Franja

συγ-κυρέω in med. [fut. συγκυρήσω, -κύρσω, aor. συνεκύρησα, -έκυρσα, pf. συγκεκύρηκα, med. συγκεκύρημαι] ep. ion. poet. 1. snidem se s kom, srečam koga, udarim (zadenem, trčim) skupaj s kom, na (ob) koga, zabredem v kaj τύχῃ, mejim na πρός τι. 2. pripetim (primerim, zgodim) se, s pt. = συμβαίνει, συγκυρεῖ μοι zadene me kaj τύχη, τὰ συγκυρήσαντα dogodki, prigodki.

συγ-χωρέω [fut. συγχωρήσω, -σομαι] 1. grem, hodim s kom, sklepam se συγχωροῦσαι πέτραι skale, ki udarjajo druga ob drugo = Συμπληγάδες; pren. dogovorim se, zedinim se, soglašam, pogodim se s kom πρός τινα. 2. a) umaknem se, odstopim od česa komu v prid, prepuščam komu kaj τινί τινος, zadovoljujem se, zadovoljen sem s čim δουλεύειν; b) pristopam, vdam se, dovoljujem, dopuščam, pripoznavam, popuščam τινί τι; οὐ συγχωρέω odbijam, zabranjujem. 3. impers. συγ-χωρεῖ sme se, dovoljeno je, mogoče je.

σῡκοφαντέω (σῡκο-φάντης) 1. (krivično) ovajam NT, obrekujem, krivično dolžim ali tožim, dražim, nagajam komu τινά, τί (s čim). 2. varam, goljufam, τί τινος koga za kaj NT.

συλ-λαμβάνω I. act. in pass. 1. vkup jemljem, na kratko povzamem, spajam, združim, κόμην pograbim a) posnemam v malo besedah ἑνὶ ἔπεϊ πάντα; b) zbiram ostanke čet τοὺς περιγενομένους; c) zatisnem (oči umrlemu); d) obsegam, objemam τὶ ὑπό τινι. 2. jemljem s seboj, odpeljem, odvedem τινά, ἐμαυτὸν ἐκ γῆς hitim proč a) zgrabim, ujamem, primem, zapiram τινά, τί; b) sprejemam, dobivam, spočnem NT; c) umevam, pojmujem, razumem τὴν φωνήν, κατὰ τὸ ὀρθόν razumevam kaj na pravi način. 3. lotevam se česa s kom vred, prijemam se, sodelujem s kom, pomagam komu, podpiram koga, potegujem se za koga τινί τι, prinašam, συλλαμβάνει τινί τι ἔς τι kaj pomaga komu k čemu. II. med. lotevam se s kom česa τινί, pomagam komu pri čem, sodelujem τινί τινος, pripravljam koga na kaj πρός τι; v tmezi ξύμ μοι λάβεσθε τοῦ μύθου (Pl. Fajdr. 237 a).

συμ-βαίνω [fut. συμβήσομαι, aor. συνέβην, pf. συμβέβηκα; pass. aor. συνεβάθην; pf. inf. pass. συμβεβάσθαι, ion. pf. inf. act. συμβεβάναι] 1. skupaj grem, hodim s kom τινί, ποδί pomagam. 2. prihajam, stopam skupaj, shajam se; a) o času: ujemam se, τινί s čim; b) pogodim se, dogovorim se, zedinim se, zavežem se, sklenem pogodbo, pomirim se, spravim se, τινί, πρός τινα s kom; τί, περί τινος v čem, glede česa, ἐπί τινι pod kakim pogojem, tudi (acc. c.) inf., ὥστε; pass. συμβαίνεται doseže se sporazum, περὶ τοῦ πλείονος o nadaljnjih korakih; c) skladam se, ujemam se, zlagam se s kom τινί, λόγοις v besedah, enak sem komu. 3. zgodim se, dogodim se, uresničim se; a) o vsotah in računih: znašam, οὐ πλέον ne vržem več; b) pri sklepanju: sledi kaj iz česa ἔκ τινος, τὰ συμβαίνοντα kar sledi, posledica, učinek; c) izpolnim se (o prorokovanjih), izvršim se, izidem se, τοὐναντίον v nasprotnem zmislu, κακῶς συμβάντος πολέμου ker se je vojska nesrečno končala; imam uspeh, posreči se mi, obnese se mi ἡ πεῖρα; d) dogodim se, doleti (zadene) koga kaj ἆται; včasih = τυγχάνω, εἰμί: τὰ μητρὸς ἔχθιστά μοι συμβέβηκε materino srce mi je zelo sovražno, ἡ ἀδικία μέγιστον κακὸν συμβαίνει je največje zlo; κατὰ τὸ συμβεβηκός po naključju, slučajno. 4. impers. συμβαίνει pripeti se, zgodi se (mi) kaj, posreči, obnese se kaj, συνέβη μοι πορεύεσθαι bil sem ravno na potovanju.

συμ-βούλομαι d. p. hočem kaj hkrati s kom, pritrjujem τινί τι.

