Franja

vida ženski spol življenje, življenjska doba, življenjski potek, življenjepis; življenjska sila

vida del campo, vida campestre, vida rústica življenje na deželi
vida deportiva športno življenje
vida nómada nomadsko življenje
vida de perro pasje ž.
vida privada zasebno ž.
vida regalada, buena (ali gran) vida razkošno ž.
mujer de (la) vida deklina
objeto (problema) de la vida življenjski cilj (problem)
peligro de (la) vida življenjska nevarnost
¡la bolsa o la vida! denar ali življenje!
buscar(se) la vida skrbeti za svoje preživljanje
dar mala vida (a) slabo s kom ravnati
dar (ali poner, sacrificar) la vida por žrtvovati svoje življenje za
darse buena vida dobro živeti
no dar señales de vida nobenega znaka življenja ne dati od sebe
dejar con vida pustiti pri življenju
escapar la (ali con) vida zdravo kožo odnesti
estar con vida biti pri življenju
ganar(se) la vida služiti si kruh
pasar la vida a tragos životariti
pasar a mejor vida umreti
quedar con vida ostati pri življenju
ser de vida imeti še možnost rešitve (bolnik)
ser de la vida vdati se prostituciji
tener la vida en un hilo (fig) ležati v zadnjih izdihljajih
tener siete vidas (como los gatos) (fig) imeti žilavo življenje (kot mačke)
no tener vida (fig) biti življenja nezmožen; biti brez temperamenta
vender (bien) cara la vida drago prodati svoje življenje
volver a la vida koga vrniti v življenje; spet k sebi priti
a vida o muerte na življenje in smrt
con vida pri življenju
de por vida za življenjsko dobo, vse življenje
entre la vida y muerte v življenjski nevarnosti
¡por vida! za božjo voljo!
¡por vida mía! kakor gotovo živim!
optimista de por vida nepoboljšljiv optimist

vidrio moški spol steklo; figurativno zelo občutljiva oseba

vidrio biselado, tallado, labrado brušeno steklo
vidrio de botella zeleno steklo (za steklenice)
vidrio de color barvano steklo
vidrio esmerilado motno steklo
de vidrio steklen
lana de vidrio steklena volna
fábrica de vidrio steklarna
industria del vidrio steklarska industrija
vaso de vidrio kozarec, čaša
ir al vidrio zavzeti zadnji sedež (v kočiji)
¡vidrio! steklo! (napis na zabojih)
vidrios pl steklenina
pagar los vidrios rotos plačati povzročeno škodo; biti kaznovan za

vil prostaški, nizkoten, podel, izdajalski, sramoten

a vil precio za zelo nizko ceno

víle horquilla f

vile za seno horca f
vile za slamo bieldo m, horca f pajera
gnojne vile horquilla de estrrcolero
nasadti na vile, zgrabiti z vilami coger con la horquilla, ahorquillar

vílice (jedilno orodje) tenedor m ; (pri biciklu) horquilla f ; (za veslo) chumacera f

glasbene vilice diapasón m; (za telef. slušalko) horquilla f

víšji más alto, más elevado ; fig superior

višji kot más alto que, superior a
(za) 3 m višji tres metros más alto
višja šola escuela f (de enseñanza) secundaria
višje šolstvo la segunda enseñanza, la enseñanza media
višja sila fuerza f mayor
po višjem ukazu por orden superior
višji uradnik funcionario m de categoría media

vítez caballero m

vitez častne legije caballero de la Legión de Honor
klateški vitez, klativitez caballero andante
malteški vitez caballero de (la Orden) de Malta
roparski vitez noble m bandolero
vitez žalostne postave el Caballero de la Triste Figura
napraviti za viteza armar caballero (a alg), dar la acolada (a alg)
postati vitez ser armado caballero

vivir do-, pre-živeti, živeti, bivati, stanovati; trajati; obstati (obstojim)

