Franja

κατα-δέομαι d. p. [aor. κατεδεήθην] zelo prosim, izprosim kaj od koga τινός.

κατα-δύω [trans. fut. καταδῡ́σω, aor. κατέδῡσα, intr. fut. med. καταδύσομαι, aor. κατέδυν, pl. καταδέδῡκα, ep. aor. 2 pt. καδδύς = καταδύς, aor. mixtus κατεδύσετο, imp. 2 sg. καταδύσεο] 1. trans. potisnem v vodo, potapljam τὴν νῆα, pogrezam ali poškodujem (ladjo), da se potopi; pren. pahnem, spravim v žalost τινὰ ἄχει. 2. intr. (med. in κατα-δῡ́νω) a) tonem, potapljam se, pogrezam se ἡ νῆσος κατὰ θαλάττης, ναῦς; zahajam φάος ἠελίοιο, ἐς ἠέλιον καταδύντα do solnčnega zahoda; b) grem, lezem v kaj, vdiram v ὅμιλον, μῶλον Ἄρηος, πόλιν; μάχην spuščam se v bitko, μυῖαι καδδῦσαι κατὰ ὠτειλάς ki so se zalezle v rane, εἰς Ἀΐδαο δόμους grem v podzemlje; c) skrijem se, εἰς ὕλην; pren. ὑπὸ τῆς αἰσχύνης skrivam se, ginem od sramu; d) nadenem si, oblečem si τεύχεα.

κατα-θεάομαι med. 1. doli gledam, opazujem od zgoraj. 2. natančno ogledujem, opazujem, presojam, premišljam τί.

κατα-θεωρέω od zgoraj ali natančno ogledujem, opazujem.

κατα-κείω ep. [desider. od κατάκειμαι, imper. κατακείετε, cj. 1 pl. κατακείομεν, pt. κακκείοντες] hočem se uleči, uležem se, grem spat.

κατα-κέκονα pf. od κατα-καίνω.

κατα-κλάω (gl. κλάω) 1. a) (od)lomim, zlomim; intr. zlomim se; b) presunem, ganem, ἐμοί γε κατεκλάσθη φίλον ἦτορ ganilo me je v srce, ἡμῖν κατεκλάσθη φίλον ἦτορ δεισάντων srce se nam je skrčilo od strahu. 2. oslabim, ohromim (-iti).

κατ-άκρας, ion. -ης (poet. = κατ' ἄκρας) od zgoraj, temeljito, popolnoma, do tal.

κατά-κρηθεν ep. = κρῆθεν od zgoraj, popolnoma, od vrha do tal, povsem.

κατάλογος, ὁ (κατα-λέγω) naštevanje; zapisnik, seznam, popis, νεῶν popis brodovja, imenik (meščanov, ki morajo služiti v vojski), ἐκ καταλόγου στρατεύομαι sem vojak od predpisane vojaške dobe, οἱ ἐκ τοῦ καταλόγου za orožje sposobni državljani, καταλόγους ποιοῦμαι novačim, nabiram vojake.

κατα-λύω (ῡ pred σ) I. act. 1. trans. a) odvezujem, izpregam ἵππους; b) razvezujem, raz-, podiram, uničujem, rušim, odpravljam (zakone, vlado), τινὰ τῆς ἀρχῆς odstavljam, pahnem s prestola, καταλύομαι ἐκ βασιλέως kralj me odstavi od poveljništva; c) končam, dovršim πόλεμον, στρατιάν, στόλον raz-, odpuščam vojsko. 2. intr. a) spravim se, sprijaznim se, pomirim se s kom πρός τινα; b) izprežem, počivam, ustavim se, ostanem kje, stanujem, pomudim se pri kom πρὸς ἄριστον. II. med. pomirim se s kom, opustim prepir, sklenem mir, τινί s kom.

κατα-λωφάω (v tmezi) ep. intr. oddahnem se, odpočijem se, opomorem si, κακῶν srce bi si opomoglo od zla.

