circumsonō -āre -sonuī (pt. pf. po naliki sonātus)
1. intr. naokrog doneti, razlegati se, odmevati: Vitr., Cl., deducere in locum, qui circumsonet ululatibus cantuque symphoniae L., circumsonans undique clamor L., tamen conducere arbitror talibus aures tuas vocibus undique circumsonare Ci. da od povsod donijo taki glasovi okrog tvojih ušes.
2. trans. glasiti se, doneti, razlegati se okoli koga ali česa: Sen. ph., Fl., clamor hostes circumsonat L., Rutulus murum circumsonat armis V. rožlja z orožjem okrog...; v pass.: Threïcio fere circumsonor ore O., finitimis quamvis circumsoner armis O. čeprav zveni okrog mene... orožje.
Zadetki iskanja
- circumspiciō -ere -spexī -spectum (circum in *speciō -ere)
I. intr.
1. okoli sebe (po)gledati, ozreti (ozirati) se: Ter., Pac. fr., Plin., Q., qui in auspicium adhibetur, nec suspicit nec circumspicit Ci., pavidum primo nusquam circumspicientem aut respicientem secutum L. ne da bi kje okrog sebe ali nazaj pogledal, diversi (na razne strani) circumspiciunt V.; z odvisnim vprašanjem: atque suus coniunx ubi sit, circumspicit O.; s finalnim stavkom: circumspicedum, ne quis nostro hic auceps sermoni siet Pl.; st.lat. refl.: circumspicedum te, ne quis adsit arbiter Pl.
2. pren. (z notranjim očesom) na vse strani razgled(ov)ati se: usque eone magnifice circumspicis Ci. zreš ponosno okrog sebe, circumspicit, aestuat Ci. se plašno ozira, circumspicite celeriter animo, qui sint rerum exitus consecuti Ci. —
II. trans.
1. pozorno ogled(ov)ati, pregled(ov)ati: cum sua quisque miles circumspiceret C. ko je vsak svoje stvari pregledoval, oculis Phrygia agmina circumspexit V., c. urbis situm L., amictūs O., de septem totum orbem montibus O., turris circumspicit undas O. zre na morje.
2. pren. v duhu motriti, premisliti (premišljati): reliqua eius consilia animo circumspiciebat C., circumspicite mentibus vestris hosce ipsos homines Ci., omnia circumspexit, omnia periclitatus est Ci., c. procellas, pericula Ci., dicta factaque L., se circumspicere = pogledati se: Varr. ap. Non., Ci., ali = zase skrbeti: Auct. b. Afr.; z odvisnim vprašanjem: circumspice, cui istud obici possit Ci., cum circumspicerent patres, quosnam consules facerent L., timida circumspice mente, ut satis sit O., circumspectis, quae pervia essent T.; redko s finalnim stavkom: c. curiose, ne... Ci.
3. ozreti (ozirati) se po kom ali čem: saxum circumspicit ingens V. ko se ozre, opazi, circumspicit Oriona V. ozira se po Orionu, ut Ambiorigem circumspicerent C., c. fragorem Stat.
4. pren. željno gledati za čim, iskati kaj, hrepeneti po čem: alium arietem circumspice campo V., c. autumno tectum et recessum L., Sabini circumspicere externa auxilia T., fugam T., Iust.; z dat.: diem bello S. čakati ugodnega trenutka za vojno, locum fugae Cu., peregrinos sibi reges Iust. — Od tod adj. pt. pf. circumspectus 3
1. previden, oprezen, premišljen, preudaren, pameten (naspr. inconsultus, temerarius): homo Cels., omnes circumspecti Col., tenues et circumspecti Q., sive aliquis circumspectior est Sen. ph., circumspectissimus et prudentissimus princeps Suet., canes assidui et circumspecti Col., verba non circumspecta O. nepremišljene, c. interrogatio, c. iudicium Q., circumspectissima sanctio decreti Val. Max.
2. vreden upoštevanja, imeniten, izboren: honor Val. Max., genere, famā potentiāque circumspectus Amm., parietes lapidum circumspectis coloribus nitidi Amm. Adv. circumspectē previdno, preudarno, skrbno: Dig., Amm., c. indutus Gell., c. facti versus Gell., circumspectius donare Sen. ph., circumspectius facere Q.
