Franja

variar (pres: -ío) spreminjati (se), menjavati (se), različen biti, razlikovati se

variar de plan spremeniti svoj načrt
variar de precio biti različen v ceni
eso varía (por completo) to je nekaj (čisto) drugega
el mundo ha variado mucho svet se je zelo spremenil
para (ali por) variar za spremembo

várnost seguridad f

zaradi varnosti za večjo varnost para mayor seguridad
varnost v prometu seguridad del tráfico
kolektivna (javna) varnost seguridad colectiva (pública)
socialna varnost seguridad social

várnosten de seguridad

varnostni faktor (ukrep, ključavnica, ventil, naprava, cona) coeficiente m (medida f, cerradura f, válvula f, dispositivo m, zona f) de seguridad
varnostni pakt (pol) pacto m de seguridad
varnostni pas (v letalu) cinturón m de seguridad
Varnostni svet Consejo m de Seguridad
kolektivni varnostni sistem sistema m de seguridad colectiva
varnostni predpis reglamento m (ozir. normas f pl) de seguridad
varnostno zapiralo (zaklep) cierre m
varnostna zaponka imperdible m
varnosti (železni) zastor (v gledališču) telón m metálico
varnostna vžigalica cerilla f (de seguridad)

várstvo protección f (pred, proti contra) ; amparo m ; guardia f ; tutela f ; curatela f ; (spremstvo) salvaguardia f

v varstvu noči al amparo de la noche
otroško (mladinsko) varstvo protección de la infancia (de la juventud)
varstvo ptic protección de los pájaros
društvo za varstvo živali sociedad f protectora de animales
obalno varstvo defensa de las costas
pravno varstvo garantía f legal
socialno varstvo asistencia f social
gozdno (požarno) varstvo protección forestal (contra incendio)
iskati varstvo buscar refugio
iti pod varstvo ponerse bajo la protección (de alg)
vzeti v svoje varstvo tomar bajo su protección, proteger

váš, váša vuestro, -stra

ta knjiga je vaša este libro es el vuestro
vaš in naš prijatelj nuestro común amigo
Vaša Ekscelenca Vuestra Excelencia, vuecencia (krajšava: V. E.)
Vaše Veličanstvo Vuestra Majestad (krajšava: V. M.)

vát el vatio m

poraba v vatih consumo m en vatios
vatna ura vatio-hora f

vdán (čemu) entregado (a a/c) ; (pregrehi) dado a, entregado a ; (zvest) fiel, leal; adicto ; (resigniran) resignado

vdan pijači dado a la bebida
vdan v svojo usodo resignado con su sino
Vaš vdani (na koncu pisma) su seguro servidor (krajšava: s. s. s.)
Vaš zelo vdani de usted atento y seguro servidor (krajšava: de Vd. atto. y s. s.)

vdáti se voj rendirse, rendir las armas, entregarse ; (vojska, trdnjava) capitular, rendirse

vdati se v kaj conformarse con, resignarse a a/c
vdati se v usodo resignarse con su suerte
vdati se pijači darse a la bebida
vdati se v neizogibno resignarse a lo inevitable

veces množina

a (las) veces včasih
diez veces más desetkrat več
algunas veces včasih
más veces večkrat, pogosto
las más (de las) veces najčešče; skoraj vedno
la mayoría de las veces v večini primerov
muchas veces mnogokrat, večkrat
pocas (ali raras) veces redko
¿cuántas veces? kolikokrat?
todas las veces que kakor hitro, brž ko; vedno, kadar
hacer las veces de zastopati, nadomestovati koga
veces hay en que miente včasih tudi laže
¡las veces que se le tengo dicho! kolikokrat sem mu to že rekel!
quien da luego (ali primero), da dos veces kdor hitro da, dvakrat da

vék siglo m

na vekov veke por los siglos de los siglos
novi (srednji, stari) vek Edad f Moderna (Media, Antigua)
stari vek antigüedad f
zlati vek siglo de oro (17. stoletje v španski literaturi)

vela ženski spol bedenje, čutje; nočno delo; sveča, luč; bikoborba bikov rog

vela esteárica stearinska sveča
vela de sebo lojena sveča
encender (apagar) la vela prižgati (ugasiti) luč
en vela bedé, bedeč
entre cuatro velas (fig) v krsti, mrtev

velespoštovan

velespoštovani gospod! (v pismu) Muy distinguido señor mío

vêlik gran(de) ; (odrasel) adulto, mayor ; (prostoren) espacioso ; (obširen) amplio, extenso; vasto

