Franja

domovína patria f ; país m natal; tierra f natal

ljubezen do domovine amor m a la patria; patriotismo m
izgnati iz domovine expulsar del propio país
poslati nazaj v domovino repatriar
vrniti se nazaj v domovino repatriarse
imeti zasluge, biti zaslužen za domovino merecer bien de la patria

don moški spol gospod, don

Señor Don gospod (v naslovu)
don Juan zapeljivec
don Nadie g. Nimanič
don Sabelotodo g. Vsevedež
ni don Pedro, ni Periquillo ne ptič ne miš
mal suena el don sin el din naslov terja sredstva

doncel mlad; mil

doncel m paž, oproda
doncella f devica; sobarica; hišna oskrbnica; kačji pastir (žuželka)
hierba doncel zimzelen
doncel de honor (nevestina) družica
doncel de labor, doncel de cámara sobarica
doncel primera prva mlada ženska vloga (v gledališču)

donde kjer, kamor

de donde od koder
hacia donde, para donde kamor
de donde diere brezglavo, na slepo
donde no če ne; v nasprotnem primeru
voy donde mi amigo grem k prijatelju
está donde mi hermano je pri mojem bratu

dopóldan mañana f

v teku dopoldneva durante la mañana

dormir [-ue/u-] uspavati; spati; prenočiti

dormir la siesta počivati po obedu
dormir la mona, dormir la zorra prespati pijanost
dormir la serena, dormir a cortinas verdes prenočiti na prostem
dormir con los ojos abiertos imeti lahko spanje
dormir a pierrra suelta brezskrbno (globoko) spati
dormir al raso, dormir al descubierto spati pod milim nebom
dormir como un tronco (un Iirón) spati kot polh
echarse a dormir leči k spanju
hacer dormir uspavati
a duerme y vela napol speč, napol buden
¡duerma V. sobre ello! prespite to!
dormir en Dios, dormir en el Señor umreti
dormirse zaspati; lenariti; zamuditi priložnost
no dormirse en las pajas biti buden (delaven)
volver a dormirse zopet zaspati
se me ha dnrmido el pie noga mi je zaspala

dos dva, dve

dos m dvojka
dos a dos po dva in dva, v parih
a dos por tres brez premisleka, brez obotavljanja
de dos en dos po dva in dva, dva hkrati
en un dos por tres v hipu
entre los dos med štirimi očmi
dos por dos son cuatro dvakrat dva je štiri
los dos oba
dos puntos dvopičje
dos tantos dvakrat toliko
escribir dos letras napisati nekaj vrstic
roto en dos prelomljen (na dvoje)
tomar el dos pobegniti

dosèg alcance m

na dosegu (roke) al alcance (de la mano)
zunaj dosega fuera del alcance
biti v dosegu (= dosegljiv, dostopen) estar al alcance

dotík toque m , tacto m ; (medsebojen) contacto m

priti v dotik s kom entrar en relación (en contacto) con alg
pri najmanjšem dotiku al menor contacto

dóza dosis f (pl dosis)

prevelika (premajhna) doza dosis excesiva (insuficiente)
doza kinina una toma de quinina
doza za cigarete pitillera f
doza za tobak tabaquera f
maksimalna doza dosis máxima
v majhnih dozah en pequeñas dosis
vtikalna doza (el) caja f de enchufe
imeti precejšnjo dozo potrpežljivosti tener una buena dosis de paciencia

drégniti, drézati empujar; hurgar

dregniti v osir hurgar en un avispero
dregniti koga v rebra empujar a alg, dar codazos a alg

drobtína (krušna) migaja f , miga f

drobtine pl migajas f pl
povaljati v drobtinah (panirati) empanar

drúžba sociedad f ; compañía f

v družbi (skupno, skupaj) en común
v dobri družbi en buena compañía
visoka družba la buena (ali alta) sociedad
slaba družba malas compañías
družba z omejeno odgovornostjo compañía (ali sociedad) (con responsibilidad) limitada (kratica: S. Ltda.)
delniška družba sociedad por acciones, sociedad anónima
navigacijska (plovbna) družba compañía de navegación
komanditna družba sociedad comanditaria, sociedad en comandita
letalska družba compañía aérea (ali de aviación)
zavarovalna družba sociedad (ali compañía) de seguros
potujoča gledališka družba compañía ambulante
zaključena družba círculo m privado
delati družbo komu hacer compañía a alg
najti družbo encontrar compañía
ustanoviti družbo fundar (ali establecer) una sociedad
razpustiti (trgovsko) družbo disolver (ali liquidar) una sociedad
rad sem v tvoji družbi me agrada tu compañía

družína familia f

besedna družina familia de palabras
številna družina familia numerosa
član družine miembro m de la familia
biti iz dobre družine ser de buena familia
imeti družino tener hijos, tener familia
pričakovati prirastek v družini estar esperando familia

drvéti correr (a toda velocidad)

drveti v (svojo) pogubo correr hacia su perdición

držáti tener

drži! (= prav!) ¡de acuerdo!
držati v dobrem stanju mantener en buen estado
držati obljubo cumplir con su promesa
držati besedo tener su palabra
ne držati (svoje) besede no tener (ali faltar a) su palabra
držati korak s kom ir al compás de alg
držati mero ser moderado
led ne drži el hielo está poco firme
lepo vreme drži el tiempo se mantiene sereno
držati s kom tomar partido con alg, hacer causa común con alg, simpatizar con alg
držati v roki, za roko tener en la mano, de la mano
držati v šahu (tudi fig) tener en jaque
držati se leve (desne) llevar la izquierda (la derecha)
obljubiti in obljubo držati je dvoje del dicho al hecho hay un gran hecho
bolje drži ga kot lovi ga más vale una toma que dos te daré

dueña ženski spol dama, gospodarica, posestnica, lastnica; matrona, častitljiva žena; družabnica, vzgojiteljica

dueña de honor častna dama
quedar cual digan dueñas v jezike (opravljanje) priti

dueño moški spol gospod(ar), (hišni) posestnik, lastnik; delodajalec, šef

hacerse dueño de a/c polastiti se česa, obvladati kaj
es V. muy dueño kakor želite, prosim
no ser dueño de sí ves iz sebe biti, ne se obvladati
cual el dueño, tal el perro kakršen gospodar, takšen sluga

dúh espíritu m ; ánimo m ; ingenio m ; mente f ; (vonj) olor m ; (strašilo, prikazen, strah) fantasma m , espectro m

bojni duh espíritu guerrero; moral f
duh časa espíritu de la época
človeški duh espíritu humano
iniciativen duh espíritu de iniciativa
kritičen duh espíritu de competencia
velik duh un genio
ubog na duhu pobre de espíritu
zli duh espíritu maligno; demonio m
svet duhov el mundo de los espíritus
nemiren duh espíritu intranquilo
sveti duh (rel) el Espíritu Santo
duh umrlega aparecido m
prisotnost duha presencia f de ánimo
imeti duh po vinu oler a vino
delati v duhu kake osebe obrar según las intenciones de alg
izginiti brez duha in sluha desaparecer sin dejar huella
razburiti duhove levantar los espíritus
zdrav duh v zdravem telesu mente f sana en cuerpo sano

dulce moški spol slaščica, sladica

dulce de ciruela češpljev kompot
dulce de almíbar v sladkornem sirupu vkuhano sadje
dulce de guinda vkuhane češnje
dulce del paraiso vrsta biskvitnega kolača z mandlji
jamón en dulce sladka gnjat
plato de dulce sladka (močnata) jed
dulces pl sladkarije, sladko pecivo