Franja

Zadetki iskanja

  • accentor -ōris, m (ad in cantor) sopevec = kdor poje z drugimi isti glas: Isid.
  • accentus -ūs, m (accinere)

    1. priglas, priglašanje, trobljenje, dajanje znamenja: aëneatorum Amm.; pren. zvok, glas: accentus multi et varii Fr.

    2. gram. naglašanje, naglas, predteza (pri Ci. sonus ali vox): Q., Gell., M., Serv.

    3. priglašanje, pren. = povečanje, sila, silovitost: doloris Marc., hiemis Sid.
  • acceptābilis -e (acceptāre) sprejemen, sprejemljiv, zadovoljiv: Eccl. in pozni pisci.
  • acceptātiō -ōnis, f (acceptāre) sprejetje, sprejem, upoštevanje: Tert.
  • acceptātōr ōris, m (acceptāre) sprejemnik, dovoljevalec, odobravalec, upoštevalec: Tert.
  • acceptātus 3, gl. acceptō.
  • acceptīlātiō (acceptīlātiō) -ōnis, f jur. ustna pobotnica (z določenim besedilom) o dolgu, nastalem po "stipulaciji" (stipulatio); dolžnik je vprašal upnika: quod ego tibi promisi, habesne acceptum? in ta je odgovoril: habeo: G., Dig.
  • acceptiō -ōnis, f (accipere)

    1. (s)prejem, (s)prejetje (naspr. deditio, donatio): neque deditionem neque donationem sine acceptione intellegi posse Ci., acc. frumenti S., medic. zauživanje: lactis Th. Prisc.

    2. pren.
    a) vzetje, (s)prejetje: acceptiones sacrorum Arn. (s)prejete žrtve, pa tudi = "(s)prejetje skrivnostnih naukov" = uvedba v misterije, razodetje misterijev: Arn.
    b) fil. ( = λῆμμα) podmena, trditev, na katero je pristal tudi nasprotnik: Ap., M.
    c) čislanje, upoštevanje: pozni Icti., personae, personarum Eccl.
  • acceptitō -āre (frequ. glag. acceptāre) (s)prejemati: Pl. ap. Non.
  • acceptō -āre -āvi -ātum (frequ. in intens. glag. accipere)

    1. (s)prejemati, dobivati: argentum Pl., magistri mercedes a discipulis acceptaverunt Q., alia aliis locis cognomina acc. Mell.

    2. pren. dopuščati, pripuščati, trpeti, ne braniti se: humo acceptante occultum opus Cu., acc. iugum Sil. Od tod adj. pt. pf. acceptātus 3 sprejemljiv, blagodejen: quo sit acceptatius Sen. ph.
  • acceptor (adceptor) -ōris, m (accipere)

    I.

    1. (s)prejemnik (naspr. donator): donationis Cod. I.

    2. pren.
    a) odobravalec: illorum verbis falsis acceptor fui Pl. ... besede sem odobraval.
    b) spoštovalec, upoštevalec: personae Eccl.

    — II. = accipiter: Luc. ap. Char., Cypr.
  • acceptōrius 3 (acceptor) prejem(al)en: modulus (sc. aquae, naspr. erogatorius) Front.
  • acceptrīx -īcis, f (acceptor) (s)prejemnica: Pl.
  • acceptus 3, gl. accipiō.
  • accers..., gl. arcēss...
  • accēssa -ae, f (accēdere) pritok morja, plima: Serv.
  • accēssibilis -e (accēdere) dostopen, pristopen: Eccl.
  • accēssibilitās -ātis, f (accēssibilis) dostopnost, pristopnost: Tert.
  • accēssiō -ōnis, f (accēdere)

    I. pristopanje, približevanje: quid tibi ad hasce accessio aedis est? Pl.; pass.: suo labore suisque accessionibus consequebatur, ut ... Ci.; occ. (o boleznih) napad: Suet., poseb. napad, nastop mrzlice, mrazenje: Cels., Plin.

    — II. pren.

    1. prirast, priraščanje, pomnoževanje, povečanje: cum ad corpora cum accessio fieret tum abscessio Ci., eorum neque accessione meliorem vitam fieri neque decessione peiorem Ci., tanta pecuniae facta est accessio N., acc. virium L., singulorum versuum Q., ut magnas accessiones fecerint in operibus hostium expugnandis Auct. b. Alx. da so zelo napredovali, acc. dignitatis Vell.

    2. met. kar priraste, kar se pridene, prirastek, pridevek, priloga, dodatek, pomnožek: paucorum annorum Ci., accessionem adiunxit aedibus Ci. poslopju je nekaj prizidal, Syphax rex ... accessio Punici belli fuerat L. pritikljaj, minima accessio semper Epirus regno Macedoniae fuit L. privesek; occ.
    a) fil. določujoči pristavek: accessionem adhibere doda(ja)ti, da(ja)ti Ci.
    b) denarna doklada, doplačilo: accessio summae ... an decessio (popust) de summā Ci., nummorum faciebat accessiones ad singulas decumas Ci.
    c) kot dodatek le postranska stvar: turbā gemmarum potamus ... et aurum iam accessio est Plin.
  • accēssitō -āre -āvi (frequ. glag. accēdere) kar naprej prihajati: Ca. ap. Gell.