Franja

παρα-βλώσκω [samo pf. παρμέμβλωκε] ep. hodim ob strani, stojim ob kom, pomagam.

παρα-γίγνομαι med., ion. -γῑ́νομαι 1. sem (zraven) prisoten, sem navzoč, udeležujem se, doživim, postanem deležen česa, sodelujem s kom ἐν τῇ μάχῃ τινί. 2. a) prihajam zraven, zadenem (namerim se) na, dospem, približujem se, prikažem se, εὐτυχία sreča doleti koga, ἐς τωὐτὸ παραγίνεται nastane (pride) zopet ob istem času; b) prihajam na pomoč, pomagam.

παρ-άγω I. trans. 1. a) peljem poleg ali mimo česa, (pri)peljem noter εἴσω, vpeljem kam, kličem pred se, pozivljem k sebi; b) o vojaških četah: velim stopiti vštric, razvrstim (postavim) čete vštric εἰς μέτωπον, razvrstim čete na potu v bojni red, razvijem bojno vrsto, παρ' ἀσπίδα velim na levo se razvrstiti, ἐπὶ φάλαγγος velim postaviti se v bojni red tako, da prva enomotija ostane, ostale pa se razvrste druga ob drugi na njeni levi strani, εἰς τὰ πλάγια postavim čete sovražniku v bok; c) τινὰ ἐν θριάμβῳ peljem koga poleg sebe v zmagoslavnem izprevodu. 2. odklonim, odvračam, odpeljujem, odvajam; κάλυμμα odmikam, odstranjujem a) izpreminjam, zavijam μοίρας, νόμους; b) zavajam (na stranska pota), zapeljujem ἔς τι, μισθοῖσιν podkupim, varam; pass. dam se zapeljati, ὑπό τινος od koga, τινί s čim; c) izvajam (besedo). II. intr. in med. NT 1. grem mimo, grem naprej, minevam, prehajam, izginjam. 2. napotim se kam.

παραγωγή, ἡ 1. vožnja ob obali. 2. prevara, zapeljevanje. 3. različnost narečja. 4. hitro veslanje v stran, χράομαι τῇ παραγωγῇ tiho, brez šuma veslam v stran.

παρα-θαλασσίδιος 2 παρα-θαλάσσιος 3 pri (ob) morju ležeč (stanujoč), primorski, ἡ primorje (γῆ).

παρ-αιωρέομαι pass. ion. visim na strani (ob boku) παρὰ τὸν μηρόν; ἐκ τῆς ζώνης παραιωρημένος ob pasu viseč.

παρα-κρεμάννῡμι ep. [pt. aor. παρακρεμάσας] pustim, da visi ob strani χεῖρα.

παρα-κρῑ́νομαι pass. ion. postavim se (postavijo me) poleg drugega v bojni red, παρὰ τὸν αἰγιαλόν ob obali.

παρ-άλιος 3 in 2 (ἅλς) pri (ob) morju (ležeč); ἡ παραλία (sc. χώρα) obrežje, primorje, obal, posebno južna in vzhodna obal Atike; subst. οἱ Παράλιοι in Πάραλοι prebivalci ob morju, primorci.

πάρ-αλος 2 (ἅλς) ki ob morju leži ali biva; primorski, οἱ Πάραλοι prebivalci atiškega Primorja; ἡ Πάραλος državna atenska ladja.

παραμέμβλωκα (pf. k παρα-βλώσκω; nav. παρμέμβλωκα) hodim ob strani, pomagam.

παρα-νήχομαι d. m. ep. plavam poleg (mimo) česa; pos. plavam ob obali.

παρα-πλέω, ep. ion. παρα-πλώω [gl. πλέω, aor. παρέπλων, pf. παραπέπλωκα] 1. plovem ob obali, plovem mimo česa. 2. prijadram, priplovem kam, pristanem k bregu.

