Franja

incapaz (množina: -ces) nesposoben, nezmožen; neumen, trapast

incapaz de trabajar za delo nezmožen
incapaz para su cargo nesposoben za svojo službo

individuo= individual nedeljiv, nedeljen

individuo m individuum, poedinec; član (učenega društva)
cuidar del individuo za svojo osebo skrbeti

instalar uvesti (v službo); postaviti; instalirati

instalar a uno en su casa koga v svojo hišo sprejeti
instalarse urediti si dom, vseliti se v hišo

intención ženski spol namen, namera, volja; mišljenje; previdnost; tendenca; prevejanost, zahrbtnost

con intención namenoma, nalašč; zahrbtno, premeteno
con honda intención s posebnim poudarkom
con la intención de (z namenom) da bi
sin intención nenamerno, nehote
de primera intención spočetka, v začetku; začasen; brez priprave (igrati ipd.)
curar de primera intención ranjencu nuditi prvo pomoč
segunda intención hinavstvo; skrita misel
sin mala intención brez slabega namena
toro de intención nevaren bik
salir con su intención uresničiti svojo namero
tener la intención imeti namen, nameravati
mis intenciones para lo futuro moji načrti za prihodnost

íti ir; andar

iti po poti tomar un camino
iti ven salir
iti gor, dol subir, descender
iti za kom seguir a alg
iti po zdravnika ir a buscar al médico
iti k zdravniku ir al médico
iti v gledališče ir al teatro
iti v šolo ir a la escuela (al colegio)
iti h koncu, h kraju acabarse, tocar a su fin
iti komu na roke asistir a alg
iti iz sobe salir de la habitación
iti na delo ir al trabajo, ponerse al trabajo
iti na potovanje ir de viaje
iti po vodo ir por agua
iti svojo pot proseguir su camino
iti vase volver sobre sí
iti po isti poti nazaj volver sobre sus pasos
takó ne gre así no puede ser
ne gre drugače no puede ser de otro modo
naj gre, kot hoče pase lo que pase
gre mu za glavo se juega la cabeza
gre za (moje življenje) se trata (de mi vida)
gre za življenje in smrt es cuestión de vida o muerte
ne gre mi iz glave no se me quita de la cabeza
za kaj gre? ¿de qué se trata?
posli gredo dobro el negocio marcha bien
kako ti gre? ¿cómo te va?

izdáti, izdájati (koga) traicionar (ali hacer traición) a alg ; (denar) gastar ; (delnice) emitir ; (bankovce) poner en circulación ; (ukaz) dar ; (knjigo) editar, dar al público

izdajati se za pretender pasar por
izdaja se za Nemca el se dice alemán
izdajati se (pokazati svojo pravo barvo) traicionarse
izdati se z besedami irse de lengua
izdati vozovnice expender billetes

izobrázba instrucción f formación f , cultura f

brez izobrazbe iletrado, sin cultura, inculto
osnovna izobrazba instrucción primaria
splošna izobrazba cultura general
nadaljnja izobrazba perfeccionamiento m
poklicna izobrazba formación profesional
stopnja izobrazbe grado m de instrucción (ali de cultura)
dopolniti svojo splošno izobrazbo completar su cultura general

izpolníti cumplir; llenar; ejecutar; realizar

izpolniti 30 let cumplir 30 años
izpolniti svojo dolžnost (formalnost pogoje) cumplir con su deber (con la formalidad, con las condiciones)
izpolniti formular (ček, vrzel) llenar un formulario (un cheque, un vacío)
izpolniti komu prošnjo (želje) acceder (ali condescender) al ruego (ali a la petición), a los deseos de alg
izpolniti se (napoved, želja) cumplirse, realizarse

jactar

jactar valor bahati se s svojo hrabrostjo
jactarse bahati se, postavljati se
jactarse de erudito postavljati se s svojo učenostjo

jéza cólera f ; ira f ; enojo m ; rencor m

nagle jeze, nagnjen k jezi iracundo; irascible
rdeč od jeze rojo de cólera
izbruh jeze acceso m de cólera
slepa jeza ira sorda
kuhati jezo na koga guardar rencor a alg
nakopati si jezo atraerse la cólera (de alg); incurrir en cólera (de alg)
pomiriti komu jezo cortar la cólera a alg
požreti jezo contener su cólera
spraviti koga v jezo encolerizar, enfurecer, enojar a alg
stresti (svojo) jezo na koga descargar la ira en alg, desfogar su enojo en alg
vzkipeti od jeze montar en cólera; arrebatarse

juzgar [g/gu] soditi, sodbo izreči; presoditi, smatrati, spoznati

juzgar mal slabo presoditi
lo juzgo de mi deber imam za svojo dolžnost
a juzgar por (ali según) las apariencias sodeč po videzu
¡juzgue V. de mi sorpresa! predstavljajte si moje presenečenje

kônec (časovno) fin m ; término m ; final m ; (zaključek) conclusión f , terminación f ; (izid) resultado m

