Franja

explayar razširiti, raztegniti; pojasniti

explayarse razširiti se; svoje srce razkriti

explicar [c/qu] razložiti, pojasniti; izraziti; oprostiti; predavati (na univerzi itd.)

explicarse povedati svoje mnenje
¡explíquese! povejte jasno!
¿me explico? Am me razumete?

faltar manjkati, primanjkovati; izostati; potreben biti; nehati, h koncu iti; ne več živeti, mrtev biti; odpovedati (o orožju); pregrešiti se

faltar a alg. pregrešiti se zoper koga, spozabiti se nad kom; sramotno s kom ravnati
faltar a la ley pregrešiti se zoper zakon
faltar a su obligación ne izpolniti svoje dolžnosti
faltar a la palabra (promesa) ne držati svoje besede (obljube)
faltar a una reunión izostati od seje
faltar a la verdad lagati, prikrivati resnico
falta de Ljubljana desde hace 5 años že 5 let je odsoten iz Ljubljane
faltar del mundo umreti
falta saber si viene sedaj je vprašanje, če pride
Juan me faltó Ivan se je nedostojno vedel proti meni
ha faltado gravemente težko se je pregrešil
no faltaba quien dijese que... marsikdo je (celó) rekel, da ...
no faltaré en dárselo gotovo mu bom to dal
¡no faltaba más! še tega bi se manjkalo! ni govora o tem!
le faltaron fuerzas moči so mu odpovedale

forjador moški spol kovač; povzročitelj

forjador de su suerte kovač svoje sreče

franquear oprostiti, osvoboditi, izvzeti (de od); odobriti; odpreti; frankirati

franquear la puerta, franquear la entrada stopiti (vdreti) v hišo
franquear las cartas frankirati pisma
franquear el paso komu prosto pot dati
sin franquear nefrankiran
franquearse odpluti; odkrito se izraziti o
franquearse con un amigo prijatelju svoje srce odkriti
carta insuficientemente franqueada nezadostno frankirano pismo

frente ženski spol čelo; obraz, obličje, sprednja stran

acometer a. de frente lotiti se česa z energijo
arrugar la frente čelo grbančiti, biti slabe volje
lo trae escrito en la frente to se mu takoj vidi na obrazu
hacer frente kljubovati, upirati se
hacer frente a sus compromisos izpolniti svoje obveznosti
frente a frente iz oči v oči
estar frente a frente nasproti si stati
con la frente levantada neprisiljeno, odkrito, predrzno, brezobzirno
de frente od spredaj
seguir de frente naravnost iti
en frente, por frente ravno nasproti

gróžnja amenaza f ; conminación f

prazna grožnja amenaza en el aire; amenaza jactanciosa; fam bravata f, ronca f
grožnja míru amenaza f a la paz
izustiti prazne grožnje echar roncas
uresničiti svoje grožnje poner sus amenazas en ejecución

hoja ženski spol list, listje; list papirja, pola; rezilo (noža, meča), britev, meč; vratnica

hoja de estaño staniol (papir)
hoja de lata pločevina
hoja de servicios osebne listine
hoja volante letak
de la hoja eden naših
a la caída de la hoja jeseni
doblemos la hoja govorimo o čem drugem
mudar la hoja spremeniti svojo namero
volver la hoja spremeniti svoje mnenje, napeljati pogovor v drugo smer
hojas pl žlindra
vino de tres hojas triletno vino
tener (la) hoja limpia (fig) brezhibno se vesti

honor moški spol čast, spoštovanje, dostojanstvo, slava; nravnost

campo de honor polje slave, bojišče
caso de honor stvar časti
dama de honor častna dama
doncella de honor družica
matrícula de honor odlično šolsko spričevalo
en honor de v čast
lo considero un gran honor imam za veliko čast
hacer honor a su firma točno izpolniti svoje obveznosti
hacer honor al giro plačati menico
tengo el honor de presentarme čast mi je se predstaviti
honores pl častni naslov, izkazovanje časti
hacer las honores de la casa pozdraviti goste (v svojem domu)
hicimos los honores a la comida jed nam je dobro teknila

