Franja

enseñanza ženski spol uk, nauk, pouk, poučevanje, šolanje; učni zavod, šola, šolstvo; dober zgled

enseñanza bisexual koedukacija
enseñanza por correspondencia dopisna šola
enseñanza intuitiva nazorni pouk
enseñanza obligatorio obvezno šolanje
segunda enseñanza srednje šolstvo
enseñanza primaria, primera enseñanza osnovno šolstvo
enseñanza superior visoko šolstvo

entrada ženski spol vstop, vhod; vpad; uvoz, uvoznina; vstopnica; dnevni (denarni) inkaso; začetek, uvod; naslovni list knjige; vknjiženje; nastop službe; kratek obisk; predjed; razumevanje, zaupanje, naklonjenost

¡buena entrada de año! srečno novo leto!
entrada libre prost vstop
entrada prohibida, no hay entrada vstop prepovedan
cuota de entrada vstopnina, vpisnina, prijavnina
tarjeta, carnet de entrada vstopnica
dar entrada dovoliti
hallar entrada naleteti na odobravanje
hubo una gran entrada predstava je bila močno obiskana
irse entrada por salida ostati v ravnotežju
de primera entrada v prvem zagonu (zaletu)
frente con entradas visoko (široko) čelo
entradas y salidas dohodki in izdatki
dar entradas doživeti (imeti) uspeh (gledališka igra)

escena ženski spol (gledališki) oder, scena, prizor; gledališka umetnost, gledališče

escena de campo pokrajinska slika
una escena desgarradora pretresljiv prizor
escena primera prvi nastop (na odru)
poner en escena uprizoriti
aparecer en la escena javno nastopiti
golpe de escena silovit učinek
llamar a la escena (gled) klicati na oder
desaparecer de escena (pop) umreti

instánca instancia f

odločiti v prvi (zadnji) instanci juzgar (ali resolver) en primera (última) instancia

instancia ženski spol nujnost; instanca, (pismena) prošnja, vloga

en última instancia v zadnji instanci
hacer instancia siliti k
hacer (elevar) una instancia a napraviti vlogo na
a instancia na prošnjo
de primera instancia najprej; z enim udarcem; v prvi instanci
a instancias de... na prošnjo ...

intención ženski spol namen, namera, volja; mišljenje; previdnost; tendenca; prevejanost, zahrbtnost

con intención namenoma, nalašč; zahrbtno, premeteno
con honda intención s posebnim poudarkom
con la intención de (z namenom) da bi
sin intención nenamerno, nehote
de primera intención spočetka, v začetku; začasen; brez priprave (igrati ipd.)
curar de primera intención ranjencu nuditi prvo pomoč
segunda intención hinavstvo; skrita misel
sin mala intención brez slabega namena
toro de intención nevaren bik
salir con su intención uresničiti svojo namero
tener la intención imeti namen, nameravati
mis intenciones para lo futuro moji načrti za prihodnost

J.P.I. kratica Juzgado de primera Instancia

kámen piedra f ; med cálculo m

žlahten kamen piedra preciosa
kamen modrih piedra filosofal
kamen na kamnu piedra sobre piedra
trd kot kamen (fig) duro como una piedra
brusni kamen piedra de afilar (ali de amolar)
preskusni (temeljni, vogelni) kamen piedra de toque (fundamental, angular)
mlinski kamen piedra de molino, muela f
ledvični (žolčni) kamen (med) cálculo m renal (biliar)
sečni kamen (v mehurju) cálculo urinario (ali vesical)
umetni kamen piedra artificial (ali sintética)
vinski kamen tártaro m
zobni kamen sarro m dentario
drag kamen piedra fina
miljni kamen piedra miliar
gradbeni kamen piedra de construcción
kamen spotike piedra de escándalo
kamen se mi odvali s srca se me quita un gran peso de encima
rajši kamen tolčem antes prefiero sacar piedras del río
položiti temeljni kamen poner (ali colocar) la primera piedra
ne pustiti kamna na kamnu no dejar piedra sobre piedra

korektúra corrección f ; (tisk) corrección f de pruebas

opraviti korekturo corregir las pruebas
prva korektura galerada f, primera prueba f
druga korektura segunda prueba f, contraprueba
za tisk pripravljena korektura prueba f corregida para imprimir

kupíti comprar; adquirir

kupiti kaj od koga comprar a/c a alg
kupiti na debelo (na drobno) comprar al por mayor (al por menor)
kupiti na kredit (na račun) comprar a crédito (a cuenta)
kupiti vse vprek comprar en bloque
kupiti iz prve roke comprar de primera mano
kupil sem si klobuk (me) he comprado un sombrero
kupiti pri tvrdki X. comprar en la casa X.
kupiti za gotovino (na obroke, dragó, poceni) comprar al contado (a plazos, caro, barato)
kupiti mačka v vreči (fig) comprar a/c en el arca cerrada, comprar a ciegas
kupiti za kos kruha (fig) comprar por un pedazo de pan

lejos daleč, zelo oddaljeno

(no) lejos de aquí (ne) daleč od tod
a lo lejos daleč, v daljavi
de(sde) lejos iz daljave, od daleč
lejos de vista, lejos de corazón daleč od oči, daleč od srca
estar lejos oddaljen biti
estoy (muy) lejos de pensarlo daleč sem od tega, da bi to mislil
eso me está muy lejos še daleč mi ni za to
ayer, sin ir más lejos... (še) prav včeraj
... para no ir más lejos... da ne iščem primera predaleč; tako npr.

