Franja

retortero moški spol obrat, obračanje

al retortero (de) krog in krog
andar (ali ir) al retortero nemirno tekati sem in tja
traer al retortero (a) z napačnimi obljubami za nos voditi

retrato moški spol slika, portret; fotografija; podoba

retrato a busto doprsna slika
retrato de cuerpo entero slika v polni velikosti
retrato al óleo portret v olju
retrato de tamaño natural slika v naravni velikosti
es su vivo retrato podoben mu je kot jajce jajcu
álbum para retratos album za slike (fotografije)
sacar retratos fotografirati

revés moški spol zadnja (hrbtna) stran; udarec s hrbtom roke; nezgoda, neprijetnost, zoprnost, sitnost

al revés na hrbtni strani; narobe
calzárselas al revés nekaj narobe narediti
dar de revés (mor) prevreči se (veter)
puesto del revés narobe postavljen ali položen

revisar pregledati

revisar una cuenta pregledati račun
al revisar nuestra contabilidad (trg) pri pregledu naših knjig

revuelo moški spol letanje sem in tja, letenje nazaj; zmešnjava, nered

de revuelo, al revuelo v naglici, naglo

rey moški spol kralj; glavar, vodja

rey de baraja kralj pri kartah
rey de codornices hrestač (ptič)
Rey de Romanos rimski kralj (cesar) (nekoč v Nemčiji)
Rey Sabio (fig) David; = Alfonso el Sabio
en el tiempo del rey que rabió, en tiempo del rey Perico nekdaj, nekoč
alzar (por) rey za kralja oklicati
ni quitar, ni poner rey ne se v kaj vmešavati
servir al rey vojaščino služiti
vivir a cuerpo de rey (fig) živeti kot knez
no temer rey ni roque (fig) ne se bati ne vraga ne boga
tratar a cuerpo de rey kot kralja gostiti
cual el rey, tal la grey kakršen gospod, takšen sluga
los reyes kraljevi par
los Reyes Magos sveti trije kralji
(fiesta de) reyes praznik svetih treh kraljev (6.januar)

riesgo moški spol nevarnost, tveganje, riziko

a riesgo v nevarnosti
riesgo de guerra nevarnost vojne
a propio riesgo na lasten riziko
a todo riesgo na slepo
correr riesgo biti v nevarnosti, da ...
asumir el riesgo prevzeti riziko
poner a riesgo su vida izpostaviti se življenjski nevarnosti
exponerse al riesgo izpostaviti se nevarnosti

río moški spol reka, velereka, veletok; tok

río abajo (arriba) po reki navzdol (navzgor)
allí va todo a río revuelto (fig) tam vlada največja zmeda
¡al río! proč s tem!
a río revuelto, ganancia de pescadores v kalnem je dobro ribariti
cuando el río suena, agua lleva (fig) kjer je dim, je tudi ogenj; v vsaki govorici je nekaj resnice

rísanje dibujo m

risanje po naravi dibujo del (ali al) natural
prostoročno risanje dibujo a mano (ali a pulso)
risanje s tušem dibujo a tinta china
tehnično risanje dibujo industrial
ura risanja lección f (ali clase f) de dibujo

rísba dibujo m ; (skica) croquis m , esquema m

(tehnična) risba proyecto m
risba z ogljem dibujo m al carbón
prerisana risba calco m
risba na kamen litografía f

rób¹ borde m

(gozdni) rob linde m/f; lindero m; (knjige, strani) margen m; (obleke) orla f, ribete m; (mize) canto m; (mesta) periferia f
do roba hasta el borde
na robu prepada (pogube, obupa) al borde del abismo (de la perdición, de la desesperación)
postaviti se čemu po robu oponerse a a/c
stati na robu groba (fig) estar con un pie en la sepultura
zabeležiti na robu anotar al margen

roce moški spol oplazenje; trenje; šuštenje (svile); občevanje, druženje

al roce de (fig) pod vplivom

rodíti parir ; (le o ženskah) dar a luz, alumbrar ; fig producir ; (drevo) dar fruto