Opomba: Kontr. pf. circumspextī = circumspexistī: Ter.; inf. pf. circumspexe = circumspexisse: Varr. ap. Non. - circus -ī, m (prim. gr. κίρκος, κρίκος obroč, krog, lat. curvus)
1. krog, kolobar (astr.): Acc. ap. Non., M.; o Rimski cesti na nebu: vidisti magnum candentem serpere circum, lacteus hic nimio fulgens candore notatur Ci. (Arat.), splendissimo candore inter flammas circus elucens Ci., c. lacteus Macr.
2. večinoma occ. tekališče, dirkališče za konje in vozove, cirkus: decedere circo... populum... iubet V. V Rimu je bilo več takih dirkališč, poseb.
a) circus maximus Véliki cirkus, najznamenitejši cirkus, ki ga je dal zgraditi Tarkvinij Prisk v kotlini med Palatinom in Aventinom; imel je prostora za 150000 gledalcev. Pozneje sta ga v dolžino povečala Cezar in Trajan, tako da je imel prostora za 400000 ljudi: Varr., Ci., L., O. idr.; imenovan je bil tudi magnus circus: O. ali circus magnus: Plin. ali samo circus: de circo astrologi Enn. ap. Ci., in circo et in foro Ci., L., Vell., Plin., ut locus in circo daretur tribulibus Ci., per circum duci Ci. ali agi Plin., circo ludos celebrare O., triviales ex circo ludi Suet., c. capax populi O.
b) circus Flaminius Flaminijev cirkus severozahodno od Kapitola; l. 221 ga je zgradil cenzor Gaj Flaminij: Varr., Ci., L. idr., samo circus imenovan: prospicit a templo summum brevis area circum O., altera pars circi custode sub Hercule tuta est O.
c) Vaticānus circus Vatikanski cirkus, ki ga je v vatikanski nižini začel graditi Kaligula, dokončal ga je Neron: in Vaticano Gai et Neronis principum circo Plin. Rimski cirkusi, zlasti c. maximus, so bili najsijajnejša zbirališča rim. sveta; tu so se zbirali mladi gospodje s svojimi lepoticami: O.; ob zunanjih stenah cirkusov so bile lope (tabernae) vedeževalcev, glumačev, vlačug idr.: Ci., Suet., od tod c. fallax H., clamosus Mart., raucus Iuv. Tudi v drugih krajih so bili cirkusi, npr. circus maritimus Obmorski cirkus pri Anagnijanih: L., Ojnomajev (Oenomaus) cirkus v elidski Pisi: Stat.; Scipionov v Hispaniji: Sil. — Met.: gledalci v cirkusu: circo innumero Sil. - Cirrha -ae, f (Κίῤῥα) Kira, Apolonu posvečeno mesto ob ustju Plejsta, delfsko pristanišče: L., Lucan. idr.; met. = delfsko pristanišče: seu sponte deorum Cirrha silet Lucan. — Od tod adj. Cirrhaeus 3 (Κιῤῥαῖος) kirski: campi Plin.; pesn. = Apolonov, delfski: templa Sen. tr., Cirrhaea vates (= Apollo) Iuv., Cirrh. antra Lucan., Sil., secreta Lucan., hiatus Stat.
- Cirta -ae, f Kirta, mesto in bojišče v Numidiji (pozneje po Konstantinu Constantia, zdaj Constantine): S., L. Od tod preb. Cirtēnses -ium, m Kirčani: L., T., Fr., Dig.
- Cispius (st.lat. Cespius) mōns Kispijev vrh, eden od obeh Eskvilinovih vrhov: Varr., Gell., Fest., P. F.
- Cisse͡us -eī, m (Κισσεύς; sklanja se kakor Orphe͡us) Kisej
1. traški kralj, Hekubin oče: Enn. ap. Serv., Hyg. Od tod patronim Cissēis -idis, f Kiseida, Kisejeva hči Hekuba: V., Serv.
2. Rutulec, Turnov tovariš: V. - cithara -ae, f (gr. κιϑάρα, od tod tudi izpos. citre v sl.)
1. glasbilo na štiri strune, kitara, lira: Corn., Hyg., Orpheus Threicia fretus cithara fidibusque canoris V., citharae cantus H., Lact. ali soni Q., citharā canere T. igrati na kitaro (liro).
