Franja

στενότης, ητος, ἡ, ion. στεινότης in στένος, τό, ep. στεῖνος, ὁ 1. tesen (ozek) prostor, ožina, soteska. 2. tesnoba, gneča, stiska.

στέργηθρον, τό στέργημα, ατος, τό poet. ljubezenski čar, vez ljubezni, ljubezen.

στερέωμα, ατος, τό podpora, trdnost τῆς πίστεως NT.

στερκτικός 3 (στέργω) ljubeč, τὸ στερκτικόν ljubezen.

στέρνον, τό [Et. kor. ster (στόρνυμι), slov. stran (iz storn-), nem. Stirn] prsi, srce, duša, mišljenje, οὕτω διὰ στέρνων ἔχω takih misli sem.

στεῦμαι med. [Et. got. stiurjan, pritrditi; stvn. stiura, nem. steuern, Steuer. – Obl. samo στεῦται, στεῦνται, στεῦ(ν)το] postavim se, stojim; nameravam, obetam, pretim, delam se, διψάων kakor da bi bil žejen; ἀκοῦσαι trdim, da sem slišal, εὐχόμενος pohvalim se.

στεφάνωμα, ατος, τό (στεφανόω) poet. 1. venec, plačilo, kras, slava. 2. venec stolpov, obzidje πύργων.

στέφος, ους, τό poet. 1. venec. 2. lavorova ali oljkova vejica pribežnikov.

στῆθος, ους, τό [gen. dat. ep. στήθεσφι] prsi, srce, duša, mišljenje, razum.

στίγμα, ατος, τό (στίζω) vbod(ljaj), pika, vžgano sramotno znamenje, madež; NT rana.

στῖφος, ους, τό [Et. kor. stai, gl. στέαρ] kar je gosto stisnjeno, gosta četa, (natlačena) množica, truma, gneča, trop, νεῶν brodovje.

στοιχεῖον, τό (gl. στοῖχος) 1. črka; pl. abeceda, začetna vodila. 2. temeljni početki znanosti, začetni nauki, στοιχεῖα τοῦ κόσμου ukazi sveta NT. 3. prvina, začetek, element. 4. načelo (princip).

στόμα, ατος, τό [Et. nem. Stimme (got. stibna; bn iz mn)] 1. usta, στόμα πρὸς στόμα λαλέω govorim iz ust do ust (osebno) NT; a) pogosto pren. grlo, jezik, govor, beseda, τὸ τᾶς εὐφήμου στόμα φροντίδος ἱέντες pošiljajoči tihe izjave (vzdihe) pobožnega srca, θηλύνομαι στόμα postanem mehek, ne morem več govoriti trdih besedi, ὑπίλλω στόμα pokorno molčim pred kom, ἐλευθεροῖ στόμα ohrani si jezik čist, τὸ στόμα ὀξύνω nabrusim jezik, ἀπὸ στόματος λέγω povem na izust (na pamet); τὸ θεῖον στόμα božje besede, božji glas, ἀνὰ στόμα (ἀνὰ, διὰ στόματος, ἐν στόμασιν) ἔχω ali ἄγω τινά imam na jeziku, vedno govorim o kom; ἐν ἑνὶ στόματι δοξάζω enoglasno hvalim (slavim) NT; κρίνω ἐκ τοῦ στόματος sodim koga po besedah; b) lice, obraz; c) izliv, ustje, izhod, vhod, ἑπτάπυλον στόμα sedmerovraten vhod = mesto s sedmimi vrati; d) žrelo, prepad πολέμου, ὑσμίνης; e) odprtina, razpoka, širina, τὸ κάτω στόμα spodnja širina jarka. 2. a) sprednja stran česa, ospredje, pročelje, čelo vojske, οἱ κατὰ στόμα sovražniki, ki stoje nasproti našemu pročelju, κατὰ στόμα v prvi bojni vrsti, spredaj, v ospredju, na vrhu; b) ost (kopja); c) rob, rez(ina), ostrina meča.

στόμιον, τό (demin. od στόμα) 1. odprtina, vhod (v jamo), izliv. 2. uzda, žvala, δέχομαι στόμιον vdajam se uzdi, pokorim se.

στόχασμα, ατος, τό (στοχάζομαι) (metalno) kopje.

στράτευμα, ατος, τό (στρατεύω) 1. vojska, vojne čete, vojaki, armada, vojstvo, ἱππικόν konjenica; NT posli, služabništvo. 2. tabor. 3. bojni pohod, vojna.

στρατήγημα, ατος, τό poveljnikov načrt, zvijačen načrt, vojna zvijača.

στρατήγιον, τό (στρατ-ηγός) 1. poveljnikov šator. 2. v Atenah: shajališče desetih strategov.

στρατιωτικός 3, fem. στρατιῶτις, ιδος ki se tiče vojaka ali vojske, vojaški, vojni; ἡλικία za vojaško službo sposoben; pren. bojaželjen, bojevit, sirov; subst. a) ἡ στρατιῶτις (ναῦς) ladja za prevoz vojakov; b) τὰ στρατιωτικά vojaštvo, vojska, vojništvo, vojaki (= τὸ στρατιωτικόν); χρήματα denar za vojsko.

στρατό-πεδον, τό (στρατός, πέδον) 1. taborišče; tabor, obkop, utrdba. 2. vojska v taboru, armada; brodovje, ladjevje.