predčasno roditi malparir, abortar
roditi se nacer; venir al mundo

róg cuerno m , (volovski tudi) asta f ; (bikov) pitón m ; glas trompeta f

lovski rog trompa f de caza
signalni rog clarín m, (hupa) bocina f
Zlati rog el Bósforo
rog izobilja cuerno de abundancia
nasaditi rogove (soprogu) (fig) poner cuernos al marido
pokazati rogove (fig) sacar los cuernos
suniti z rogovi cornear, dar cornadas
trobiti na rog tocar la trompeta (ali la trompa ali la corneta)
trobiti v isti rog s kom (fig) ir de acuerdo con alg; estar en connivencia con alg; simpatizar con alg
tema je kot v rogu no se ven dos dedos de la mano

rojo moški spol rdeča barva, rdečilo (šminka, za ustnice); (politika) rdečkar

rojo de escarlata škrlatno rdečilo
rojo para (ali de) los labios rdečilo za ustnice
al rojo ognjeno rdeč, razžarjen
tenazas (puestas) al rojo blanco razbeljene klešče
teñir de rojo rdeče (po)barvati

rôjstvo nacimiento m

pred (po) Krist. rojstvom (-vu) antes (después) de Jesucristo
pri rojstvu al nacer
od mojega rojstva (dalje, naprej) desde mi nacimiento
po rojstvu iz ... oriundo, natural (de)
Francoz po rojstvu francés de origen, de nacionalidad francesa
omejevanje rojstev limitación f de la natalidad
kontrola (reguliranje) rojstev control m (regulación f) de los nacimientos
nazadovanje (povečanje) rojstev descenso m (aumento m) de natalidad
preprečevanje rojstev prevención f de nacimientos
število rojstev (rodnost) natalidad f

rôka mano f ; (do rame) brazo m

roke proč! ¡manos quietas!, ¡no se toque esto!
roka! (nogomet) ¡mano!
roke kvišku! ¡manos arriba!
od rok (oddajen) apartado, remoto, alejado
roko na srcé! ¡cada uno meta la mano en su pecho!
z mojstrsko roko de mano maestra
z odprtimi rokami (con) los brazos abiertos
z rokami v žepu (brezdelno) mano sobre mano
(na)pisan z roko escrito a mano
s polnimi rokami a manos llenas
(osebno) v (lastne) roke (predati pismo) en propia mano
pod roko bajo mano, (skrivaj) secretamente, subrepticiamente
iz prve (druge) roke de primera (segunda) mano
politika močne roke política f enérgica (ali de mano dura)
železna roka mano f de hierro
z zvezanimi rokami in nogami atado de pies y manos
stisk rok(e) apretón m de mano(s)
on je moja desna roka (él) es mi mano derecha
to je v božjih rokah Dios dirá
brati iz roke leer en (las rayas de) la mano
to je v njegovih rokah (fig) está en su mano, de él depende, a él toca decidir
biti v rokah koga ser en manos (ali en poder) de alg
za to dam roko v ogenj pondría por ello mis manos en el fuego
dati roke proč od (fig) desistir de, no preocuparse más de
imam zvezane roke (fig) tengo las manos atadas
imeti proste roke za tener libertad para, tener carta blanca
imeti čiste (umazane) roke tener las manos limpias (sucias) (tudi fig)
imeti mrzle (tople) roke tener las manos frías (calientes)
imeti srečno roko tener buena mano
imeti polne roke dela estar agobiado de trabajo
imeti pri roki tener a mano, tener al alcance de la mano
imeti koga v rokah (fig) tener a su merced a alg, fam tener a alg metido en el bolsillo
iti z roko v roki ir (cogidos) de la mano
dobro mu gre od rok se da mucha maña (para)
izpustiti kaj iz rok dejar escapar de las manos a/c
nositi koga na rokah (fig) fam traer en palmitas a alg; mimar a alg; mirarse en los ojos de alg
oditi praznih rok irse con las manos vacías
pasti v slabe roke caer en malas manos
položiti roko na koga poner a alg la mano encima
prekrižati roke cruzarse de brazos, estar mano sobre mano; estar con los brazos cruzados
prositi dekle za roko pedir la mano de una muchacha
pustiti komu proste roke dar carta blanca a alg; dejar plena libertad de acción a alg
priti v druge roke pasar a otras manos, cambiar de dueño
dati (podati) roko komu dar (tender) la mano a alg
stisniti (stresti) komu roko estrechar la mano a alg
umiti si roke (v nedolžnosti) (fig) lavarse las manos (en inocencia)
viti roke retorcerse las manos
vzeti kaj v roke tomar a/c en la mano, fig encargarse de (ali tomar por su cuenta) a/c
živeti od dela svojih rok vivir (del trabajo) de sus manos
živeti iz rok v usta vivir al día
roka roko umiva una mano lava la otra; una mano con otra se lava; amor con amor se paga; fam hoy por mí, mañana por ti
bolje vrabec v roki kot golob na strehi más vale pájaro en mano que buitre volando
braniti se z rokami in nogami defenderse con uñas y dientes

