Franja

iniciatíven

biti zelo iniciativen tener mucha iniciativa
ne biti iniciativen carecer de iniciativa

instrucción ženski spol navodilo; predpis; pouk, izobrazba, znanje; obvestitev; preiskava

instrucción cívica državljanska vzgoja
instrucción primaria osnovnošolski pouk
instrucción profesional poklicna (strokovna) izobrazba
instrucción pública javno šolstvo
con instrucción técnica tehnično izobražen
sin instrucción, falto de instrucción neizobražen
instrucciones pl navodila, napotki
instrucciones para el empleo (uso) navodila za uporabo
seguir (contravenir) las instrucciones držati se (ne se držati) navodil

interés moški spol korist, prid, prednost, dobiček; obresti; plača, mezda; dobičkaželjnost, lakomnost, sebičnost; udeležba, interes, zanimanje, predmet zanimanja

interés acreedor obresti od terjatev
interés deudor obresti od dolgov
interés compuesto, interés de intereses, interés de los réditos obrestne obresti
interés vivo živo zanimanje
casamiento por el interés razumska (preračunana) možitev ali ženitev
por el interés iz sebičnosti, iz koristoljubja
sin interés brez važnosti, nepomemben
dar (producir) interés dajati obresti, obrestovati se
excitar (despertar) interés zbuditi zanimanje
prestar a interés posoditi na obresti
es de interés para V. v Vašem interesu je
tener interés en un negocio biti udeležen pri kupčiji
no tiene interés para mí, no tengo interés en ello to me ne zanima
tomar interés en zanimati se za; udeležen biti
intereses pl obresti; premoženje; javni interesi
intereses acumulados obrestne obresti
intereses atrasados zaostale obresti
intereses vencidos zapadle obresti
conciliar los intereses uskladiti interese
interesado interesiran; lasten; dobičkaželjen; skop, stiskaški
interés m sodeležnik; reflektant, prosilec, interesent
la parte interesada pogodbenik, soudeleženec
firmado por el interés lastnoročno podpisano

interesírati interesar

interesirati se za interesarse por
to me ne interesira no tengo interés en ello

ir* iti, kreniti, odpraviti se; marširati; priti; nahajati se; podati se

ir bien (de salud) zdrav biti
el vestido le va bien obleka Vam dobro pristoji
ir fuera de camino (fig) zmedeno govoriti
ir descaminado ne se spoznati
ir (muy) lejos (fig) predalečiti; preveliko vnemo pokazati
ir mal slabo se počutiti, bolan biti
va de mal en peor vedno slabše mu gre
ir y venir sem in tja hoditi
ni va ni viene (fig) ne ve, za kaj bi se odločil
sin irle ni venirle (fig) ne da bi mu bilo kaj za to
tanto se le da por lo que va como por lo que viene popolnoma vseeno mu je
de 5 a 8 van 3 5 od 8 ostane 3 (odštevanje)
va mucho de uno a otro je velika razlika med obema
lo que va del cielo a la tierra silno velika razlika
¡van cinco duros a que tú no lo sabes! stavim 25 peset, da tega ne veš
ir v vzklikih in vprašanjih:

¡voy! igram (zraven)! (pri kartanju)
¡(allá) voy! že grem! (odgovor natakarja, ki ga kličejo)
¡cómo le va! Am česa ne poveste! ta je pa dobra!
¡allá va (eso)! tu imate! pozor! previdno!
¡ahora va de veras! sedaj gre za res! stvar postaja resna!
¡asi va el mundo! tako je na tem svetu!
¡vamos! na noge! naprej!; tako! sedaj razumem!; ta je pa dobra! mislim da! bežite! to ni mogoče! (že) dovolj! stojte!; to me veseli!
¡vamos claros! govorimo jasno!
¡vamos despacio! le ne se prenagliti!
¡vamos por partes! najprej eno, potem drugo!
¡vaya! zaradi mene, prav!; ah, kaj!; seveda! rad verjamem!; no, še tega bi se manjkalo!
¡vaya por Dios! za božjo voljo
es demasiado ¡vaya! to je zares preveč!
¡vaya que sí! to rad verjamem!
¡vaya una sorpresa! lepo presenečenje!
¡vayamos! urno!
¿cómo le va? ¿cómo vamos? kako Vam gre?
¿cuánto va? koliko stavimo?
¿quién va (allá)? kdo je? kaj (pa) je?
ir + gerundij:

