Franja

κατα-στάζω 1. intr. kapljam, curljam, κατά τινος s česa, τί na kaj, τινά na koga; νόσῳ gnojim se. 2. trans. puščam, da kaplja, okapljam; z dvojn. acc. (Sof. Fil. 823).

κατα-στείβω poet. stopam na kaj τί.

κατ-αστράπτω poet. bliskam, grmim doli na kaj.

κατα-τίθημι [fut. καταθήσω, aor. κατέθηκα, pl. κατέθεμεν itd.; ep. aor. κάτθεμεν, κάτθετε, κάτθεσαν, cj. καταθήομεν (-θείομεν), inf. κατθέμεν; aor. med. 1 pl. κατθέμεθα, 3 du. κατθέσθην, cj. κατθήομαι (-θείομαι)] I. act. 1. a) doli devljem, polagam, postavljam na tla, odlagam τὶ ἐπί τινος, ἐπί, ἔν τινι, εἰς Ἰθάκην postavljam na suho, τὸ στόμα πλησίον ὀφθαλμῶν postavljam, narejam blizu oči; b) izpostavljam (kaj) kot nagrado ἄεθλον, λέβητα; prirejam tekmo; c) ἐς μέσον Πέρσῃσι τὰ πρήγματα polagam oblast med P. kot skupno blago = vpeljem ljudovlado. 2. spravljam, shranjujem. 3. plačujem (dolg) δέκα τάλαντα, τιμήν, τί τινος kaj za koga, poravnam, izpolnjujem obljubo. II. med. 1. odlagam, polagam svoje stvari (sebi), porabim kaj za se, εἰς τὸ ἴδιον nalagam zase; ἐμαυτόν postavim sebi šator; ἀποστροφήν preskrbim si, osiguram si; τινὰ εἰς τόπον spravljam koga (od sebe) kam, εὐεργεσίαν izkazujem dobrote, χάριν zavezujem si koga, ugodim komu NT; κλέος osnujem si, pridobivam si; τὴν φιλίαν παρὰ τοὺς θεούς zaupam komu, izročam v varstvo; γνώμην izrekam svoje mnenje; θυμὸν ἔν τινι namerjam, obračam svoje nagnjenje kam; λύπας ἐγγυτέρω pomikam bliže k žalosti (kakor k radosti). 2. a) odlagam (s sebe) orožje, obleko; λείαν εἴς τι spravljam kam; b) shranjujem (si) za večerjo; c) pokopavam (mrtvece). 3. postavljam na stran, zanemarjam, ne brigam se za ποιητάς, τινὰ ἐν ἀμελείᾳ; πόλεμον opuščam, končavam, dovršujem; pass. odstranjen sem συμφορά.

κατα-τρῑ́βω [aor. pass. κατετρίβην] 1. act. starem, zmanem, obrabim, porabim, potrošim, ponosim, prebijem ἡμέραν, βίον, izčrpam, utrudim, oslabim. 2. pass. sem porabljen, utrujen, obrabljen, utrudim se s čim, oslabim, porabim čas za kaj, bavim se s čim.

κατα-τυγχάνω dosežem kaj, imam uspeh (srečo) pri čem τινός.

κατα-φρονέω 1. a) malo cenim, zaničujem, preziram τινός, τινά; ἐπί τινι radi česa, εἴς τι z ozirom na kaj, v čem, ne bojim se koga τινός; b) imam prevzetne misli o čem, ravnam prezirljivo, sem prevzeten. 2. ion. mislim na kaj τί, menim (z inf.).

κατα-φωράω 1. zasačim, zalotim, dokažem komu kaj. 2. izdam, odkrijem. 3. opažam, slutim.

κατα-χαρίζομαι med. storim uslugo, ustrezam; τὰ δίκαια razsodim kaj po naklonjenosti (komu na ljubo, samovoljno).

κατα-χέω [gl. χέω; ep. aor. κατέχευα, med. κατεχεύατο, κατέχυτο, κατέχυντο (s pas. pom.), pf. pass. 3 pl. ion. κατακεχύαται, pogosto v tm.] 1. act. a) doli vlivam, izlivam, polivam, δάκρυ prelivam solze, razlivam črez kaj χάριν τινί, po čem τινός, κατά τινος NT, βλέφαρα δάκρυσι rosim, oblivam s solzami; doli sipljem, stresam, sipljem kaj črez koga, posipljem koga, pustim, da pade, χιόνα pustim, da sneži, izpustim θύσθλα, doli mečem, τεῖχος εἰς ἅλα pogreznem v morje πέπλον ἐπ' οὔδει slečem in vržem na tla; b) obsipljem koga, πλοῦτόν τινι z bogastvom, ἐλεγχείην s sramoto, pripravljam koga v sramoto; c) razprostiram kaj nad kom ἀχλύν, ὁμίχλην τινί. 2. pass. doli tečem, izlivam se na (po) čem τινί, razprostiram se, zvrnem se doli, sem razlit ali nasut, doli padem εἰς ἄντλον. 3. med. a) pustim, da se raztopi, raztapljam χρυσόν; b) zlivam skupaj.