romper (pretekli deležnik: roto) od-, pre-, z-lomiti, razbiti (se), raztrgati (se), prekiniti (se); izkrčiti, obdelati; utreti (pot); podreti; odpreti se; napóčiti; nenadoma se odločiti; začeti

romper los cristales okna razbiti
romper el encanto razrešiti čar
romper el fuego (voj) začeti streljati
romper las hostilidades začeti sovražnosti
romper las relaciones prekiniti odnose (zveze)
romper el vuelo vzleteti
romper a hablar začeti govoriti
romper con alg. prelomiti s kom
romper en bruhniti v
romper por todo iti čez vse ovire
al romper el día ob dnevnem svitu
romperse zlomiti se, razbiti se
romperse la cabeza glavo si beliti

rožíček cornecico m , cornecillo m , cornecito m

nastaviti rožičke (soprogu) (fig) poner cuernos (al marido)

sacar [c/qu] vzeti iz, potegniti iz, izvleči, izpuliti; kopati, izkopati; izdati (knjigo); izvabiti (denar); (po)kazati, na dan prinesti, objaviti; izmisliti; odkriti, najti; odvzeti, odstraniti, očistiti (madeže); sklepati, rešiti; (žreb) izvleči; splakniti (perilo); izigrati (žogo); ameriška španščina laskati se; trgovina izvažati (blago)

sacar absuelto oprostiti (pred sodiščem)
sacar agua vodo zajeti, po vodo iti
sacar buenos alumnos dobro učiti (o učitelju)
sacar consecuencias potegniti sklepe, sklepati
sacar copia prepisati
sacar una copla izmisliti pesmico
sacar la cuenta iz-, za-računati; premisliti
sacar dinero (a) denar izvabiti (iz)
sacar fuera de sí čisto zbegati
sacar el gordo glavni dobiček vleči
sacar lágrimas do solz ganiti
sacar lengua (a) jezik pokazati; komu jezik izpuliti (grožnja)
sacar manchas odstraniti madeže
sacar una moda uvesti modo
sacar un mote zasmehljivo ime dati
sacar muelas izdreti zobe
sacar un ojo oko izbiti
sacar notas (za)beležiti, opazke (si) delati
sacar novio spustiti se v ljubezensko razmerje (o dekletu)
sacar el pecho izprsiti se
sacar pollos rediti kokoši
sacar un premio de la lotería zadeti dobitek v loteriji
sacar una prenda zopet odkupiti zastavljen predmet
sacar provecho (ali fruto) imeti korist
sacar una prueba (fot) napraviti kopijo
sacar punta priostriti (svinčnik)
sacar la raya lase s prečo razdeliti
¿qué has sacado? kaj imaš od tega?
¿de dónde lo has sacado? odkod imaš to?
sacar cavando izkopati
sacar meditando izmisliti
sacar mendigando izprositi
sacar a bailar, sacar al baile pozvati na ples
sacar a luz razkriti; objaviti
sacar a pulso (un dibujo) prostoročno risati
sacar a sol izpostaviti soncu
sacar con agua fuerte odjedkati
sacar con bien srečno končati
sacar de un apuro iz stiske pomagati
sacar de la cama iz postelje spoditi
sacar do madre (fig) koga razburiti
sacar de paseo na sprehod peljati, na sprehod s kom iti
sacar en hombros na ramena vzeti
sacar por el color po barvi spoznati
sacarse la espina trn si izdreti
sacar de tino pamet spraviti