2. met. citranje, igranje na liro: cui liquidam pater vocem cum cithara dedit H., citharae et cantus peritus T., citharam aliquem docere Pr. - citharoedus -ī, m (gr. κιϑαρῳδός) pevec ob kitari (liri), kitared, ki spremlja svoje petje s kitaro: Varr., Ci. Od tod adj. citharoedicus 3 (κιϑαρῳδικός) kitaredski: Plin., Suet., Ap., Icti.
- Citium -iī, n (Κίτιον, fen. Kittim) Kitij,
1. mesto na južni obali Cipra, Zenonov roj. kraj: N., Plin. Od tod adj.
a) Citiēnsis -e kitijski, iz Kitija: Zeno Gell.
b) Citiēus 3 kitijski, iz Kitija: sal Plin.; večinoma pl. subst. Citiēī -ōrum, m Kitijci, preb. Kitija: Ci. Subst. Citiōs -ei, m (Κιτιεύς) Kitijec: Zeno Ci.
2. mesto v Makedoniji: L. - citō -āre -āvī -ātum (citus)
1. (za)gibati, zagnati, pognati, goniti: alumen... dentem citat Cels. omaje, zrahlja, medicamentum, quod humorem illuc citat Cels. ki bolezenske sokove tja prežene, odvaja.
2.
a) medic. v telesu kaj vzbuditi (vzbujati), povzročiti (povzročati), pospešiti (pospeševati): pituitam, pus, sanguinem (krvavenje), urinam (izločanje seča) Cels., alvum (drisko) Col.; pren.: isque (animi) motus aut boni aut mali opinione citatur Ci. se vzbudi, Paeanem aut Nomionem c. Ci., ab ovo usque ad mala citaret „Io Bacche!“ H. bi venomer klical..., glas... povzdigoval, omnibus risum c. Lamp.
b) agr. rast čemu pospešiti (pospeševati), kaj (vz)gojiti (vzgajati): radices, palmitem, virgam e duro Col.
3. occ.
a) z glasom (po)klicati, poz(i)vati: Lucr., Sil., Stat., Front., Graeci, qui hoc anapesto citantur Ci., aliquem nominatim c. Cu. po imenu = mancipia ergastuli quotidie per nomina c. Col. ali ad nomen citari Sen. ph., sensi noto me quater ore citari O., citari... numina magna Iovis O. sem poklical na pomoč, c. deum ad suum munus Cat., rogitare citatos nautas Pr., victorem Olympiae citari N. kot zmagovalec biti poklican, da sprejme venec; (o konzulu) poz(i)vati senatorje, da povedo svoje mnenje: haec illi, quo quisque ordine citabantur Plin. iun.
b) (po)vabiti, poz(i)vati, (po)klicati pred koga ali kam α) senat(orje) k seji: patres in curiam citari iussit L., citati non conveniebant L., lex a sexagesimo anno senatorem non citat Sen. ph.; vojskovodje k zboru: cum praeco, exceptis qui nominatim citarentur, adire (regiam) prohiberet Cu. β) državljane k volitvam: in campo Martio centuriatim populum citare L. γ) viteze in cenzorje k cenzusu ali po njem: senio insignibus permisit, praemisso in ordine equo, ad respondendum, quotiens citarentur, pedibus venire Suet., cum praeco cunctaretur citare ipsum censorem „cita“, inquit Nero, „M. Livium“ L. δ) državljane vojaške obveznike k popisovanju (konskripciji) ali prisegi na zastavo: Varr. ap. Non., Val. Max., citati milites nominatim apud tribunos in verba P. Scipionis iuraverunt L., nec citatus in tribu civis respondisset L., tribus urbanas ad sacramentum c. Suet.
c) (pred sodišče) (po)klicati (poz[i]vati) sodnika, tožnika, obtoženca, pričo: Pl., Q., Fl., Icti., si Lysiades citatus iudex non responderit excuseturque Ci., citat accusatorem; citatus accusator nescio quo casu non respondit Ci. ni prišel, citatur reus: causa agitur Syracusis Ci., tota denique rea citaretur Etruria Ci., canes citati non respondent Ph., citari ad causam dicendam Suet., in hanc rem te, Naevi, testem citabo Ci. se bom nate skliceval, praeconis audita vox citantis nomina damnatorum L. ki je klical imena obtožencev = ki je klical obtožence pred sodišče; od tod citare aliquem koga (ob)tožiti: Vitr., ubi tu es, qui me libello Venerio citavisti? Pl.; z objektnim gen.: capitis citari Ci. na smrt obsojen biti; pren.: in hanc rem testem totam Siciliam citabo Ci., magistratuum libros linteos auctores citare L. sklicevati se na knjige, c. poëtas ad testimonium Petr., ne proditi mysterii reus a philosophis citaretur Lact., citavere nefas leges Fl. — Od tod adj. pt. pf. citātus 3 pognan, pospešen, od tod
1. hiter, nagel, uren: Rhenus per fines Treverorum citatus fertur C. teče deroč, dere, ferunt citati signa L., imbribus continuis citatior solito amnis L. nenavadno deroča, citato gradu Cu., Iust. s pospešenimi koraki, equo citato C., L. ali equis citatis L. v diru, skokoma, citato agmine iter ingredi L. v hitrih pohodih (marših), citatiore agmine L., quam citatissimo poterant agmine L. v kar najhitrejšem pohodu.