imé nombre m ; (sloves) reputación f , renombre m , fama f

ime in priimek nombre y apellido
v mojem imenu en mi nombre
polno ime nombre y apellidos, nombre completo
krstno (dekliško) ime nombre de pila (de muchacha)
lastno (občno, skupno, snovno) ime nombre propio (común, colectivo, material)
v bratovem in v mojem imenu en nombre de mi hermano y en el mío propio
pod tujim imenom de incógnito, bajo seudónimo
pravo (lažno) ime nombre verdadero (falso)
kako Vam je ime? ¿cómo se llama usted?, ¿cómo es su nombre, por favor?
moje ime je X. me llamo X.
črkovati svoje ime deletrear su nombre
delam v njegovem (v bratovem) ime obro en su nombre (en nombre de mi hermano)
imenovati koga po imenu llamar a alg por su nombre
povedati svoje ime decir su nombre
poznati po imenu conocer de nombre
imenovati stvari s pravim imenom llamar las cosas por su nombre
spraviti koga ob dobro ime hacer a alg perder su reputación (ali su buena fama)

imponer* (glej poner) naložiti (davke); komu naročilo (nalogo) dati; položiti na; dodati k; vlivati (spoštovanje); vložiti (denar); poučiti

imponer un castigo, un derecho naložiti kazen, davek
imponer dinero vložiti denar (v hranilnico)
imponer una obligación naložiti obveznost
imponer a uno en sus obligaciones koga v njegove (uradne) dolžnosti uvesti
imponer su opinión (a) komu svoje mnenje vsiljevati
imponer respeto vlivati spoštovanje
imponer silencio molk ukazati
imponer terror (a) koga (u)strahovati, terorizirati
imponerse (en, de) izučiti se v, seznaniti se z; dobiti sporočilo o
la necesidad se impone izkaže se za potrebno

jugar [-ue-, g/gu] igrati, izigrati, zaigrati; vihteti (sabljo), premikati (vrata); igra(čka)ti se, šaliti se; teči (stroj)

jugar una carta izigrati karto
jugar la espada meč vihteti, z mečem suniti
jugar (jugarse) su fortuna zaigrati svoje premoženje
jugar una mala pasada grdo jo komu zabosti
jugar el todo por el todo vse na eno karto staviti
jugar a la bolsa igrati na borzi, špekulirati
jugar con a/c prilegati se čemu; primeren biti
jugar en a/c sodelovati pri, udeležiti se česa
jugarse la vida življenje v nevarnost stavljati
es capaz de jugarse hasta la camisa zmožen je zaigrati srajco na sebi

kárta¹

(igralna) karta naipe m, carta f
igra s kartami una baraja
igrati karte jugar a las cartas (ali a los naipes)
ne imeti dobrih kart no tener juego
gledati komu v karte mirar las cartas (ali ver el juego) de alg
igrati z odkritimi kartami jugar a cartas vistas
igrati s prikritimi kartami ocultar el juego
mešati karte barajar
odložiti karto descartar una carta
odkriti svoje karte enseñar el juego
vedeževati iz kart echar las cartas
(iz)igrati, vreči zadnjo karto jugar la última carta
razdeliti, dati karte repartir, dar las cartas
staviti vse na eno karto jugarlo todo a una carta, (fig) jugarselo a una sola carta, jugarse el todo por el todo
privzdigniti karte cortar
vzeti karte pri kartanju tomar cartas, robar
trik s kartami truco m de cartas