παρά-πλους, ου, ὁ vožnja ob obali, prevoz, ἡ νῆσος καλῶς ἐν τῷ παράπλῳ τῆς Ἰταλίας κεῖται otok leži ugodno za prevoz v Italijo.

παρα-ποτάμιος 2 na (ob) reki ležeč.

παρα-ρρέω (gl. ῥέω) 1. tečem mimo, odtekam, odpadem, χιών zdrsnem doli, izgubim se. 2. pridem ob kaj, uide mi kaj NT. 3. prikradem se, πρός τινα h komu.

παρα-τάσσω, at. -ττω 1. act. in pass. postavljam (razvrščam) drugega poleg drugega, postavljam (poleg koga) v bojni red τὸ στράτευμα, τὴν στρατιὰν πρὸς τὸ τεῖχος, παρὰ τὸ Λύκειον ob; z inf. τοὺς φρουροὺς παρέταξα φυλάττειν τὸ τεῖχος s poveljem, da naj stražijo zid. 2. med. a) postavljam se v bojni red, grem v boj, bojujem se; b) postavljam zase, svoje čete (ladje), παρετάξαντο ἀλλήλοις postavili so se drug proti drugemu v bojni red, παραταξάμενος in παρατεταγμένος v bojnem redu, za boj pripravljen; c) pripravljam se k čemu πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι.

παρα-τείνω (gl. τείνω) 1. act. trans. a) raztegujem, razpenjam (poleg česa), kopljem, napravljam (poleg, ob) χάρακα, ἔλυτρον, pritrdim κεραίαν; b) zadržujem, mučim z zadrževanjem (Ksen. Kir. 1, 3, 11); podaljšam λόγους NT. 2. intr. in pass. a) raztegujem se, razprostiram se, ležim, segam do διά τινος, μέχρι τινός, z acc. τὰ πρὸς τὴν ἑσπέρην φέροντα ὁ Καύκασος παρατείνει na zapadni strani se razprostira K.; b) vzdržim se, vztrajam do konca πολιορκία εἰς τοὔσχατον; c) utrudim se, sem utrujen μακρὸν ὁδὸν πορευθείς; λιμῷ παρατείνομαι umiram lakote.

παρα-τρῑ́βω ion. drgnem kaj na (ob) čem τί τινι.

πάρ-ειμι¹ (εἰμί) [ep. praes. ind. 3 pl. παρέασι, inf. παρ-έμμεναι, impf. 3 pl. πάρεσαν, fut. παρέσσομαι, ion. praes. pt. παρεώνπάρα, πάρ = πάρεστι, πάρεισιν] 1. a) sem zraven, sem navzoč ali prisoten τινί, παρά τινι pri kom, ἔν τινι, ἐπί τινι pri (v) čem; b) nahajam se, bivam, mudim se pri kom; c) stojim ob strani, pomagam τινί; d) udeležujem se česa, μάχῃ sem v bitki. 2. a) prišel sem, dospel sem zraven τινί, πρός τινα, ἔν τινι, εἰς in ἐπί τι, ἐν δαίτῃσι, εἰς Σάρδεις; ἐπὶ τὸ βῆμα nastopim na govorniškem odru; b) sem na ponudbo, na izbiro, pri rokah, na razpolago, vršim se ἱερά συμβουλή, služim komu, sem v oblasti koga; ὅση δύναμίς γε πάρεστι kolikor morem, οἱ παρόντες podložniki, navzoči, zbrani, svedoki; c) τὸ παρόν, τὰ παρόντα sedaj, sedanjost, sedanji položaj, sedanje razmere; zaloga, premoženje; ἐν τῷ παρόντι v sedanjem času (položaju), za sedaj, ἐκ τῶν παρόντων sedanjim razmeram primerno, ἐς in πρὸς τὸ παρόν sedaj, v teh razmerah. 3. impers. πάρεστι, παρῆν, πάρα, πάρ mogoče je, sme se, dovoljeno je, morem, παρέσεταί τί τινι prejel bo; pt. παρόν ker je mogoče ali dovoljeno, ker morem.