2. occ.
a) ret. (o govoru in govorniku) hiter, vzburjen, buren, živahen: pronuntiatio citata Q., Roscius citatior, Aesopus gravior fuit Q., soni tum placidi, tum citati Gell.
b) medic. hiter, nagel: pulsus arteriarum aut citatus aut tardus Plin., alvus citatior Plin. - citrā (adv. abl. sg. fem. adj. citer)
I. adv.
1. bliž(j)e: tela hostium citra cadebant T. so padala preblizu = niso dosegala Rimljanov; kot prvotni komp. z abl. comparationis: paucis citra milibus L. malo (= nekaj) tisoč korakov pred taborom; pren.: culta quidem c. quam debuit O. ne tako kakor = manj kakor.
2. tostran: nec citra mota nec ultra O. ne sem ne tja, c. est urbs Plin.
— II. praep. z acc.
1. tostran, tokraj; pri glag. mirovanja: pars citra, pars ultra Taurum est L., impedimentis c. flumen Rhenum depositis C., c. mare H.; pri glag. premikanja: exercitum c. Rubiconem educere Ci. na to stran Rubikona, ut omnes c. flumen eliceret C., hostem c. flumen pertrahere L.; pren. (časovno) pred: Pylius citra Troiana tempora perisset O., citraque inventam carpere flores O. pred godnostjo, c. Calendas Octobres Col.; poleg tega o tem, kar je pred določeno mejo in ne dospe do nje, pred, pod: non a postrema syllaba c. tertiam Ci. ne pred tretjim zlogom od konca; od tod: nec virtus c. genus est O. ne stoji nižje kakor, ne zaostaja za..., c. satietatem Col. ne do sitega, c. iocos se continere Sen. ph. osta(ja)ti pri šalah, ne preseči (presegati) jih, melius ultra quam citra stat oratio Q. pove bolje več ko manj.
2. brez, razen, izvzemši, ne glede na kaj: peccavi c. scelus O. grešil sem, (toda) brez..., c. fatigationem, c. satietatem Cels., c. ulla comitia L. epit., c. vulnus Plin., plus usus sine doctrina quam c. usum doctrina valet Q., c. commoda emeritorum Suet., c. spectaculorum dies Suet. izven slavnostnih dni, nec id Rutilio c. fidem aut obtrectationi fuit T. ni bilo brez zaupanja = verjeli so mu, c. spem Fl., c. magnitudinem prope Ponto similis Mel. - citus 3 (adj. pt. pf. glag. ciēre) pognan, pospešen, od tod nagel, hiter, uren. Prvotni deležniški značaj se kaže v zvezah z abl.: naves citae remis T. poganjane = hitre, citus equo Numida T., potem v predik. zvezah, kjer uporabljamo v sl. adv. hitro, urno: equites parent citi Pl., citi ad aedes venimus Circae Naev. fr., citi solvite vela V. hitro odvežite jadra, citus haec subscribe libello H., cita mors venit H., si citi advenissent T. Čisto adj.: citus modo, modo tardus incessus S. zdaj hiter, zdaj počasen, citae horae O. kratke urice, cito pede labitur aetas O., iambus pes citus H., classe citā reparavit oras H. (ker je bila Kleopatra na begu), c. quadrigae V., eques c. L. hitri sel na konju, kurir, cito sermone homo T. ne v zadregi za odgovor; occ. o hitrem marširanju vojaških čet: citum agmen L., Cu., T. s pospešeno hojo, v hitrem pohodu (se pomikajoč), citi equites, citae legiones Cu., prim.: viā citā regionem transgressus L. K temu adv. abl. sg. neutr. citŏ (skrajšano nam. citō), komp. citius, superl. citissimē
1. naglo, hitro, urno, ročno: quae lege vel cito absolvi vel tarde condemnari licebat Ci., cito discere Ci., nec terras citius passibus peragrari potuisse, quam tuis victoriis lustratae sunt Ci., inde se citissime recipere consueverant C., dicto citius V., H., L. hitreje, kakor se da reči, citius quam dixi Ci., serius aut citius O. prej ali slej.
