Franja

otrpn|iti (-em) erstarren, starr werden; steif werden; udi: gefühllos werden

otŕpniti to get (ali to be) numbed; to stiffen

otŕpniti s'engourdir, devenir rigide, (se) raidir, se figer

otrpniti od mraza devenir transi de froid, se glacer, se figer
otrpniti od strahu se glacer (ali se figer) d'effroi
otrpniti od začudenja se figer (ali être saisi) d'étonnement
kri mi je otrpnila od groze mon sang s'est glacé d'effroi
noge so mi otrpnile j'ai les pieds raidis
otrpel nasmeh sourire figé

otŕpniti (-em) perf. glej otrpevati | otrpniti

otŕpniti -em ukočiti se, ukrutiti se, utrnuti, obamrijeti, obamreti: otrpniti od mraza, od strahu

otŕpniti ponerse rígido (ali tieso) ; (udje) entumecerse; envararse ; (od mraza) arrecirse, pasmarse de frío

otŕpniti -em dov., завме́рти замру́ док., зате́рпнути -ну док., закля́кнути -ну док.

otŕpniti -nem dov. a înţepeni, a amorţi

absterben^* odmirati, odmreti; Hoffnung: umreti, zamreti; (gefühllos werden) Arme, Beine: zaspati, hrometi, ohrometi, otrpniti; Stoffe: obledeti

acciocchire

A) v. tr. redko (pres. acciocchisco) omotiti

B) v. intr. zaspati, otrpniti

addormentare

A) v. tr. (pres. addormento)

1. uspavati:
addormentare un bimbo uspavati otroka
un libro che addormenta knjiga, ki uspava, dolgočasi

2. otopiti, pomiriti:
addormentare i bollenti spiriti pomiriti razburkane duhove

B) ➞ addormentarsi v. rifl. (pres. mi addormento)

1. zaspati:
addormentarsi nel Signore zaspati v Gospodu

2. zaspati, otrpniti (deli telesa):
mi si è addormentata una gamba zaspala, otrpnila mi je noga

3. pren. delati brezvoljno:
addormentarsi sulle cose delati kaj brezvoljno

aggranchiare

A) v. intr. (pres. aggranchio)

B) ➞ aggranchiarsi v. rifl. (pres. mi aggranchio) odreveneti, otrpniti (od mraza)

aggranchire

A) v. tr. (pres. aggranchisco) ohromiti, napraviti otrplo (od mraza)

B) v. intr. odreveneti, otrpniti (od mraza)

aggricciare

A) v. tr. (pres. aggriccio) gubati, nagubati, grbančiti

B) ➞ aggricciarsi v. rifl. (pres. mi aggriccio) knjižno odreveneti, otrpniti (od strahu ali mraza)

amorţí -ésc vi. otrpniti, odreveneti

arrecirse otrpniti (od mraza)

arrugginire

A) v. intr. (pres. arrugginisco)

1. zarjaveti

2. pren. zarjaveti, otrpniti, okrneti:
la vita inattiva ti fa arrugginire od nedejavnosti zarjaviš

B) v. tr. povzročiti, da kaj rjavi:
l'umidità mi ha arrugginito la carrozzeria od vlage mi je zarjavela karoserija

C) ➞ arrugginirsi v. rifl. (pres. mi arrugginisco)

1. rjaveti

2. pren. zarjaveti; zakrneti

concrēscō -ere -crēvī -crētum (z)rasti, narasti (naraščati), nasta(ja)ti, tvoriti se: Col., Plin., putres concrescere fungos V., rigido concrescere rostro (dat.) ora videt O. vidi, da se spreminjajo v kljun, unde sanguis, bilis, ossa concreta et facta sint Ci., de terris terram concrescere parvis Lucr.; pren.: dies concretam exemit labem V. vrasle, nas se držeče napake; subst. pt. pf. neutr.: penitusque necesse est multa diu concreta modis inolescere miris V. zla, ki so se ukoreninila.

2. occ.
a) sprije(ma)ti se, zgostiti (zgoščevati) se, strditi (strjevati) se, otrpniti, sesesti (sesedati) se: concrescunt subitae currenti in flumine crustae V., concreta glacies L., lac concretum V., Col., T. sesirjeno mleko, sir, skuta, mare concrescit glacie O., aqua conglaciat frigoribus et nive pruināque concrescit Ci., nix concreta pruinā Lucr., gelu nix concreta Iust., imbres gelidis concrescunt ventis O., concrevit frigore sanguis V., concretus sanguis Cels., concreta sanguine barba O. (enalaga) zlepljena s strjeno krvjo, concretum aliquid ex sanguine Cels., concreta ossa Plin. otrdele (= brez mozga), umorem hunc … in lapidem concrescere manifesto apparet Plin., semen concretius aequo Lucr., spuma lactis concretior Plin.; subst. pt. pf. neutr.: nihil concreti habere, nihil solidi Ci., concreta quaedam Cels.; pren.: concretus dolor O. otrpla, nema, concretus vultus Tert. mrk pogled, tog izraz, concretus auditus Prud. debel, težak, top sluh.
b) zgostiti se = potemneti: claram speciem concreto lumine luna abdidit Ci. poet. je zakrila s potemnelim svitom.
c) rastoč skrčiti se: nanus et ipse suos breviter concretus in artus Pr. skrajšan.

Opomba: Sinkop. inf. pf. concrēsse: O.

congelō -āre -āvī -ātum (cum in gelu)

I. trans.

1. uledeniti, zamrzniti kaj: cadentes pruinas Plin.; v pass. = popolnoma zledeneti, zmrzniti (zmrzovati): congelatur oleum Col.; pt. pf. congelātus 3 leden, zmrznjen: mare congelatum Varr., congelati gutta nasi Mart.

2. pren. strditi (strjati), zgostiti (zgoščevati): Phoebus … in lapidem rictus serpentis apertos congelat O., c. lac Col. sesiriti, sal congelatus Vitr.; (o osebah) zledeniti, omraziti: pectora nautis congelat hiberni vultus Iovis Val. Fl.; šalj.: quid prodest, si te congelat uxor anus? Mart. —

II. intr.

1. popolnoma zledeneti, zamrzniti (zamrzovati): caeruleos ventis latices durantibus Ister congelat.

2. pren. strditi (strjati) se, otrdeti, otrpniti, zgostiti (zgoščevati) se: interius cum duro lingua palato congelat O.; omrtveti, omrtvičiti: congelasse nostrum amicum laetabar otio Ci. ep.

engarabitarse otrpniti