vivir del aire (fig) od zraka živeti
vivir amancebado živeti v divjem zakonu
vivir a lo grande razkošno živeti
vivir a su gusto udobno živeti
vivir de caridad živeti od miloščine
vivir despreocupado brezskrbno, tjavdan živeti
vivir pobremente, en estrechez revno živeti, težko se prebijati skozi življenje
viviendo mi padre za življenja mojega očeta
¡viva! naj živi!
¡vive Dios! pri moji veri!
¡vivir para ver! to bi pa rad videl!; kdo bi si bil to mislil!
¿quién vive? (voj) kdo je! kdo gre? (stražarjev klic)
ir a vivir a otra casa menjati stanovanje
está que no vive (pop) smrtno je zaljubljen; konec je z njim

vláda gobierno m ; régimen m ; (doba vladanja) reinado m

vlada duhovščine teocracia f, clericalismo m
vlada v senci gobierno fantasma
ženska vlada gobierno de las mujeres, ginecocracia f
za (časa) vlade, pod vlado bajo el reinado de
civilna (vojaška) vlada gobierno civil (militar)
vlada drhali gobierno de la plebe, oclocracia f
marionetna vlada gobierno títere, gobierno fantoche
zvezna vlada gobierno federal
program vlade programa m (A tudi platforma f) del gobierno
reorganizacija (sedež) vlade reorganización f (sede f) del gobierno
sestaviti (vreči) vlado formar (derribar) un gobierno
vlada je odstopila el gobierno ha presentado su dimisión

vléči tirar (za de) ; arrastrar ; (ladjo) remolcar, llevar a remolque ; (ladjo, čoln, z brega) sirgar

vleči dobiček iz sacar provecho (ali ganancia) de
vleči koga za roko (za lase, za ušesa) tirar del brazo (de los cabellos, de la oreja) a alg
vleči cigareto dar chupados al cigarillo
vleči na kopno (čoln) arrastrar a tierra
k sebi kaj vleči atraer (hacia sí) a/c
vleči poglede nase atraer las miradas
vleči pozornost nase llamar la atención
kvišku vleči alzar, elevar; (o pipi, peči, cigari itd.) tirar
vleči koga na svojo stran atraer a alg a su bando
vleče (prepih je) hay corriente (de aire)
vleče skozi okno el aire se vuela por la ventana
na uho vleči estar de escucha, aguzar el oído
ta barva vleče na modro este color tira a azul
ta gledališka igra vleče esta obra tiene gran éxito de público (ali tiene gran aceptación)
vleči se (zadeva) demorarse, tardar en resolverse
vleči se za kaj pedir a/c, solicitar a/c, aspirar a a/c, tratar de obtener a/c

vlóžek (vložèn kos) pieza f insertada (ozir. intercalada) ; (v obleki) aplicación f ; (v igri) puesta f ; (zastavek, zalog) señal f ; (v plinski maski) filtro m , cartucha f

higienski (ženski) vložek paños m pl; (v bolnem zobu) empaste m provisional; (za čevelj) plantilla f, (ortopedski) plantilla ortopédica; (gledališče) número m (glas pieza f) fuera de programa

vnéma celo m ; ardor m ; fervor m ; entusiasmo m ; (pridnost) diligencia f ; asiduidad f

prevelika vnema exceso m de celo
za učenje aplicación f, estudiosidad f

vnét celoso; ardiente, fervoroso; entusiasta ; med inflamado

pretirano vnet oficioso
vneto se truditi za ... esforzarse en hacer todo lo posible para...