2. pren. komp. prej, lažje: tempus, hercule, te citius quam oratio deficiet Ci., quod ni esset patefactum paullo citius, quam vellem Ci.; poseb.: citius dixerim iactasse se aliquos Ci., citius diceres, quam... L. - cīvīlis -e, adv. cīvīliter (cīvis) ki se tiče državljana, meščana
1. državljanski, meščanski: mos Ci., sanguis, cruor Ci. kri državljanov, bellum c. Ci. ali arma civilia Ci. državljanska = domača vojna, tempestas c. Ci. vihra državljanske vojne, omnis civilis victoria Ci., N., S. vsaka zmaga nad sodržavljani, dii quasi civili societate coniuncti Ci., clamor L. meščanov, exercitus L. meščanska bramba (garda); pesn.: quercus civilis V. = corona civica, ker je bila iz hrastovega listja; poseb. ius civile v dvojnem pomenu, ali državno pravo v širšem pomenu (naspr. naravno pravo): nondum neque naturali neque civili iure descripto Ci., duarum civitatum civis noster esse iure civili nemo potest Ci., ali (pogosteje) državljansko (zasebno) pravo (naspr. kazensko pravo): ad consulatum adipiscendum plus adfert dignitatis rei militaris quam iuris civilis gloria Ci., in iure civili privatorumque omnium controversiis Ci., in civili causa Ci. v zasebni pravdi, eae pecuniae civili actione et privato iure repetuntur Ci., c. dies Varr. dan od polnoči do polnoči, annus c. Gell. državljansko leto = 365 dni; adv. cīvīliter
a) po državljanski uredbi: c. annum ad dies numerare Dig.
b) (glede na tožbe) kakor nanaša državno (civilno) pravo: c. agere (naspr. criminaliter) Icti.
2. met. kakor pristaja državljanu, torej
a) poln državljanskega duha, domoljuben, patriotski, lojalen: hoc civile odium, quo omnes improbos odimus Ci., at hercule, sermo est minime civilis L., neque magistratum continuare satis civile esse L., si quidquam in vobis non dico civilis, sed humani esset L. da je v vas le iskrica, ne rečem domoljubja, ampak človečnosti; adv. kakor pristaja državljanu, kakor je običajno pri državljanih, kakršna je navada državljanov: civiliter vivere Ci. ap. Lact., neque enim c. nimiis opibus utebantur L., magis pie quam c. vim fecisse L., solum poscimus, ut cenes c. Iuv.
b) vljuden, prijazen, ljubezniv, priljuden, uslužen: animus, genus vitae Suet., quid enim civilius illo (Augusto)? O., Germanico civile ingenium (erat) T., civile rebatur misceri voluptatibus vulgi T., plus quam civilia agitare T. previsoko meriti (se dvigati), civilis in cunctos, civilis circa quosdam amicos Eutr.; adv.: Sen. rh., plus quam civiliter O., quae in praesens Tiberius c. habuit T.; komp. cīvīlius: Plin. iun., Ap., superl. cīvīlissimē: Eutr.
3. occ.
a) ki se tiče države, državen, političen, javen: oratio Ci., scientia ali ratio Ci. državoslovje, rerum civilium cognitio Ci. politika, rerum civilium peritus T. državnik, diplomat, politik, se civilibus fluctibus committere N., civiles procellae N. valovi (viharji) političnega življenja.
b) ki se tiče državnega (ne vojaškega) službovanja, nevojaški, civilen, državen: civilia et bellica officia Ci., militaria et civilia munera L., civiles res L. (naspr. bella). - clābulāre -is, n (clābula = clāvula) velik odkrit popotni ali prevozni voz (za prevoz vojakov); stranice so bile narejene iz mreže in pletenine: Cod. Th. Od tod adj. clābulāris (clāvulāris) -e, ali clābulārius 3 na prevoznih vozovih: cursus clabularis Amm., cursus clabularius Cod. Th.