luz (množina: luces) ženski spol luč, svetloba; svetilka; sijaj, blesk; žarenje, izžarevanje; pamet, razum; pojasnilo

luz de Bengala bengalični ogenj
la luz del dia dnevna svetloba
con luz diurna pri dnevni luči
luz eléctrica električna luč; obločnica
luz de magnesia magnezijeva luč
luz relámpago (fot) bliščica
gusano de luz kresnica
media luz somrak
rayo de luz svetlobni žarek
a primera luz, a las primeras luces pri prvem dnevnem svitu
el siglo de las luces moderna doba
apagar la luz ugasniti luč
dar luz osvetliti; prosvetliti
dar a luz roditi, na svetlo dati, izdati (knjigo)
dar (encender la) luz prižgati; vključiti
no dar luz izjaloviti se
hacer luz en pojasniti
sacar a luz na svetlo prinesti, izdati (knjigo)
salir a luz iziti (knjiga)
ver la luz na svetlo priti, iziti (knjiga)
luces pl talent, nadarjenost, znanje
hombre de pocas (cortas) luces duševno omejen človek
honrado a todas luces zelo pošten, pravičen
traje de luces torerovska obleka
a todas luces povsod; za vse primere; v vsakem oziru
entre dos luces v somraku; vinjen, v »rožicah«

maestro moški spol (obrtniški) mojster; mojster, učitelj; magister; skladatelj; dirigent; glavni jambor

maestro en artes magister umetnosti
(M.A.); maestro de capilla kapelnik (cerkveni)
maestro de cocina glavni kuhar, šef kuhinje
maestro (de) escuela, maestro nacional, maestro de primeras letras, maestro de primera enseñanza ljudskošolski učitelj
maestro de obras stavbenik

mano ženski spol roka; prgišče, polna pest; prednja noga živali, taca; slonov rilec; pisava; knjiga papirja (= 1/20 risa); plast, sloj; bat, tolkač; prva poteza pri šahu; spretnost; oblast, moč; pomoč

mano de almirez, mano de mortero tolkač v možnarju
mano de azotes batine, udarci
la mano derecha, mano diestra desna roka
a mano derecha na desni, na desno
la mano izquierda, mano siniestra, mano zurda leva roka
mano de jabón namiljenje perila
mano de obra delavec, dninar; mezda, plača, zaslužek
buena mano sreča
aparato de mano ročni fotografski aparat
carrito de mano ročni voziček
a una mano primerno, enako, v isti smeri vrtenja
mano a mano med štirimi očmi
mano sobre mano brezdelno, z rokami v žepu
a mano pri roki, v bližini; z roko; namenoma
a mano, bajo mano, (por) debajo de mano pod roko, skrivaj
a mano salva brez sleherne nevarnosti
a la mano z lahkoto
¡a la mano de Dios! zbogom!
si a mano viene morda, o priliki
de primera (segunda) mano iz prve (druge) roke (nakup)
en (de) propia mano lastnoročno
por su mano z lastno roko
abrir la mano radodaren biti; prizanesljiv biti
alargar la mano z odprto roko priskočiti na pomoč
alzar la mano groziti, pretiti
apretar la mano komu roko stisniti; pritiskati na kaj, siliti
bajar la mano popustiti v ceni
besar la mano poljubiti roko, priporočati se (posebno v pismih)
cargar la mano preveč zaračunati, preveč zabeliti, preobložiti, preobremeniti
cerrar la mano skop biti
dar mano a uno dati komu pooblastilo
dar la mano a uno komu pomagati
dar la última mano dokončati
dar de mano na cedilu pustiti
dar una mano a uno koga ošteti, pograjati, ukoriti
dejar de la mano u/c odreči se čemu, opustiti
echar mano a roko položiti na, seči po, zgrabiti
echar mano a la espada zgrabiti za meč
escribir a la mano po nareku pisati
estar mano sobre mano prekrižanih rok stati
ganar a uno por la mano koga prehiteti
irsele a uno la mano koga nehote suniti, udariti; prekoračiti mejo
una mano lava la otra roka roko umiva
matar a mano airada umoriti
meter mano de la espada meč izvleči (potegniti)
meter la mano imeti svoj dobiček (pri)
meter mano a a/c lotiti se česa
pedir la mano (de una señorita) prositi za roko, snubiti (mladenko)
poner mano(s) a la obra lotiti se dela
tener mano con uno imeti vpliv na koga
tener buena mano spreten biti, srečo imeti, srečno roko imeti
tener de su mano (a) na koga lahko računati
tener a la mano pri roki imeti
tener mucha mano izquierda biti zelo premeten
untar la mano podkupiti
venir a la mano, a las manos v naročje pasti (nepričakovana sreča)
si a mano viene morda, o priliki
manos limpias poštenost
corto de manos neokreten
jugador de manos slepar
silla de manos nosilni stol, nosilnica
comerse las manos tras pohlepen biti na
darse a manos popustiti
dar de manos na obraz pasti
dar en manos de alg. komu v roke pasti
darse las manos podati si roke, spraviti se
estar con las manos en la masa biti pri delu
irse (venirse, volverse) con las manos vacías praznih rok oditi (priti, vrniti se), imeti neuspeh
llegar (venir) a las manos spopasti se, spoprijeti se
mirar a uno (a) las manos komu na prste gledati, oprezovati za kom
quedarse soplando las manos biti prevaran v svojih upih
retorcerse las manos roke viti
tener muchas manos zelo spreten biti
tocar a cuatro manos (g.) stiriročno igrati
a manos llenas zelo radodarno, bogato, v obilju
con las manos cruzadas prekrižanih rok, brezdelno
de manos a boca nenadoma, nepričakovano
¡manos a la obra! na delo!

