsiliti.

    3. žgati, peči, ogre(va)ti, segre(va)ti, razgre(va)ti: sol inurens Cels., urinam testis candentibus Col., axis inustus solis equis Lucan., pars, quae curriculis solis inuritur Ap.