skrajni konec último extremo m
konec januarja a fines de enero
konec meseca a fines (ali últimos) de mes
na koncu al final
napraviti konec z acabar con; poner término a; dar fin a
konec koncev al fin y al cabo; en definitiva; en resumidas cuentas
iti h koncu tocar a su fin
napraviti konec svojemu življenju suicidarse, quitarse la vida
z njim gre h koncu está muriéndose, está para morir, fam está en las últimas
privesti do konca acabar, terminar, du cima a, llevar a cabo
privesti do srečnega konca llevar a feliz término
moje potrpežljivosti je konec se me acaba la paciencia
vsega je konec todo está perdido
tega ni ne konca ne kraja esto es cosa de nunca acabar, esto es inacabable; fam aquí hay tela para rato
biti na koncu s svojo pametjo no saber ya qué decir (ali contestar)
konec vzeti perecer
na vseh koncih in krajih en todas partes, por dondequiera (ali doquiera)
konec dober, vse dobro si el fin es bueno lo demás no importa; el fin corona la obra

kóža piel f ; pellejo m ; anat dermis f

premočen do kože calado hasta los huesos
barva kože color m de la piel
srbenje kože picazón m, med prurito m
nega kože higiene f de la piel
presaditev kože transplantación f cutánea, injerto m cutáneo
volk v ovčji koži el lobo con piel de cordero
odreti živali kožo desollar un animal
sama kost in koža ga je está en los huesos, no tiene más que el pellejo
gre mu za kožo (fig) está perdido, puede costarle la vida
dragó prodati svojo kožo (fig) vender cara su vida, fam defender el pellejo
zdravo (celo) kožo odnesti salir bien librado; escapar con vida
ne bi hotel biti v njegovi koži no quisiera estar en su pellejo
skočiti iz kože (fig) ponerse fuera de sí; exasperarse; salir de sus casillas; estallar
nositi kožo na prodaj (fig) exponerse a un riesgo; arriesgar la vida (fam el pellejo)
imeti debelo kožo (fig) tener buen estómago

kráj² (konec) (časovno) fin m ; término m ; (končanje) terminación f

od kraja al principio
(že) takoj od kraja ya desde el principio
na vseh koncih in krajih por doquiera, en todas partes
biti pri kraju (o zalogah, močeh) agotarse, estar agotado
z njim gre h kraju está muriéndose, está para morir; fam está en las últimas
biti pri kraju s svojo pametjo no saber, ya que decir (ali contestar)
tega ni ne konca ne kraja esto es cosa de nunca acabar; esto es inacabable, fam aquí hay tela para rato
iti h kraju tocar a su fin, acabarse, fig extinguirse, (zmanjkovati) ir escaseando
napraviti kraj čemu poner término a, dar fin a

lección ženski spol branje; učna ura, pouk; predavanje; lekcija, nauk; svarilo

lección particular privatna lekcija
dar la lección povedati svojo lekcijo
dar a uno una lección komu levite brati
tomar la lección izprašati lekcijo
lecciónes por correspondencia dopisni pouk
dar lecciónes dajati (učne) ure, inštruirati
eso le servirá de lección to ga bo spametovalo

maleta ženski spol ročni kovček, ročna torba, telečnjak; ameriška španščina neroda, okoren človek

hacer (preparar) la maleta povezati svojo culo

modróst sabiduría f ; saber m

biti pri kraju s svojo modrostjo ya no saber qué hacer
šolska modrost sabiduría f escolar
življenjska modrost filosofía f (práctica)

morder [-ue-] gristi, ugrizniti; razjedati, zbadati, grajati; obrekovati

morder el freno (fig) požreti (svojo) jezo
morder el polvo umreti
le hizo morder el polvo pobil ga je na tla
morderse las uñas nohte si gristi

mundo moški spol svet; Zemlja, zemeljska obla; ljudje; poznavanje sveta, občevanje z ljudmi; posvetne stvari

mundo antiguo stari svet (vek), antika
el Nuevo Mundo Novi svet, Amerika
el otro mundo onstranstvo
todo el mundo vsi, vsak
a la vista de todo el mundo vpričo vseh, javno
dejar el mundo odreči se svetu
echarse al mundo iti v družbo; vdati se prostituciji
ir, rodar (por el) mundo svet obresti
irse por esos mundos svojo pot iti
habia alli medio mundo tam je bilo ogromno ljudi
lo sabe medio mundo skoraj vsakdo to ve
¿qué mundo ocurre? kaj se dogaja? kaj pa je?
parecer un mundo sijajno izgledati
todo el mundo lo sabe splošno je znano; to ve vsak otrok
tener (mucho) mundo imeti mnogo izkušenj, dobro poznati svet
venir al mundo na svet priti
ver mundo razgledati se v svetu
desde que el mundo es mundo odkar svet stoji
así va el mundo tako je na svetu

mutismo moški spol nemost, molčečnost, molk

abandonar su mutismo, salir(se) de su mutismo opustiti svoj molk ali svojo rezerviranost