Franja

παραμῡθία, ἡ παραμῡ́θιον, τό (παραμυθέομαι) 1. na-, prigovarjanje, vzpodbuda. 2. tolažba NT. 3. olajšanje, pomirjenje.

παρανόμημα, ατος, τό παρανομία, ἡ (παρά-νομος) 1. nezakonitost, nepostavnost, prelomitev postave, zločin, ἐς τὴν δίαιταν, ἐς τὰ ἐπιτηδεύματα razuzdano življenje, nenavaden način življenja. 2. brezbožnost NT.

παράπᾶν adv., nav. τὸ παράπαν popolnoma, docela, povsem, sploh; pri števnikih: vsaj, najmanj.

παρα-πέτασμα, ατος, τό zagrinjalo; pren. izgovor, pretveza.

παρά-πτωμα, ατος, τό pregrešek, greh NT.

παρα-ρρήγνῡμι (gl. ῥήγνυμι) 1. act. raztrgam, razpršim, razkropim. 2. pass. počim, odprem se, začnem od jeze kričati, τὸ παρερρηγμένον vrzel, presledek (v vojski), τὸ παρερρωγός vrzel, praznina, predor (v zidu), τὰ παρερρωγότα prepad, brezdno.

παρά-ρ(ρ)υμα, ατος, τό (ῥύομαι) pregrinjalo, odeja (posebno odeje iz usnja, ki so jih obešali na obe strani ladje, da so prestregle sovražne puščice).

παρά-σημος 2 (σῆμα) 1. napačno zaznamovan, νόμισμα slab denar. 2. čuden, slab ῥήτωρ, neslaven, nespodoben, ničvreden δόξα. 3. zaznamenovan NT, slaven, znan, τὸ παράσημον znamenje.

παρα-σκευάζω [ion. plpf. pass. παρεσκευάδατο, adi. verb. παρασκευαστέον] 1. act. a) pripravim, priredim, napravim, doženem, dokončam, uredim τί, τί τινι kaj za koga, εἴς τι, ἐπί τι; pos. α.) oskrbim, oborožim, opremim τί τινι; β.) priskrbim, dam, podelim komu kaj τινί τι; γ.) z dvojnim accus. naredim koga za kaj τὸ σῶμα βέλτιον, τινὰ εὐσεβέστερον; δ.) z acc. c. inf., ὅπως itd. delam nato, skrbim za to, da, storim, učinim da, τὰ παρεσκευασμένα priprave, οἱ παρεσκευασμένοι urejena vojska; b) napravljam koga sposobnega za kaj, naščuvam, izpodbujam τινὰ εἴς τι, παρασκευασμένος pripravljen, voljan, odločen. 2. med. a) pripravim, priredim, oborožim, oskrbim kaj sebi, τὴν γνώμην pripravim se; b) dam si kaj narediti ὅπλα εἰς πόλεμον; c) pripravim se k čemu, oborožim se, τὰ ἐμαυτοῦ izvršujem svoje priprave; trudim se, nameravam kaj εἰς, πρός τι, ὅπως, ὥστε. ὡς s pt. fut.: ὡς ἀπιών pripravljam se na odhod, ὡς μάχης ἐσομένης, οἴκαδε pripravljam se na povratek, domov.

παρασπόνδημα, ατος, τό verolomnost, prelomitev (kršenje) dogovora.

παρα-τάσσω, at. -ττω 1. act. in pass. postavljam (razvrščam) drugega poleg drugega, postavljam (poleg koga) v bojni red τὸ στράτευμα, τὴν στρατιὰν πρὸς τὸ τεῖχος, παρὰ τὸ Λύκειον ob; z inf. τοὺς φρουροὺς παρέταξα φυλάττειν τὸ τεῖχος s poveljem, da naj stražijo zid. 2. med. a) postavljam se v bojni red, grem v boj, bojujem se; b) postavljam zase, svoje čete (ladje), παρετάξαντο ἀλλήλοις postavili so se drug proti drugemu v bojni red, παραταξάμενος in παρατεταγμένος v bojnem redu, za boj pripravljen; c) pripravljam se k čemu πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι.

παρατείχισμα, ατος, τό (παρα-τειχίζω) nasprotni zid, stolp, trdnjava.