voy comprendiendo počasi že razumevam
cuanto más voy estudiándolo čim bolj to študiram
eso va siendo difícil to bo težko
los precios van bajando cene padajo
ir + pretekli deležnik:

ir montado jahati
ir perdido premagan biti, izgubiti
iba vestido de negro bil je črno oblečen
todo va vendido ya vse je že prodano
¡van apostados 10 duros! stava je 10 peset!
van pasados más de tres años več kot 3 leta je že od tega
ir + predlogi ali prislovna določila:
ir + a:

ir a buscar a alg. iti po koga
ir a dormir spat iti
ir a recibir a alg. komu naproti iti
ir a ver a uno obiskati koga
al ir a pagar pri plačevanju
voy a hacerlo takoj bom to naredil
iba a hacerlo bil sem na tem, da to naredim
es lo que iba a decir to sem ravno hotel reči
ibas a creerlo skoraj bi (ti) bil to verjel
¿quién lo iba a suponer? kdo bi si bil to mislil?
¡vaya V. a saber! to je težko reči! to se ne da trditi!
voy a partir mañana odpotujem jutri
¡vas a caer! padel boš!
ir a caballo jahati, jezditi
ir a pie peš iti
ir a pique potopiti se (ladja)
voy a casa grem domov
ir a la cama leči v posteljo
ir al encuentro de alg. komu naproti iti
ir a la plaza iti na (živilski) trg
ir a una isti cilj zasledovati
¡a eso voy! za to ravno gre!
ir + con:

ir con alg. koga spremljati, s kom držati
eso no va conmigo to se me ne tiče!
ir + de:

ir de intérprete iti (biti) za tolmača
ir de largo (prvikrat) nositi dolga krila (deklice)
ir + en:

ir en coche, ir en carruaje z vozom (avtom) se peljati
ir en avión leteti (v letalu)
ir en barco z ladjo se voziti
ir en bicicleta na kolesu se peljati
ir en ferrocarril z železnico se peljati
ir en contra upreti se
en eso va mi vida moje življenje je odvisno od tega
el año en que vamos tekoče leto
los números van en cada pieza vsak kos je oštevilčen

ir + sobre, tras:

ir sobre huella biti na sledi
ir sobre seguro popolno varnost imeti
ir sobre (tras) a/c česa ne iz oči izgubiti, prizadevati si za
ir(se) tras alg. teči za kom, zasledovati koga, postaviti se na stran kake osebe

irremediable neozdravljiv; neizogiben

es irremediable temu se ne da pomagati

íti ir; andar

iti po poti tomar un camino
iti ven salir
iti gor, dol subir, descender
iti za kom seguir a alg
iti po zdravnika ir a buscar al médico
iti k zdravniku ir al médico
iti v gledališče ir al teatro
iti v šolo ir a la escuela (al colegio)
iti h koncu, h kraju acabarse, tocar a su fin
iti komu na roke asistir a alg
iti iz sobe salir de la habitación
iti na delo ir al trabajo, ponerse al trabajo
iti na potovanje ir de viaje
iti po vodo ir por agua
iti svojo pot proseguir su camino
iti vase volver sobre sí
iti po isti poti nazaj volver sobre sus pasos
takó ne gre así no puede ser
ne gre drugače no puede ser de otro modo
naj gre, kot hoče pase lo que pase
gre mu za glavo se juega la cabeza
gre za (moje življenje) se trata (de mi vida)
gre za življenje in smrt es cuestión de vida o muerte
ne gre mi iz glave no se me quita de la cabeza
za kaj gre? ¿de qué se trata?
posli gredo dobro el negocio marcha bien
kako ti gre? ¿cómo te va?

íz de; por

iz Pariza de París
iz časopisa del periódico
iz dobrega vira de buena fuente
iz tega razloga por esta razón
iz ljubezni do por amor a
iz kamna de piedra
iz strahu de miedo
iz usmiljenja por lástima
iz izkušnje por experiencia
preveden iz francoščine traducido del francés
ves iz sebe od jeze fuera de sí de rabia
piti iz kozarca beber en un vaso
priti iz mode pasar de moda
iti iz hiše salir de casa
kaj bo iz nje? ¿qué va a ser de ella?
iz njega ne bo nikoli nič nunca llegará a ser algo

izbíra selección f ; elección f , opción f ; (izmed dveh stvari) alternativa f ; (blaga) surtido m

na izbiro a elección
bogata izbira un gran surtido
nobene izbire ne imeti no tener alternativa
imeti izbiro tener la opción