- clādēs (clādis L. ) -is, gen. pl. nav. clādium, redko clādum (Sil., Amm.), f
1. poškodba, izguba: cui (Mucio) postea Scaevolae a clade dextrae manus cognomen inditum L.
2. pren. škoda, okvara, izguba, nadloga, nezgoda, nesreča: illam meam cladem maximum esse rei publ. vulnus iudicastis Ci., urbs sine Milonis clade nunquam esset conquietura Ci., alium alia clades oppressit S., gens integra a cladibus belli L. od škode zaradi vojne, od vojne bede, eā clade L. po tistem pustošenju, instantes clades L. kuge, pomori, hoc fonte derivata clades in patriam populumque fluxit H., quis tot... clades nunc singulorum, nunc universorum... animo adsequi queat Cu.; met. (o osebi, ki pripravlja komu pogubo) kuga, mučitelj, pogubitelj, moritelj: has pestes sociorum, militum clades tenetis? Ci., quis (relinquat) Scipiadas, clades Libyae V. Scipiona (mlajšega in starejšega), pogubitelja Libije (= Kartagine), haec clades Lamp. (o Heliogabalu), illa clades Lamp. (o vlačugah).
3. nesreča v vojni, poboj, poraz: cl. acerbissima Marii Ci., sine clade victor H., iret ut ad muros... et subita turbaret clade Latinos V., cladem hosti affere Ci. ali inferre L. sovražnika poraziti, potolči, cladem facere S. poboj napraviti, suā temeritate contracta clades L., cladem accipere Ci., L. poraz utrpeti, poražen biti, cladem accipere ab hoste L. ali in Britannia T., terrestris navalisque cl. Cu. poraz na kopnem in na morju. - clandestīnus 3 (iz st.lat. clamde, clande = clam tvorjeno po naliki z intestīnus) skriven, naskrivaj (naskrivoma) storjen, tajen: Afr. fr., Pl., Lucr., scelus Ci., scelera L., introitus Ci. skriven dohod skozi skrivna vrata, colloquia cum hostibus Ci., consilium L., consilia C., nuntii legationesque C. tajna poročila in poslanstva po odročnih poteh, fuga Hirt., foedus L., Sil. Od tod adv. abl. sg. neutr. clandestīnō tajno, naskrivaj, naskrivoma (natihoma): cl. agere negotium Pl., committere alicui aliquid Luc. ap. Non.
- clārigātiō -ōnis, f (clārigāre)
1. svečano zahtevanje zadoščenja, s katerim napoveduje fecial, stoječ na sovražnikovi meji, vojno: Plin., Q., Arn., Serv. (prim. L. I, 32).
2. pren. zahteva odškodnine (povračila) od koga: eius, qui cis Tiberim deprehensus esset, ad M pondo clarigatio esset L. - Claros -ī, f (Κλάρος) Klar, mesto v Joniji blizu Kolofona z Apolonovim svetiščem: O. Od tod adj. Clarius 3 klarski, iz Klara: Cl. poëta (= pesnik Antimah iz Klara) Ci., O., Apollo Mel., deus O. ali kot subst. Clarius -iī, m Klarec (= Apolon): Clarii laurus V.
- clāssicus 3 (clāssis)
1. ki se tiče razredov (clāssis) rim. državljanov, od tod subst. clāssicus -ī, m
a) tisti, ki s trobilom kliče državljane k zboru. trobentač: Varr.
b) (v pozni lat.) državljan prvega razreda: Gell.; pren. classicus scriptor Gell. pisatelj prve vrste, odličen, vzoren pisatelj, klasik.
2. ki se tiče vojaških oddelkov (bodisi kopenskih ali mornarice), le kot subst. clāssicum -ī, n (sc. signum) bojna trobenta, bojno znamenje s trobilom: classicum canere C. zatrobiti bojno znamenje, toda: classicum canit L. bojno znamenje se razlega, bojna trobenta zadoni, classico convocare L.; pesn.: classica sonant V., classicum inflare V. bojno znamenje (za)trobiti.
3. ki se tiče mornarice (ladjevja), mornarski: milites L., T. pomorski vojaki, bellum Pr. pomorska vojna, certamen Vell. pomorska bitka; kot subst. clāssicī -ōrum, m
a) (sc. milites) pomorski vojaki, vojna mornarica: legio classicorum T.
b) (sc. nautae) mornarji, pomorščaki: Cu.