veliki in mali grandes y pequeños, chicos y grandes, todo el mundo
Karl Veliki Carlomagno m
srednje velik de tamaño medio
z velikim trudom con gran esfuerzo, a duras penas
v velikih potezah a grandes rasgos
velika črka (letra f) mayúscula f
velik mraz (vročina) frío m (calor m) intenso
velik mož hombre m grande, hombre m de gran estatura, fig hombre insigne, un gran hombre
velika napaka falta f grave
velika noč (rel) Pascua f
veliki petek (rel) viernes m santo
velika razlika gran diferencia f
kako velik je? ¿qué talla tiene?
na veliko prodajati vender al por mayor

velikóst grandeza f ; (format) tamaño m

v (nad)naravni velikosti de tamaño (más que) natural
naravna velikost tamaño natural

veljáva valor m ; (veljavnost) validez f , vigor m ; (važnost) importancia f ; fig peso m , autoridad f , prestigio m ; crédito m ; (vpliv) influencia f ; (denarja) curso m legal ; jur vigencia f

zlata veljava patrón m oro
v veljavi en validez
biti v veljavi ser válido, (zakon) estar vigente, estar en vigor
je v veljavi (= velja) do ... tiene validez hasta...
ne biti več v veljavi dejar de ser válido
priti do veljave, dobiti (si) veljavo imponerse, hacerse valer, distinguirse, resaltar, sobresalir
spraviti do veljave hacer valer
stopiti v veljavo (o zakonu) entrar en vigor

velo moški spol pajčolan, tančica, koprena; figurativno zagrinjalo, pretveza

velo de luto žalni pajčolan
cubrir con velo zastreti, zagrniti
ponerse el velo zastreti se
tomar el velo (fig) v samostan iti, redovnica postati

vencido zapadel, dospel, plačljiv; premagan

vencida la tarde v večernem somraku
darse por vencido poraz priznati, vdati se
vencido m premaganec

venidero prihodnji

en lo venidero v prihodnosti, odslej
próximo venidero (trg) prihodnji mesec
tiempo(s) venidero(s) prihodnost
los venideros potomci

venido

bien venido = bienvenido dobrodošel
¡sea V. bien venido! bodite dobrodošli!
venido a menos propadel, obubožan

venir* priti, prihajati; voziti se, potovati; pojaviti se; izvirati iz, nastati; zgoditi se; uspevati, rasti; spodobiti se

venir bien pristati (obleka)
no me viene to mi ni prav
viene borracho čisto pijan je
la República por venir bodoča republika
verlas venir (pop) biti strasten kvartopirec
hacer venir dati poklicati (prinesti); povabiti
viene en el diario je v časopisu
ni va ni viene (fig) čisto neodločen je
al venir él ob njegovem prihodu
venga lo que viniere naj pride, kar hoče; na vsak način
ir y venir sem in tja hoditi, sprehajati se
¡ven acá! pridi sem! poslušaj!
¡venga! pridite sem! sem s tem! no prav! zaradi mene!
¡venga esta carta! daj mi to pismo!
¡venga esa mano! udari (sezi) v roko! daj roko!
venir a: venir al mundo na svet priti
le diré lo que viene al caso mu bom že povedal, kar mu gre; fig mu bom odkrito povedal
¡vengamos al caso! preidimo k stvari!
hacer venir al suelo na tla vreči
vino a ello gustoso rade volje je pristal na to
venir a menos zmanjšati se, upadati, pojemati; propasti
por fin vino a conseguirlo končno je to dosegel
viene a ser lo mismo to je (skoraj) isto, to je vseeno
vino a verme bil je pri meni, obiskal me je
venir con: ¡no me vengas con bromas! pustimo šale! z menoj ni šale!
viene con él (on) pride z njim; on je na njegovi strani
venir de: de ello viene iz tega sledi
venir de hacer pravkar napraviti
venir en: venir en ayuda priti na pomoč
no me viene en gana to mi ne pade v glavo, ni govora!
cuando le venga en gana kadar se Vam bo ljubilo
vino en declarar que končno je izjavil, da
vengo por V. prihajam zaradi Vas; prihajam po Vas
¡venga por acá! pridite semkaj!
venir haciendo a/c (že dalj časa) nekaj delati
venir corriendo priteči
venir volando prileteti
viene cansado utrujen je
vengo herido ranjen sem
venir molido do smrti sem utrujen
eso me viene clavado (fig) to mi pride kot poklicano (kot nalašč); pristoji mi kot ulito
venir rodado priti kot poklicano (kot nalašč)
venirse priti, iti; vzhajati, zavreti (mošt)
venirse a alg. napasti koga
venirse a tierra, venirse abajo zrušiti se, sesesti se
la sala se venía abajo (fig) dvorana je bobnela od viharnega odobravanja
venirse a buenas prijateljsko se poravnati (pobotati)
venirse cayendo (durmiendo) skoraj pasti (skoraj zaspati)