κατα-παύω [ep. inf. pr. καταπαυέμεν] 1. trans. a) storim, da kaj neha, končavam πόλεμον, ukinem τὴν ἀρχήν, odpravljam demokratijo δῆμον; b) pomirim, potolažim, olajšam, utešim χόλον, μηνιθμόν; ironično τάχα κέν σε ἔγχος ἐμὸν κατέπαυσε kmalu bi te bila moja sulica pomirila = ubila; c) oviram, zadržujem ναυπηγίην, ustavljam, ukrotim, užugam τινά; d) oropam koga česa τινά τινος, odstavljam, τυράννους, vržem s prestola τινὰ τῆς ἀρχῆς; e) odvračam od česa ἀφροσυνάων; ἀγηνορίης ubijem. 2. intr. počivam ἀπό τινος NT.

κατα-πτήσσω [fut. καταπτήξω, aor. κατέπτηξα, pf. κατέπτηχα; ep. aor. 3 du. καταπτήτην, tudi v tmezi] κατα-πτώσσω ep. počenem od strahu, prihulim se, skrijem se ὑπὸ θάμνῳ, sem bojazljiv; pren. sem pobit, prestrašen, osupel, (o)strmim.

κατα-σκάπτω izpodkopavam, rušim, podiram, razderem (od vrha do tal).

κατα-τίθημι [fut. καταθήσω, aor. κατέθηκα, pl. κατέθεμεν itd.; ep. aor. κάτθεμεν, κάτθετε, κάτθεσαν, cj. καταθήομεν (-θείομεν), inf. κατθέμεν; aor. med. 1 pl. κατθέμεθα, 3 du. κατθέσθην, cj. κατθήομαι (-θείομαι)] I. act. 1. a) doli devljem, polagam, postavljam na tla, odlagam τὶ ἐπί τινος, ἐπί, ἔν τινι, εἰς Ἰθάκην postavljam na suho, τὸ στόμα πλησίον ὀφθαλμῶν postavljam, narejam blizu oči; b) izpostavljam (kaj) kot nagrado ἄεθλον, λέβητα; prirejam tekmo; c) ἐς μέσον Πέρσῃσι τὰ πρήγματα polagam oblast med P. kot skupno blago = vpeljem ljudovlado. 2. spravljam, shranjujem. 3. plačujem (dolg) δέκα τάλαντα, τιμήν, τί τινος kaj za koga, poravnam, izpolnjujem obljubo. II. med. 1. odlagam, polagam svoje stvari (sebi), porabim kaj za se, εἰς τὸ ἴδιον nalagam zase; ἐμαυτόν postavim sebi šator; ἀποστροφήν preskrbim si, osiguram si; τινὰ εἰς τόπον spravljam koga (od sebe) kam, εὐεργεσίαν izkazujem dobrote, χάριν zavezujem si koga, ugodim komu NT; κλέος osnujem si, pridobivam si; τὴν φιλίαν παρὰ τοὺς θεούς zaupam komu, izročam v varstvo; γνώμην izrekam svoje mnenje; θυμὸν ἔν τινι namerjam, obračam svoje nagnjenje kam; λύπας ἐγγυτέρω pomikam bliže k žalosti (kakor k radosti). 2. a) odlagam (s sebe) orožje, obleko; λείαν εἴς τι spravljam kam; b) shranjujem (si) za večerjo; c) pokopavam (mrtvece). 3. postavljam na stran, zanemarjam, ne brigam se za ποιητάς, τινὰ ἐν ἀμελείᾳ; πόλεμον opuščam, končavam, dovršujem; pass. odstranjen sem συμφορά.

κατέθηχ' = κατέθηκα od κατα-τίθημι.

κατ-ερείκω ion. raztrgam od vrha do tal; med. raztrgam si.

κατηφίει impf. od κατ-αφίημι.

κατοκώχιμος 2 (ἔχω) (trajno) od koga obvladan, sprejemljiv, dovzeten za ἐξ ἀρετῆς.