κατα-χράω 1. act. samo impers. καταχρᾷ (impf. κατέχρα, fut. καταχρήσει) zadosti je, zadostuje. 2. med. [fut. καταχρήσομαι, aor. κατεχρησάμην, pf. κατακέχρημαι, aor. pass. κατεχρήσθην s pas. pom.] a) rabim, upotrebljam, uživam τινί, πρός τι za kaj; b) porabim, potrošim, zlorabim; c) posekam, usmrtim τινά.

κατ-ειλέω ion. [aor. pass. κατειληθείς] skupaj seženem, zaprem, zaklenem v kaj ἔς τι.

κατ-ειλίσσω ion. [plpf. pass. 3 pl. κατειλίχατο] za-, ovijam, obvezujem, povijam, τί τινι kaj s čim.

κατ-εργάζομαι d. m. [impf. κατηργαζόμην, plpf. 3 sg. ion. κατέργαστο; pf. κατείργασμαι (tudi s pas. pom.), aor. κατειργάσθην pass.] 1. dokončam, do-, izvršim ἔργα; delam, pri-, napravljam, pridobim komu kaj τινί τι; ἀσχημοσύνην uganjam nesramnosti, κακόν hudobno živim NT; θυσία κατείργασται daritev je izvršena, τάδε οἱ κατείργαστο tole je napravil. 2. a) pridelam si, pridobim si, dosežem τυραννίδα, ἡγεμονίην, βασιλείαν; b) pridobim koga na svojo stran, naklonim koga k čemu τινὰ καλεῖν σε ἐπὶ δεῖπνον. 3. a) užugam, premagam, osvojim νῆσον, podjarmim ἔθνος; b) umorim, ubijem λέοντα, uničim τινά.

κατ-εύχομαι d. m. [augm. ηὐ in εὐ] 1. želim, molim, prosim. 2. želim komu kaj hudega, preklinjam τινί τι, inf., κατά τινος.

κατηγορέω (κατήγορος) [impf. κατηγόρουν] 1. govorim proti komu; grajam, karam, pritožujem se; očitam komu kaj, dolžim, tožim koga, τινός τι radi česa, κατά τινος, πρός τινα pri kom, τῶν ἄλλων μωρίαν očitam drugim nespametnost; pass. κατηγοροῦμαί τινος tožijo me radi česa (tudi inf. in ὅτι); subst. τὰ κατηγορημένα in τὰ κατηγορηθέντα tožbe, ovadbe. 2. izjavljam, naznanjam, odkrivam, razodevam, izdajam; impers. κατηγορεῖ (po)kaže se.

κατ-ορθόω 1. trans. a) zravnam, držim pokoncu, vzdignem pokoncu δέμας, srečno vodim, osrečujem βροτούς; φρένα = sem pri zdravi pameti, πόλεμον srečno končam, izvojujem; b) zravnam, upravljam, srečno, dobro izvršujem τέχνην. 2. intr. act. in pass. imam srečo, uspeh, po sreči se mi izteče, obnese se mi kaj τινί, ἔν τινι, τὸ κατορθοῦν uspeh, sreča.

κελεύω (κέλομαι) [aor. pass. ἐκελεύσθην, pf. κεκέλευσμαι, adi. verb. κελευστός, ep. inf. aor. κελευσέμεναι] 1. poganjam μάστιγι, velevam, zapovedujem, zahtevam, pozivam, priganjam, bodrim, opominjam τινί, τινά, τινί τι, τινά τι, inf.; pass. κελεύομαι zapoveduje mi kdo, τὸ κελευόμενον in pl. povelje, zapoved, κελευόμενος ποιῶ τι storim kaj na povelje. 2. (po)kličem, pozovem ἐπὶ τὰ ὅπλα, ἐπί τινα h komu. 3. predlagam, svetujem; prosim, želim; dovoljujem.

κερδαίνω [fut. κερδανῶ, ion. κερδανέω in κερδήσω, -σομαι, aor. ἐκέρδηνα, ion. ἐκέρδησα] (κέρδος) 1. (pri)dobivam, iščem dobička, imam dobiček, korist, ἀπό, ἐκ, πρός, παρά τινος iz česa, od koga, μέγα κερδαίνω imam velik dobiček, χρηστὰ ἔπη dobim lepe (prijazne) besede, Μεγάροισι περιεοῦσι če se M. ohrani. 2. NT pridobim si kaj, naklonim si koga τί, τινά, obvarujem se česa ὕβριν.

κέρδος, ους, τό [gen. pl. κερδῶν, κερδέων] 1. a) dobiček, korist, ἐπὶ κέρδεσι zaradi koristi, κέρδος λέγω koristno svetujem (pa tudi: smatram za dobiček Soph. Ant. 462), κέρδος (ἐστί) koristno je, κέρδος φέρω imam dobiček; κέρδος νομίζω, ἡγέομαι, ἐν κέρδει ποιοῦμαί τι smatram kaj za dobiček, κέρδη οἰκήσαντα veliko korist donašajoč; b) zaslužek, τὸ κατὰ μῆνα κέρδος mesečna plača; c) dela, ki donašajo dobiček, dobičkarija, dobičkoželjnost. 2. prebrisanost, prekanjenost, κέρδεα εἰδώς prekanjen; dober svet; pl. zvijače, spletke, kovarstvo κακὰ κέρδεα.