συμ-μετρέομαι 1. med. izmerim, od-, premerim, preračunim, τί τινι kaj s čim. 2. pass. izmerjen (odmerjen, dodeljen, določen) sem komu, βίος ujemam se, skladam se s kom τινί, ἔφθιτο συμμετρούμενος τῷ μακρῷ χρόνῳ izenačen dolgemu življenju (= zelo star).

συμμέτρησις, εως, ἡ merjenje, preračunanje, ξυμμέτρησίν τινος λαμβάνω izmerim kaj.

συμ-μηχανάομαι d. m. 1. skušam kaj skupno s kom priskrbeti, pripraviti, pribaviti τὰ ἐπιτήδεια. 2. napravljam (snujem) skupno s kom načrte ali naklepe τινί.

συμ-παίω poet. zadenem, trčim, udarim s čim ob kaj τί τινι.

συμ-παραλαμβάνω hkrati privzemam kaj, vzamem s seboj, pritegnem τινά, τί NT.

συμ-πέμπω pošiljam koga s kom vred τινά τινι NT; hkrati odpošljem, dajem komu kaj s seboj (na pot).

συμ-περαίνω in med. 1. iz-, dovršim kaj skupno s kom, φροντίδα preudarjam, pomagam izvršiti. 2. popolnoma dovršim, izposlujem, τινὶ ἔχθραν πρός τινα nakopljem komu sovraštvo s kom.

συμ-ποδίζω [aor. συνεπόδισα, pass. συνεποδίσθην] zvezujem noge, vklepam, zapletam τί, τινά, ἔν τινι v kaj.

συμ-πορίζω znašam, priskrbujem, pribavljam skupno s kom τινί; med. na-, pribavljam si kaj.

συμ-πρᾱ́σσω, at. -ττω, ion. πρήσσω 1. act. delam skupno s kom τινί, opravljam, izvršujem s kom vred kaj, pomagam mu (kaj doseči), podpiram ga, grem mu na roko v čem τί τινι, τινὶ περί τινος, acc. c. inf., ὥστε. 2. med. ion. pomagam komu kaj maščevati τινί τι.

συμ-προθῡμέομαι d. p. [s fut. med. -μήσομαι in aor. pass. -εθυμήθην] 1. sem enako vnet za kaj, marljivo sodelujem, rade volje delam za kaj, marljivo se trudim s kom za kaj, zagovarjam, podpiram, sem pripravljen kaj storiti τί, inf., ὅπως, τινί komu. 2. naklonjen sem, vdan sem komu.

συμ-φέρω [gl. φέρω; ion. aor. act. συνήνεικα, pass. συνηνείχθην; praes. opt. 3 pl. συμφεροίατο] I. act. 1. trans. a) nosim na kup, znašam, zbiram, donašam, prispevam, ἐς μέσον objavljam; b) nosim kaj skupno s kom, prenašam s kom vred πενίαν, stojim komu na strani, koristim, pomagam komu τινί, ἐς, πρός τι, τί v čem, acc. c. inf.; συμφέρων 3 koristen, primeren, prikladen, τὸ συμφέρον, τὰ συμφέροντα korist, dobiček, prid. 2. impers. συμφέρει a) koristi, prija, bolje je; b) pripeti se, zgodi se, slučaj nanese, primeri se, posreči se. 2. intr. a) sem primeren, prilegam se komu τινί; b) sodelujem s kom, ugajam, ustrezam komu, πάντα τινί v vsakem oziru; c) pritrjujem, vdajam se τοῖς κρείττοσιν. II. pass. 1. a) shajam se, prihajam skupaj, sestajam se ἔς τι, ἐς ταὐτό; v zvezi z γνώμῃ (γνώμαις): soglašam, pristajam na kaj, privoljujem, ujemam se, ωὑτὸς εἶναι kažem se kot povsem isti (v istem pomenu tudi brez subst.); b) spravim se, pomirim se s kom, hočem živeti s kom, pomagam τινί τι; εἰς ἐμαυτόν združujem v sebi; c) občujem, bivam s kom, trčim s kom skupaj; spoprimem se, borim se s kom πόλεμόνδε, μάχῃ τινί. 2. zgodim se, pripetim se, primerim se, zadene me (nesreča) κακῷ; impers. συμφέρεται zgodi se, pripeti se komu kaj τινί τι.

συμφορά, ἡ, ion. -ρή 1. dogodek, naključje, slučaj, usoda; a) sreča (ἀγαθή); b) nesreča, nezgoda, bolezen, izguba, trpljenje, poraz; pl. slučaji nesreče, συμφορὴν ποιοῦμαί τι ženem si kaj k srcu, smatram kaj za veliko nesrečo, žalostim se, συμφορᾷ χράομαί τινι imam nesrečo, sem nesrečen, vdam se žalosti nad nesrečo. 2. posledica, izid, uspeh.

συμ-φράζομαι med. ep. poet. [fut. συμφράσσομαι, ep. aor. συμφράσσατο, pf. poet. συμπέφρασται] 1. a) posvetujem se s kom βουλάς τινι, dogovarjam se s kom, svetujem komu kaj; b) θυμῷ preudarjam, premišljam pri sebi. 2. izmišljam si, najdem φυγάς.