παρα-τρέπω 1. act. proč (v stran) obrnem, odvrnem ἵππους, ἐκτὸς ὁδοῦ, izpeljem mimo ποταμόν, napeljem drugam ἄλλῃ τὸ ὕδωρ; preobračam, zavijam (resnico) λόγον, nagibam na stran, izpreminjam τί. 2. med. obračam se v stran, krenem kam, zavijem kam εἰς Τένεδον.

παρα-τυγχάνω (gl. τυγχάνω) pridem slučajno zraven, naletim slučajno na koga, sem slučajno navzoč ali zraven τινί, εἰς καιρόν pridem ravno o pravem času; ὁ παρατυχών kdor je ravno pri kom, kdorsibodi, katerikoli, ἐν τῷ παρατυχόντι pri prvi priliki, πρὸς τὸ παρατυγχάνον kakor nanese (ugodna) prilika, kakor se ravno naključi, παρατυχόν (abs. pt. z inf.) kadar (ker) se ponudi ugodna prilika, ker se je ravno tako naključilo; διαφυγὴ παρατυγχάνει nudi se prilika za beg.

παρά-φραγμα, ατος, τό (φράσσω) plot, ograja, branišče, prsobran.

παρα-χρῆμα adv. (= παρὰ τὸ χρῆμα) v trenotku, v hipu, takoj, precej, ἀπὸ (ἐκ)τοῦ παραχρῆμα brez priprave, na mestu, z mesta, αἱ παραχρῆμα ἡδοναί hipni (trenotni) užitki, τὸ παραχρῆμα sedanjost, trenotek, ἐν τῷ παραχρῆμα za hip (trenotek).

παρειά, ἡ, nav. pl., ep. παρήιον, τό, poet. παρηίς, ίδος, ἡ 1. lice, obraz,. 2. uzdni okras na konjskem gobcu ἵππων.

παρ-είκω [aor. παρείκαθον] 1. umikam se, odneham, vdam se, dopuščam, κατὰ τὸ ἀεὶ παρεῖκον τοῦ κρημνώδους kjer je dopuščala vsakokratna strmina. 2. impers. dovoljeno je, mogoče je, nudi se prilika, καθόσον παρείκει kolikor je mogoče.

πάρ-ειμι¹ (εἰμί) [ep. praes. ind. 3 pl. παρέασι, inf. παρ-έμμεναι, impf. 3 pl. πάρεσαν, fut. παρέσσομαι, ion. praes. pt. παρεώνπάρα, πάρ = πάρεστι, πάρεισιν] 1. a) sem zraven, sem navzoč ali prisoten τινί, παρά τινι pri kom, ἔν τινι, ἐπί τινι pri (v) čem; b) nahajam se, bivam, mudim se pri kom; c) stojim ob strani, pomagam τινί; d) udeležujem se česa, μάχῃ sem v bitki. 2. a) prišel sem, dospel sem zraven τινί, πρός τινα, ἔν τινι, εἰς in ἐπί τι, ἐν δαίτῃσι, εἰς Σάρδεις; ἐπὶ τὸ βῆμα nastopim na govorniškem odru; b) sem na ponudbo, na izbiro, pri rokah, na razpolago, vršim se ἱερά συμβουλή, služim komu, sem v oblasti koga; ὅση δύναμίς γε πάρεστι kolikor morem, οἱ παρόντες podložniki, navzoči, zbrani, svedoki; c) τὸ παρόν, τὰ παρόντα sedaj, sedanjost, sedanji položaj, sedanje razmere; zaloga, premoženje; ἐν τῷ παρόντι v sedanjem času (položaju), za sedaj, ἐκ τῶν παρόντων sedanjim razmeram primerno, ἐς in πρὸς τὸ παρόν sedaj, v teh razmerah. 3. impers. πάρεστι, παρῆν, πάρα, πάρ mogoče je, sme se, dovoljeno je, morem, παρέσεταί τί τινι prejel bo; pt. παρόν ker je mogoče ali dovoljeno, ker morem.

πάρ-εργον, τό postranska stvar, postransko opravilo, dodatek, privesek, ὡς ἐν παρέργῳ τῆς ἐμῆς δυσπραξίας da, kajti to je v primeri z mojo nesrečo manj važno, ἐκ παρέργου ποιοῦμαί τι smatram kaj za postransko (manj važno) stvar, ἐν παρέργῳ θοῦ με vzemi me kot nameček, (ὡς) ἐν παρέργῳ, ἐκ παρέργου mimogrede, zraven.