izdátek gasto m

manjši (večji) izdatki gastos menores (mayores)
državni izdatki gastos públicos
osebni izdatki gastos de personal
stranski izdatki gastos accesorios
izdatki za reklamo (za reprezentanco) gastos de propaganda (de representación)
proračun izdatkov presupuesto m de los gastos
na skupne izdatke a gastos comunes
izdatki in dohodki gastos e ingresos
biti povezan z izdatki traer consigo (ali originar) gastos
povrniti izdatke reembolsar los gastos
dodatni (izredni, nepredvideni, tekoči) izdatki gastos adicionales (extraordinarios, imprevistos, corrientes)
nobenih izdatkov se ne bati no ahorrar gastos

izdélati (načrt) elaborar; acabar; confeccionar, producir

izdelati razred pasar al grado superior
ne izdelati razreda perder (ali tener que repetir) el curso
izdelati pri izpitu salir bien del examen; (redigirati) redactar

izpláčati pagar

izplačati dolg satisfacer una deuda
ne izplača se no vale (ali no merece) la pena
izplača se (po)čakati vale la pena de esperar

izráziti, izrážati expresar; manifestar; formular

izraziti se expresarse, dar su opinión (o sobre)
jasno se izraziti expresarse con claridad
ki se ne da izraziti (fg) indecible, indescriptible
kratko, jedrnato se izraziti expresarse concisamente
da se milo izrazim dicho sea en términos suaves

izučíti instruir; ejercitar; aleccionar ; (žival) amaestrar

izučiti se terminar los estudios; (o vajencu) terminar el aprendizaje
človek se nikoli ne izuči siempre se aprende algo nuevo

izzívati, izzváti provocar

izzivati k dvoboju desafiar, retar
izzivati k boju za smrt ali življenje retar a muerte
izzivati prepir provocar una riña
(ne)izzvan napad agresión f (non) provocada

jábolko manzana f

Adamovo jabolko (anat) laringe f, fam nuez f
jabolko ne pade daleč od drevesa (fig) el hijo de la gata, ratones mata, de tal palo tal astilla
ugrizniti v kislo jabolko (fig) apechugar con a/c; hacer de tripas corazón; fam tragarse la píldora

jamás nikdar, nikoli; sploh kdaj

(jamás) por jamás, nunca jamás, jamás de los jamáses nikoli več, še v sanjah ne
por siempre jamás za vedno
¿has visto jamás un caso parecido¿ si (sploh) kdaj videl tak primer?

jêzik anat lengua f ; (govor) lengua f , idioma m , lenguaje m ; habla f ; (pri čevlju) lengüeta f ; (na tehtnici) lengüeta f

goveji jezik lengua de vaca
obložèn jezik lengua saburrosa (ali sucia, cargada, blanca)
zemeljski jezik lengua de tierra
uradni (državni) jezik idioma m oficial (nacional)
pouk jezikov enseñanza f de idiomas
učitelj jezikov profesor m de idiomas
šola za jezike escuela f (ali academia f) de idiomas
materni jezik lengua materna (ali nativa)
bratsk jezik lengua hermana
ljudski jezik lengua popular
knjižni (pisani) jezik lengua literaria (escrita)
lovski jezik lenguaje m de (los) cazadores
pomožni univerzalni jezik idioma m auxiliar universal
star (moderen, živ, mrtev, tuj) jezik lengua antigua (moderna, viva, muerta, extranjera)
obvladati (znati) (kak) jezik poseer (dominar) un idioma
imeti dobro namazan jezik tener mucha labia
dolg jezik imeti (fig) ser una mala lengua
imeti oster (zloben) jezik ser mordaz (ali maldiciente)
imeti strupen jezik tener una lengua viperina (ali de escorpion ali de hacha)
beseda mi je na jeziku tengo la palabra en la punta de la lengua
brzdati jezik tener la lengua; fam mirarse para hablar
pokazati komu jezik sacar la lengua a alg
priti ljudem v jezike andar (ali ir) en lenguas
razvezati komu jezik desatar la lengua a alg
jezik se mu je razvezal se le va la lengua
ne imeti dlake na jeziku no tener pelos en la lengua
tleskniti z jezikom chascar la lengua
ugrizniti se v jezik (tudi fig) morderse la lengua
vzeli ste mi besedo z jezika me ha quitado de la lengua la palabra

jota ženski spol jota, izgovor šp. črke j

sin faltar (una) jota do pičice natančno
ni una jota tudi kapljice ne, prav nič
no saber jota butast biti