máša misa f

črna maša misa de requiem (ali de difuntos)
nova maša primera misa
péta (tiha) maša misa cantada (rezada)
vélika maša misa mayor (ali solemne)
biti pri maši oír misa
brati mašo decir (ali celebrar) la misa

nastópen

nastopni govor discurso m inaugural
nastopni obisk primera visita f (tudi diplomatski); A visita f de llegada

noche ženski spol noč; (pozen) večer; tema; zmeda; pesniško smrt

Noche Buena sveta noč
noche de luna mesečna luč
noche toledana noč brez spanja
la noche de la víspera prejšnja noč
noche y día (dia y noche) noč in dan, neprestano
a la noche, por la noche zvečer
a las altas horas de la noche v poznih nočnih urah
a media noche opolnoči
a primera noche v prvih nočnih urah
a la entrada de la noche, al cerrar la noche ob nastopu noči
ayer noche (= anoche) sinoči
de noche ponoči
de la noche a la mañana čez noč, nenadoma, nepričakovano
esta noche nocoj, drevi
se va haciendo de noche, la noche cierra noč pada na zemljo
muy de noche, muy entrada la noche globoko v noči
en plena noche sredi noči
hacer noche (en) prenočiti (v)
pasar la noche noč prebiti, prenočiti
¡buenas noches! lahko noč! dober večer!
a buenas noches na slepo, tjavdan

nóčen nocturno; de (la) noche

v poznih nočnih urah a las altas horas de la noche
v prvih nočnih urah a primera noche
nočno delo (služba, posada, čuvaj) trabajo m (servicio m, equipo m, vigilante m) nocturno
nočni marš (tarifa) marcha f (tarifa f) nocturna
nočna čepica gorra f de dormir
nočna luč, svetilka lamparilla f
nočna izdaja (časopisa) edición f de la noche
nočna krema crema f de noche
nočna mizica (straža) mesita f (guardia f) de noche
nočna (posteljna) posoda orinal m, fam perico m
nočni turnus turno m de la noche
nočna sestra (med) enfermera f de guardia

obísk visita f

kratek obisk (fig) fam visita f de médico
obisk na domu (zdravnika itd.) visita a domicilio
vljudnosten (poslovilen, sožalen, uraden) obisk visita de cortesía (de despedida, de duelo ali de condolencia ali de pésames, oficial); (gostilne itd.) frecuentación f
dan obiskov día m de visita, (pri ženskah) día m de recibo
biti na obisku estar de visita
napraviti obisk hacer una visita a
vrniti obisk pagar (ali devolver) la visita a alg; (šole) asistencia f; (kraja) visita f
prvi, nastopni obisk primera visita, A visita de llegada

ocasión ženski spol prilika, priložnost, ugoden čas; povod

con ocasión de o priliki, ob, zaradi
de ocasión antikvaričen, že rabljen
compra de ocasión priložnosten nakup
discurso de ocasión priložnosten govor
libreria de ocasión antikvariat
en esta ocasión ob tej priliki
en aquella ocasión tedaj, ob tistem času
en (ali a) la primera ocasión ob prvi prtliki
en ocasiónes priložnostno, tu pa tam
aprovechar la ocasión izkoristiti priložnost
asir (coger, tomar) la ocasión por la melena, por los cabellos popasti priliko
dar ocasión (a) dati povod (za)
perder la ocasión zamuditi priliko
tomar ocasión (para) (kot) povod vzeti; izkoristiti (za)
si se presenta la ocasión o priliki
tener ocasión de censura imeti povod za grajo
a la ocasión la pintan calva treba je pograbiti priliko
la ocasión hace al ladrón prilika naredi tatu