Franja

intemperie ženski spol neurje, slabo vreme

a la intemperie brez strehe, izpostavljen slabemu vremenu; pod milim nebom

inverso (pre)obrnjen

a la inversa, por la inversa narobe, nasprotno

ir* iti, kreniti, odpraviti se; marširati; priti; nahajati se; podati se

ir bien (de salud) zdrav biti
el vestido le va bien obleka Vam dobro pristoji
ir fuera de camino (fig) zmedeno govoriti
ir descaminado ne se spoznati
ir (muy) lejos (fig) predalečiti; preveliko vnemo pokazati
ir mal slabo se počutiti, bolan biti
va de mal en peor vedno slabše mu gre
ir y venir sem in tja hoditi
ni va ni viene (fig) ne ve, za kaj bi se odločil
sin irle ni venirle (fig) ne da bi mu bilo kaj za to
tanto se le da por lo que va como por lo que viene popolnoma vseeno mu je
de 5 a 8 van 3 5 od 8 ostane 3 (odštevanje)
va mucho de uno a otro je velika razlika med obema
lo que va del cielo a la tierra silno velika razlika
¡van cinco duros a que tú no lo sabes! stavim 25 peset, da tega ne veš
ir v vzklikih in vprašanjih:

¡voy! igram (zraven)! (pri kartanju)
¡(allá) voy! že grem! (odgovor natakarja, ki ga kličejo)
¡cómo le va! Am česa ne poveste! ta je pa dobra!
¡allá va (eso)! tu imate! pozor! previdno!
¡ahora va de veras! sedaj gre za res! stvar postaja resna!
¡asi va el mundo! tako je na tem svetu!
¡vamos! na noge! naprej!; tako! sedaj razumem!; ta je pa dobra! mislim da! bežite! to ni mogoče! (že) dovolj! stojte!; to me veseli!
¡vamos claros! govorimo jasno!
¡vamos despacio! le ne se prenagliti!
¡vamos por partes! najprej eno, potem drugo!
¡vaya! zaradi mene, prav!; ah, kaj!; seveda! rad verjamem!; no, še tega bi se manjkalo!
¡vaya por Dios! za božjo voljo
es demasiado ¡vaya! to je zares preveč!
¡vaya que sí! to rad verjamem!
¡vaya una sorpresa! lepo presenečenje!
¡vayamos! urno!
¿cómo le va? ¿cómo vamos? kako Vam gre?
¿cuánto va? koliko stavimo?
¿quién va (allá)? kdo je? kaj (pa) je?
ir + gerundij:

voy comprendiendo počasi že razumevam
cuanto más voy estudiándolo čim bolj to študiram
eso va siendo difícil to bo težko
los precios van bajando cene padajo
ir + pretekli deležnik:

ir montado jahati
ir perdido premagan biti, izgubiti
iba vestido de negro bil je črno oblečen
todo va vendido ya vse je že prodano
¡van apostados 10 duros! stava je 10 peset!
van pasados más de tres años več kot 3 leta je že od tega
ir + predlogi ali prislovna določila:
ir + a:

ir a buscar a alg. iti po koga
ir a dormir spat iti
ir a recibir a alg. komu naproti iti
ir a ver a uno obiskati koga
al ir a pagar pri plačevanju
voy a hacerlo takoj bom to naredil
iba a hacerlo bil sem na tem, da to naredim
es lo que iba a decir to sem ravno hotel reči
ibas a creerlo skoraj bi (ti) bil to verjel
¿quién lo iba a suponer? kdo bi si bil to mislil?
¡vaya V. a saber! to je težko reči! to se ne da trditi!
voy a partir mañana odpotujem jutri
¡vas a caer! padel boš!
ir a caballo jahati, jezditi
ir a pie peš iti
ir a pique potopiti se (ladja)
voy a casa grem domov
ir a la cama leči v posteljo
ir al encuentro de alg. komu naproti iti
ir a la plaza iti na (živilski) trg
ir a una isti cilj zasledovati
¡a eso voy! za to ravno gre!
ir + con:

ir con alg. koga spremljati, s kom držati
eso no va conmigo to se me ne tiče!
ir + de:

ir de intérprete iti (biti) za tolmača
ir de largo (prvikrat) nositi dolga krila (deklice)
ir + en:

ir en coche, ir en carruaje z vozom (avtom) se peljati
ir en avión leteti (v letalu)
ir en barco z ladjo se voziti
ir en bicicleta na kolesu se peljati
ir en ferrocarril z železnico se peljati
ir en contra upreti se
en eso va mi vida moje življenje je odvisno od tega
el año en que vamos tekoče leto
los números van en cada pieza vsak kos je oštevilčen

italiano italijanski

a la italiana po italijansko, na italijanski način
italiano m Italijan; italijanščina

íti ir; andar

iti po poti tomar un camino
iti ven salir
iti gor, dol subir, descender
iti za kom seguir a alg
iti po zdravnika ir a buscar al médico
iti k zdravniku ir al médico
iti v gledališče ir al teatro
iti v šolo ir a la escuela (al colegio)
iti h koncu, h kraju acabarse, tocar a su fin
iti komu na roke asistir a alg
iti iz sobe salir de la habitación
iti na delo ir al trabajo, ponerse al trabajo
iti na potovanje ir de viaje
iti po vodo ir por agua
iti svojo pot proseguir su camino
iti vase volver sobre sí
iti po isti poti nazaj volver sobre sus pasos
takó ne gre así no puede ser
ne gre drugače no puede ser de otro modo
naj gre, kot hoče pase lo que pase
gre mu za glavo se juega la cabeza
gre za (moje življenje) se trata (de mi vida)
gre za življenje in smrt es cuestión de vida o muerte
ne gre mi iz glave no se me quita de la cabeza
za kaj gre? ¿de qué se trata?
posli gredo dobro el negocio marcha bien
kako ti gre? ¿cómo te va?