vôda agua f

po vodi navzgor (navzdol) agua(s) arriba (abajo)
pod vodo debajo del agua
na vodi sobre el agua
udarec v vodo (fig) un golpe errado, un golpe falso
borova (blagoslovljena, jedka, kisla, grenka, sladka) voda agua boricada (bendita, fuerte, acídula ali agria, amarga, dulce)
mineralna (močvirna, morska, kraljeva, pitna, slana, rožna) voda agua mineral (muerta, de mar, regia, potable, salada, rosada)
kolonjska voda agua de Colonia, colonia f
rečna voda agua de río, agua fluvial
mehka (trda) voda agua blanda ali delgada (dura ali gorda ali cruda)
tekoča (stoječa) voda agua corriente (estancada ali estantía)
težka voda (kem) agua pesada
teritorialne vode aguas interiores (ali territoriales ali jurisdiccionales)
steklenica za vodo garrafa f
biti pod vodo (biti poplavljen) estar inundado, estar submergido
biti ob kruhu in vodi estar a pan y agua
to je voda na njegav mlin (fig) fam eso le viene de perillas
(ob)držati se na vodi (»plavati«) (fig) mantenerse a flote
nositi vodo v Savo (fig) llevar leña al monte, echar agua en el mar
pasti v vodo caer al agua, (fig, ne uspeti, spodleteti)
iti po vodi (fig) frustrarse; volverse agua de borrajas (ali agua de cerrajas)
plavati pod vodo nadar bajo el agua
plavati na vodi flotar
pristati na vodi (o letalu) amarar
počutiti se kot riba v vodi (fig) estar (ali sentirse) como el pez en el agua
puščati vodo (o ladji) hacer agua
spustiti vodo (urinirati) orinar, hacer agua
skočiti v vodo lanzarse al agua
tiha voda globoko dere del agua mansa me libre Dios (que de la brava me libro Yo)

vodíti guiar; conducir; gobernar; administrar ; (obrat, orkester, časopis) dirigir ; (zborovanje ipd) presidir

dati, pustiti se voditi od koga dejarse guiar por alg, seguir las indicaciones de alg
voditi koga za nos (fig) burlarse de alg, fam traer al retortero a alg
voditi vojno proti komu hacer la guerra a alg
voditi s seboj traer consigo, llevar consigo

vodník, vodníca guía m/f

vodnik za tujce guia m/f intérprete, guía de forasteros
gorski vodnik guía m (alpino)
vodnik karavane caravanero m
jezikovni vodnik (priročnik) manual m de conversación; (potovalni priročnik) guía f de viajeros

vódstvo dirección f ; gerencia f ; (uprava) administración f ; (vodilni odbor) junta f directiva ; (zborovanja, seje) presidencia f

pod vodstvom bajo la dirección de, (seje ipd) la presidencia de
biti pooblaščen za vodstvo estar encargado de la dirección
prevzeti vodstvo tomar (ali hacerse cargo de) la dirección

vôjna guerra f

v vojni en la guerra
med vojno durante la guerra
bliskovita (bratovska, državljanska, hladna, vroča, manevrska, maščevalna, osvajalna) vojna guerra relámpago (fratricida, civil, fría, caliente, de maniobras, de venganza, de conquista)
plinska (premikalna, podmorniška, totalna, verska, sveta) vojna guerra química (de movimientos, submarina, total, de religión ali religiosa, santa)
vojna na morju, kopnem in v zraku guerra en el mar, en tierra y en el aire
carinska vojna guerra de tarifas, guerra aduanera
križarska vojna (hist) cruzada f
30-letna vojna (hist) la guerra de los treinta años
vojna za neodvisnost guerra de (la) independencia
narodnoosvobodilna vojna guerra de liberación nacional
svetovna vojna la Gran Guerra (1914-1918), la primera guerra mundial, (1939-1945) la segunda guerra mundial
pomorska vojna guerra naval (ali marítima)
papirna vojna papeleo m burocrático
vojna do skrajnosti guerra a ultranza
vojna za življenje ali smrt guerra a muerte
vojna na nož, brez usmiljenja guerra sin cuartel
vojna je pač vojna en la guerra como en la guerra
preprečitev vojne prevención f de la guerra
biti v vojni estar en guerra
biti v vojni s kom (fig) estar a matar con alg
iti v vojno ir (ali marchar) a la guerra
vojna izbruhne la guerra estalla
napovedati vojno kaki državi declarar la guerra a un país
preprečiti vojno prevenir la guerra
začeti vojno empezar una guerra, armar (ali mover) guerra

vòl buey m , (mlad) novillo m ; fig fam (bedak) estúpido m , zote m ; (neotesanec) palurdo m

pitan (vprežni) vol buey cebón (de labor)
vol za zakol res f sacrificada, res f de matadero

volán volante m

sesti za volan tomar el volante