korák paso m

korak za korakom paso a paso
s hitrimi koraki con paso acelerado
na vsakem koraku a cada paso, continuamente
korak nazaj paso atrás
dvojni korak paso doble
lahek, hiter korak paso ligero, rápido
gosji korak paso de ganso (ali de la oca)
napačen korak (tudi fig) mal paso
dolžina koraka longitud f del paso
števec korakov podómetro m, cuentapasos m
diplomatski korak (fig) gestión f diplomática
napraviti potrebne korake (fig) hacer las gestiones necesarias
delati velike korake dar grandes zancadas
menjavati korak cambiar el paso
napraviti prvi korak dar el primer paso, tomar la iniciativa
storiti odločilni korak dar el paso decisivo
nobenega koraka (ničesar) ne narediti no dar un paso
pospešiti korak acelerar (ali alargar) el paso
iti v koraku ir al paso
držati korak s kom ir al mismo paso que alg
držati korak s časom (fig) estar al día; ir con el tiempo; adaptarse a las exigencias de la época
priti iz koraka perder el paso
smo že napravili korak naprej (fig) ya se ha dado un paso adelante
usmeriti svoje korake k dirigir (ali encaminar) sus pasos a (ali hacia)

kováč herrero m ; fig forjador m , artífice m

vsak je svoje sreče kovač cada uno es artífice de su fortuna

lindeza ženski spol ličnost, prikupnost; bistroumnost

decirse lindezas drug drugemu svoje mnenje povedati

lucir [-zc-] o-, raz-svetliti; svetiti se, sijati, bleščati se, lesketati se

lucir sus facultades svoje sposobnosti razkazovati (pokazati)
lucir un vestido razkazovati obleko, imeti novo obleko
eso no te luce to ni lepo od tebe
lucir en blesteti v, ponašati se z
el lucir del sol sončni sij
le luce el pelo videti je beden
lucirse lišpati se; odlikovati se
lucidos estaríamos si... še tega bi se manjkalo, da ...
¡nos hemos lucido! ¡lucidos estamos! kakšna blamaža!

lugar moški spol kraj, mesto, prostor; sedež (v vozu); položaj, čin; vas, naselje; bivališče; povod

lugar de destino namembni kraj
lugar excusado, lugar común stranišče
de(l) nacimiento, lugar natal rojstni kraj
lugar del sello mesto pečata
(L.S.); composición de lugar alibi
nombre de(l) lugar krajevno ime
en lugar de namesto
en primer lugar prvič, na prvem mestu
en segundo lugar drugič, na drugem mestu
dar lugar dati prostor (mesto); dati povod, dopustiti
estar en su lugar umesten biti
estar fuera de lugar neumesten biti
hacer lugar prostor napraviti, ogniti se
hacerse lugar preriniti se; odlikovati se z uslugami
poner en su lugar na svoje (pravo) mesto postaviti
póngase V. en mi lugar postavite se v moj položaj
yo en su lugar... jaz na Vašem mestu ...
los santos lugares sveta dežela, Palestina
tener lugar vršiti se

medir [-i-] iz-, od-, pre-meriti

medir las armas con alg. pomeriti se v orožju s kom
medir las fuerzas con alg. poskusiti se s kom
medir las costillas a alg. koga pretepsti
medir sus palabras dobro pretehtati svoje besede
medir lo todo por uno rasero z vsem enako ravnati
medirse brzdati se

mêja límite m ; borde m

(državna) meja frontera f; confín m
zemljiščna meja linde m/f
carinska (jezikovna) meja frontera f aduanera (lingüística)
starostna meja límite de edad, (za uradnike) edad f de jubilación
prekoračitev meje paso m de la frontera
živa meja seto m (vivo)
zapora meje cierre m de la frontera
na meji en la frontera
skrajna meja el (límite) extremo
izgnati čez mejo (pol) expulsar del país
potegniti, začrtati (določiti) mejo trazar (fijar) la frontera
prekoračiti mejo pasar (ali franquear) la frontera
prekoračiti meje (fig) pasar, (ali exceder) los límites, fam pasar de la raya
vse ima svoje meje todo tiene sus límites