izkázati mostrar, demostrar

izkazati čast komu rendir honor, honrar a alg
izkazati komu zadnjo čast rendir el último tributo a alg, acompañarle a alg a la última morada
izkazati saldo od arrojar un saldo de
izkazati uslugo komu prestar un servicio a alg, hacer un favor a alg
izkazati se (legitimirati se) presentar sus documentos de identidad (ali su documentación)
izkazati se (odlikovati se) distinguirse
izkazati se za (kot) resultar, mostrarse
sredstvo se je izkazalo kot neučinkovito el remedio ha resultado ineficaz
izkazati se za težavno resultar difícil
izkazati se za prijatelja mostrarse amigo
izkazati se za neutemeljeno (za točno) resultar infundado (exacto)
izkazati se hvaležnega mostrarse agradecido

izmodríti hacer entrar (ali meter ali poner) en razón

izmodriti se entrar (ali ponerse) en razón, rendírse a la razón; escarmentar

izostánek ausencia f ; falta f

opravičiti se za izostanek od seje excusarse de asistir a la sesión

izpolníti cumplir; llenar; ejecutar; realizar

izpolniti 30 let cumplir 30 años
izpolniti svojo dolžnost (formalnost pogoje) cumplir con su deber (con la formalidad, con las condiciones)
izpolniti formular (ček, vrzel) llenar un formulario (un cheque, un vacío)
izpolniti komu prošnjo (želje) acceder (ali condescender) al ruego (ali a la petición), a los deseos de alg
izpolniti se (napoved, želja) cumplirse, realizarse

izquierda ženski spol leva roka, levica, leva stran

(pol) extrema izquierda skrajna levica
a (la) izquierda, por la izquierda levo, na levi
ser un cero a la izquierda biti ničla
¡tome V. la izquierda! držite se leve strani!

izsíliti

izsiliti kaj obtener por (la) fuerza, forzar
izsiliti vstop forzar la entrada
izsiliti pokorščino reducir a la obediencia, hacer (ali obligar a) obedecer
izsiliti odločitev forzar una decisión
izsiliti priznanje arrancar una confesión
izsiliti kaj od koga obtener de alg por fuerza, obligar a alg a hacer (ali a dar) a/c

jáma fosa f ; hoyo m ; caverna f ; cueva f ; gruta f

Postojnska jama gruta de Postojna
jama s kapniki cueva f de estalactitas
jama min mina f
gnojna jama estercolero m, muladar m
peljati se v jamo (min) bajar a la mina
razbojniška jama cueva f de ladrones, ladronera f
levja jama leonera f
zlata jama (fig) filón m; mina f
kopati jamo cavar una fosa
kdor drugim jamo koplje, sam vanjo pade quien fosa cava, en ella caerá; quien siembra cizaña más tarde le araña
to je zlata jama es una viña

jaque moški spol šah (igra); bahač, širokoustnež

dar jaque šah dati (napovedati)
poner jaque mate matirati v šahu
tener en jaque držati v šahu
jaque (y) mate šah mat
¡jaque a la reina! šeh! šah kraljici!

jardín moški spol vrt, park; pega v smaragdu

jardín botánico botanični vrt
jardín colgante viseči vrt, vrt za zabave
jardín de infantes (Arg) otroški vrtec
jardín a la inglesa angleški park
jardín público de recreo javni park
jardínes municipales mestni park

jáviti anunciar; comunicar; informar; hacer saber ; (javnosti) hacer público, publicar; participar ; (uradno) notificar

javiti se policiji presentarse a la policía
javiti se k izpitu presentarse a examen
javiti se bolnega darse de baja por enfermo
se bo že javil (oglasil) ya dará noticia de sí

jávnost público m ; publicidad f

v javnosti en público
predstaviti se javnosti presentarse al público
prinesti v javnost dar a la publicidad, publicar
sodna obravnava z izključitvijo javnosti juicio m a puertas cerradas

jéča cárcel f ; prisión f ; establecimiento m penitenciario

grajska, podzemeljska ječa mazmorra f, calabozo m
iti v ječo ir a la cárcel
obsoditi na 5 mesecev ječe condenar a cinco meses de cárcel
sedeti, biti v ječi estar en la cárcel
vreči, vtakniti v ječo meter en la cárcel

jegúlja anguila f

morska jegulja congrio m
električna jegulja gimnoto m; anguila eléctrica
gladek kot jegulja escurridizo; fig ladino; fam zorro, cuco
marinirana (prekajena) jegulja anguila a la marinera (ahumada)
loviti jegilje pescar anguilas

jemáti tomar

lahkomiselno jemati tomar a la ligera
resno jemati tomar en serio
v poštev (ozir) jemati tomar (ali tener) en consideración; considerar
jemati si kaj k srcu tomar a pecho a/c
jemati za šalo tomar a risa
jemati zdravila tomar medicamentos
jemati mamila tomar estupefacientes

jineta ženski spol jahanje s kratko zapetimi stremeni

montar a la jineta jahati na ta način
tener los cascos a la jineta brezglavo ravnati